مواد ڏانھن هلو

فولا قبيلو

کليل ڄاڻ چيڪلي، وڪيپيڊيا مان
فولاني، فولا قبيلو
Fulani, Fula
Wodaabe during Gerewol, Cure Salee, In-Gall, Niger (15380276990).jpg
Wodaabe Fulbe men during Guérewol, Niger
ڪل آبادي
3 ڪروڙ 86 لک (اندازو)
نمايان آبادي وارا علائقا
اولھہ آفريڪا، اتر آفريڪا ء وسطي آفريڪا
 نائجيريا 15,300,000 (6.6%)[1]
 سينيگال 5,055,782 (27.5%)[2]
 گائينا 4,544,000 (33.4%)[3]
 ڪيمرون 3,000,000 (13.4%)[4][5]
 مالي 2,840,850 (13.3%)[6]
 برڪينا فاسو 1,800,000 (8.4%)[7]
 نائيجر 1,650,000 (6.5%)[8]
 بینن 1,182,900 (8.6%)[9]
 موريتانيا 900,000 (18.3%)[10]
 گائينا بسيو 623,646 (30%)[11]
 گيمبيا 449,280 (18.2%)[12]
 چاڊ 334,000 (1.8%)[13]
 سيرا ليون 310,000 (5%)[14]
سانچو:Country data CAR 250,000 (4.5%)[15]
 سوڊان 204,000 (0.4%)[16]
 ٽوگو 110,000 (1.2%)[17]
 گهانا 4,240 (0.01%)[18]
 ڏکڻ سوڊان 4,000 (0.02%)[19]
 الجزائر 4,000 (0.01%)[حوالو گهربل]
 آئيوري ڪوسٽ 3,800 (0.02%)[15]
 لابيريا
ٻوليون

Fula • French • Portuguese • English • Arabic • Hausa

مذھبَ

Primarily Islam[20]

هِنَ مضمون ۾ Adlam Unicode characters شامل آهن. مُناسب مدد يا سهائتا کان بغير توهان کي، Adlam letters جي بدران سوالي نشان، خانو يا ٻِيا نشان نظر اَچي سگهن ٿا.

فولا، فولاني يا فلبی ماٹھو (Fulɓe People) صحارا، ساحل۽ اولهه آفريڪا ۾ ھڪ نسلي گروھ آھي، جيڪي سڄي علائقي ۾ پکڙيل آھي.[21] ڪيترن ئي ملڪن ۾ رهندڙ، اهي خاص طور تي اولهه آفريڪا ۽ وچ آفريڪا جي اترين حصن، ڏکڻ سوڊان، دارفور ۽ سوڊان ۾ ڳاڙهي سمنڊ جي ساحل جي ويجهو علائقن ۾ رهن ٿا. فولا قوم جي حوالي سان تڪراري وصفن جي ڪري، فولا ماڻهن جو صحیح تعداد نامعلوم آهي. مختلف اندازن موجب سڄي دنيا ۾ اهو انگ 2.5[22] [23] ۽ 4 ڪروڙ ماڻهن جي وچ ۾ آهي.[24]

فولا جو هڪ اهم تناسب، هڪ ٽيون، يا هڪ اندازي مطابق 70 لک کان ھڪ ڪروڙ[25] چرواھا آهن، ۽ انهن جي نسلي گروهه ۾ دنيا جي سڀ کان وڏي خانه بدوش چرواھن جی برادري آهي.[26] [27] فولا نسلي گروهه جي اڪثريت نيم بيٺي ماڻهن تي مشتمل آهي، [27] انهي سان گڏ بيٺو آباد هارين، عالمن، هنرمندن، واپارين ۽ اميرن تي مشتمل هئي.[28] [29] هڪ نسلي گروهه جي طور تي، اهي فولا ٻولي، انهن جي تاريخ[30] [31] [32] ۽ انهن جي ثقافت سان گڏ آهن. فولا تقريبن مڪمل طور تي مسلمان آهن.[33] [34]

ڪيترائي مغربي آفريڪي اڳواڻ فولاني نسل جا آهن، جن ۾ نائيجيريا جو اڳوڻو صدر محمدو بوهاري، ڪيمرون جو پهريون صدر احمدو احدجو، سينيگال جو اڳوڻو صدر، ميڪي سيل، گيمبيا جو صدر، اداما بارو، گني بساؤ جو صدر، عمرو سيسوڪو ايمبالو، سيراليون جو نائب صدر، محمد جولده جلوه، مالي جو وزير اعظم، بوبو سس ۽ گھانا جي نائب صدر جي زال سميرا بوميا شامل آھن. اهي بين الاقوامي ادارن ۾ اهم پوزيشن تي قبضو رکن ٿا، جهڙوڪ گڏيل قومن جي ڊپٽي سيڪريٽري جنرل، آمنہ جي محمد، گڏيل قومن جي جنرل اسيمبلي جو 74 هون صدر، تيجاني محمد بندي ۽ اوپيڪ جو سيڪريٽري جنرل محمد سنوسي برڪنڊو.

حوالا

[سنواريو]
  1. ↑ Wealth, household heterogeneity and livelihood diversification of Fulani pastoralists in the Kachia Grazing Reserve, northern Nigeria, during a period of social transition on PubMed Central, access-date=2023-10-14
  2. ↑ "Africa: Senegal The World Factbook – Central Intelligence Agency". www.cia.gov. حاصل ڪيل 22 December 2019. 
  3. ↑ "Africa: Guinea The World Factbook – Central Intelligence Agency". www.cia.gov. حاصل ڪيل 2 August 2023. 
  4. ↑ "L'ethnie peul au Cameroun Cameroon". حاصل ڪيل 13 August 2019. 
  5. ↑ "Mbororo/Fulani/Peul". حاصل ڪيل 13 August 2019. 
  6. ↑ "Africa: Mali – The World Factbook – Central Intelligence Agency". www.cia.gov. حاصل ڪيل 1 May 2021. 
  7. ↑ "Africa: Burkina Faso The World Factbook – Central Intelligence Agency". www.cia.gov. حاصل ڪيل 22 December 2019. 
  8. ↑ "Africa: Niger – The World Factbook – Central Intelligence Agency". www.cia.gov. حاصل ڪيل 1 May 2021. 
  9. ↑ "PRINCIPAUX INDICATEURS SOCIO DEMOGRAPHIQUES ET ECONOMIQUES" (PDF). حاصل ڪيل 22 December 2019. 
  10. ↑ "What Is The Ethnic Composition Of Mauritania?". www.worldatlas.com. حاصل ڪيل 1 May 2021. 
  11. ↑ "Africa: Guinea-Bissau – The World Factbook – Central Intelligence Agency". www.cia.gov. حاصل ڪيل 1 May 2021. 
  12. ↑ "Distribution of the Gambian population by ethnicity 1973, 1983, 1993, 2003 and 2013 Censuses – GBoS". www.gbosdata.org. وقت 2021-11-19 تي اصل کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل 2021-06-17.  Unknown parameter |url-status= ignored (مدد)
  13. ↑ "Africa: Chad – The World Factbook – Central Intelligence Agency". www.cia.gov. حاصل ڪيل 1 May 2021. 
  14. ↑ "Sierra Leone 2015 Population and Housing Census National Analytical Report" (PDF). Statistics Sierra Leone. حاصل ڪيل 28 March 2020. 
  15. ↑ 15.0 15.1 "Fulani people and Jihadism in Sahel and West African countries :: Observatoire of Arab-Muslim World and Sahel :: Foundation for Strategic Research :: FRS". www.frstrategie.org. حاصل ڪيل 2021-06-21. 
  16. ↑ "Adamawa Fulfulde". Ethnologue. حاصل ڪيل 18 October 2023. 
  17. ↑ "Borgu Fulfude". Ethnologue. حاصل ڪيل 18 October 2023. 
  18. ↑ "Maasina Fulfulde". Ethnologue. حاصل ڪيل 18 October 2023. 
  19. ↑ "No South Sudan Passports for Fulani, Officials Say | Voice of America – English". www.voanews.com. حاصل ڪيل 2021-09-05. 
  20. ↑ "Fulani | People, Religion, & Nigeria | Britannica". 
  21. ↑ Richard M. Juang (2008). Africa and the Americas: Culture, Politics, and History. ABC-CLIO. p. 492. ISBN 978-1-85109-441-7. https://books.google.com/books?id=wFrAOqfhuGYC&pg=PA492. 
  22. ↑ Felicity Crowe (2010). Modern Muslim Societies. Marshall Cavendish. p. 262. ISBN 978-0-7614-7927-7. https://books.google.com/books?id=n4Eye4ilLVkC&pg=PA262. 
  23. ↑ Steven L. Danver (2015). Native Peoples of the World: An Encyclopedia of Groups, Cultures and Contemporary Issues. Routledge. pp. 31–32. ISBN 978-1-317-46400-6. https://books.google.com/books?id=vf4TBwAAQBAJ&pg=PA31. 
  24. ↑ "Fulbe". homepage.univie.ac.at (ٻولي ۾ German). وقت 24 November 2021 تي اصل کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل 30 August 2020. 
  25. ↑ David Levinson (1996). "Fulani". Encyclopedia of World Cultures: Africa and the Middle East, Volume 9. Gale Group. ISBN 978-0-8161-1808-3. https://books.google.com/books?id=JcDMrQEACAAJ. 
  26. ↑ Anthony Appiah; Henry Louis Gates (2010). Encyclopedia of Africa. Oxford University Press. p. 495. ISBN 978-0-19-533770-9. https://books.google.com/books?id=A0XNvklcqbwC. 
  27. ↑ 27.0 27.1 David Levinson (1996). "Fulani". Encyclopedia of World Cultures: Africa and the Middle East, Volume 9. Gale Group. ISBN 978-0-8161-1808-3. https://books.google.com/books?id=JcDMrQEACAAJ. 
  28. ↑ Christopher R. DeCorse (2001). West Africa During the Atlantic Slave Trade: Archaeological Perspectives. Bloomsburg Academic. pp. 172–174. ISBN 978-0-7185-0247-8. https://books.google.com/books?id=8Fcr1HSZXNgC&pg=PA172. 
  29. ↑ Anthony Appiah; Henry Louis Gates (2010). Encyclopedia of Africa. Oxford University Press. pp. 495–496. ISBN 978-0-19-533770-9. https://books.google.com/books?id=A0XNvklcqbwC. 
  30. ↑ Richard M. Juang (2008). Africa and the Americas: Culture, Politics, and History. ABC-CLIO. p. 492. ISBN 978-1-85109-441-7. https://books.google.com/books?id=wFrAOqfhuGYC&pg=PA492. 
  31. ↑ Pat Ikechukwu Ndukwe (1996). Fulani. The Rosen Publishing Group. pp. 9–17. ISBN 978-0-8239-1982-6. https://books.google.com/books?id=HnwGNU6uoBQC. 
  32. ↑ D Group (2013). Encyclopedia of African Peoples. Routledge. pp. 85–88. ISBN 978-1-135-96334-7. https://books.google.com/books?id=ISAuAgAAQBAJ. 
  33. ↑ "Religion and expressive culture – Fulani". www.everyculture.com. حاصل ڪيل 30 August 2020. "Religion and expressive culture – Fulani".
  34. ↑ "Fulani | people". Encyclopedia Britannica. حاصل ڪيل 2020-10-27. "Fulani | people".
"https://sd.wikipedia.org/w/index.php?title=فولا_قبيلو&oldid=274819" تان ورتل