بالٽڪ سمنڊ

بالٽڪ سمنڊ جو علایقو
بالٽڪ سمنڊ علایقي جو نقشو
مقام	یوروپ
پاڻي جو قسم	سمنڊ
اھم داخلي وھڪرا	داوگاوا ، ڪيميجوڪي، نيمن (نيموناس)، نيوا، اوڊر، ويسٽولا، لولي، ناروا، ٽورن
اھم خارجي وھڪرا	ڊينش اسٽريٽ
ڪيچمينٽ	1٬641٬650 چورس ڪلوميٽر (633٬840 چورس ميل)
سامونڊي طاس	ساحل: ڊنمارڪ، ايسٽونيا، فنلينڊ، جرمني، لاتويا، ليتوانيا، پولينڊ، روس، سويڊن غير ساحلي: بيلاروس، چيڪ ريپبلڪ، ناروي، سلوواکيا، يوڪرين.
وڌ کان وڌ ڊيگھ	1٬601 ڪلوميٽر (995 ميل)
وڌ کان وڌ ويڪر	193 ڪلوميٽر (120 ميل)
سطحي پکيڙ	377,000 چورس ڪلوميٽر (146,000 چورس میل)
سراسري اونھائي	55 ميٽر (180 فوٽ)
وڌ کان وڌ اونھائي	459 ميٽر (1،506 فوٽ)
پاڻي جو حجم	21,700 مڪعب ڪلوميٽر (1.76×10^10 ايڪڙ فوٽ)
رھائش  وقت	25 سال
ڪناري جي ڊيگھ 1	8,000 ڪلوميٽر (5,000 ميل)
ٻيٽ	ابروڪا، اگنا، آرڪيپيلاگو سمنڊ جا ٻيٽ (ایلاند)، بورن هولم، ڊان هولم، ارٿول ميني، فاليسٽر، فارو، ڀِي مارن، ارٿول ملي، هيلوٽو، هڏن سی، هولموارنا، ڪساري، ڪيسلائڊ، ڪهنو، ڪمیٽون، ڪوئنسٽو، ڪوٽلن، لاجاسالو، لوٽاسري، لِنگُو، لوجسترو، لولينڊ، مِني ھولد، موهني، مُون ، موهُو، پوئل، پرنگلي، آسمس سار. اولينڊ، ریپلوت، روھنو، روزن، ساراما، اسٽورا ڪارلسو، سومن لينا، سور-پاڪري ۽ وائڪ-پاڪري، اُمانز، وودو، ورمادو. ول. سیندي ورم سي، وولين.
آباديون	ڪوپن هيگن، گڊانسڪ، گادينيا، گريفس والڊ، ھاپ سالو، هيلسنڪي، جرمالا، ڪالينن گراڊ، ڪيل، ڪليپيدا، ڪریساري، ڪارڊلا، لوبيڪ، لوليا، میريهام، اولو، پالنگا، پلاديسڪي، پارنو، ريگا، روسٽوڪ. سينٽ پيٽرسبرگ. ليپاجا. اسٽاڪ هولم. تالين. ترکو، وینٹسپلس۔
حوالا
1 Shore length is not a well-defined measure.

بالٽڪ سمنڊ (Baltic Sea) ائٽلانٽڪ سمنڊ جو هڪ بازو آهي جيڪو ڊینمارڪ، اسٽونيا، فنلينڊ، جرمني، لٽويا، لٿوينيا، روس، پولينڊ، سويڊن ۽ اتر ۽ وچ يورپ جي ميدانن سان گھريل آهي.

سمنڊ °53 اتر کان °66 اتر ويڪرائي ڦاڪ ۽ °10 اوڀر کان °30 اوڀر ڊگھائي ڦاڪ تائين پکڙيل آهي. اهو ائٽلانٽڪ وڊي سمنڊ جو هڪ سامونڊي سمنڊ آهي جنهن ۾ ٻنهي جي وچ ۾ محدود پاڻي جي مٽاسٽا آهي، ان کي اندروني سمنڊ بڻائي ٿو. بالٽڪ سمنڊ، ڊينمارڪ اسٽریٽ جي ذريعي، اوریسٽیڊ، گرین بیلٽ ۽ لٽل بیلٽ جي رستي سان ڪیٽیگیٽ ۾ نڪرندو آهي. ان ۾ گلف آف بوٿنيا (ٻوٿنيا جي نار ۽ بوٿنيا جو سمنڊ ۾ ورهايل)، فنلينڊ، ريگا ۽ گڊانسڪ جی نارون شامل آهن.

"بالٽڪ پراپر" ان جي اترئين ڪناري تي، ويڪرائي ڦاڪ °60 اتر تي، آلند ٻيٽ ۽ بوٿانيا جی نار جي ڪناري سان، ان جي اتر اوڀر واري ڪناري تي فنلينڊ جی نار، ان جي اڀرندي ڪناري تي ريگا جی نار ۽ اولهه ۾ ڏکڻ اسڪيدینیوین جزائر جي سويڊش حصي طرفان آھي.

بالٽڪ سمنڊ مصنوعي واٽر ويز ذريعي وائيٽ سمنڊ -بالٽڪ ڪينال ذريعي اڇي سمنڊ (White Sea) ۽ ڪيل ڪئنال ذريعي اتر سمنڊ (North Sea) جي جرمن بائيٽ (Bight) سان ڳنڍيل آهي.

هيلسنڪي ڪنوينشن

ڪنوينشن 1974ع

پهريون ڀيرو، هڪ سڄي سمنڊ جي چوڌاري آلودگي جي سڀني ذريعن کي هڪ واحد ڪنوينشن جي تابع ڪيو ويو، جيڪو 1974 ۾ ان وقت جي بالٽڪ ساحلي رياستن طرفان دستخط ڪيو ويو. 1974ع جو ڪنوينشن 3 مئي 1980ع تي عمل ۾ آيو.

ڪنوينشن 1992ع

بين الاقوامي ماحولياتي ۽ بحري قانون ۾ سياسي تبديلين ۽ ترقيات جي روشني ۾، هڪ نئون ڪنوينشن 1992 ۾ بالٽڪ سمنڊ جي سرحدن سان لڳل سڀني رياستن ۽ يورپي ڪميونٽي طرفان دستخط ڪيو ويو. توثيق کان پوءِ، ڪنوينشن 17 جنوري 2000ع تي عمل ۾ آيو. ڪنوينشن سڄي بالٽڪ سمنڊ جي ايراضيءَ تي مشتمل آهي، جنهن ۾ اندرين پاڻي ۽ پاڻ سمنڊ جو پاڻي، گڏوگڏ سامونڊي پٽي شامل آهن. زمين جي بنياد تي آلودگي کي گھٽائڻ لاءِ بالٽڪ سمنڊ جي پوري ڪيچمينٽ واري علائقي ۾ پڻ قدم کنيا وڃن ٿا. ڪنوينشن آف دي پروٽيڪشن آف دي پروٽيڪشن آف دي مئرين انوائرنمينٽ آف دي بالٽڪ سي ايريا، 1992، 17 جنوري 2000 تي عمل ۾ آيو. ڪنوينشن جو گورننگ باڊي هيلسنڪي ڪميشن آهي، جنهن کي HELCOM، يا بالٽڪ مرين انوائرنمينٽ پروٽيڪشن ڪميشن پڻ چيو ويندو آهي. موجوده معاهدو ڪندڙ پارٽيون ڊنمارڪ، ايسٽونيا، يورپي ڪميونٽي، فنلينڊ، جرمني، لاتويا، ليتوانيا، پولينڊ، روس ۽ سويڊن آهن. 1994 ۾ يورپي ڪميونٽي، جرمني، لاتويا ۽ سويڊن پاران، ايسٽونيا ۽ فنلينڊ پاران 1995 ۾، ڊنمارڪ پاران 1996 ۾، لٿوانيا پاران 1997 ۾، ۽ پولينڊ ۽ روس پاران نومبر 1999 ۾ تصديق جا اوزار جمع ڪرايا ويا.

خارجي لنڪس

• The Baltic Sea, Kattegat and Skagerrak – sea areas and draining basins, poster with integral information by the Swedish Meteorological and Hydrological Institute
• Baltic Sea clickable map and details.
• Protect the Baltic Sea while it's still not too late.
• The Baltic Sea Portal – a site maintained by the"Finnish Institute of Marine Research". وقت 14 February 2008 تي اصل کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل 15 July 2007.  (FIMR) (in English, Finnish, Swedish and Estonian)
• www.balticnest.org
• Encyclopedia of Baltic History
• Old shipwrecks in the Baltic
• How the Baltic Sea was changing – Prehistory of the Baltic from the Polish Geological Institute
• Late Weichselian and Holocene shore displacement history of the Baltic Sea in Finland – more prehistory of the Baltic from the Department of Geography of the University of Helsinki
• Baltic Environmental Atlas: Interactive map of the Baltic Sea region
• Can a New Cleanup Plan Save the Sea? – spiegel.de
• List of all ferry lines in the Baltic Sea
• The Helsinki Commission (HELCOM) HELCOM is the governing body of the "Convention on the Protection of the Marine Environment of the Baltic Sea Area"
• Baltice.org – information related to winter navigation in the Baltic Sea.
• Baltic Sea Wind – Marine weather forecasts
• Ostseeflug – A short film (55'), showing the coastline and the major German cities at the Baltic sea.