مواد ڏانھن هلو

پولينڊ

بيھڪ: 52°N 20°E / 52°N 20°E / 52; 20
کليل ڄاڻ چيڪلي، وڪيپيڊيا مان
پولينڊ جي جمهوريه
Republic of Poland

Rzeczpospolita Polska (پولش)
Flag of پولينڊ
{{{coat_alt}}}
جھنڊو نِسبتي نشان
ترانو: "پولينڊ اڃا گم نه ٿيو آهي"

"Mazurek Dąbrowskiego" (پولش)

"|italics=no}}[lower-alpha 1]
("Poland Is Not Yet Lost")
مڪانيت  پولينڊ  (dark green)

– نقشو Europe  (green & dark grey)
– in the European Union  (green)  –  [Legend]

ڳاڙهو سائو. يورپ. سائو ۽ ڳاڙهو سرمئی. يورپي يونين ۾. سائو
گادي جو هنڌ وارسا
52°13′N 21°02′E / 52.217°N 21.033°E / 52.217; 21.033
سڀ کان وڏو شهر گادي جو شھر
سرڪاري ٻولي پولش ٻولي[1]
نسلي گروھ (2021ع)
  • 98.84٪ پولش. * 96.28٪ صرف پولش. * 2.56٪ پولش ۽ ٻيا. * 1.13٪ صرف غير پولش. * 0.03٪ اڻڄاتل.
مذهب (2021[2])
72.4٪ عيسائيت * 6.9٪ ڪوبه مذهب ناهي * 0.1٪ ٻيا * 20.6٪ اڻڄاتل
مقامي آبادي پولش (پولستاني)
حڪومت وحداني پارلياماني جمهوريه
• صدر
اندريزج دودا
• وزير اعظم
ڊونالڊ ٽسڪ
مقننه پارليامينٽ
سينيٽ
سیجم (Sejm) (قومي اسيمبلي)
ٺهڻ
• ڊچي آف پولينڊ[lower-alpha 3]
لگ بگ 960ع
• عيسائي مذھب اختیار ڪیو[lower-alpha 4]
966ع
• پولينڊ جي بادشاهت
18 اپريل 1025ع
• پولش۔لٿوانين ڪومن ويلٿ
1 جولاءِ 1569ع
• پولينڊ جی تقسیم
24 آڪٽوبر 1795ع
• ٻي جمهوريا
11 نومبر 1918ع
• جلاوطن حڪومت
17 سيپٽمبر 1939ع
• عوامي جمهوريا
22 جولاءِ 1944ع
• ٽيون جمهوريا
31 ڊسمبر 1989ع[4]
پکيڙ
• جملي
312٬696 km2 (120٬733 sq mi)[5][6] (69th)
• پاڻي (%)
1.48 (2015)[7]
آبادي
• 2022 مردم شماري
سانچو:IncreaseNeutral 38,036,118[8] (38th)
•  گھاٽائي
122 /km2 (316.0 /sq mi) (75th)
جِي ڊي پي (مساوي قوت خريد ) 2024 لڳ ڀڳ
• ڪل
1.801 ٽريلين آمريڪي ڊالر[9] (20th)
• في سيڪڙو
49,060 آمريڪي ڊالر[9] (39th)
جِي. ڊي. پي  (رڳو نالي ۾ ) 2024ع لڳ ڀڳ
• ڪل
844.623 بلين آمريڪي ڊالر[9] (21st)

پولينڊ (Poland؛ پولش: Polska) پولينڊ سرڪاري طور تي پولينڊ جي جمهوريه، وچ يورپ ۾ هڪ ملڪ آهي. پولينڊ 16 وائیووڊشپ (voivodeships) ۾ ورهايل آهي ۽ 38 ملين کان وڌيڪ ماڻهن سان، يورپي يونين (EU) جي پنجين سڀ کان وڌيڪ آبادي واري ميمبر رياست آهي ۽ ستين نمبر وڏو يورپي ملڪ آهي، جيڪو 3,12,696 چورس ڪلوميٽر (20,733 چورس ميل) جي گڏيل ايراضيءَ تي پکڙيل آهي. هنجي اولهه ۾ جرمني ڏکڻ ۾ جمهوريہ چيڪ ۽ سلوواڪيا، اوڀر ۾ بيلاروس ۽ يوڪرين ۽ اتر ۾ لٿووينيا، بالٽڪ سمنڊ ۽ روس جو علائقو ڪيلننگراڊ اوبلاست آهن. راڄڌاني ۽ سڀ کان وڏو شهر وارسا آهي؛ ٻين وڏن شهرن ۾ ڪراڪائو، وورڪلا، لوڊز، پوزنان ۽ گڊانسڪ شامل آهن. هي علائقو هڪ مختلف منظرنامي، متنوع ماحولياتي نظام، ۽ معتدل عبوري آبهوا سان منسوب آهي.

پولينڊ جي سرزمين تي پولينڊ جي سرزمين تي پولينڊ جي لوئر پيليولٿڪ دور کان وٺي، 12,000 سال اڳ آخري برفاني دور جي پڄاڻيءَ کان وٺي مسلسل آباديءَ سان انسان موجود آهن. ثقافتي لحاظ کان قديم دور ۾ مختلف، وچئين دور جي اوائلي دور ۾ اهو علائقو قبائلي پولن جي آباديءَ ۾ اچي ويو، جن پولينڊ کي پنهنجو نالو ڏنو. رياست قائم ڪرڻ جو عمل 966ع ۾ رومن ڪيٿولڪ چرچ جي سرپرستي هيٺ پولن جي هڪ ڪافر حڪمران جي عيسائيت ۾ تبديليءَ سان ٺهيو. بعد ۾ علائقائي توسيع 1025ع ۾ پولينڊ جي بادشاهت جي قيام جو سبب بڻي. 14 هين صديءَ جي وچ ڌاري ۾، پولينڊ هڪ وڏي يورپي طاقت بڻجي ويو ۽ آهستي آهستي لٿوانيا سان ضم ٿيڻ شروع ڪيو، جنهن جي نتيجي ۾ 1569ع ۾ پولش-لٿوانين دولت مشترڪه جو قيام عمل ۾ آيو. ايندڙ ٻن صدين تائين، دولت مشترڪه يورپ جي عظيم طاقتن مان هڪ هئي، جنهن تي هڪ منفرد لبرل حڪومت ڪئي وئي. سياسي نظام جنهن سال 1791ع ۾ يورپ جو پهريون جديد آئين اختيار ڪيو. 16هين صديءَ جي آخر ۾ ريناسنس ۽ خوشحال پولش گولڊن ايج جي گذرڻ سان، پولينڊ-ليٿوانيا سماجي ۽ سياسي ڇڪتاڻ جي ڪري ڪمزور ٿي ويو، جيڪو 18هين صديءَ جي آخر ۾ پاڙيسري رياستن طرفان ان جي ورهاڱي جو سبب بڻيو. پولينڊ پهرين عالمي جنگ جي آخر ۾ ٻي پولش جمهوريه جي قيام سان پنهنجي آزادي حاصل ڪئي. سيپٽمبر 1939ع ۾، جرمني ۽ سوويت يونين پاران پولينڊ تي حملي ٻي عالمي جنگ جي شروعات جي نشاندهي ڪئي، جنهن جي نتيجي ۾ هولوڪاسٽ ۽ لکين پولش جاني نقصان ٿيو. عالمي سرد ​​جنگ دوران اڀرندي بلاڪ ۾ زبردستي، پولش عوامي جمهوريه وارسا پيڪٽ جو هڪ باني دستخط ڪندڙ هو. 1989ع ۾ ڪميونسٽ حڪومت جو خاتمو ٿيو ۽ پولينڊ هڪ جمهوري رياست جي حيثيت سان پاڻ کي ٻيهر قائم ڪيو.

پولينڊ هڪ وحداني پارلياماني جمهوريه آهي، ان جي باهمي قانون سازي سان گڏ سیجم (Sejm) ۽ سينيٽ شامل آهن. ملڪ هڪ وچولي طاقت سمجهي وڃي ٿي، هڪ ترقي يافته منڊي ۽ اعلي آمدني واري معيشت سان، جيڪا یورپی یونین ۾ نامیاري جي ڊي پي جي لحاظ کان ڇهين نمبر تي آهي ۽ عمومي جي ڊي پي جي لحاظ کان پنجون نمبر وڏو آهي. پولينڊ هڪ تمام اعلي معيار جي زندگي وارو، محفوظ ۽ اقتصادي آزادي وارو ملڪ آھي، انهي سان گڏ مفت يونيورسٽي جي تعليم ۽ عالمي صحت جي سنڀال وارو وارو ملڪ آھي. ملڪ ۾ 17 يونيسڪو عالمي ورثو سائيٽون آهن، جن مان 15 ثقافتي آهن. پولينڊ گڏيل قومن جو هڪ باني ميمبر رياست آهي ۽ ورلڊ ٽريڊ آرگنائيزيشن، ناٽو، او اي سي ڊي ۽ يورپي يونين (بشمول شنگن ايريا) جو ميمبر آهي.

نالو

[سنواريو]

تاريخ

[سنواريو]

جاگرافي

[سنواريو]

حڪومت ۽ سياست

[سنواريو]
پولينڊ جو جھنڊو

معيشت

[سنواريو]

آبادي

[سنواريو]

ثقافت

[سنواريو]

پڻ ڏسو

[سنواريو]

خارجي لنڪس

[سنواريو]


52°N 20°E / 52°N 20°E / 52; 20

حوالا

[سنواريو]
  1. Constitution of the Republic of Poland, Article 27.
  2. "Final results of the National Population and Housing Census 2021". Statistics Poland. 
  3. 3.0 3.1 "Poland". Encyclopedia Britannica. وقت 19 January 2024 تي اصل کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل 31 December 2023.  Unknown parameter |url-status= ignored (مدد)
  4. "The Act of December 29, 1989 amending the Constitution of the Polish People's Republic.". Internetowy System Aktów Prawnych. وقت 19 October 2020 تي اصل کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل 18 October 2020.  Unknown parameter |url-status= ignored (مدد) (in Polish)
  5. GUS. "Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2023 roku". وقت 22 September 2023 تي اصل کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل 19 October 2023.  Unknown parameter |url-status= ignored (مدد)
  6. "Poland country profile". BBC News. وقت 21 October 2023 تي اصل کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل 12 November 2023.  Unknown parameter |url-status= ignored (مدد)
  7. "Surface water and surface water change". Organisation for Economic Co-operation and Development (OECD). وقت 24 March 2021 تي اصل کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل 11 October 2020.  Unknown parameter |url-status= ignored (مدد)
  8. "Statistical Bulletin No 11/2022". Statistics Poland. وقت 23 December 2022 تي اصل کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل 23 December 2022.  Unknown parameter |url-status= ignored (مدد)
  9. 9.0 9.1 9.2 9.3 "World Economic Outlook Database, April 2024 Edition. (Poland)". International Monetary Fund. حاصل ڪيل 16 April 2024. 
  10. "National Population and Housing Census 2021 Population. Size and demographic-social structure in the light of the 2021 Census results". 
  11. "Gini coefficient of equivalised disposable income – EU-SILC survey". ec.europa.eu. Eurostat. حاصل ڪيل 13 April 2024. 
  12. "Human Development Report 2023/2024". United Nations Development Programme. وقت 19 March 2024 تي اصل کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل 19 March 2024.  Unknown parameter |url-status= ignored (مدد)


حوالي جي چڪ: "lower-alpha" نالي جي حوالن جي لاءِ ٽيگ <ref> آهن، پر لاڳاپيل ٽيگ <references group="lower-alpha"/> نہ مليو