مواد ڏانھن هلو

بنگالي ٻولي

ڳنڍڻن کي سنواريو
کليل ڄاڻ چيڪلي، وڪيپيڊيا مان
Bengali
بنگالي ٻولي
بنگلا ٻولي
বাংলা

بنگالي ٻولي جو دائرو
Native to بنگلاديش ۽ ڀارت
Region بنگال
Ethnicity بنگالي ماڻهو
Native speakers

ڪل: 28 ڪروڙ 40 لک نسلي: 24 ڪروڙ 20 لک ٻئي ٻولي: 4 ڪروڙ 30 لک (2023-2011)

en:Line-handling templates
خاندان
Early forms
ابتدائي شڪلون:
  • مگڌي پراڪرت
  • مگڌي اپڀرنش
  • ابھٽـا
  • پراڻي بنگالي
  • وچ بنگالي
  • بنگالي
    • Bengali
Standard forms
لکت
Dialects *بنگالي لهجو
en:Line-handling templates بنگالي-آسامي صورتخطي (بنگالي اکر)
بنگالي بريل
متبادل ۽ تاريخي صورتخطيون
Official status
Official language in
 بنگلا ديش (سرڪاري ٻولي)
ڀارت (اولهه بنگال، آسام، جھارکنڊ، تريپوره ۽ انڊيمان ۽ نڪوبار ٻيٽ)
سارڪ (استعمال هيٺ ٻولي)
Regulated by بنگلا اڪيڊمي
پڇمبانگا بنگلا اڪيڊمي
Language codes
ISO 639-1 bn
ISO 639-2 ben
ISO 639-3 ben
Glottolog beng1280[1]
Linguasphere 59-AAF-u
بنگالي ٻولي جو دائرو

بنگالي ٻولي (انگريزي: Bengali؛ بنگالي: (বাংলা) هڪ هند-آريائي ٻولي آهي جيڪي هند-يورپي ٻولي خاندان جي هند-ايراني شاخ سان تعلق رکي ٿي. اها ڏکڻ ايشيا جي علائقي، بنگال (بنگلادیش ۽ ڀارتي رياستون اولهه بنگال ۽ تریپورا) جي مقامي ٻولي آهي. سال 2025ع تائين 24 ڪروڙ 20 لک کان وڌيڪ مقامي ڳالهائيندڙن ۽ 4 ڪروڙ 30 لک ٻئي ٻولي طور ڳالهائيندڙن سان، بنگالي ٻولي ڇهين سڀ کان وڌيڪ ڳالهائيندڙ مادري ٻولي ۽ دنيا ۾ ڳالهائيندڙن جي ڪل تعداد جي لحاظ کان ستين سڀ کان وڌيڪ ڳالهائيندڙ ٻولي آهي.[2]

بنگالي ٻولي بنگلاديش جي سرڪاري، قومي ۽ سڀ کان وڌيڪ ڳالهائيندڙ ٻولي آهي، جئين ته 98 سيڪڙو بنگلاديشي بنگالي کي پنهنجي پهرين ٻولي طور استعمال ڪن ٿا. اها ڀارت ۾ ٻي سڀ کان وڌيڪ ڳالهائيندڙ ٻولي آهي ۽ ڀارت جي رياستن اولهه بنگال، تریپورا ۽ آسام (بارڪ وادي جو علائقو) جي سرڪاري ٻولي آهي. سيپٽمبر 2011ع کان وٺي، اها ڀارت جي رياست جھارکنڊ جي ٻي سرڪاري ٻولي پڻ آهي. اها انڊمان ۽ نڪوبار ٻيٽن (بنگال جي نار ۾) ۾ سڀ کان وڌيڪ ڳالهائيندڙ ٻولي آهي ۽ ڀارت جي ٻئي رياستن، بهار، اروناچل پرديش، دهلي، ڇتيس ڳڙهه، ميگھاليه، ميزورام، ناگالينڊ، اوڙيسه ۽ اتراکنڊ ۾ وڏي آبادي بنگالي ٻولي ڳالهائي ٿي. بنگالي ٻولي يورپ، اتر آمريڪا، وچ اوڀر ۽ ٻين علائقن ۾ بنگالي ڊائاسپورا (بنگلاديشي ۽ ڀارتي بنگالي) پڻ ڳالهائي ٿي.

بنگالي ٻولي کي ڀارت جي حڪومت پاران 3 آڪٽوبر 2024ع تي هڪ ڪلاسيڪل ٻولي جو درجو ڏنو ويو.

بنگلاديش (اتر بنگال) ۽ ڪلڪتي (اولهه بنگال) هندوستان ۾ ڳالهائي وڃي ٿي. ڳالهائيندڙن جو تعداد 50 ملين جي لڳ ڀڳ آهي.[3]

خاندان

[سنواريو]
"Bangla language" redirects here. It is not to be confused with Bangala language.
Bengali
বাংলা (Bangla)

The word "Bangla" in the Bengali-Assamese script (Bengali alphabet)
اچار bn
ٻولي جو وطن Bangladesh and India
خطو *Bengal (Bangladesh and West Bengal)[4]
نسل Bengalis
ٻولي ڳالهائيندڙ
L1: 242 million (2011–2023)[4][5]
L2: 43 million (2011–2023)[4]
Total: 284 million (2011–2023)[4]
پراڻيون صورتون
لھجو *See Bengali dialects
سرڪاري حيثيت
سرڪاري ٻولي وغيره
 *Bangladesh
ريگيوليٽر *Bangla Academy (Bangladesh)
ٻولي جا ڪوڊ
ISO 639-1 bn
ISO 639-2 ben
ISO 639-3 ben
گلوٽولوگ beng1280[1]
لنگاسفيئر 59-AAF-u
Geographical distribution of the Bengali language. Darker shades imply a greater percentage of native speakers.
This article contains IPA phonetic symbols. Without proper rendering support, you may see question marks, boxes, or other symbols instead of Unicode characters. For a guide to IPA symbols, see Help:IPA.
هِنَ مضمون ۾ خاص اَکَرَ شامل آهن. مُناسب مدد يا سهائتا کان بغير توهان کي، سوالي نشان، خانو يا ٻِيا نشان نظر اَچي سگهن ٿا.

بنگالي ٻولي (انگريزي: Bengali؛ بنگالي: (বাংলা) هڪ هند-آريائي ٻولي آهي جيڪي هند-يورپي ٻولي خاندان جي هند-ايراني شاخ سان تعلق رکي ٿي. اها ڏکڻ ايشيا جي علائقي، بنگال (بنگلادیش ۽ ڀارتي رياستون اولهه بنگال ۽ تریپورا) جي مقامي ٻولي آهي. سال 2025ع تائين 24 ڪروڙ 20 لک کان وڌيڪ مقامي ڳالهائيندڙن ۽ 4 ڪروڙ 30 لک ٻئي ٻولي طور ڳالهائيندڙن سان، بنگالي ٻولي ڇهين سڀ کان وڌيڪ ڳالهائيندڙ مادري ٻولي ۽ دنيا ۾ ڳالهائيندڙن جي ڪل تعداد جي لحاظ کان ستين سڀ کان وڌيڪ ڳالهائيندڙ ٻولي آهي.

بنگالي ٻولي بنگلاديش جي سرڪاري، قومي ۽ سڀ کان وڌيڪ ڳالهائيندڙ ٻولي آهي، جئين ته 98 سيڪڙو بنگلاديشي بنگالي کي پنهنجي پهرين ٻولي طور استعمال ڪن ٿا. اها ڀارت ۾ ٻي سڀ کان وڌيڪ ڳالهائيندڙ ٻولي آهي ۽ ڀارت جي رياستن اولهه بنگال، تریپورا ۽ آسام (بارڪ وادي جو علائقو) جي سرڪاري ٻولي آهي. سيپٽمبر 2011ع کان وٺي، اها ڀارت جي رياست جھارکنڊ جي ٻي سرڪاري ٻولي پڻ آهي. اها انڊمان ۽ نڪوبار ٻيٽن (بنگال جي نار ۾) ۾ سڀ کان وڌيڪ ڳالهائيندڙ ٻولي آهي ۽ ڀارت جي ٻئي رياستن، بهار، اروناچل پرديش، دهلي، ڇتيس ڳڙهه، ميگھاليه، ميزورام، ناگالينڊ، اوڙيسه ۽ اتراکنڊ ۾ وڏي آبادي بنگالي ٻولي ڳالهائي ٿي. بنگالي ٻولي يورپ، اتر آمريڪا، وچ اوڀر ۽ ٻين علائقن ۾ بنگالي ڊائاسپورا (بنگلاديشي ۽ ڀارتي بنگالي) پڻ ڳالهائي ٿي.

بنگالي ٻولي کي ڀارت جي حڪومت پاران 3 آڪٽوبر 2024ع تي هڪ ڪلاسيڪل ٻولي جو درجو ڏنو ويو.


known by its endonym Bangla (বাংলা, سانچو:Transliteration bn), is an Indo-Aryan language belonging to the Indo-Iranian branch of the Indo-European language family. It is native to the Bengal region (Bangladesh, India's West Bengal and Tripura) of South Asia. With over 242 million (24.2 crore) native speakers and another 43 million (4.3 crore) as second language speakers as of 2025,[4] Bengali is the sixth most spoken native language and the seventh most spoken language by the total number of speakers in the world.[7][8]

Bengali is the official, national, and most widely spoken language of Bangladesh,[9][10][11] with 98% of Bangladeshis using Bengali as their first language.[12][13] It is the second-most widely spoken language in India. It is the official language of the Indian states of West Bengal, Tripura and the Barak Valley region of the state of Assam. It is also the second official language of the Indian state of Jharkhand since September 2011.[6] It is the most widely spoken language in the Andaman and Nicobar Islands in the Bay of Bengal,[14] and is spoken by significant populations in other states including Bihar, Arunachal Pradesh, Delhi, Chhattisgarh, Meghalaya, Mizoram, Nagaland, Odisha and Uttarakhand.[15] Bengali is also spoken by the Bengali diasporas (Bangladeshi diaspora and Indian Bengalis) across Europe, North America, the Middle East and other regions.[16]

Bengali was accorded the status of a classical language by the government of India on 3 October 2024.[17][18] It is the second most spoken and fifth fastest growing language in India, following Hindi, Kashmiri, Gujarati, and Meitei (Manipuri), according to the 2011 census of India.[19]

Bengali has developed over more than 1,400 years. Bengali literature, with its millennium-old literary history, was extensively developed during the Bengali Renaissance and is one of the most prolific and diverse literary traditions in Asia. The Bengali language movement from 1948 to 1956 demanding that Bengali be an official language of Pakistan fostered Bengali nationalism in East Bengal leading to the emergence of Bangladesh in 1971. In 1999, UNESCO recognised 21 February as International Mother Language Day in recognition of the language movement.[20][21]



هيءَ ٻولي هند آريائي ٻوليءَ جي نک مان آهي. 11 صدي عيسويءَ کان اڄ تائين هن ٻوليءَ جو چلتو ۽ لکت ملي ٿي. زنده ٻولين مان آهي. بشنامينا پوري، مالاچالام هن جون واسطيدار ٻوليون آهن.[3]

لپي

[سنواريو]

هيءَ ٻولي پروٽو بنگالي لپيءَ ۾ لکي وڃي ٿي، جيڪا برهمي لپيءَ مان ورتل آهي. آسامي اوريائي، مني پوري ۽ ميٿلي واسطيدار لکتون اٿس. لکت جو نمونو ديوناگريءَ وانگر آهي، جيڪا کاٻي کان ساڄي (ابوگدا) طرف لکي وڃي ٿي. ديوناگري پڻ برهميءَ تان ورتل آهي.[3]

1977ع ۾ چارلس ويڪنس باضابطه لپي تشڪيل ڏني ۽ رواج هيٺ آندي، پوءَ به اڄ تائين ڪن خطن ۾ صورتخطي مستحڪم نه ٿي سگهي آهي. ڍاڪا ۽ ڪلڪتي ۾ لکجندڙ صورتخطي هڪ ٻئي کان قدري مختلف آهي. هن ٻولي ۾ حرفِ علت جا 11 حرف آهن، جڏهن ته حرفِ صحيح 35 حرف آهن.[3]

حوالا

[سنواريو]
  1. ↑ 1.0 1.1 Hammarström, Harald; Forkel, Robert; Haspelmath, Martin et al., eds (2016). "Bengali". Glottolog 2.7. Jena: Max Planck Institute for the Science of Human History. http://glottolog.org/resource/languoid/id/beng1280. 
  2. ↑ انسائيڪلوپيڊيا سنڌيانا، جلد پھريون. سنڌي لئنگئيج اٿارٽي، حيدرآباد
  3. ↑ 3.0 3.1 3.2 3.3 انسائيڪلوپيڊيا سنڌيانا، جلد پھريون. سنڌي لئنگئيج اٿارٽي، حيدرآباد
  4. ↑ 4.0 4.1 4.2 4.3 4.4 سانچو:E28
  5. ↑ "Scheduled Languages in descending order of speaker's strength – 2011", Registrar General and Census Commissioner of India, اصل کان 14 November 2018 تي آرڪائيو ٿيل, حاصل ڪيل 28 June 2018۔ 
  6. ↑ 6.0 6.1 "Jharkhand gives second language status to Magahi, Angika, Bhojpuri, and Maithili". The Avenue Mail. 21 March 2018. https://www.avenuemail.in/ranchi/jharkhand-gives-second-language-status-to-magahi-angika-bhojpuri-and-maithili/118291/. 
  7. ↑ "The World Factbook" (ٻولي ۾ انگريزي), Central Intelligence Agency, اصل کان 26 January 2021 تي آرڪائيو ٿيل, حاصل ڪيل 21 February 2018۔ 
  8. ↑ "Summary by language size", Ethnologue (ٻولي ۾ انگريزي), 2019, اصل کان 24 April 2019 تي آرڪائيو ٿيل, حاصل ڪيل 21 February 2019۔ 
  9. ↑ "Bangla Bhasha Procholon Ain, 1987" (bn ۾). Bangladesh Code. 27 (Online ed.). Dhaka: Ministry of Law, Justice and Parliamentary Affairs, Bangladesh. http://bdlaws.minlaw.gov.bd/pdf/705___.pdf. Retrieved 23 May 2019. 
  10. ↑ "Bangla Language", Banglapedia, اصل کان 6 July 2015 تي آرڪائيو ٿيل, حاصل ڪيل 12 September 2018۔ 
  11. ↑ "The Constitution of the People's Republic of Bangladesh", Ministry of Law, Justice and Parliamentary Affairs, اصل کان 10 November 2019 تي آرڪائيو ٿيل, حاصل ڪيل 23 May 2019۔ 
  12. ↑ "National Languages Of Bangladesh", einfon.com, 11 June 2017, اصل کان 2 August 2017 تي آرڪائيو ٿيل, حاصل ڪيل 12 September 2018۔ 
  13. ↑ "5 Surprising Reasons the Bengali Language Is Important", 17 August 2017, اصل کان 26 June 2018 تي آرڪائيو ٿيل, حاصل ڪيل 10 March 2018۔ 
  14. ↑ "50th Report of the Commissioner for Linguistic Minorities in India (July 2012 to June 2013)", National Commission for Linguistic Minorities, 16 July 2014, اصل کان 2 January 2018 تي آرڪائيو ٿيل, حاصل ڪيل 20 February 2018۔ 
  15. ↑ "50th Report of the Commissioner for Linguistic Minorities in India", nclm.nic.in, Ministry of Minority Affairs, اصل کان 8 July 2016 تي آرڪائيو ٿيل, حاصل ڪيل 23 May 2019۔ 
  16. ↑ "Bengali Language", www.britannica.com, اصل کان 26 June 2018 تي آرڪائيو ٿيل, حاصل ڪيل 12 September 2018۔ 
  17. ↑ Kumar, Vivek; Roy, Suryagni (3 October 2024), "Marathi, Pali, Prakrit, Assamese, Bengali now among classical languages", India Today, حاصل ڪيل 3 October 2024۔ 
  18. ↑ "Classical language status: Union Cabinet approves addition of Marathi, Assamese, Bengali, Pali, Prakrit to list". The Hindu. PTI. 3 October 2024. ISSN 0971-751X. https://www.thehindu.com/news/national/union-cabinet-decisions-marathi-assamese-bengali-pali-prakrit-get-classical-language-status/article68714789.ece. 
  19. ↑ —R, Aishwaryaa (6 June 2019). "What census data reveals about use of Indian languages". Deccan Herald. https://www.deccanherald.com/india/what-census-data-reveals-about-use-of-indian-languages-738340.html. 
    —Pallapothu, Sravan (28 June 2018). "Hindi Added 100Mn Speakers In A Decade; Kashmiri 2nd Fast Growing Language". https://www.indiaspend.com/hindi-added-100mn-speakers-in-a-decade-kashmiri-2nd-fast-growing-language-93096/. 
    —IndiaSpend (2 July 2018). "Hindi fastest growing language in India, finds 100 million new speakers". Business Standard. https://www.business-standard.com/article/current-affairs/hindi-fastest-growing-language-in-india-finds-100-million-new-speakers-118070200029_1.html. 
    —Mishra, Mayank; Aggarwal, Piyush (11 April 2022), "Hindi grew rapidly in non-Hindi states even without official mandate", India Today, اصل کان 16 November 2023 تي آرڪائيو ٿيل, حاصل ڪيل 16 November 2023۔ 
  20. ↑ "Amendment to the Draft Programme and Budget for 2000–2001 (30 C/5)", General Conference, 30th Session, Draft Resolution, UNESCO, 1999, اصل کان 21 May 2011 تي آرڪائيو ٿيل, حاصل ڪيل 27 May 2008۔ 
  21. ↑ "Resolution adopted by the 30th Session of UNESCO's General Conference (1999)", International Mother Language Day, UNESCO, اصل کان 1 June 2008 تي آرڪائيو ٿيل, حاصل ڪيل 27 May 2008۔ 
"https://sd.wikipedia.org/w/index.php?title=بنگالي_ٻولي&oldid=333991" تان ورتل