فنلينڊ

فنلينڊ جي جمهوريا
Republic of Finland
فنلينڊ جي جمهوريا; Republic of Finland; Suomen tasavalta (Finnish); Republiken Finland (Swedish);
جھنڊو	نِسبتي نشان
	ترانو: ; Maamme (Finnish); Vårt land (Swedish); "اسان جي ڌرتي";
	مڪانيت فنلينڊ (ڳاڙهو سائو) – يورپ ۾ (سائو & ڳاڙهو سرمئي); – in the يورپي يونين ۾ (سائو) – [Legend]
گادي جو هنڌ	هلسنڪي; 60°10′15″N 24°56′15″E / 60.17083°N 24.93750°E
سڀ کان وڏو شهر	راڄڌاني شهر
دفتري ٻوليون	فنش ; سويڊش;
تسلیم شدہ قومي ٻولي	سامي; ڪيریلين; فنش ڪالو; فنش نشانين جي ٻولي; فنش۔سويڊش نشانين جي ٻولي;
نسلي گروھ (2023ع)	• 89.8٪ فنش 10.2٪ ٻيا;
مقامي آبادي	فنش، فن
حڪومت	وحداني پارلياماني جمهوريا
• صدر	اليگزينڊر اسٽب
• وزير اعظم	پيٽري آرپو
• پارليامينٽ جو اسپيڪر	جُسِي ھَلا-آھو
مقننه	پارليامينٽ
آزادي رشیئن سوویت فیدریتیو سوشیالست ری پبلک کان
• روسي سلطنت جي حڪمراني هيٺ فنلينڊ جي گرانڊ ڊچي جو قيام	29 مارچ 1809ع
• مڪمل آزادي جو اعلان	6 ڊسمبر 1917ع
• فنلينڊ جي سول جنگ	جنوري – مئي 1918ع
• آئين قائم ٿيو	17 جولاءِ 1919ع
• سياري جي جنگ	30 نومبر 1939ع - 13 مارچ 1940ع
• مسلسل جنگ	25 جون 1941ع - 19 سيپٽمبر 1944ع
• یورپی یونین ۾ شامل ٿيو	1 جنوري 1995ع
• ناتو ۾ شامل ٿيو	4 اپريل 2023ع
پکيڙ
• جملي	[اوزا تبديل: invalid number] (65th)
• پاڻي (%)	9.71 (2015)
آبادي
• 2023ع اندازو	سانچو:IncreaseNeutral 5,603,851 (114th)
• گھاٽائي	18.4 /km2 (47.7 /sq mi) (213th)
جِي ڊي پي (مساوي قوت خريد )	2023ع لڳ ڀڳ
• ڪل	335.760 بلين آمريڪي ڊالر (59th)
• في سيڪڙو	59,869 آمريڪي ڊالر (24th)
جِي. ڊي. پي (رڳو نالي ۾ )	2023 لڳ ڀڳ
• ڪل	305.689 بلين آمريڪي ڊالر (48th)

فن لينڊ (Finland)، سرڪاري طور تي فنلينڊ جي جمهوريه، اتر يورپ ۾ هڪ نورڊڪ ملڪ آهي. ان جي سرحد اتر اولهه ۾ سويڊن، اتر ۾ ناروي ۽ اوڀر ۾ روس سان، اولهه ۾ نار بوٿنيا ۽ ڏکڻ ۾ فنلينڊ جي نار سان، ايسٽونيا جي سامهون آهي. فنلينڊ 3,38,145 ڪلوميٽرزچورس (1,30,559 اسڪوائر ميل) جي ايراضيءَ تي پکڙيل آهي ^[3] ۽ ان جي آبادي 56 لک آهي. هيلسنڪي راڄڌاني ۽ سڀ کان وڏو شهر آهي. آبادي جي وڏي اڪثريت نسلي فنش آهن. سرڪاري ٻوليون فننش ۽ سويڊش آهن، جن مان 84.9 سيڪڙو آبادي پهرين پنهنجي مادري ٻولي ڳالهائين ٿا ۽ 5.1 سيڪڙو بعد ۾ ڳالهائين ٿا.^[5]^[11]

فنلينڊ جي آبهوا ڏکڻ ۾ خشڪ براعظمی کان اتر ۾ بوريل تائين مختلف آهي. زمين جو احاطو گهڻو ڪري بوريل ٻيلو آهي، جنهن ۾ 1,80,000 کان وڌيڪ رڪارڊ ٿيل ڍنڍون آهن.^[12]^[13]

آخري برفاني دور کان پوءِ فنلينڊ پهريون ڀيرو 9000 ق. م. ۾ آباد ٿيو.^[14] پٿر جي دور ۾، سيرامڪس جي مختلف اندازن جي ڪري، مختلف ثقافتون ظاهر ٿيون. برونز جي دور ۽ لوھہ جي دور کي فينوسڪنڊيا ۽ بالٽڪ علائقي ۾ ٻين ثقافتن سان رابطي جي نشاندهي ڪئي وئي هئي.^[15] 13ھین صدي عيسوي جي آخر کان، فنلينڊ اترين صليبي جنگن جي نتيجي ۾ سويڊن جي سلطنت جو حصو بڻجي ويو. سال 1809ع ۾، فنلينڊ جنگ جي نتيجي ۾، فنلينڊ سويڊن کان قبضو ڪيو ويو ۽ فنلينڊ جو هڪ گرانڊ ڊچي بڻجي ويو، هڪ خودمختيار رياست جن تی روسي سلطنت جي حڪمراني هئي. ان عرصي دوران فنش فن جي ترقي ٿي ۽ مڪمل آزاديءَ جو خيال زور وٺڻ لڳو. 1906ع ۾، فنلينڊ پهريون يورپي رياست بڻجي ويو جنهن کي آفاقي ووٽ ڏيڻ جو حق ڏنو ويو ۽ دنيا جي پهرين رياست بڻجي وئي جنهن سڀني بالغ شهرين کي عوامي آفيس لاء هلائڻ جو حق ڏنو.^[16] سال 1917ع جي روسي انقلاب کان پوءِ فنلينڊ پنهنجي مڪمل آزادي جو اعلان ڪيو.

سال 1918ع ۾ قوم فنلينڊ جي گهرو ويڙهه ۾ ورهائجي وئي. ٻي عالمي جنگ دوران، فنلينڊ سياري جي جنگ ۽ تسلسل واري جنگ ۾ سوويت يونين خلاف، ۽ بعد ۾ لپ لينڊ جنگ ۾ نازي جرمني جي خلاف وڙهندو رهيو. نتيجي طور، هن پنهنجي علائقي جا حصا وڃائي ڇڏيو پر ان جي آزادي برقرار رکي.

فنلينڊ 1950ع تائين وڏي پيماني تي زرعي ملڪ رهيو. ٻي عالمي جنگ کان پوءِ، ان تي تيزيءَ سان صنعتي ترقي ڪئي ۽ هڪ ترقي يافته معيشت قائم ڪئي، جيڪا نارڊڪ ماڊل تي ٺاهيل فلاحي رياست سان. هن ملڪ کي مجموعي خوشحالي ۽ اعلي فيصد آمدني جو تجربو ڪرڻ جي اجازت ڏني.^[17] سرد جنگ دوران، فنلينڊ سرڪاري طور تي غيرجانبداري جي پاليسي کي قبول ڪيو. ان وقت کان وٺي، اهو سال 1995ع ۾ يورپي يونين، 1999ع ۾ يوروزون ۽ 2023ع ۾ نيٽو جو ميمبر بڻجي چڪو آهي. فنلينڊ مختلف بين الاقوامي تنظيمن، جهڙوڪ گڏيل قومن، نارڊڪ ڪائونسل، شينجیئن علائقو، ڪائونسل آف يورپ، ورلڊ ٽريڊ آرگنائيزیشن ۽ اقتصادي ترقی جی تنظیم، او ای سی ڊی (OECD) جو میمبر آھي.

تاريخ

قبل از تاريخ:

جاگرافي

حڪومت ۽ سياست

معيشت

آبادي

ثقافت

پڻ ڏسو

نورڊڪ ملڪ

خارجي لنڪس

وڪيميڊيا العام ۾ فن لينڊ سان لاڳاپيل ابلاغي مواد ڏسو.

حوالا

↑ حوالي جي چڪ: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named Parliamentary
↑ The Soviet Russia's recognition of Finland's independence Dec. 1917 - Jan. 1918, اصل کان 22 February 2024 تي آرڪائيو ٿيل, حاصل ڪيل 22 February 2024۔ }
↑ ^3.0 ^3.1 "Finland", Central Intelligence Agency, 8 August 2023, اصل کان 20 December 2022 تي آرڪائيو ٿيل, حاصل ڪيل 23 January 2021 – ذريعي وٽان CIA.gov۔
↑ "Surface water and surface water change", Organisation for Economic Co-operation and Development (OECD), اصل کان 24 March 2021 تي آرڪائيو ٿيل, حاصل ڪيل 11 October 2020۔
↑ ^5.0 ^5.1 ^5.2 ^5.3 حوالي جي چڪ: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named statistics-finland-population-2023-final
↑ ^6.0 ^6.1 ^6.2 ^6.3 "World Economic Outlook Database, October 2023 Edition. (Finland)", IMF.org, International Monetary Fund, 10 October 2023, اصل کان 16 November 2023 تي آرڪائيو ٿيل, حاصل ڪيل 11 October 2023۔
↑ "Gini coefficient of equivalised disposable income", Eurostat, اصل کان 9 October 2020 تي آرڪائيو ٿيل, حاصل ڪيل 14 March 2024۔
↑ "Human Development Report 2023/24" (ٻولي ۾ انگريزي), United Nations Development Programme, 13 March 2024, ص: 279, اصل کان 13 March 2024 تي آرڪائيو ٿيل, حاصل ڪيل 14 March 2024۔
↑ Ajanilmaukset آرڪائيو ڪيا ويا 20 October 2017 حوالو موجود آهي وي بيڪ مشين. Kielikello 2/2006. Institute for the Languages of Finland. Retrieved 20 October 2017
↑ Switched to right side since 1858 Roads' safety: DRL Finland 1970 - History Book
↑ "Språk i Finland" [Language in Finland], Institute for the Languages of Finland (ٻولي ۾ سويڊش), اصل کان 4 January 2023 تي آرڪائيو ٿيل, حاصل ڪيل 8 December 2021۔
↑ Li, Leslie (16 April 1989), "A Land of a Thousand Lakes", The New York Times, اصل کان 2 January 2010 تي آرڪائيو ٿيل, حاصل ڪيل 20 September 2020۔
↑ Mansel, Lydia (15 November 2023), "15 Best Places to Visit in Finland, From the Sauna Capital of the World to Santa Claus Village", Travel + Leisure, اصل کان 2 January 2024 تي آرڪائيو ٿيل, حاصل ڪيل 2 January 2024۔
↑ Haggren, Georg; Halinen, Petri; Lavento, Mika; Raninen, Sami; Wessman, Anna (2015). Muinaisuutemme jäljet. Helsinki: Gaudeamus. p. 23. ISBN 978-952-495-363-4.
↑ Haggren, Georg; Halinen, Petri; Lavento, Mika; Raninen, Sami; Wessman, Anna (2015). Muinaisuutemme jäljet. Helsinki: Gaudeamus. p. 339. ISBN 978-952-495-363-4.
↑ Parliament of Finland, "History of the Finnish Parliament", eduskunta.fi, اصل کان 6 December 2015 تي آرڪائيو ٿيل۔
↑ "Finland", International Monetary Fund, اصل کان 14 October 2017 تي آرڪائيو ٿيل, حاصل ڪيل 17 April 2013۔

[Parliamentary-1] حوالي جي چڪ: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named Parliamentary

[2] The Soviet Russia's recognition of Finland's independence Dec. 1917 - Jan. 1918, اصل کان 22 February 2024 تي آرڪائيو ٿيل, حاصل ڪيل 22 February 2024۔ }

[auto2-3] 3.0 ^3.1 "Finland", Central Intelligence Agency, 8 August 2023, اصل کان 20 December 2022 تي آرڪائيو ٿيل, حاصل ڪيل 23 January 2021 – ذريعي وٽان CIA.gov۔

[4] "Surface water and surface water change", Organisation for Economic Co-operation and Development (OECD), اصل کان 24 March 2021 تي آرڪائيو ٿيل, حاصل ڪيل 11 October 2020۔

[statistics-finland-population-2023-final-5] 5.0 ^5.1 ^5.2 ^5.3 حوالي جي چڪ: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named statistics-finland-population-2023-final

[IMFWEO.FI-6] 6.0 ^6.1 ^6.2 ^6.3 "World Economic Outlook Database, October 2023 Edition. (Finland)", IMF.org, International Monetary Fund, 10 October 2023, اصل کان 16 November 2023 تي آرڪائيو ٿيل, حاصل ڪيل 11 October 2023۔

[eurogini-7] "Gini coefficient of equivalised disposable income", Eurostat, اصل کان 9 October 2020 تي آرڪائيو ٿيل, حاصل ڪيل 14 March 2024۔

[UNHDR-8] "Human Development Report 2023/24" (ٻولي ۾ انگريزي), United Nations Development Programme, 13 March 2024, ص: 279, اصل کان 13 March 2024 تي آرڪائيو ٿيل, حاصل ڪيل 14 March 2024۔

[9] Ajanilmaukset آرڪائيو ڪيا ويا 20 October 2017 حوالو موجود آهي وي بيڪ مشين. Kielikello 2/2006. Institute for the Languages of Finland. Retrieved 20 October 2017

[10] Switched to right side since 1858 Roads' safety: DRL Finland 1970 - History Book

[11] "Språk i Finland" [Language in Finland], Institute for the Languages of Finland (ٻولي ۾ سويڊش), اصل کان 4 January 2023 تي آرڪائيو ٿيل, حاصل ڪيل 8 December 2021۔

[thousand-12] Li, Leslie (16 April 1989), "A Land of a Thousand Lakes", The New York Times, اصل کان 2 January 2010 تي آرڪائيو ٿيل, حاصل ڪيل 20 September 2020۔

[travel+leisure-13] Mansel, Lydia (15 November 2023), "15 Best Places to Visit in Finland, From the Sauna Capital of the World to Santa Claus Village", Travel + Leisure, اصل کان 2 January 2024 تي آرڪائيو ٿيل, حاصل ڪيل 2 January 2024۔

[14] Haggren, Georg; Halinen, Petri; Lavento, Mika; Raninen, Sami; Wessman, Anna (2015). Muinaisuutemme jäljet. Helsinki: Gaudeamus. p. 23. ISBN 978-952-495-363-4.

[15] Haggren, Georg; Halinen, Petri; Lavento, Mika; Raninen, Sami; Wessman, Anna (2015). Muinaisuutemme jäljet. Helsinki: Gaudeamus. p. 339. ISBN 978-952-495-363-4.

[eduskunta2-16] Parliament of Finland, "History of the Finnish Parliament", eduskunta.fi, اصل کان 6 December 2015 تي آرڪائيو ٿيل۔

[imf22-17] "Finland", International Monetary Fund, اصل کان 14 October 2017 تي آرڪائيو ٿيل, حاصل ڪيل 17 April 2013۔

[1]

[2]

[4]

[5]

[6]

[3]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]