هفتي جا ڏينهن
سنڌي ٻوليءَ ۾ هفتي جي ڏينهن جا مختلف نالا ٿيندا آهن. عام طور پاڪستان جي سنڌ صوبي ۾ هيٺيان نالا استعمال ٿيندا آهن.
سنڌ جا هندو ۽ ڀارت جا سنڌي هفتي جي ڏينهنَ کي هيٺين نالن سان سڏيندا آهن.
- سومر يا سوموار
- منگل يا منگلوار
- ٻُڌَر يا ٻُڌوار
- وِسپَت
- ٿانور، ٺارون، شُڪر
- ڇنڇر
- آرتوار يا آڏتوار، آرتر، آئتوار
سنڌي، اردو، هندي ۽ عربي ۾ ڏينهن جا نالا
[سنواريو]| سنڌي | هند جا سنڌي | اردو | هندي | عربي |
|---|---|---|---|---|
| سومر | سومر | پير | سوموار | الاثنين |
| اڱارو | اڱارو | منگل | منگل وار | الثلاثاء |
| اربع | ٻڌر | بدھ | بڌ وار | الاربعاء |
| خميس | وسپت | جمعرات | گرو وار | الخميس |
| جمع | ٿانور / شُڪر | جمع | شُڪر وار | الجمعة |
| ڇنڇر | ڇنڇر | هفتا / سنيچر | شَني وار | السبت |
| آچر | آتوار | اتوار | رَوي وار | الاحد |
تاريخي پس منظر
[سنواريو]هفتي جي ڏينهن جا نالا پهرين ۽ ٻين صدي ۾ رکيا ويا.
ان کان پهرئين ابراهيمي مذهبن ۾ آچر لاءِ هڪ ۽ اهڙي ترتيب سان جمعي کي پنجون ڏينهن سڏيو ويندو هو ۽ ڇنڇر جنهن کي السبت خدا جي عبادت لاءِ خاص مقرر هو. عربي ۽ عبراني (هبرو) ٻولي اڄ تائين ڇنڇر کي السبت سڏيو وڃي ٿو.
سيڪسنس Saxons نالي ماڻهن جو قبيلو يورپ ۾ رهندو هو. جن جي ٻولي انگريزي ٻولي جو اولائي ٻولي جو روپ هئي. جن پنهنجن خدائن نالي سان ڏينهن جا نالا رکيا.
سنڌي ۾ ڏينهن جا نالا سنسڪرت مان گرهن جي نالن ۾ نڪتا آهن.
| English | سنڌي نالو | Saxon Language | سيڪسنس ٻولي | Title of God | ڇا جو ديوتا آهي | Ruling Planet | ديوتا گرھ | هندي نالا |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Monday | سومر | Mona | مونا | The Moon | چنڊ ديوتا | Moon | چنڊ | سوموار |
| Tuesday | اڱارو | Tiu | ٽيو | God of War | جنگ جو ڊيوتا | Mars | مريخ | منگل وار |
| Wednesday | اربع | Woden | وُڊن | The Cunning God | بدلي جو ديوتا | Mercury | عطارد | بدهوار |
| Thursday | خميس | Thor | ٿور | Thunder God | طوفان جو ديوتا | Jupiter | مشتري | گرو وار |
| Friday | جمعو | Freya | فَريا | Goddess of Love | پيار جي ديوي | Venus | زهره | شڪروار |
| Saturday | ڇنڇر | Saturn | سيٽرن | God of Time | وقت جو ديوتا | Saturn | زحل | شني وار |
| Sunday | آچر | Sunne | سن | The Sun | سج جو ديوتا | Sun | سج | روي وار |
| Sunday the Sun (Aditya, Ravi) |
Monday the Moon (0'Soma, Indu) |
Tuesday Mars (Mangala) |
Wednesday Mercury(Budha) |
Thursday Jupiter (Guru) |
Friday Venus (Shukra) |
Saturday Saturn (Shani) | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| سنسڪرت | āditya-vāra | soma-vāra | maṅgala-vāra | budha-vāra | guru-vāra | śukra-vāra | śani-vāra |
| هندي | रविवार Ravivār |
सोमवार Somavār |
मंगलवार Mangalavār |
बुधवार Budhavār |
गुरूवार Guruvār |
शुक्रवार Shukravār |
शनिवार Shanivār |
| نيپالي | आइतवार Aaitabar |
सोमवार Sombar |
मंगलवार Mangalbar |
बुधवार Budhbar |
बिहिवार Bihibar |
शुक्रवार Sukrabar |
शनिवार Sanibar |
| مراٺي | रविवार Ravivār |
सोमवार Somavār |
मंगळवार Mangaḷavār |
बुधवार Budhavār |
गुरूवार Guruvār |
शुक्रवार Shukravār |
शनिवार Shanivār |
| بنگالي | রবিবার Robibar |
সোমবার Shombar |
মঙ্গলবার Monggolbar |
বুধবার Budhbar |
বৃহস্পতিবার Brihôshpotibar |
শুক্রবার Shukrobar |
শনিবার Shonibar |
| اردو | Itwār اتوار | Pīr پیر[☽4] or Somwar سوموار | Mangal منگل | Budh Charshumba بدھ | Jumā-rāt جمعراتRaat = Eve | Jum'ah جمعہ[♀4] | Sanīchar سنيچرor ہفتا Haftah [♄6] |
| ڪشميري | اَٿ وار Aath'var |
ژندر وار Tsander'var |
پم وار Bom'var |
بڌ وار Budh'var |
برس وار Bres'var |
جُمھ Jummah |
بٽ وار Bat'var |
| گجراتي | રવિવાર Ravivār |
સોમવાર Somvār |
મંગળવાર Mangaḷvār |
બુધવાર Budhvār |
ગુરૂવાર Guruvār |
શુક્રવાર Shukravār |
શનિવાર Shanivār |
| پنجابي | ਐਤਵਾਰ etvār |
ਸੋਮਵਾਰ sōmvār |
ਮੰਗਲਵਾਰ mangalvār |
ਬੁੱਧਵਾਰ búdvār |
ਵੀਰਵਾਰ vīrvār |
ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ shukkarvār |
ਸ਼ਨਿੱਚਰਵਾਰ shaniccharvār |
| دويهي | އާދީއްތަ Aadheettha |
ހޯމަ Homa |
އަންގާރަ Angaara |
ބުދަ Budha |
ބުރާސްފަތި Buraasfathi |
ހުކުރު Hukuru |
ހޮނިހިރު Honihiru |
| ڪناڊا | ಭಾನುವಾರ Bhanu Vaara |
ಸೋಮವಾರ Soma Vaara |
ಮಂಗಳವಾರ Mangala Vaara |
ಬುಧವಾರ Budha Vaara |
ಗುರುವಾರ Guru Vaara |
ಶುಕ್ರವಾರ Shukra Vaara |
ಶನಿವಾರ Shani Vaara |
| اوڙيا | ଋବିବାର Ravivār |
ସୋମବାର Somavār |
ମଙ୍ଗଳବାର Mangalavār |
ବୁଧବାର Budhavār |
ଗୁରୁବାର Guruvār |
ଶୁକ୍ରବାର Shukravār |
ଶନିବାର Shanivār |
| تيلوگو | ఆదివారం Aadi Vāram |
సోమవారం Soma Vāram |
మంగళవారం Mangala Vāram |
బుధవారం Budha Vāram |
గురువారం Bestha/Guru/Lakshmi Vāram |
శుక్రవారం Shukra Vāram |
శనివారం Shani Vāram |
| تامل | ஞாயிற்று கிழமை nyāyirrukizhamai |
திங்கட் கிழமை thingatkizhamai |
செவ்வாய்க் கிழமை chevvāi kizhamai |
புதன் கிழமை budhan kizhamai |
வியாழக் கிழமை viyāzha kizhamai |
வெள்ளிக் கிழமை velli kizhamai |
சனிக் கிழமை sanikkizhamai |
| مليالم | ഞായര് Nhāyar |
തിങ്കള് Tingal |
ചൊവ്വ Chovva |
ബുധന് Budhan |
വ്യാഴം Vyāzham |
വെള്ളി Velli |
ശനി Shani |
| خمير | ថ្ងៃអាទិត្យ سانچو:IPA-km |
ថ្ងៃចន្ទ [tŋaj can] |
ថ្ងៃអង្គារ [tŋaj ʔɑŋkiə] |
ថ្ងៃពុធ [tŋaj put] |
ថ្ងៃព្រហស្បត្ណិ [tŋaj prɔhoə̯h] |
ថ្ងៃសុក្រ [tŋaj sok] |
ថ្ងៃសៅរ៍ [tŋaj saʋ] |
| لاؤ | ວັນອາທິດ سانچو:IPA-lo |
ວັນຈັນ [wán càn] |
ວັນອັງຄານ [wán ʔàŋkʰáːn] |
ວັນພຸດ [wán pʰūt] |
ວັນພະຫັດ [wán pʰāhát] |
ວັນສຸກ [wán súk] |
ວັນເສົາ [wán sǎu] |
| ٿائي | วันอาทิตย์ Wan Āthit |
วันจันทร์ Wan Chan |
วันอังคาร Wan Angkhān |
วันพุธ Wan Phut |
วันพฤหัสบดี Wan Phruehatsabodi |
วันศุกร์ Wan Suk |
วันเสาร์ Wan Sao |
| منگولي | адъяа ad'yaa |
сумъяа sum'yaa |
ангараг angarag |
буд bud |
бархабадь barhabad' |
сугар sugar |
санчир sanchir |
| جاوي | Raditya | Soma | Anggara | Buda | Respati | Sukra | Tumpek |
| بالي | Redite | Coma | Anggara | Buda | Wraspati | Sukra | Saniscara |
| سنهالا | ඉරිදා Iridaa |
සඳුදා Sandudaa |
අඟහරුවාදා Angaharuwaadaa |
බදාදා Badaadaa |
බ්රහස්පතින්දා Brahaspathindaa |
සිකුරාදා Sikuraadaa |
සෙනසුරාදා Senasuraadaa |