نوبل امن انعام
| نوبل امن انعام نوبل پيس پرائز | |
|---|---|
 | |
| انعام جو سبب | امن جي لاءِ نمايان ڪارڪردگي تي ملندڙ انعام |
| مقام | اوسلو |
| ڏيڻ وارو | الفرڊ نوبل جي وصيت جي مطابق ناروي نوبل ڪاميٽي |
| شروعات | 1901ء |
| ويبسائيٽ | Nobelprize.org |
نوبل امن انعام (انگريزي: Nobel Peace Prize)، هر سال اَمُن جي لاءِ ڪيل نمايان ڪم ڪرڻ تي بنا فرق ڪنهن هڪ ماڻهو (فرد) يا هڪ کان وَڌيڪ ماڻُهنِ (فردن) کي ۽ ڪڏهن وري تہ ادارن، تنظيمن کي پڻ ڏنو ويندو آهي. امن لاءِ نوبل انعام ٻين نوبل انعامن جِهڙَوڪَ ڪيميا لاءِ نوبل انعام، ساهتيا ۾ نوبل انعام، طبيعيات لاءِ نوبل انعام ۽ جسمانيات يا طب ۾ نوبل انعام ۾ ڏنو ويندو آهي۔ ان جي شروعات سويڊن جو ايجادون ڪندڙ، صنعت ڪار ۽ تعليم ماهر الفرڊ نوبيل پاران ڪيو ويو. هي مارچ، سال1901 کان هينئر تائين برابر ڏنو ويندو آهي.[1] هي انعام هر سال امن جي ميدان يا شعبي ۾ نمايان ڪارڪردگي ڪندڙ ماڻهوءِ کي ڏنو ويندو آهي.[2]
الفرڊ نوبل جي آسَ (خواهش) مُطابق انعام جي حقدار جي چُونڊَ نارويجن نوبل ڪاميٽي ڪميٽي ڪندي آهي. ان ڪاميٽي ۾ 5 رُڪن (ميمبر) هوندا آهن، جنِ کي پارليمان ناروي چُونڊيندي آهي. 1990 کان هي انعام هر سال 10 ڊسمبر تي اوسلو سٽي هال ۾ ڏنو ويندو آهي.
سياسي چڪتاڻ (رَسي ڪشي) ۽ اختلافن جي سبب کان امن لاءِ نوبل انعام گهڻي تڪرار جو شڪار رهيو آهي.
امن انعام ماڻيندڙن
[سنواريو]ڪُجهه امن انعام ماڻيندڙن تي تنقيد
[سنواريو]ميخائل گورباچوف،[3] اسحاق رابين، ياسر عرفات ۽ شمعون پيريز[4]،،[5] لي دوڪ تو، هنري ڪسنجر[6] جمي ڪارٽر،[7] الگور،[8] آءِ پي سي سي،[9] ليو زيبيو،[10][11][12] بارڪ اوباما[13][14][15] ۽ يورپي اتحاد[16] انهن سَمورن ماڻهن يا ادارن کي امن انعام سان نوازڻ تي تنقيد جو نشانو بڻايو ويو آهي. لي دوڪ تو ۽ هينري ڪسنجر کي انعام ڏيڻ تي ٻن رُڪنن استعيفيٰ ڏنو، جنهن تي انهن کي ساراهيو (تعريف) ويو.
نامزدگي ۽ چُونڊَ
[سنواريو]
پارليمان ناروي نارويجن نوبل ڪاميٽي جي تشڪيل ڏيندي آهي. هيءَ ڪاميٽي 5 رُڪِنَن تي جُڙيل (ٻَڌل) هوندي آهي. ڪاميٽي يا مجلس پنهنجو اجلاس ۾ چُونڊيل اُميدوار جو اعلان ڪندي آهي.
نوبل انعام کان محروم ماڻهو
[سنواريو]فارين پاليسي پاران اهڙن ماڻهن جي فهرست (لِسٽ) تيار ڪئي جِنکي نوبل انعام نہ ڏنو ويو جڏهن تہ اُهي حقدار پڻ هُيا. انهن ۾ موهن داس گانڌي باپو، ياٿائٽ، فضل حسن عابد ۽ ڪوريزون اڪينو شامل آهن.[17][18] مهاتما گانڌي جو تذڪرو ڪيترائي ڀيرا ٿيو.ايتري قدر تہ نوبل ڪاميٽي جي رُڪنن جا پڻ ڪيترائي بيان آيا تہ گانڌي نوبل انعام جو حقدار هيو.[19][20] ڪاميٽي اهو واضح ڪيو تہ مهاتما گانڌي سال 1937، 1938، 1939، 1947 ۽ 1948 ۾ نامزد ٿيو هيو.[21]
اقتباس
[سنواريو]- ايلن جانسن سرليف کي سوروس جي سفارش تي نوبل انعام مليو هيو تہ جيئن هو اليڪشن کَٽي لائبيريا جو ٻيهَر صدر بڻجي سگهي.[22]
وَڌيڪَ ڏِسو
[سنواريو]حوالا
[سنواريو]- ↑ "The Nobel Peace Prize 1901". نوبل انعام. وقت 2007-01-02 تي اصل کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل 2016-03-19. Unknown parameter
|url-status=ignored (مدد) - ↑ "Nobel Peace Prize"، The Oxford Dictionary of Twentieth Century World History
- ↑ EVOLUTION IN EUROPE; Gorbachev Gets Nobel Peace Prize For Foreign Police Achievements, نيو يارڪ ٽائمز، 16 آڪٽوبر 1990
- ↑ Said, Edward (1996). Peace and Its Discontents: Essays on Palestine in the Middle East Peace Process. Vintage. ISBN 0-679-76725-8.
- ↑ Gotlieb, Michael (24 آڪٽوبر 1994). "Arafat tarnishes the Nobel trophy". The San Diego Union – Tribune: p. B7.
- ↑ "Worldwide criticism of Nobel peace awards". The Times (London). 18 آڪٽوبر 1973. Archived from the original on 2010-03-25. https://web.archive.org/web/20100325235459/http://archive.timesonline.co.uk/tol/viewArticle.arc?articleId=ARCHIVE-The_Times-1973-10-18-06-006&pageId=ARCHIVE-The_Times-1973-10-18-06. Retrieved 11 آڪٽوبر 2009.
- ↑ Douglas G. Brinkley. The Unfinished Presidency: Jimmy Carter's Journey to the Nobel Peace Prize (1999)
- ↑ "A Nobel Disgrace". National Review Online. 22 سيپٽمبر 2009. Archived from the original on 2018-12-26. https://web.archive.org/web/20181226094638/https://www.cbsnews.com/news/a-nobel-disgrace/. Retrieved 2 آڪٽوبر 2011.
- ↑ "Nobel Peace Prize nominations show how 'hopelessly politicized' and 'screwy' the controversial award has been". حاصل ڪيل 23 اپريل 2014. Check date values in:
|access-date=(مدد) - ↑ "Overseas Chinese in Norway Protest Against Nobel Committee's Wrong Decision". English.cri.cn. وقت 26 ڊسمبر 2018 تي اصل کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل 13 آڪٽوبر 2012. Check date values in:
|access-date=, |archive-date=(مدد) - ↑ "Not so noble". Frontlineonnet.com. حاصل ڪيل 13 آڪٽوبر 2012. Check date values in:
|access-date=(مدد) - ↑ "Nobel Harbors Political Motives behind Prize to Liu Xiaobo". English.cri.cn. وقت 26 ڊسمبر 2018 تي اصل کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل 13 آڪٽوبر 2012. Check date values in:
|access-date=, |archive-date=(مدد) - ↑ "Surprised, humbled Obama awarded Nobel Peace Prize". Associated Press. Archived from the original on 2018-12-26. https://web.archive.org/web/20181226094650/https://news.yahoo.com/s/ap/20091009/ap_on_re_eu/eu_nobel_peace. Retrieved 9 آڪٽوبر 2009.
- ↑ Otterman, Sharon, "World Reaction to a Nobel Surprise", نيو يارڪ ٽائمز, حاصل ڪيل 9 آڪٽوبر 2009 Check date values in:
|access-date=(مدد) - ↑ "Obama Peace Prize win has some Americans asking why?". روئٽرز. 9 آڪٽوبر 2009. Archived from the original on 2018-12-26. https://web.archive.org/web/20181226094655/https://www.reuters.com/article/us-nobel-peace-usa-sb/obama-peace-prize-win-has-some-americans-asking-why-idUKTRE5983AM20091009?virtualBrandChannel=11621&sp=true. Retrieved 28 آگسٽ 2012.
- ↑ "Norwegian protesters say EU Nobel Peace Prize win devalues award". Archived from the original on 2018-12-26. https://web.archive.org/web/20181226094651/https://www.csmonitor.com/World/Europe/2012/1207/Norwegian-protesters-say-EU-Nobel-Peace-Prize-win-devalues-award. Retrieved 8 ڊسمبر 2012.
- ↑ Kenner, David. (7 آڪٽوبر 2009)۔ "Nobel Peace Prize Also-Rans" آرڪائيو ڪيا ويا 25 January 2010[Date mismatch] حوالو موجود آهي وي بيڪ مشين.۔ Foreign Policy۔ Retrieved 10 آڪٽوبر 2009
- ↑ James, Frank (9 آڪٽوبر 2009). "Nobel Peace Prize's Notable Omissions". NPR. https://www.npr.org/blogs/thetwo-way/2009/10/nobel_peace_prizes_notable_omi.html. Retrieved 12 ڊسمبر 2011.
- ↑ Tønnesson, Øyvind. "Mahatma Gandhi, the Missing Laureate". The Nobel Foundation. حاصل ڪيل 17 آڪٽوبر 2007. Check date values in:
|access-date=(مدد) - ↑ [1] آرڪائيو ڪيا ويا 23 March 2007[Date mismatch] حوالو موجود آهي وي بيڪ مشين.
- ↑ "The Nomination Database for the Nobel Peace Prize, 1901–1956: Gandhi". Nobelprize.org. حاصل ڪيل 13 آڪٽوبر 2008. Check date values in:
|access-date=(مدد) - ↑ An American Oligarch's Dirty Tale Of Corruption
سانچو:نوبيل امن انعام ماڻيندڙ ماڻهو سانچو:نوبل انعام زمرو:1901 ۾ متعارف زمرو:ناروي ۾ 1901 ۾ قائم ٿيل زمرو:ڪامنز زمرو جنهن جو ڳنڍڻو وڪيڊيٽا تي آهي