خضدار ضلعو

کليل ڄاڻ چيڪلي، وڪيپيڊيا مان
خضدار ضلعو
بلوچستان جو ضلعو
Khuzdar District
خضدار ضلعو نقشي ۾ نمايان ڏيکاريل
خضدار ضلعو نقشي ۾ نمايان ڏيکاريل
خضدار ضلعو is located in Balochistan, Pakistan
خضدار ضلعو
خضدار ضلعو
خضدار ضلعو is located in Pakistan
خضدار ضلعو
خضدار ضلعو
پاڪستان ۽ بلوچستان ۾ مقام
جاگرافي بيهڪ: 27°46′49″N 66°48′22″E / 27.78028°N 66.80611°E / 27.78028; 66.80611مڪانيت: 27°46′49″N 66°48′22″E / 27.78028°N 66.80611°E / 27.78028; 66.80611
ملڪ پاڪستان
صوبو بلوچستان
ڊويزن قلات ڊويزن
قيام 1974 11 نومبر 1992[1]
صدر مقام خضدار شھر
حڪومت
 • قومي اسيمبلي جو رڪن ڄام ڪمال خان (تڪ: اين اي 270)
 • تحصيلون 4
 • تحصيلن جا نالا
  1. خضدار تحصيل
  2. زھري تحصيل
  3. وڍ تحصيل
پکيڙ
 • ڪل 35,380 ڪ.م2 (13,660 ميل2)
آبادي (2017)[2]
 • ڪل 8,02,207

خضدار ضلعو (انگريزي: Khuzdar District ) پاڪستان جي صوبي بلوچستان جي ڏاکڻي حصي ۾ قلات ڊويزن جو ھڪ ضلعو جنھن جو صدر مقام خضدار شھر آھي. خضدار ضلعي جي اتر م شھيد سڪندر آباد ضلعو، اولھ م خاران ضلعو ۽ آواران ضلعو، اوڀر ۾ جھل مگسي ضلعو ۽ سنڌ جو قمبر شهدادڪوٽ ضلعو، ۽ دادو ضلعو ۽ ڏکڻ ۾ لسٻيلو ضلعو واقع آهن. ھن شھر ۾ ڪوئٽه کان پوءِ بلوچستان جي ٻين وڏي فوجي ڇانوڻي آھي. ھتي خضدار شھر ٻاھران ھڪ يونيورسٽي پڻ واقع آهي جنھن جو نالو بلوچستان يونيورسٽي آف انجنيئرنگ اينڊ ٽيڪنالاجي خضدار آهي[3]. ان جي ڀرسان ايئرپورٽ پڻ واقع آهي.

تاريخ[سنواريو]

عربن جي دؤر ۾ خضدار توران جي رياست ۾ ھو ۽ خضدار ان جو گاديءَ جو هنڌ رھيو. بعد م خضدار قلات رياست جو حصو ٿي ويو. 1869 ۾ خان آف قلات ۽ جھالاوان وارن جي وچ م جنگ لڳي جيڪا خان آف قلات کٽي جنھن بعد مير خداداد خان خضدار م ھڪ قلعو تعمير ڪرايو. شھر کان ٻاھر ٿوري فاصلي تي عربن جي دؤر ۾ تعمير ٿيل قلعي جا آثار پڻ موجود آهن. خضدار پھرين قلات جي سب ڊويزن ھيو. ذولفقار علي ڀٽو جي حڪومت ۾ پھرين مارچ 1974ع تي ان کي ضلعي جو درجو ڏنو ويو.

انتظامي ورهاست[سنواريو]

2021 ۾ خضدار ضلعي ۾ 3 تحصيلون آھن جن ۾ شامل آهن:

  1. خضدار تحصيل
  2. زھري تحصيل
  3. وڍ تحصيل

ان کان سواءِ ھن ضلعي م 6 سب تحصيلون آھن جن م شامل آهن:

  1. آرانجي سب تحصيل
  2. ڪرک سب تحصيل
  3. مولا سب تحصيل
  4. نال سب تحصيل
  5. اورناچ سب تحصيل
  6. سارونا سب تحصيل


ھي ضلعو 1732 ميٽرن جي بلندي تي واقع آهي. 2005 ۾ ھن ضلعي م ھيٺيون 34 يونين ڪاؤنسلون ھيون:

خصدار ضلعي جون يونين ڪاؤنسلون
# يونين ڪاؤنسل # يونين ڪائونسل # يونين ڪاؤنسل
1 سون چاڪو 2 باغبانا 3 بالينا کٽان
4 فيض آباد 5 فيروزآباد 6 گازگي
7 کنڊ 8 پارڪو 9 ساسول
10 توتاڪ 11 ذِيدِي 12 زيرينا کٽان
13 مُولا 14 آباد ڪرک 15 کارزان نال
16 درنائلي 17 گوني گريشا 18 ھزار گنجي
19 ڪِلي عالم خان 20 ڪوچو 21 نال
22 اورناچ 23 سر رائيج 24 ارينجي
25 بدري 26 لوپ 27 پيسي ڪپر
28 سرونا 29 شاھ نوراني 30 وڍ
31 وھير 32 نورگاما زھري 33 چشما
34 گھاٽ - - - -

آبادي[سنواريو]

ھتان جي 99 سيڪڙو آبادي مسلمانن جي آهي. ھتان جي ڪل آبادي 2017 جي آدمشماري مطابق 8,02,207 آھي. جڏهن ته 1998 جي آدمشماري مطابق آبادي 417000 ھئي. ضلعي جي آبادي ۾ وڏا قبيلا بزنجو، ماردوئي جتڪ، حسني، سياپد، نوشيرواني، موسياڻي، زھري، مينگل، زرڪزئي، احمدزئي، ريڪيزئي، ساسولي ۽ ڪرد آھن. 1981 جي آدمشماري مطابق ضلعي جي آبادي جو 82 سيڪڙو بروھي ٻولي ڳالھائيندڙ ماڻھن جو ۽ 13 سيڪڙو بلوچي ٻولي ڳالهائيندڙن جو ھو پر 1998ع جي آدمشماري م ھتان جي آبادي جي 96.7 سيڪڙو ماڻھن پاڻ کي بلوچي ٻولي ڳالهائيندڙن ۾ ظاھر ڪيو.

تعليم[سنواريو]

پاڪستان ڊسٽرڪٽ ايجوڪيشن رينڪنگ 2017 جي مطابق تعليم ۾ 141 ضلعن م خضدار ضلعو 122 نمبر تي ھيو. 2014 ۽ 2015 واري تعليمي سال م ھن ضلعي جي ڏھن ۽ ان کان مٿي واري عمر وارن م لکيل پڙهيل ماڻھن جي شرح 45 سيڪڙو ھئي ۽ انھن م وري عورتن جي شرح 26 سيڪڙو ھئي[4] ضلعي جي اسڪولن م 87 سيڪڙو اسڪول پرائمري تعليم وارا ھئا. .

حوالا[سنواريو]

  1. Awaran آرڪائيو ڪيا ويا 31 August 2011 حوالو موجود آهي وي بيڪ مشين. UN profile. Retrieved 6 September 2010.
  2. "DISTRICT WISE CENSUS RESULTS CENSUS 2017" (PDF). www.pbscensus.gov.pk. وقت 2017-08-29 تي اصل (PDF) کان آرڪائيو ٿيل.  Unknown parameter |url-status= ignored (مدد)
  3. Balochistan University of Engineering & Technology Khuzdar
  4. Pakistan Bureau of Statistics (2016). Pakistan Social and Living Standards Measurement Survey 2014-15. [online] Islamabad: Government of Pakistan, p.111. Available at: http://www.pbs.gov.pk/sites/default/files//pslm/publications/PSLM_2014-15_National-Provincial-District_report.pdf [Accessed 6 Aug. 2018].