اسلامي جمهوريا پاڪستانڏکڻ ايشيا ۾ واقع آهي۔ پاڪستان جي اوڀر ۾ ڀارت، ڏکڻ اوڀر ۾ چين ۽ اولهه ۾ افغانستان ۽ ايران ۽ ڏکڻ ۾ عربي سمنڊ واقع آهن۔ پاڪستان جو مطلب آهي پاڪ ماڻهن جي رهڻ جي جڳهه ۽ اهو نالو چوڌري رحمت علي پاران 1933ء ۾ تجويز ڪيو ويو هيو۔
711 ۾ اموي خليفي وليد بن عبدالملڪ جي دور ۾ محمد بن قاسم ننڍي کنڊ (هاڻوڪي پاڪستان ۽ هندستان) جي وڏي حصي کي فتح ڪندو آهي ۽ اهڙي ريت ننڍو کنڊ (برصغیر) (موجودهه پاڪستان) دنيا جي سڀ کان وڏي عرب رياست جو هڪ حصو بڻجي پئي ٿو جنهن جي گاديءَ جو هنڌ دمشق، زبان عربي ۽ مذهب اسلام هيو۔ هي علائقو سياسي،مذهبي ۽ ثقافتي طور تي عربدنيا جڙي وڃي ٿو۔ ان واقعي ننڍي کنڊ ۽ ڏکڻ ايشيا جي تاريخ تي گهرا اثرات مرتب ڪيا۔
سن 1947 کان پهرئين ڀارت، پاڪستان ۽ بنگلا ديش برطانوي ڪالوني هيا ۽ برصغير ننڍي کنڊ طور سڃاتا ويندا هيا۔ هندستان جي آزادي (انگريزن کان) جي تحريڪ دوران هندستان جي مسلمانن پنهنجي لاءِ هڪ الڳ ملڪ جو مطالبو ڪيو۔ "پاڪستان ڪا مطلب ڪيا لا الہ الا اللہ" اُن تحريڪ جو مقبول عام نعرو هيو۔ ان مطالبي تحت تحريڪ پاڪستان وجود ۾ آئي۔ ان تحريڪ جي قيادت محمد علي جناح ڪئي۔ 14 اگست1947تي پاڪستان وجود ۾ آيو۔
ننڍي کنڊ پاڪ و هند جي ورهاست ۾ انگريزن ڪجهه اهڙا خال ڇڏيا جيڪي پاڪستان ۽ انڊيا جي وچ ۾ 1948 ۽ 1965 ۾ ڪشمير جي مسئلي تي ٻه جنگين جو سبب بڻجي پيا۔
انکان علاوهه جيئن ته پاڪستان ۾ وهندڙ سڀ درياءَ انڊيا جي زير قبضي ڪشمير مان گذري ڪري ايندا هئا تنهنڪري پاڪستان کي 1960 ۾ انڊيا سان سنڌ طاس معاهدو ڪرڻو پيو جنهن جي تحت پاڪستان کي اوڀر وارن دريائن ستلج، بياس (Beas) ۽ راوي کان دستبردار ٿيڻو پيو۔ جڏهن ته سنڌو درياءُ، چناب دريا،۽ جهلم دريا تي پاڪستان جو حق تسليم ڪيو ويو۔
حڪومت پاڪستان وفاقي پارليماني نظام آهي جنهن ۾ صدر مملڪت جي چونڊ عوام جي بجاءِ منتخب پارليمان ڪندي آهي۔ اسلامي جمهوريہ پاڪستان جو سربراهه صدر مملڪت آهي جيڪو پاڪستان جي افواج جو ڪمانڊر انچيف پڻ هوندو آهي۔ وزير اعظم جيڪو انتظامي امور جو سربراهه هوندو آهي، پارليماني اڪثريت سان منتخب ڪيو ويندو آهي۔ صدر مملڪت ۽ وزير اعظم جو انتخاب ۽ تعيناتي بلڪل جدا پهلو رکندا آهن ۽ انهن جي دور حڪومت جو آئيني طور تي پاڻ ۾ ڪوئي تعلق ناهي۔ 6 سيپٽمبر 2008ء تي پاڪستان جي اليڪٽورل ڪاليج جيڪو ايوان بالا (senate)، ايوان زيرين (National Assembly) چارئي صوبائي اسمبلين تي مشتمل هوندو آهي، آصف علي کي پنج سالن جي مدت جي لاءِ پاڪستان جو يارهون صدر منتخب ڪيو۔ عام طور تي وزير اعظم ايوان زيرين جي اڪثريتي جماعت سان تعلق رکندو آهي ۽ ملڪ جو انتظام ڪابينا جي مدد سان هلائيندو آهي جيڪو مجلس شوريٰ جي ٻنهين ايوانن بالا ۽ زيرين مان منتخب ڪيا ويندا آهن۔ پاڪستان جي هاڻوڪو وزير اعظم ميان محمد نواز شريف آهن جن جو تعلق مسلم ليگ (ن) سان آهي۔
پاڪستان کي وفاقي دارالحڪومت (گاديءَ جي هنڌ)، چئن صوبن، قبائلي علائقا، آزاد ڪشمير ۽ گلگت ۽ بلتستان ۾ ورهائي سگهجي ٿو جيڪي ان جا وڏا وڏا علائقا آهن۔ سرڪاري طور تي پاڪستان جا چار صوبا ۽ هڪ وفاقي دارالحڪومت (گاديءَ جو هنڌ) آهي جنهن جي لاءِ توهان ڏسي سگهو ٿا: پاڪستان جي انتظامي ايڪائيون۔ پر ان کان علاوہ چند علائقا آهن جيڪي اڃا باقاعدہ پاڪستان ۾ شامل ناهين ڪيا ويا ۽ انهن جي آزاد حيثيت برقرار آهي جيئن آزاد ڪشمير، قبائلي علائقا ۽ گلگت ۽ بلتستان۔ پر ان جي باوجود هي علائقا عملي طورتي پاڪستان جي زيرِ اختيار ۾ آهن ، تنهنڪري انهن کي پاڪستان جو حصو چئجي ٿو۔
پاڪستان جي صوبن کي ضلعن ۾ ورهائي (تقسيم) ڪيو وڃي ٿو۔ آگسٽ 2000ء تائين صوبن کي ڊويزن ۽ ڊويزن کي ضلعن ۾ ورهايو ويندو هو، پر آگسٽ 2000ء ۾ ڊویژن ختم ڪيا ويا ۽ هاڻي صوبن کي ضلعن ۾ ورهايو ويندو آهي۔
باب:Box-footer