نائورو
جمهوريه نائورو نائورو ريپبلڪ | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| |||||
شُعار: '"سڀ کان اول خدا جي مرضي " | |||||
ترانو: نائورو اسان جو وطن | |||||
.svg) | |||||
| گادي جو هنڌ | يارين (اصل ۾ ) 0°32′S 166°55′E / 0.533°S 166.917°E | ||||
| سڀ کان وڏو شهر | دنيگومودو | ||||
| دفتري ٻوليون | نائوري انگريزي | ||||
| نسلي گروھ |
| ||||
| مقامي آبادي | نائووئن | ||||
| حڪومت | وحدانيپارلياماني غير جماعتي جمھوريت | ||||
• صدر |
لائونل آئنجيميا | ||||
• اسپيڪر |
مارڪوس اسٽيفن | ||||
| مقننه | پارليامينٽ | ||||
| آزادي | |||||
| 31 جنوري 1968 | |||||
| پکيڙ | |||||
• جملي |
21 km2 (8.1 sq mi) (193rd) | ||||
• پاڻي (%) |
0.57 | ||||
| آبادي | |||||
• آڪٽوبر
2018 مردم شماري |
11,200[1] (234th) | ||||
• گھاٽائي |
480 /km2 (1٬243.2 /sq mi) (25th) | ||||
| جِي ڊي پي (مساوي قوت خريد ) | 2017 لڳ ڀڳ | ||||
• ڪل |
$160 million[2] (192nd) | ||||
• في سيڪڙو |
$12,052[2] (94th) | ||||
| جِي. ڊي. پي (رڳو نالي ۾ ) | 2017 لڳ ڀڳ | ||||
• ڪل |
$114 million[2] | ||||
ناراو (Nauru) جو سرڪاري نالو ناورو جي ريپبلڪ آھي. ان جو پراڻو نالو پليزینٽ آئلينڊ ھو. ھي ملڪ اوشيانا کنڊ جي علائقي جي پيسيفڪ سمنڊ جي ٻيٽن واري علائقي مائڪرونيشيا ۾ واقع آهي. ان جو سڀ کان ويجھو پاڙيسري ملڪ ڪیريباتي آھي جنھن جو بانابا ٻيٽ ھن ملڪ جي اوڀر طرف 300 ڪلوميٽرن جي فاصلي تي واقع آهي. ان جي اتر۔اولھ ۾ ٽوالو ۽ اتر۔اوڀر ۾ 1300 ڪلوميٽر جی مفاصلی تي سولومن ٻيٽ واقع آھن.[3] اوڀر۔اتر م پاپوا نيوگني، ڏکڻ۔اوڀر ۾ مائڪرونيشيا جون وفاقي رياستون ۽ ڏکڻ ۾ مارشل ٻيٽ واقع آهن. نائورو جي ڪل پکيڙ 21 چورس ڪلوميٽر آهي ۽ ويٽيڪن سٽي اسٽيٽ ۽ مناڪو کان پوء پکيڙ م ھي دنيا جو ٽيون نمبر ننڍڙو ملڪ آهي ۽ يورپ کان ٻاھر دنيا جو ۽ پيسفڪ سمنڊ جو سڀ کان ننڍڙو ملڪ آهي. آبادي م ھي ملڪ ويٽيڪن سٽي اسٽيٽ ۽ ٽوالو کان پوءِ دنيا جو ٽيون نمبر ننڍڙو ملڪ آهي.ھي ملڪ گڏيل قومن، پيسيفڪ آئلينڊ فورم، قومن جي دولت مشترڪه ۽ آفريڪن ڪيريبئن اينڊ پيسيفڪ گروپ آف اسٽيٽس جو رڪن آھي.
تاريخ
[سنواريو]ھن ملڪ جي ٻيٽن کي 100 ق م ۾ مائڪرونيشيا ۽ پولينيشيا جي ماڻھن وسايو هو. اوڻوھين صدي عيسويءَ ۾ نائورو کي جرمني ڪالوني بڻائي جرمن ايمپائر جو حصو بڻائي ڇڏيو. پھرين جنگ عظيم جي خاتمي بعد ھن ملڪ کي ليگ آف نيشنز جي اختيار ۾ رکيو ويو جنھن جي نگراني آسٽريليا، نيوزيلينڊ ۽ يونائيٽيڊ ڪنگڊم جي ذمي ھئي. ٻين جنگ عظيم م جاپان ان تي قبضو ڪيو پوء اتحادي فوجن جي اختيار م آيو. جنگ بعد ھي ملڪ گڏيل قومن جي نگراني ۾ آيو ۽ 1968ع ۾ آزاد ٿيو ۽ 1969ع ۾ پيسيفڪ ڪميونٽي جو رڪن ٿيو.
معيشيت
[سنواريو]نائورو فاسفيٽ جي جبلن تي مشتمل ٻيٽ آھي ۽ فاسفيٽ جو وڏو ذخيرو ھيس جيڪو کاڻن ذريعي ڪڍيو ويو[4]. جڏھن فاسفيٽ جا ذخيرا ختم ٿي ويا تہ ان کي ٽيڪس کان آجو ملڪ بڻايو ويو جنھن ڪري غيرقانوني مني لانڊرنگ جو مرڪز ٿي ويو[5]. 2001 کان 2008 تائين ۽ ٻيھر 2012 کان ھن ملڪ جي مالي مدد آسٽريليا ڪندو رھيو آھي ان جي عيوض آسٽريليا اتي غيرقانوني پناهگيرن کي قيد م رکڻ لاء نائورو ريجنل پروسيسنگ سينٽر قائم ڪيو آهي. آسٽريليا تي گھڻي مدار سبب ھن ملڪ کي آسٽريليا جي گراھڪ رياست پڻ چوندا آهن[6][7][8].
حوالا
[سنواريو]- ↑ "National Report on Population ad Housing", Nauru Bureau of Statistics, اصل کان 24 September 2015 تي آرڪائيو ٿيل, حاصل ڪيل 9 June 2015۔
- ↑ 2.0 2.1 2.2 2.3 "Report for Selected Countries and Subjects", www.imf.org۔
- ↑ "Yaren | district, Nauru", Encyclopedia Britannica (ٻولي ۾ انگريزي), حاصل ڪيل 2 September 2019۔
- ↑ Hogan, C Michael (2011), "Phosphate", Encyclopedia of Earth, National Council for Science and the Environment, اصل کان 25 October 2012 تي آرڪائيو ٿيل, حاصل ڪيل 17 June 2012۔
- ↑ Hitt, Jack, "The Billion-Dollar Shack", اصل کان 16 January 2018 تي آرڪائيو ٿيل, حاصل ڪيل 29 January 2018۔
- ↑ "Pacific correspondent Mike Field", Radio New Zealand, 18 June 2015, اصل کان 10 December 2015 تي آرڪائيو ٿيل, حاصل ڪيل 8 December 2015۔
- ↑ "Nauru's former chief justice predicts legal break down", Special Broadcasting Service, اصل کان 10 December 2015 تي آرڪائيو ٿيل, حاصل ڪيل 8 December 2015۔
- ↑ Ben Doherty, "This is Abyan's story, and it is Australia's story", The Guardian, اصل کان 26 February 2017 تي آرڪائيو ٿيل, حاصل ڪيل 12 December 2016۔