اسٽونيا

ريپبلڪ آف اسٽونيا
ريپبلڪ آف اسٽونيا; Eesti Vabariik (ایسٽونیائي)
جھنڊو	نِسبتي نشان
	ترانو: "Mu isamaa, mu õnn ja rõõm"; (انگريزي ٻولي: "My Fatherland, My Happiness and Joy"); ;
	مڪانيت اسٽونيا (dark green) – نقشو Europe (green & grey); – in the European Union (green) – [Legend]
گادي جو هنڌ	تالن; 59°25′N 24°45′E / 59.417°N 24.750°E
سڀ کان وڏو شهر	تارتو
دفتري ٻوليون	اسٽونين
تسلیم ٿيل مقامي ٻوليون	اسٽونين، روسي، يوڪرائيني، بيلورشين، فنش
نسلي گروھ (2017)	68.8% اسٽونيائي; 25.1% روسي; 1.8% يوڪرائيني; 0.9% بيلورشين; 0.6% فن; 2.9% o ۽ ڀيا;
مقامي آبادي	ایسٽونيائي
حڪومت	يونيٽريپارليامينٽري ريپبلڪ
• صدر	ڪريسٽي ڪجوليڊ
• وزيراعظم	جوري ريٽس
مقننه	ریجیڪوگو
آزادي
• خودمختياريءَ جو اعلان	12 اپریل، 1917ع
• آزادي جو اعلان; پوء ٽارٽو وارو معاھدو	24 فيبروري، 1908ع; 2 فيبروري، 1920ع
• سويت يونين ۽ جرمنيءَ جو قبضو	1940ع سان1991ع
• آزاديءَ جي بحالي	20 آگسٽ، 1991ع
• يورپي يونين ۾ شموليت	1 مئی، 2004
پکيڙ
• جملي	[اوزا تبديل: invalid number] (129ھون)
• پاڻي (%)	4.45%
آبادي
• 2018ع اندازو	13,18,705 (151ھون)
• 2011ع مردم شماري	12,94,455
• گھاٽائي	28 /km2 (72.5 /sq mi) (188ھون)
جِي ڊي پي (مساوي قوت خريد )	2018ع لڳ ڀڳ
• ڪل	$44.177 billion
• في سيڪڙو	$33,842 (43ھون)
جِي. ڊي. پي (رڳو نالي ۾ )	2018ع لڳ ڀڳ
• ڪل	$30.821 billion

ایسٽونيا (Estonia;^[11]^[12] ⁱ/ɛˈstoʊniə/) سرڪاري طور تي ايسٽونيا جي جمهوريه، يورپ ۾ بالٽڪ سمنڊ جي ڪناري تي هڪ ملڪ آهي.^[13] هن جي اتر ۾ فنلينڊ جي نار کان فنلينڊ، اولهه ۾ سويڊن کان سمنڊ پار، ڏکڻ ۾ لاٽويا ۽ اوڀر ۾ پائپس ڍنڍ ۽ روس جي سرحد آهي. ايسٽونيا جو علائقو، اصل زمين کان علاوا سريما ۽ ھائيوما جی وڏی ٻيٽ ۽ بالٽڪ سمنڊ جي اڀرندي ساحل تي 2,300 کان وڌيڪ ٻين ٻيٽن تي مشتمل آھي، جنھن جي ڪل ايراضي 45,335 چورس ڪلوميٽر (17,504 چورس ميل) آھي. گاديء وارو شهر، تالن ۽ تارتو ملڪ جا ٻه وڏا شهري علائقا آهن. ايسٽونيائي ٻولي ايسٽونيا جي مقامي ۽ سرڪاري ٻولي آهي؛ اها پنهنجي آبادي جي اڪثريت جي پهرين ٻولي آهي، دنيا جي ٻي سڀ کان وڌيڪ ڳالهائيندڙ فني ٻولي ۽ ٽيون سڀ کان وڌيڪ ڳالهائيندڙ يورالڪ ٻولي آهي.


ڪرسٽي ڪلجولئيڊ اسٽونيا جي صدر since 2016	جوري رئٽاس اسٽونيا جو وزيراعظم since 2016

ھن ملڪ جون سرحدون اتر ۾ فن لينڊ جي نار (جنھن جي ٻئي پار فن لينڊ واقع آهي)، اولھ ۾ بالٽڪ سمنڊ، ڏکڻ ۾ ليٽويا ۽ اوڀر ۾ پائپس ڍنڍ (Lake Peipus) ۽ روس سان ملن ٿيون. بالٽڪ سمنڊ جي ٻئي پار اولھ ۾ سويڊن واقع آهي. اسٽونيا جو ملڪ اصل زميني حصي ۽ بالٽڪ سمنڊ ۾ موجود 2,222 ٻيٽن تي مشتمل آهي. ھن ملڪ جي پکيڙ 45,227 چورس ڪلوميٽر آهي جنھن ۾ 2,839 چورس ڪلوميٽر ايراضي تي پاڻي آھي باقي 42,388 چورس ڪلوميٽر خشڪي آهي. اتان جا ماڻهو اڪثريت ۾ اسٽونيائي نسل جا آھن جيڪي اصل ۾ فنش Finnic نسل مان آھن. ھن ملڪ ۾ انساني آبادي 9000 ق.م. ۾ شروع ٿي. ھتان جا ماڻھو تيرھين صدي عيسويءَ ۾ عيسائيت ۾ داخل ٿيا. ھتي اسٽونيائي قومي تشخص جي شروعات اڻويھين ۽ ويھين صديءَ ۾ پيدا ٿيو. 24 فيبروري، 1918ع ۾ ھي خودمختيار ملڪ بڻيو پر ٻي جنگ عظيم ۾ ھي ملڪ سويت يونين، پوء نازي جرمني ۽ وري سويت يونين جي قبضي ۾ آيو 1991 ۾ آزاد ٿيو. ھي 15 ڪائونٽين يا ضلعن تي مشتمل يونيٽري پارليامينٽريي ريپبلڪ آھي جنھن جي گاديءَ جو هنڌ ۽ سڀ کان وڏو شهر تالين آھي.

تفصيلي تعارف

ھن ملڪ جون سرحدون اتر ۾ فن لينڊ جي نار ( جنھن جي ٻئي پار فن لينڊ واقع آهي)، اولھ ۾ بالٽڪ سمنڊ، ڏکڻ ۾ ليٽويا ۽ اوڀر ۾ پائپس ڍنڍ (Lake Peipus) ۽ روس سان ملن ٿيون.^[14] بالٽڪ سمنڊ جي ٻئي پار اولھ ۾ سويڊن واقع آهي. اسٽونيا جو ملڪ اصل زميني حصي ۽ بالٽڪ سمنڊ ۾ موجود 2,222 ٻيٽن تي مشتمل آهي.^[15] ھن جي پکيڙ 45,227 چورس ڪلوميٽر آهي جنھن ۾ 2,839 چورس ڪلوميٽر ايراضي تي پاڻي ۽ باقي 42,388 چورس ڪلوميٽر خشڪي آهي. اتان جا ماڻهو اڪثريت ۾ اسٽونيائي نسل جا آھن جيڪي اصل ۾ فنش Finn نسل مان آھن. ھن ملڪ ۾ انساني آبادي 9000 سال ق.م ۾ شروع ٿي. ھتان جا ماڻھو تيرھين صدي عيسويءَ ۾ عيسائيت ۾ داخل ٿيا. ھتي اسٽونيائي قومي تشخص جي شروعات اڻويھين ۽ ويھين صديءَ ۾ پيدا ٿيو. 24 فيبروري 1918ع ۾ ھي خودمختيار ملڪ بڻيو پر ٻي جنگ عظيم ۾ ھي ملڪ سويت يونين، پوء نازي جرمني ۽ وري سويت يونين جي قبضي ۾ آيو ۽ سال 1991ع ۾ آزاد ٿيو . ھي 15 ڪائونٽين يا ضلعن تي مشتمل يونيٽري پارليامينٽريي ريپبلڪ آھي.ھن جي گاديءَ جو هنڌ ۽ سڀ کان وڏو شهر تالن آھي.

aerial view of high rises at sunset — تالن جی مرکزی کاروباری ڈسٹرکٹ

ان جي آبادي اٽڪل 13 لک آھي. اسٽونيا ھڪ ترقي يافتہ ملڪ آھي.^[16] اھو اقوام متحدہ جی انسانی ترقی جی اشاریئی م ودیک اچو آھي,^[7] اسٽونيا جي شھرين کي يونيورسل ھيلٿ ڪيئر جي سھولت ميسر آهي.^[17] ھتان مفت تعليم جی سھولت پڻ آهي.^[18] سال 2005ع ۾ اسٽونيا پھريون ملڪ ھيو جنھن اليڪشن ۾ اليڪٽرانڪ سسٽم ذريعي انٽرنيٽ تي ووٽنگ جو استعمال ڪيو.

ٻاهريان ڳنڍڻا

Estonia بابت وڌيڪ ڏسو وڪيپيڊيا جي ڀينر رٿائن ۾:
	معني ڏسو وِڪِشنري تي
	تصويرون ۽ وڊيو ڏسو وڪي ڪامنز تي
	تربيتي مواد ڏسو وڪي ورسٽي تي
	نيوز اسٽوريز وڪي نيوز تان
	چَوِڻيون Quotations وڪي ڪوٽ تان
	سورس ٽيڪسٽس وڪي سورس تان
	درسي ڪتاب وڪي ڪتاب تان

حڪومت

سانچو:Estonia topics

59°N 26°E / 59°N 26°E / 59; 26

حوالا

↑ "Rahvaarv rahvuse järgi, 1. jaanuar, aasta", Statistics Estonia, حاصل ڪيل 6 June 2017۔
↑ "Minifacts About Estonia 2017", حاصل ڪيل 19 July 2017۔
↑ , 4 January 2018 https://news.err.ee/654391/estonia-s-population-increases-for-third-year, حاصل ڪيل 1 January 2018۔ خالي يا غائب |title= (مدد) (Estimate as of 1 January 2018)
↑ "PHC 2011 RESULTS", Statistics Estonia, حاصل ڪيل 26 January 2016۔
↑ ^5.0 ^5.1 ^5.2 ^5.3 "Estonia", International Monetary Fund۔
↑ "Gini coefficient of equivalised disposable income (source: SILC)", Eurostat Data Explorer, حاصل ڪيل 5 January 2014۔
↑ ^7.0 ^7.1 "2015 Human Development Report", United Nations Development Programme, 2015, حاصل ڪيل 14 December 2015۔
↑ Constitution of the Republic of Estonia, 6th article
↑ Võrokesed ees, setod järel. postimees.ee (13 July 2012).
↑ Territorial changes of the Baltic states Soviet territorial changes against Estonia after World War II
↑ "Definition of Estonia", The Free Dictionary, حاصل ڪيل 29 October 2013۔
↑ "Define Estonia", Dictionary.com, حاصل ڪيل 29 October 2013۔
↑ "United Nations Statistics Division- Standard Country and Area Codes Classifications (M49)", United Nations, 31 October 2013, حاصل ڪيل 31 March 2016۔
↑ "Estonian Republic", اصل کان 21 July 2011 تي آرڪائيو ٿيل, حاصل ڪيل 21 July 2011۔ اڻڄاتل پيراميٽر |deadurl= نظر انداز ڪيو ويو (مدد). Official website of the Republic of Estonia (in Estonian)
↑ Matthew Holehouse Estonia discovers it's actually larger after finding 800 new islands The Telegraph, 28 August 2015
↑ "Estonian Economic Miracle: A Model For Developing Countries", Global Politician, اصل کان 28 June 2011 تي آرڪائيو ٿيل, حاصل ڪيل 5 June 2011۔ اڻڄاتل پيراميٽر |deadurl= نظر انداز ڪيو ويو (مدد)
↑ Comparing Performance of Universal Health Care Countries, 2016 Fraser Institute
↑ Estonia OECD 2016

[stat.ee-1] "Rahvaarv rahvuse järgi, 1. jaanuar, aasta", Statistics Estonia, حاصل ڪيل 6 June 2017۔

[2] "Minifacts About Estonia 2017", حاصل ڪيل 19 July 2017۔

[3] , 4 January 2018 https://news.err.ee/654391/estonia-s-population-increases-for-third-year, حاصل ڪيل 1 January 2018۔ خالي يا غائب |title= (مدد) (Estimate as of 1 January 2018)

[4] "PHC 2011 RESULTS", Statistics Estonia, حاصل ڪيل 26 January 2016۔

[imf2-5] 5.0 ^5.1 ^5.2 ^5.3 "Estonia", International Monetary Fund۔

[eurogini-6] "Gini coefficient of equivalised disposable income (source: SILC)", Eurostat Data Explorer, حاصل ڪيل 5 January 2014۔

[HDI-7] 7.0 ^7.1 "2015 Human Development Report", United Nations Development Programme, 2015, حاصل ڪيل 14 December 2015۔

[8] Constitution of the Republic of Estonia, 6th article

[9] Võrokesed ees, setod järel. postimees.ee (13 July 2012).

[10] Territorial changes of the Baltic states Soviet territorial changes against Estonia after World War II

[11] "Definition of Estonia", The Free Dictionary, حاصل ڪيل 29 October 2013۔

[12] "Define Estonia", Dictionary.com, حاصل ڪيل 29 October 2013۔

[13] "United Nations Statistics Division- Standard Country and Area Codes Classifications (M49)", United Nations, 31 October 2013, حاصل ڪيل 31 March 2016۔

[14] "Estonian Republic", اصل کان 21 July 2011 تي آرڪائيو ٿيل, حاصل ڪيل 21 July 2011۔ اڻڄاتل پيراميٽر |deadurl= نظر انداز ڪيو ويو (مدد). Official website of the Republic of Estonia (in Estonian)

[15] Matthew Holehouse Estonia discovers it's actually larger after finding 800 new islands The Telegraph, 28 August 2015

[16] "Estonian Economic Miracle: A Model For Developing Countries", Global Politician, اصل کان 28 June 2011 تي آرڪائيو ٿيل, حاصل ڪيل 5 June 2011۔ اڻڄاتل پيراميٽر |deadurl= نظر انداز ڪيو ويو (مدد)

[17] Comparing Performance of Universal Health Care Countries, 2016 Fraser Institute

[18] Estonia OECD 2016

[1]

[3]

[4]

[5]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[7]

[17]

[18]