مواد ڏانھن هلو

بين الاقوامي تنظيم ترڪ ثقافت

کليل ڄاڻ چيڪلي، وڪيپيڊيا مان
(ترڪسوئي کان چوريل)
ترڪ ثقافت جي بين الاقوامي تنظيم

ترڪسوئي
ترڪسوئي جا خودمختيار رڪن (مئرون رنگ سان ڏيکاريل) ۽ ٻيا ( ڳاڙھي رنگ سان ڏيکاريل)
ترڪسوئي جا خودمختيار رڪن (مئرون رنگ سان ڏيکاريل) ۽ ٻيا ( ڳاڙھي رنگ سان ڏيکاريل)
صدر مقام ترڪي انقرہ ترڪي
سرڪاري ٻوليون ترڪ (سرڪاري ٻولي)
روسي, انگريزي (ڪم واريون ٻوليون)
رُڪنَ[1]
  • 6 خودمختيار ملڪ 4 غير خودمختيار ملڪ ۽ مبصر رياستون
حڪومت
• جنرل سيڪريٽري
دوئيسن ڪئسينوف
قیام 1993


ترڪسوئي (انگريزي: Turksoy ) يا ترڪ ثقافت جي بين الاقوامي تنظيم(انگريزي: International Organization of Turkic Culture) ترڪ نسل وارن ماڻھن يا ترڪ ٻولي ڳالھائيندڙن جي ھڪ بين الاقوامي تنظيم جو نالو آهي. ھن تنظيم جو صدر مقام استنبول، ترڪي ۾ آھي. ھن تنظيم جو جنرل سيڪريٽري 2020 ۾ دوئيسن ڪئسينوف آهي جيڪو قزاقستان جو اڳوڻو وزير ثقافت ھيو.

تاريخ

[سنواريو]

ھن تنظيم جي ٺاھڻ جو خيال 1992ع ۾ باڪو ۽ استنبول ۾ آذربائيجان، قزاقستان، ڪرغزستان، ازبڪستان ترڪي ۽ ترڪمانستان جي ثقافت وارن وزيرن جي ٿيل اجلاسن ۾ آيو جڏھن انھن وزيرن ھڪ گڏيل ثقافتي جوڙجڪ ۾ سھڪار ڪرڻ جو اعلان ڪيو ھو. بعد ۾ 12 جولاء 1993ع ۾ الماتي ۾ ھڪ معاھدي ذريعي ترڪسوئي قائم ڪئي وئي. 1996ع ۾ يونيسڪو ۽ ترڪسوئي وچ ۾ سرڪاري سھڪار قائم ٿيو جنھن ۾ اھو طئي ڪيو ويو تہ اھي ٻئي ادارا باھمي صلاح مشورا ۽ ھڪٻئي جي پروگرامن ۾ نمائندگي ڪندا[2]. 3 نومبر 2009 تي ترڪ ڪائونسل جي رڪن ملڪن فيصلو ڪيو تہ ترڪسوئي کي ترڪ ڪائونسل ۾ ضم ڪيو ويندو.

موجوده

[سنواريو]

2016ع ۾ ترڪسوئي جا 6 ھيٺيان رڪن ملڪ ۽ 3 غير خودمختيار مبصر ھئا.[1]

رڪن ملڪ ٻولي ياداشت
 آذربائيجان آذربائيجاني
 قازقستان قزاق
 ڪرغزستان ڪرغز
 ترڪي ترڪ
 ترڪمانستان ترڪمان
 ازبڪستان ازبڪ
مبصر رڪن ٻولي ياداشت
 بشڪورتوستان بشڪير روسي وفاق ۾ شامل رياست
 تاتارستان تاتار روسي وفاق ۾ شامل رياست
 گاگئوزيا گاگئوز مالدوا جي خوداختيار ريجن
 اتر قبرص ترڪ رڳو ترڪي پاران تسليم ڪيل ڊي فيڪٽو آزاد رياست

ماضي وارا باقي رڪن

[سنواريو]

پنج روسي وفاق ۾ شامل رياستون 2015 جي آخر ۾ ترڪ فوج پاران روسي جھاز کي ڪيرائڻ جي ردعمل ۾ احتجاج ڪندي ترڪسوئي ڇڏي ويون.[3][4][5]

مبصر رياست ٻولي ياداشت
 التئي ريپبلڪ التئي روسي وفاق ۾ شامل رياست
 کاڪيشيا کاڪيس روسي وفاق ۾ شامل رياست
 ياقوتيا ساکا روسي وفاق ۾ شامل رياست
 ٽووا ٽووائي روسي وفاق ۾ شامل رياست
ترڪسوئي جو صدر مقام، انقرہ

حوالا

[سنواريو]
  1. 1.0 1.1 Türksoy Official Web Site. "Homepage > Türksoy > Member States". وقت 2012-12-22 تي اصل کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل 2009-12-04.  Unknown parameter |url-status= ignored (مدد)
  2. UNESCO Web Site. "Relations with the Joint Administration of the Turkic Culture and Arts (TÜRKSOY), and Draft Agreement between that Organization and UNESCO" (PDF). وقت 2016-03-03 تي اصل (PDF) کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل 2009-12-04.  Unknown parameter |url-status= ignored (مدد)
  3. "Якутия поддерживает политику России по отношению к Турции | NVK Online". nvk-online.ru. وقت 2016-02-02 تي اصل کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل 2016-01-30.  Unknown parameter |url-status= ignored (مدد)
  4. "Якутия прервет связи с ТюрКСОЙ: "Партнеров в тюркском мире достаточно" - ИА REGNUM". ИА REGNUM. وقت 2016-02-03 تي اصل کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل 2016-01-30.  Unknown parameter |url-status= ignored (مدد)
  5. "Власти тюркских регионов выбирают между Россией и Турцией". وقت 2017-04-08 تي اصل کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل 2017-04-02.  Unknown parameter |url-status= ignored (مدد)