مواد ڏانھن هلو

توانائي

کليل ڄاڻ چيڪلي، وڪيپيڊيا مان
سلجھائپ صفحن جي لاءِ معاونت نظر ھيٺ مضمون غير سمتي طبيعي مقدار تي آهي. توانائي جي اوور ويو ۽ ٽاپيڪل گائيڊ جي لاءِ توانائي جو خاڪو ڏسو.
توانائي
Energy

هڪ پلازما گلوب پلازما، روشني، گرمي، حرڪت ۽ هڪ بيدار آواز ٺاهڻ لاء، برقي توانائي استعمال ڪندو آهي.
عام نشانيون
E
ايس آئي يونٽ جول
J = kg⋅m2⋅s−2
ٻيا يونٽ
ڪيلوري (calory)
  • ارگ (erg)
  • فوٽ-پائونڊ (foot.pound)
  • اليڪٽرڪ پوٽينشل (eV)
  • ڪلوواٽ-آوور (kW⋅h)
  • برطانوي حرارتي يونٽ (BTU)
Dimension M L2 T−2

طبيعيات (Physics) ۾، ڪم ڪرڻ جي صلاحيت کي توانائي (Energy) چئبو آهي. ھن جي عام مثالن ۾ حرڪي توانائي، امڪاني توانائي، شمسي توانائي، برقي توانائي، ڪيميائي توانائي وغيره شامل آهن.

توانائي اها مقدار جي خاصيت آهي، جيڪا ڪنهن جسم يا طبيعي نظام ڏانهن، ڪم جي ڪارڪردگي ۽ گرمي ۽ روشني جي صورت ۾ منتقل ڪئي ويندي آهي. توانائي هڪ محفوظ مقدار آهي. توانائي جي تحفظ جو قانون ٻڌائي ٿو ته؛

"توانائي ٻئي شڪل ۾ تبديل ٿي سگهي ٿي، پر پيدا يا تباهه نه ٿي سگهندي آهي، پر مايو ۽ توانائي هڪ ٻئي ۾ تبديل ٿي سگهن ٿا" 

اڪائين جي ٻين الاقوامي نظام (SI) ۾ توانائي جي ماپ جي اڪائي جول (J) آهي. توانائي جي عام شڪلن ۾، حرڪت واري شيءِ جي حرڪي توانائي، ڪنهن شئي طرفان ذخيرو ٿيل امڪاني توانائي (ڪنهن شي هن جي مقام جي ڪري)، هڪ نهري شئي ۾ ذخيرو ٿيل لچڪ جي توانائي ، ڪيميائي توانائي، ڪيميائي رد عمل سان لاڳاپيل ڪيميائي توانائي، روشني جي توانائي (جئين شمسي توانائي)، برقناطيسي تابڪاري ذريعي حاصل ڪيل توانائي ۽ هڪ حر حرڪياتي (thermodynamic) نظام جي اندروني توانائي شامل آهي.

سڀئي جاندار مسلسل توانائي وٺن ٿا ۽ هن کي ڪم جي شڪل ۾ تبديل ڪن ٿا. مايي (mass) ۽ توانائي جي برابري جي ڪري، ڪنهن به شئي جو مايو (Mass)، جڏهن ته ساڪن هجي (جنهن کي سڪوني مايو سڏيو ويندو آهي) ان ۾ به توانائي جي برابر مقدار هوندي آهي، جنهن جي شڪل کي باقي توانائي سڏيو ويندو آهي ۽ ڪا به اضافي توانائي (ڪنهن به شڪل جي) ان شئي طرفان حاصل ڪيل باقي توانائي مٿان، شي جي ڪل مايي (mass) کي وڌائيندو جيئن ان جي ڪل توانائي وڌي آهي.

انساني تمدن کي ڪم ڪرڻ لاءِ توانائي جي ضرورت هوندي آهي، جيڪا اها توانائي وسيلن جهڙوڪ فوسل فيول، ايٽمي ايندھن، يا قابل تجديد توانائي مان حاصل ڪري ٿي. ڌرتيءَ جي آبهوا ۽ ماحوليات جا عمل ان توانائيءَ سان هلن ٿا، جيڪا اها سج مان حاصل ڪري ٿي (ٿوري مقدار جيو ٿرمل توانائيءَ جو به حصو آهي).

شڪلون

[سنواريو]

تاريخ

[سنواريو]

ماپ جي اڪائيون

[سنواريو]

سائنسي استعمال

[سنواريو]

هڪ کان ٻئي شڪل ۾ تبديلي

[سنواريو]

توانائي جي بچت

[سنواريو]

توانائي جي منتقلي

[سنواريو]

حر حرڪيات

[سنواريو]

پڻ ڏسو

[سنواريو]

ٻاهريان ڳنڍڻا

[سنواريو]

حوالا

[سنواريو]