انٽارڪٽيڪا

انٽارڪٽيڪا (Antarctica) دنيا جو ڏاکڻيون کنڊ آهي. هي دنيا جو ٿڌو ترين، خشڪ ترين ۽ هوادار ترين علائقو آهي. 14.425 ملين چورس ڪلوميٽرن سان هي دنيا جو ٽيون ننڍو کنڊ آهي. انٽارڪٽيڪا 98 سيڪڙو برف سان ڍڪيل آهي.

انٽارڪٽيڪا يوناني لفظ Antarktikos مان نڪتو آهي. جنهن جو مطلب آهي آرڪٽڪ جو مدمقابل. هن کنڊ کي پهريون دفعو روسي جهاز ران ميخائل ليزاريف ۽ فابيان گوٽليب وون بيلنگشان 1820ء ۾ ڏٺو.

سال 1959ع ۾ 12 ملڪن جي وچ ۾ انٽارڪٽڪ معاهدي تي صحيحيون ٿيون. جنهن جي بدولت هتي فوجي سرگرميون ۽ معدنياتي کاڻن جو ڪم ڪرڻ تي پابندي پابندي وڌي وئي ۽ سائنسي تحقيق ۽ کنڊ جي ماحوليات جي حفاظت جي ڪمن جي حوصله افزائي ڪئي وئي. مختلف تحقيقي ڪم سرانجام ڏيڻ لاء دنيا ڀر مان انٽارٽيڪا پهچڻ وارن سائنسدانن جي تعداد هر سال گرمي جي موسم ۾ 4000 کان وڌيڪ ٿي ويندي آهي. جڏهن ته سياري ۾ انگ 1000 تائين رهجي ويندي آهي.

انٽارڪٽيڪا جي بلند ترين چوٽي ونسن ماسف آهي جنهن جي اوچائي 4,892 ميٽر آهي.هي دنيا جي سرد ترينجڳه آهي ۽ سڀ کان گهٽ برسات به هتي پوندي آهي. هتي گهٽ ۾ گهٽ گرمي پد 80-90 سينٽي گريڊ تائين پڄي ويندو آهي. گرمي جي موسم ۾ سامونڊي ڪنارن تي گرمي پد 5 کان 15 سينٽي گريڊ جي وچ ۾ هوندو آهي. بارشن جو اندازو ان ڳاله مان لڳائي سگهجي ٿو ته هتي 10 سينٽي گريڊ کان به گهٽ سالانه بارش ٿيندي آهي.

وڪيميڊيا العام ۾ انٽارڪٽيڪا سان لاڳاپيل ابلاغي مواد ڏسو.

حوالا