گليليئو گليليئي

کليل ڄاڻ چيڪلي، وڪيپيڊيا مان

گليليئو گليليئي
(اطالوي ۾: Galileo Galilei خاصيت جي حالت تبديل ڪريو مقامي ٻولي ۾ نالو (P1559) وڪي ڊيٽا تي
 

معلومات شخصيت
ڄم جو نالو (اطالوي ۾: Galileo di Vincenzo Bonaiuti de' Galilei خاصيت جي حالت تبديل ڪريو پيدائشي نالو (P1477) وڪي ڊيٽا تي
ڄم 15 فيبروري 1564[1][2][3][4]  خاصيت جي حالت تبديل ڪريو تاريخ ڄم (P569) وڪي ڊيٽا تي
موت 8 جنوري 1642 (78 سال)[1][5][6][7][8][9][10][11][12][13][14][15][16][17][3][18][19]  خاصيت جي حالت تبديل ڪريو تاريخ موت (P570) وڪي ڊيٽا تي
عملي زندگي
پيشو فلسفي[20][3]،پولي ميٿ،فلسفي[18]  خاصيت جي حالت تبديل ڪريو پيشو (P106) وڪي ڊيٽا تي
ڪم جي ٻولي لاطيني ٻولي  خاصيت جي حالت تبديل ڪريو languages spoken, written or signed (P1412) وڪي ڊيٽا تي
دلچسپي فلڪيات،فزڪس،ميڪانيات،فلسفو،رياضي[4]  خاصيت جي حالت تبديل ڪريو field of work (P101) وڪي ڊيٽا تي
دستخط
 
گليليئو گليليئي جو پورٽريٽ جنھن ۾ جيل اندر ھي ديوار کي تڪي رهيو

گليليئو گليليئي

گليليئو گليليئي 1564 ۾ اٽليءَ جي شھر پيسا ۾ پيدا ٿيو ۽ بعد ۾ پنھنجي خاندان سان گڏ فلورنس لڏي آيو ھو. 1581 ۾ ھي طب جي تعليم حاصل ڪرڻ لاءِ يونيورسٽي آف پيسا ۾ داخل ٿيو پر بعد ۾ ھن طب کي ڇڏي رياضي ۽ فطرت جي فلسفي جي تعليم اختيار ڪئي.

.

گليليئو گليلئي پنھنجي جو دور جو برک عالم (polymaths) ھيو

ھن سائنس جي ڪيترن ئي شعبن ۾ ڪم ڪيو پر ھن جي مشھوري مشتريء جا چار چنڊ دريافت ڪرڻ جي ڪري ٿي. انھن کي اڄ تائين گليليئو جا چنڊ چوندا آهن. گليليئو جي مشاھدن سان خبر پئي تہ اسان جي شمسي نظام جو مرڪز زمين نہ پر سج آهي. ان دؤر ۾ گليليئو جي ان دعوا جي سخت مخالفت ٿي ڇو ته اھا رومن ڪئٿولڪ چرچ جي تعليم جي ابتڙ ھئي. جنھن ڪري 1633 ۾ ان تي مقدمو ھلايو ويو ان کي مجبور ڪيو ويو تہ پنھنجي ان دعوا تان ھٿ کڻي. ان کي گھر ۾ نظر بند ڪرڻ جي سزا ڏني وئي جيڪا ان جي باقي زندگيءَ تائين جاري رھي. پنھنجي نظربندي دوران ھن تحقيق جاري رکي ۽ علم حرڪيات (Kinematics) تي ھن پنھنجو ڪتاب لکيو. 1642 ۾ وفات ڪيائين.[21]

گليليئو گليليئي جي سائنسي تحقيق[سنواريو]

ڪرندڙ جسم جي رفتار يڪسانيت سان وڌندي آهي

ٻہ ھزار سالن تائين رڳو چند ماڻهن ارسطوءَ جي ان دعوا کي چيلينج ڪيو تہ ٻاھرين قوت شين کي حرڪت ڏيندي آهي، ۽ اھا ته ڳريون شيون ھلڪين شين جي ڀيٽ۾تيزيءَ سان ڪرنديون آهن. سترھين صديءَ ۾ اٽليءَ جي ھن فلڪياتي ماهر ۽ رياضيدان ارسطوءَ جي انھن تصورن جي آزمائش جو ارادو ڪيو ۽ ان لاءِ تجربا ڪيا ۽ سمجھيو ته ڪيئن شيون حرڪت ڪن ٿيون ۽ پوءِ رڪجي وڃن ٿيون. ھي پھريون سائنسدان ھيو جنھن جمود جي اصول تي تحقيق ڪئي.ھن ٻڌايو ته شيون حرڪت دوران تبديليء جي مزاحمت ڪنديون آهن ۽ حرڪت ڪرڻ، رفتار وڌائڻ ۽ رفتار گھٽائڻ لاءِ انھن کي ڪنھن قوت جي ضرورت ھوندي آھي. ڪرندڙ شين جي باري۾گليليئو ٻڌايو ته ھيٺ ڪرڻ وقت سموريون شين جي رفتار ھڪجھڙي ھوندي آھي.. ھن ي اھو اندازو به ٿيو ته ھيٺ ڪرڻ جي رفتار ۾ ڪمي ۾ رڳڙ (Friction) ڪردار ادا ڪندي آهي..[21]

حوالا[سنواريو]

  1. 1.0 1.1 اجازت نامو: Creative Commons CC0 License
  2. http://www-history.mcs.st-andrews.ac.uk/Biographies/Galileo.html
  3. 3.0 3.1 3.2 BeWeb person ID: https://www.beweb.chiesacattolica.it/persone/persona/1337/ — اخذ شدہ بتاریخ: 13 فيبروري 2021
  4. 4.0 4.1 PMCID: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2564400https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2564400
  5. مصنف: Arthur Berry — عنوان : A Short History of Astronomy — ناشر: John Murray
  6. Bibliothèque nationale de France ID: https://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb11903931b — اخذ شدہ بتاریخ: 26 جُونِ 2020 — مصنف: Bibliothèque nationale de France — عنوان : اوپن ڈیٹا پلیٹ فارم — اجازت نامو: Open License
  7. Bibliothèque nationale de France ID: https://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb11903931b — اخذ شدہ بتاریخ: 22 آگسٽ 2017 — خالق: John O'Connor۽ Edmund Robertson
  8. SNAC ARK ID: https://snaccooperative.org/ark:/99166/w6833x7s — subject named as: Galileo Galilei — اخذ شدہ بتاریخ: 9 آڪٽوبر 2017
  9. Find a Grave memorial ID: https://www.findagrave.com/memorial/1899 — subject named as: Galileo Galilei — اخذ شدہ بتاریخ: 9 آڪٽوبر 2017
  10. Internet Speculative Fiction Database author ID: https://www.isfdb.org/cgi-bin/ea.cgi?157256 — subject named as: Galileo Galilei — اخذ شدہ بتاریخ: 9 آڪٽوبر 2017
  11. Babelio author ID: https://www.babelio.com/auteur/wd/94264 — subject named as: Galilée — اخذ شدہ بتاریخ: 9 آڪٽوبر 2017
  12. InPhO ID: https://www.inphoproject.org/thinker/3052 — subject named as: Galileo Galilei — اخذ شدہ بتاریخ: 9 آڪٽوبر 2017 — عنوان : Internet Philosophy Ontology project
  13. Discogs artist ID: https://www.discogs.com/artist/2765085 — subject named as: Galileo Galilei — اخذ شدہ بتاریخ: 9 آڪٽوبر 2017
  14. Brockhaus Enzyklopädie online ID: https://brockhaus.de/ecs/enzy/article/galilei-galileo — subject named as: Galileo Galilei — اخذ شدہ بتاریخ: 9 آڪٽوبر 2017 — مدیر: Bibliographisches Institut & F. A. Brockhaus۽ Wissen Media Verlag
  15. Gran Enciclopèdia Catalana ID (former scheme): https://www.enciclopedia.cat/ec-gec-0028770.xml — subject named as: Galileu — عنوان : Gran Enciclopèdia Catalana — ناشر: Grup Enciclopèdia
  16. Diamond Catalogue ID for persons and organisations: https://opac.diamond-ils.org/agent/35228 — subject named as: Galileo Galilei
  17. Proleksis enciklopedija ID: https://proleksis.lzmk.hr/22534 — subject named as: Galileo Galilei — عنوان : Proleksis enciklopedija
  18. 18.0 18.1 https://cs.isabart.org/person/64242 — اخذ شدہ بتاریخ: 1 اپريل 2021
  19. subject named as: Galileo Galilei — BIU Santé person ID: https://www.biusante.parisdescartes.fr/histoire/biographies/index.php?cle=6516
  20. اجازت نامو: Creative Commons CC0 License
  21. 21.0 21.1 ڪتاب:سائنس اور سائنسدان؛ ليکڪ:ايڊم ھارٽ،ڊيوس جان فرينڊن٬ ڊين گرين؛ ايڊيشن:،2018؛ تخليقات پبلشرز،لاھور