مواد ڏانھن هلو

ادب جو نوبل انعام

کليل ڄاڻ چيڪلي، وڪيپيڊيا مان
ادب جو نوبل انعام

ادب جي نوبل انعام جو 2008ع ۾ اعلان ڪيو پيو وڃي.
انعام جو سبب ادب لاءِ ڪيل بهترين خدمتون
ملڪ سوئيڊن
ڏيڻ وارو سوئيڊش اڪيڊمي
اعزازیہ 90 لک سوئيڊش ڪرونه (2017)[1]
شروعات 1901
ويبسائيٽ nobelprize.org

ادب جو نوبل انعام (انگريزي ٻولي: Nobel Prize in Literature، سويڊش: Nobelpriset i litteratur) سوئيڊن پاران ڏنو ويندڙ ادبي اعزاز آهي. الفريڊ نوبل جي وصيت موجب، ادب لاءِ بهترين خدمتن عيوض، سال 1901ع کان هر سال اهو انعام ڏنو ويندو آهي.[2][3] انعام ڏيڻ لاءِ ڪڏهن ڪنهن مخصوص ادبي ڪم کي اهم ليکيو ويندو آهي، پر اڪثر ليکڪ جي سڄي زندگي جي ادبي ڪم کي ڏسي ان کي انعام سان نوازيو ويندو آهي.

ڪنهن به ملڪ جي ليکڪ کي انعام ڏيڻ جو فيصلو سويڊش اڪيڊمي ڪندي آهي ۽ اڪيڊمي هر سال آڪٽوبر جي شروع ۾ ان جو اعلان ڪندي آهي. ان انعام سان گڏ چار ٻين شعبن جي ماهرن کي پڻ، سال 1895ع تي الفريڊ نوبل پاران ڪيل وصيت موجب انعام سان نوازيو ويندو آهي. ادب روايتي طور تي نوبل انعام جي تقريب ۾ پيش ڪيل آخري انعام آهي. ڪجهه موقعن تي، تازو 2018ع ۾ انعام کي ايندڙ سال تائين ملتوي ڪيو ويو آهي.

پس منظر

[سنواريو]
سال 1901ع ۾، فرانسيسي شاعر ۽ مضمون نگار سولي پردوم (1839ع - 1907ع) پهريون شخص هو، جنهن کي ادب ۾ نوبل انعام ڏنو ويو، ”سندس شاعراڻي ساخت جي خاص اعتراف ۾، جيڪا اعليٰ مثالي، فني ڪماليت ۽ دل ۽ عقل ٻنهي جي خوبين جو هڪ نادر ميلاپ جو ثبوت ڏئي ٿي.
هيمنگوي جو ٽيليگرام سال 1954ع ۾ (اڪيڊمي متبادل طور تي ادب لاء ۽ ادب ۾ سالن کان استعمال ڪيو آهي، جيڪو بعد ۾ اڄ تائين معمول بڻجي ويو آهي)

الفريڊ نوبل پنهنجي آخري وصيت ۾ چيو ته سندس رقم انهن ماڻهن لاءِ انعامن جو هڪ سلسلو تيار ڪرڻ لاءِ استعمال ڪيو وڃي جيڪي طبيعيات، ڪيميا، امن، فزيالوجي يا طب ۽ ادب ۾ ”انسانيت کي سڀ کان وڏو فائدو“ ڏين ٿا.[4][5] جيتوڻيڪ نوبل پنهنجي حياتيءَ ۾ ڪيتريون ئي وصيتون لکيون پر آخري وصيت هن جي وفات کان هڪ سال اڳ لکي وئي هئي ۽ ان تي 27 نومبر 1895ع تي پيرس ۾ سويڊش-نارويجن ڪلب ۾ دستخط ڪيا ويا هئا.[6][7] نوبل پنهنجي ڪل اثاثن جو 94 سيڪڙو، فنڊ قائم ڪرڻ ۽ پنج نوبل انعام ڏيڻ لاءِ، 31 ملين سويڊش ڪرونر (198 ملين آمريڪي ڊالر، 176 ملين يورو 2016ع ۾)، جي وصيت ڪئي.[8] وصيت جي چوڌاري شڪ جي ڪري، اهو 26 اپريل 1897ع تائين نه هو ته اسٽورٽنگ، ناروي جي پارليامينٽ، ان جي منظوري ڏني.[9][10] هن جي وصيت تي عمل ڪندڙ ريگنار سولمان ۽ روڊولف للجيڪوئس هئا، جن نوبل فائونڊيشن جو بنياد وڌو ته جيئن نوبل جي وصيت جو خيال رکيو وڃي ۽ انعامن کي منظم ڪيو وڃي.

ناروي جي نوبل ڪميٽي جا ميمبر جن کي امن انعام ڏيڻو هو، انهن کي وصيت منظور ٿيڻ کان پوءِ مقرر ڪيو ويو. پٺيان انعام ڏيڻ واري ٻئي تنظيمون : ڪرولنسڪا انسٽيٽيوٽ 7 جون تي، سويڊش اڪيڊمي 9 جون تي ۽ رائل سويڊش اڪيڊمي آف سائنسز 11 جون تي، ميمبر مقرر ڪيو.[11][12] نوبل فائونڊيشن ان کان پوء هدايتن تي هڪ معاهدي تي پهچي ويو ته نوبل انعام ڪيئن ڏنو وڃي. سال 1900ع ۾، نوبل فائونڊيشن جي نئين ٺاهيل قانونن کي بادشاهه آسڪر II پاران جاري ڪيو ويو.[13][14][15] نوبل جي وصيت موجب، ادب ۾ انعام جو تعين ”اڪيڊمي اِن اسٽاڪهوم“ طرفان ڪيو وڃي، جنهن کي نوبل فائونڊيشن جي قانون موجب سويڊش اڪيڊمي جي معنيٰ مقرر ڪيو ويو آهي.[16]

نامزدگي ۽ انعام جو طريقو

[سنواريو]

انعام

[سنواريو]

انعام حاصل ڪندڙ

[سنواريو]

ادب ۾ نوبل انعام سال 1901ع کان 2023ع تائين 116 ڀيرا ڏنو ويو آهي، 120 شخصيتن؛ 103 مردن ۽ 17 عورتن کي ڏنو ويو آهي. انعام ٻن ماڻهن جي وچ ۾ چار موقعن تي ورهايو ويو آهي، ست موقعن تي انعام نه ڏنو ويو. انعام حاصل ڪندڙن ۾ 25 مختلف ٻولين جا اديب شامل آهن. سڀ کان ننڍي عمر جو انعام کٽيندڙ رڊيارڊ ڪپلنگ هو، جنهن جي عمر 41 سال هئي، جنهن کي سال 1907ع ۾ ايوارڊ ڏنو ويو. سڀ کان وڏي عمر ۾ انعام حاصل ڪندڙ ڊورس ليسنگ هئي، جنهن کي 88 سالن جي عمر ۾ سال 2007ع ۾ ايوارڊ ڏنو ويو. ايرڪ ايڪسل ڪارل فيلڊٽ کي اهو ايوارڊ، 1931 ۾، مرڻ بعد ڏنو ويو. ڪجهه موقعن تي، انعام ڏيڻ واري اداري، سويڊش اڪيڊمي، پنهنجي ميمبرن کي انعام ڏنو آهي؛ سال 1916ع ۾ ورنر وون هيڊنسٽام ۽ سال 1931ع ۾ ڪارلفيلڊٽ کي مرڻ بعد، سال 1951ع ۾ پال لينگرڪويسٽ ۽ 1974ع ۾ آئيونڊ جوهنسن ۽ هيري مارٽنسن کي گڏيل انعام. سلمه ليگرلوف کي سال 1909ع ۾ نوبل انعام ڏنو ويو ۽ پنج سال پوءِ سال 1914ع ۾ هن کي سويڊش اڪيڊمي جو ميمبر چونڊيو ويو. ٽن اديبن انعام کان انڪار ڪيو، ايرڪ ايڪسل ڪارلفيلڊٽ سال 1919ع ۾، [17] بورس پاسٽرنڪ 1958ع ۾ ("پهرين قبول ڪيو ۽ بعد ۾ هن جي ملڪ، سوويت يونين، جي اختيارين طرفان انعام رد ڪرڻ" جي حڪم تي رد ڪري ڇڏيو، نوبل فائونڊيشن مطابق) ۽ جين پال سارتر سال 1964ع ۾.[18]

نوبل جي هدايتن جي تشريح

[سنواريو]

انعام لاءِ الفريڊ نوبل جون هدايتون، اهو بيان ڪندي آهن ته اميدوار کي ”انسانيت لاءِ سڀ کان وڏو فائدو“ ڏيڻ گهرجي ها ۽ ”مثالي هدايت ۾“ لکيو وڃي ها، جنهن گهڻو بحث ڪيو آهي. انعام جي شروعاتي تاريخ ۾، نوبل جي "مثاليت" کي "هڪ بلند آواز مثاليزم" جي طور تي پڙهيو ويو. معيار جو سيٽ، ان جي قدامت پسند آدرش جي خاصيت، چرچ، رياست ۽ خاندان کي مقدس رکڻ جي نتيجي ۾، جورنجرن جورنسن (Bjørnstjerne Bjørnson)، رڊيارڊ ڪپلنگ (Rudyard Kipling) ۽ پال هيس (Paul Heyse) کي انعام ڏنا ويا.

پهرين عالمي جنگ دوران، غير جانبداري جي پاليسي هئي، جيڪا جزوي طور تي اسڪينڊينيويائي اديبن کي انعامن جي تعداد جي وضاحت ڪري ٿي. 1920ع واري ڏهاڪي ۾ ”مثالي هدايت“ کي وڌيڪ سخاوت سان ”وڏي دل واري انسانيت“ جي تشريح ڪئي وئي، جنهن جي نتيجي ۾ ليکڪن جهڙوڪ اناتول فرانس، جارج برنارڊ شا ۽ ٿامس مين کي انعام ڏنا ويا. 1930ع واري ڏهاڪي ۾، ”انسانيت تي سڀ کان وڏو فائدو“ کي هر ڪنهن جي پهچ ۾ ليکڪن جي طور تي تشريح ڪئي وئي، جنهن ۾ سنڪليئر ليوس ۽ پرل بڪ جهڙن ليکڪن کي مڃتا ملي. 1946ع کان، هڪ نئين سر اڪيڊمي جو ڌيان تبديل ڪيو ۽ ادبي علمبردارن جهڙوڪ هرمن هيس، آندري گائيڊ، ٽي. ايس. ايليٽ ۽ وليم فاڪنر کي انعام ڏيڻ شروع ڪيو. هن دور ۾، "انسانيت تي سڀ کان وڏو فائدو" اڳ جي ڀيٽ ۾ وڌيڪ خاص ۽ سخي انداز ۾ تعبير ڪيو ويو. 1970 جي ڏهاڪي کان وٺي، اڪيڊمي اڪثر ڪري اهم پر بين الاقوامي طور تي اڻڄاڻ اديبن تي ڌيان ڏنو آهي، اديبن جهڙوڪ اسحاق باشويس سنگر، ​​اوڊيسيس ايليٽس، ايلياس ڪينيٽي، ۽ جاروسلاو سيفرٽ کي انعام ڏنو.

سال 1986 کان، اڪيڊمي نوبل جي وصيت ۾ بين الاقوامي افق کي تسليم ڪيو، جنهن اميدوارن جي قوميت جي ڪنهن به غور کي رد ڪري ڇڏيو ۽ سڄي دنيا جي ليکڪن کي انعام ڏنو، جهڙوڪ نائيجيريا کان وول سوينڪا، مصر کان نجيب محفوظ، ميڪسيڪو کان اوڪٽاويو پاز، ڏکڻ آفريڪا کان نادين گورڊيمر، سينٽ لوسيا کان ڊيرڪ والڪوٽ، ٽوني موريسن، فهرست ۾ پهريون آفريڪي-آمريڪي، جاپان کان ڪينزابورو اوئي ۽ گاو شنگجيان، چيني ۾ لکڻ لاءِ پهريون انعام حاصل ڪندڙ، شامل آهن.[19] 2000 ع واري ڏهاڪي ۾ وي. ايس. نائپال، ماريو ورگاس لوسا ۽ چيني ليکڪ مو يان کي ايوارڊ ڏنو ويو، پر ”سڄي دنيا لاءِ انعام“ واري پاليسي گهٽ نظر آئي، ڇاڪاڻ ته اڪيڊمي اڪثر يورپي ۽ مغربي ادبي روايت ۽ انگريزي ٻوليءَ جي اديبن کي ايوارڊ ڏنو آهي. سال 2015ع ۾، هڪ غير افسانوي ليکڪ لاء هڪ نادر انعام سويتلانا اليگزيوچ (Svetlana Alexievich) کي نوازيو ويو.[20]

گڏيل انعام

[سنواريو]

The Nobel Prize in Literature can be shared between two individuals. However, the Academy has been reluctant to award shared prizes, mainly because divisions are liable to be interpreted as a result of a compromise. The shared prizes awarded to Frederic Mistral and José Echegaray in 1904 and to Karl Gjellerup and Henrik Pontoppidan in 1917 were, in fact, both results of compromises. The Academy has also hesitated to divide the prize between two authors, as a shared prize runs the risk of being regarded as only half a laurel. Shared prizes are exceptional, and more recently, the Academy has awarded a shared prize on only two occasions, to Shmuel Yosef Agnon and Nelly Sachs in 1966, and to Eyvind Johnson and Harry Martinson in 1974.[19]

Recognition of a specific work

[سنواريو]

Nobel Prize Laureates in Literature are awarded for the author's life work, but on some occasions, the Academy has singled out a specific work for particular recognition. For example, Knut Hamsun was awarded in 1920 "for his monumental work, Growth of the Soil"; Thomas Mann in 1929 "principally for his great novel, Buddenbrooks, which has won steadily increased recognition as one of the classic works of contemporary literature"; John Galsworthy in 1932 "for his distinguished art of narration which takes its highest form in The Forsyte Saga"; Roger Martin du Gard in 1937 "for the artistic power and truth with which he has depicted human conflict as well as some fundamental aspects of contemporary life in his novel-cycle Les Thibault"; Ernest Hemingway in 1954 "for his mastery of the art of narrative, most recently demonstrated in The Old Man and the Sea; and for the influence that he has exerted on contemporary style"; and Mikhail Sholokhov in 1965 "for the artistic power and integrity with which, in his epic of the Don, he has given expression to a historic phase in the life of the Russian people".[21]

Potential candidates

[سنواريو]

Nominations are kept secret for fifty years until they are publicly available at The Nomination Database for the Nobel Prize in Literature. Currently, only nominations submitted between 1901 and 1973 are available for public viewing.[22]

What about the rumours circling around the world about certain people being nominated for the Nobel Prize this year? – Well, either it's just a rumour, or someone among the invited nominators has leaked information. Since the nominations are kept secret for 50 years, you'll have to wait until then to find out.[23]

— in Nomination FAQ – Frequently Asked Questions about the Nomination and Selection of Nobel Laureates

Nominated candidates are usually considered by the Nobel committee for years, but it has happened on a number of occasions that an author have been instantly awarded after just one nomination. Apart from the first laureate in 1901, Sully Prudhomme, these include Theodor Mommsen in 1902, Rudolf Eucken in 1908, Paul Heyse in 1910, Rabindranath Tagore in 1913, Sinclair Lewis in 1930, Luigi Pirandello in 1934, Pearl Buck in 1938, William Faulkner in 1950 (the prize for 1949) and Bertrand Russell in 1950.[21]

Former recipients of the Nobel Prize in Literature are allowed to nominate their candidates for the prize and sometimes their proposals have subsequently been awarded the prize. The 1912 laureate Gerhart Hauptmann nominated Verner von Heidenstam (awarded in 1916) and Thomas Mann (awarded in 1929), the 1915 laureate Romain Rolland proposed Ivan Bunin (awarded in 1933), Thomas Mann nominated Hermann Hesse (awarded in 1946) in 1931, the 1951 laureate Pär Lagerkvist was proposed by both André Gide and Roger Martin du Gard, and the 1960 laureate Saint-John Perse was nominated several times by the 1948 laureate T. S. Eliot.[24][25][26]

تنقيد

[سنواريو]

جيتوڻڪ ادب جو نوبل انعام دنيا ۾ هڪ وڏو اعزاز تصور ڪيو ويندو آهي،[27] پر انعام ڏيڻ جي معاملي تي سوئيڊش اڪيڊمي تنقيد جو نشانو پڻ بڻجندي رهي آهي. ڪيترن ئي گمنام ليکڪن کي انعام سان نوازيو ويو جڏهن ته دنيا جي مشهور ۽ گھڻو پڙهيا ويندڙ ليکڪن کي انعام ڏيڻ کان انڪار ڪيو ويو. هن اعزاز تي ادب کان وڌيڪ سياست حاوي آهي، جتي انهن ليکڪن کي اعزاز کان محروم رکيو وڃي ٿو جيڪي سوئيڊش اڪيڊمي جي رُڪنن کان الڳ نظريا يا خيال رکندڙ هجن.[28] سال 2016ع تائين 116 انعام کٽيندڙن مان 16 جو تعلق اسڪينڊينيويائي نسل سان آهي. اڪيڊمي جو لاڙو دنيا بجاءِ يورپي ۽ سوئيڊش ليکڪن ڏانهن وڌيڪ آهي.[29] سباري مترا جي مطابق ادب جو نوبل انعام ڀل هڪ وڏو اعزاز هجي، پر سٺي ادب لاءِ اهو مقرر معيار ناهي.[30]

الفريڊ نوبل پاران، انعام جي لاءِ مقرر ڪيل معيار واضح ناهن، ،[3][31] ان لاءِ نوبل ڪاميٽي پاران اهي معيار مختلف وقتن تي تبديل ٿيندا رهن ٿا، هاڻوڪي سالن ۾ انعام جي معيار جو لاڙو انساني حقن لاءِ لکندڙن ڏانهن وڌيڪ آهي.[3][32]

ملندڙ جلندڙ ٻيا بين الاقوامي انعام

[سنواريو]

پڻ ڏسو

[سنواريو]

خارجي لنڪس

[سنواريو]

حوالا

[سنواريو]
  1. "Nobel Prize amount is raised by SEK 1 million". Nobelprize.org. 
  2. "The Nobel Prize in Literature". nobelprize.org. حاصل ڪيل 13 October 2007. 
  3. 3.0 3.1 3.2 John Sutherland (13 October 2007). "Ink and Spit". Guardian Unlimited Books (The Guardian). http://books.guardian.co.uk/review/story/0,,2189673,00.html. Retrieved 13 October 2007. 
  4. "History – Historic Figures: Alfred Nobel (1833–1896)". BBC. وقت 27 December 2019 تي اصل کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل 15 January 2010.  Unknown parameter |url-status= ignored (مدد)
  5. "Guide to Nobel Prize". Encyclopædia Britannica. وقت 13 October 2014 تي اصل کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل 15 January 2010.  Unknown parameter |url-status= ignored (مدد)
  6. Sohlman, Ragnar (1983). The Legacy of Alfred Nobel – The Story Behind the Nobel Prizes. The Nobel Foundation. p. 7. 
  7. von Euler, U.S. (6 June 1981). "The Nobel Foundation and its Role for Modern Day Science" (PDF). Die Naturwissenschaften (Springer-Verlag). http://resources.metapress.com/pdf-preview.axd?code=xu7j67w616m06488&size=largest. 
  8. "The Will of Alfred Nobel" آرڪائيو ڪيا ويا 4 June 2011 حوالو موجود آهي وي بيڪ مشين., Nobel Foundation. Retrieved 6 November 2007.
  9. "The Nobel Foundation – History". Nobel Foundation. وقت 9 October 2010 تي اصل کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل 12 October 2010.  Unknown parameter |url-status= ignored (مدد)
  10. Levinovitz, Agneta Wallin (2001). Nils Ringertz. ed. The Nobel Prize: The First 100 Years. Imperial College Press and World Scientific Publishing. p. 13. ISBN 978-981-02-4664-8. https://books.google.com/books?id=QMSg5mRJiukC. Retrieved 27 October 2020. 
  11. "Nobel Prize History". Infoplease.com. وقت 26 April 2013 تي اصل کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل 15 January 2010.  Unknown parameter |url-status= ignored (مدد)
  12. "Nobel Foundation (Scandinavian organisation) – Britannica Online Encyclopedia". Encyclopædia Britannica. وقت 14 May 2013 تي اصل کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل 15 January 2010.  Unknown parameter |url-status= ignored (مدد)
  13. Levinovitz, Agneta Wallin (2001). Nils Ringertz. ed. The Nobel Prize: The First 100 Years. Imperial College Press and World Scientific Publishing. p. 13. ISBN 978-981-02-4664-8. https://books.google.com/books?id=QMSg5mRJiukC. Retrieved 27 October 2020. 
  14. AFP, "Alfred Nobel's last will and testament" آرڪائيو ڪيا ويا 9 October 2009 حوالو موجود آهي وي بيڪ مشين., The Local(5 October 2009): accessed 20 January 2010.
  15. "Nobel Prize آرڪائيو ڪيا ويا 29 April 2015 حوالو موجود آهي وي بيڪ مشين." (2007), in Encyclopædia Britannica. Retrieved 15 January 2009, from Encyclopædia Britannica:

    After Nobel's death, the Nobel Foundation was set up to carry out the provisions of his will and to administer his funds. In his will, he had stipulated that four different institutions—three Swedish and one Norwegian—should award the prizes. From Stockholm, the Royal Swedish Academy of Sciences confers the prizes for physics, chemistry, and economics, the Karolinska Institute confers the prize for physiology or medicine, and the Swedish Academy confers the prize for literature. The Norwegian Nobel Committee based in Oslo confers the prize for peace. The Nobel Foundation is the legal owner and functional administrator of the funds and serves as the joint administrative body of the prize-awarding institutions, but it is not concerned with the prize deliberations or decisions, which rest exclusively with the four institutions.

  16. Kjell Espmark: The Nobel Prize in Literature آرڪائيو ڪيا ويا 13 October 2019 حوالو موجود آهي وي بيڪ مشين. Nobel Foundation
  17. "Karlfeldt och Nobelpriset". karlfeldt.org. وقت 26 July 2011 تي اصل کان آرڪائيو ٿيل. 
  18. "Facts on the Nobel Prize in Literature آرڪائيو ڪيا ويا 28 September 2019 حوالو موجود آهي وي بيڪ مشين.", Nobel Foundation.
  19. 19.0 19.1 حوالي جي چڪ: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named Espmark2
  20. "All Nobel Prizes in Literature آرڪائيو ڪيا ويا 21 May 2020 حوالو موجود آهي وي بيڪ مشين.", Nobel Foundation.
  21. 21.0 21.1 "Facts on the Nobel Prize in Literature آرڪائيو ڪيا ويا 28 September 2019 حوالو موجود آهي وي بيڪ مشين.", Nobel Foundation.
  22. "Nomination archive". Nobel Foundation. وقت 1 November 2020 تي اصل کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل 2 February 2022.  Unknown parameter |url-status= ignored (مدد)
  23. "Nomination FAQ". Nobel Foundation. وقت 28 April 2013 تي اصل کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل 5 June 2012.  Unknown parameter |url-status= ignored (مدد)
  24. "Nominations by literature laureates". nobelprize.org. وقت 25 September 2023 تي اصل کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل 1 March 2024.  Unknown parameter |url-status= ignored (مدد)
  25. "Nomination Archive - Pär Fabian Lagerkvist". nobelprize.org. وقت 28 September 2022 تي اصل کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل 1 March 2024.  Unknown parameter |url-status= ignored (مدد)
  26. "Nomination archive Saint-John Perse". nobelprize.org. وقت 8 June 2023 تي اصل کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل 1 March 2024.  Unknown parameter |url-status= ignored (مدد)
  27. "Nobel Prize | award". Encyclopædia Britannica. حاصل ڪيل 18 October 2016. 
  28. Feldman, Burton (en ۾). The Nobel Prize: A History of Genius, Controversy, and Prestige. Arcade Publishing. p. 58. ISBN 978-1-55970-592-9. https://books.google.com/books?id=xnckeeTICn0C&pg=PA58. Retrieved 18 October 2016. 
  29. Altman, Anna. "What Is a Nobel Prize Really Worth?". Op-Talk. http://op-talk.blogs.nytimes.com/2014/10/16/what-is-a-nobel-prize-really-worth/?_r=0. Retrieved 18 October 2016. 
  30. "Allure of literature prize strong for China". Global Times. 10 October 2012. http://www.globaltimes.cn/content/737339.shtml. Retrieved 10 October 2012. 
  31. Kjell Espmark: The Nobel Prize in Literature آرڪائيو ڪيا ويا 13 October 2019 حوالو موجود آهي وي بيڪ مشين. Nobel Foundation
  32. حوالي جي چڪ: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named NSmith