پاڪستان-چين لاڳاپا

کليل ڄاڻ چيڪلي، وڪيپيڊيا مان
پاڪستان–چين
Map indicating locations of پاڪستان and چين

پاڪستان

چين
سفارتي خانا
چيني سفارتخانو، اسلام آباد پاڪستاني سفارتخانو، بجنگ
مندوب
سفير مسعود خالد سفير سن ويدونگ

پاڪستان جا چين سان تعلق انتھائي سٺا آھن. دنيا ۾ پاڪستان ۽ چين بئي ھڪ ٻئي جا سڀ کان سٺا دوست سڏرائيندا آھن. بئي ملڪ نہ صرف معاشي پر اقتصادي، اسلحائي ۽ توانائي ۾ ھڪ ٻئي سان تعاون ڪندا رھن ٿا.

پاڪستان ۽ چين جي دوستي هماليا کان اُوچي[سنواريو]

پاڪ-چين تعلق ڪو چيني وزيراعظم ني يو بيان جي:

جيڪڏھن چين سان پيار ڪريو ٿا تہ پاڪستان سان پڻ پيار ڪريو.

ليقي چيانگ، چيني وزيراعظم


انهيءَ طرح وزير اعظم پاڪستان پڻ چيو:

پاڪستان ۽ چين جي دوستي هماليا وانگر اُوچي آهي

وزيراعظم پاڪستان

پاڪستان ۽ چين دوستي جي شروعات[سنواريو]

پاڪستان 1947ع محمد علي جناح جي مدبرانہ اڳواڻي ۾ آزاد ٿيو. جڏھن تہ چين 1949ع ۾ مائوزي تنگ جي عظيم اڳواڻي ۾ ۽ ان جي لانگ مارچ جي ثمرن جي نتيجي ۾ آزاد ٿيو. 1949ع ۾ چين جي آزادي سان گڏ ئي پاڪستان ۽ چين جا تعلق بھتري جي طرف وڌڻ شروع ٿي ويا ھئا. پاڪستان چين جي آزادي کي تسليم ڪيو، اھو پاڪستان ۽ چين جي دوستي جي شروعات جو نقطو ھيو يا ان کي ھيئن بہ چئي سگھجي ٿو تہ پاڪستان ۽ چين جي دوستي جي شروعات ٿي جيڪا بعد ۾ هماليا جبل کان بہ بلند دوستي ۾ تبديل ٿي وئي.

هندستان ۽ چين جو سرحدي تنازعو[سنواريو]

1962ع ۾ ڀارت ۽ چين جي سرحدي تنازعہ جي شروعات ٿي ۽ ٻنھي ملڪن جون فوجون ھڪ ٻي جي آمھون سامھون اچي بيٽيون ۽ ھندستان ۽ چين ۾ سرحدي جھڙپون شروع ٿي ويون اُن وقت چين عالمي برادري کان ڪٽيل ھو پر پاڪستان ھن موقعي تي چين جو ڀرپور ساٿ ڏنو جنھن جي ڪري چين جي نظر ۾ پاڪستان جو وقار بلند ٿيو ۽ پاڪستان ۽ چين جا تعلق وڌيڪ بھتري طرف وڌڻ لڳا ۽ پاڪستان ۽ چين دوستي جي مظبوط رشتي ۾ ٻڌجڻ شروع ٿي ويا. اِن موقعي تي پاڪستان ۽ چين پنھنجا سرحدي مسئلا احسن طريقي سان حل ڪري ورتا ۽ ھي پاڪستان ۽ چين جي دوستي جو ڪاميابي جي طرف سفر شروع ٿيو.

1965ع جي پاڪ ڀارت جنگ ۽ چين جو ڪردار[سنواريو]

1965ع ۾ پاڪ بھارت جنگ چھڑ گئي. بھارت ني ڪشمير ڪي تنازعہ پر بغير اعلانِ جنگ ڪئي جنگ شروع ڪردي پاڪستان جي بہادر افواج ني بھارت جي فوج ڪو منہ توڑجواب ديا ۽ ڀارت ڪو اِس جنگ ۾ شڪست ڪا سامنا ڪرنا پڑا. اس جنگ ۾ چين ني پاڪستان ڪا ہر طرح ساتھ ديا ۽ پاڪستان جي بھرپور مدد جي ۽ اپني سچي دوستي ڪا حق نبھايا اِس جنگ ۾ چين ني پاڪستان جي حمايت ۾ جو ڪردار ادا جيا وہ مثالي تھا ۽ پاڪستان ۽ چين جي دوستي]] ايڪ مثالي دوستي ۾ تبديل ہوگئي.

1971ع جي پاڪ ڀارت جنگ ۽ چين جو ڪردار[سنواريو]

1971ع ۾ بھارت ني 1965ع جي جنگ جي شڪست ڪا بدلہ ليني ڪي لئي اوڀر پاڪستان جي صورتِ حال سي فائدہ اُٹھا ڪر مشرقي پاڪستان ۾ سازش ڪي ذريعي اپني فوج بھيج دين ۽ مشرقي پاڪستان ۾ پاڪستان ڪي خلاف جنگ ڪا آغاز شروع ڪرديا پاڪستان جي فوج ني بھارت ڪا ڈٹ ڪر مقابلہ جيا ليڪن مغربي پاڪستان ۽ مشرقي پاڪستان ۾ ايڪ ہزار ميل ڪا فاصلہ تھا جس جي وجہ سي پاڪستان اپني فوج ڪو وسيلا نہ پہنچا سڪا ۽ بھارت جي سازش ڪامياب ہوگئي ۽ اِس سازش ڪي نتيجہ ۾ پاڪستان ڪي دو ٹڪڑي ہوگئي ۽ اِس طرح دُنيا ۾ ايڪ نيا ملڪ بنگلا ديش جي صورت ۾ وجود ۾ آيا. اِس نازڪ ۽ مشڪل مرحلي پر چين ني ايڪ بار پھر اپني دوستي ڪا حق نبھايا ۽ پاڪستان جي بھرپور مدد جي جس جي وجہ سي پاڪستان ۽ چين ايڪ دوسري ڪي ۽ قريب آگئي.

چين آمريڪا تعلق جي بھتري ۾ پاڪستان جو ڪردار[سنواريو]

جب 1949ع ۾ چين آزاد ٿيو تو آمريڪا ۽ چين ڪي تعلق اتني بہتر نہين تھي بلڪہ ڪشيدگي جي طرف مائل تھي ليڪن پاڪستان جي ڪئي سالون پر مشتمل مسلسل ڪوشش ۽ مخلصانہ جدوجہد ڪي نتيجہ ۾ اُس وقت ڪي امريجي وزير خارجہ ہنري ڪسنجر ني چين ڪا دورہ جيا . اس طرح آمريڪا ۽ چين ڪي تعلق بہتر ہونا شروع ہوگئي ۽ چين ڪا عالمي برادري ۾ ايڪ مقام پيدا ہونا شروع ہوگيا. چين ڪو گڏيل قومن جي مستقل رڪنيت مل گئي ۽ چين ڪو اقوام متحدہ ۾ ويٹو پ۽ ڪا حق مل گيا. پاڪستان ڪي اِس ڪردار جي وجہ سي چين جي نظر ۾ پاڪستان ڪا وقار بہت بلند ہو گيا ۽ چين ۽ پاڪستان جي دوستي مثالي ۽ ڪوهہ هماليا سي بھي بلند سمجھي جاني لگي ۽ پاڪستان ۽ چين جي دوستي دُنيا جي نظرون ۾ ايڪ قابل رشڪ دوستي بن گئي.

اسلحہ سازي ۽ ايٽم بم ۽ چين[سنواريو]

چين ھر موقع ۽ ہر مرحلي پر پاڪستان ڪي ساتھ اپني دوستي ڪو نبھايا ہي. چين ني آٹيم بم بناني ۾ پاڪستان جي دُنيا جي تمام مخالفتون ڪي باوجود مدد جي اس ڪي علاوہ چين ني پاڪستان ۾ ٽينڪ سازي ۽ طيارہ سازي ۾ بھرپور مدد جي جس جي وجہ سي پاڪستان جي اسلحو سازي جي صنعت ني بہت ترقي جي اس ڪي علاوہ چين، پاڪستان جي مختلف دفاعي منصوبہ جات ۾ بھرپور مدد ڪر رہا ہي جس جي وجہ سي چين ۽ پاڪستان ڪي تعلق ۾ ڏينهن دوگني ۽ رات چوگني ترقي ہو رہي ہي.

توانائي ۽ ٻين رٿائن ۾ چين جي مدد[سنواريو]

چين توانائي ۽ ديگر بہت سي منصوبہ جات ۾ جن ۾ سينڈڪ ڪا منصوبہ، گوادر پورٹ ڪا منصوبہ پاڪستان ڪو ريلوي انجڻ جي فراہمي ۽ ديگر بي شمار ايسي منصوبہ جات ہين جن ۾ پاڪستان ڪو چين جي بھرپور مدد حاصل ہي جس سي پاڪستان ۽ چين دوستي ڪي ايڪ ايسي رشتي ۾ بندھي ہوئي ہين جس جي شايد ہي پوري دُنيا ۾ ڪوئي مثال موجود ہو ۽ شايد نہ ہي ڪبھي ہوگي-

پاڪ چين دوستي ھماليہ جبل کان بہ اوچي[سنواريو]

پاڪستان ۽ چين جي دوستي ڪو ڪوهہ هماليا سي بھي بلند سمجھا جاتا ہي جيونڪہ دونون ملڪون جي طرف سي اِس دوستي ڪو اِس مقام تڪ پہنچاني ۾ جس سچائي، مخلصي ۽ محبت ڪا مظاہرہ جيا گيا ہي شايد ہي اِس جي پوري دُنيا۾ ڪوئي مثال ہو.

وڌيڪ ڏسو[سنواريو]

حوالا[سنواريو]

سانچو:پاڪ چين تعلق