ڪمال اتاترڪ

جديد ترڪيءَ جو باني ڪمال اتا ترڪ، جنهن ترڪيءَ ۾ سيڪيولر نظام رائج ڪيو ۽ ترڪيءَ جو پهريون صدر به ٿيو. ڪمال اتا -ترڪ- جو اصلي نالو غازي مصطفيٰ ڪمال هو. هن جي والد جو نالو علي رضا آفندي هو جيڪو -ترڪ- فوج ۾ هوندو هو، ۽ هو 1881ع ۾ ترڪيءَ جي سالونيڪا صوبي ۾ ڄائو هو. ابتدائي تعليم حاصل ڪرڻ کان پوءِ پاڻ به فوج ۾ نوڪري ڪيائين. هن کي شروع کان ملڪ جي سياسي معاملن ۾ دلچسپي هئي. سلطان عبدالحميد جي حڪومت خلاف باغيانه سرگرمين ۾ حصو وٺڻ جي ڪري جيل به ڪاٽيائين. -ان- کان پوءِ اناطوليا ۾ قوم پرست جماعتن ۽ فوج کي منظم ڪري ملڪ مان پراڻي حڪومتي نظام کي ختم ڪرڻ جو عزم ڪيائين، فوج ۾ -ترقي- ڪندو 1916ع ۾ جرنل جي عهدي تي پهتو. پهرين عالمي -جنگ- جي خاتمي تي ترڪيءَ جي سلطان وحيدالدين، مصطفيٰ ڪمال کي -ترقي- ڏني. 1920ع ۾ انگورا ۾ ترڪيءَ جي پهرين اسيمبليءَ جو صدر چونڊيو. 1921ع کان 1922ع ڌاري يونانين کي اناطوليا مان نيڪالي ڏيارڻ تي کيس ”غازي -پاشا-“ جو لقب مليو. 1923ع ۾ ترڪيءَ مان عثماني خلافت جي خاتمي جو اعلان ڪيائين ۽ ترڪيءَ ۾ -جمهوريت- جو اعلان ڪيائين ۽ ائين پاڻ ترڪيءَ جو صدر بڻيو ۽ عصمت -پاشا- وزيراعظم. 1934ع ۾ -ترڪ- قوم کيس اتاترڪ جو لقب ڏنو جنهن جي معنيَ آهي ”-ترڪ- قوم جو ابو “ هن جي دور حڪومت ۾ هن -ترڪي- ٻوليءَ کي عربي رسم الخط جي جاءِ تي رومن رسم الخط ڏنو، قرآن شريف کي پڻ عربي ٻوليءَ بدران ترڪيءَ ۾ رائج ڪيائين. نماز ۾ خطبو به عربيءَ بدران ترڪيءَ ۾ ڏيڻ جو حڪم ڪيائين. هجري سن بدران عيسوي سن رائج ڪيائين. ائين هن -ترڪي- قوم پرستيءَ کي رواج ۾ آندو. ڪمال اتا -ترڪ- 1938ع ۾ وفات ڪئي.