مواد ڏانھن هلو

سوازي لينڊ

ڳنڍڻن کي سنواريو
بيھڪ: 26°30′S 31°30′E / 26.500°S 31.500°E / -26.500; 31.500
کليل ڄاڻ چيڪلي، وڪيپيڊيا مان
ايسواتيني جي بادشاھت
Kingdom of Eswatini

Umbuso weSwatini (Swazi)
Flag of ايسواتيني
{{{coat_alt}}}
جھنڊو نِسبتي نشان
شُعار: '"Siyinqaba" (Swazi)
"اسان قلعو آهيون"
"اسان طاقتور آهيون"
ترانو: 
"Nkulunkulu Mnikati wetibusiso temaSwati"
"اي خدا، سوازي کي نعمت ڏيڻ وارا"

ايسواتيني جو مقام (ڳاڙهو)
ايسواتيني جو مقام (ڳاڙهو)
گادي جو هنڌ
  • باباني (انتظامي)
  • لوبامبا (قانون ساز)

26°30′S 31°30′E / 26.500°S 31.500°E / -26.500; 31.500
سڀ کان وڏو شهر باباني/مباني (Mbabane)
دفتري ٻوليون * سوازي
  • انگريزي
نسلي گروھ (2017ع)
84٪ سوازي. 10٪ زولو. 6٪ ٻيا
مذهب (2017)
  • 7.4% no religion
  • 2.5% traditional faiths
  • 0.8% others[1][2]
  • 89.3٪ عيسائيت
  • 7.4٪ ڪوبه مذهب ناهي
  • 2.5٪ روايتي عقيدن
  • 0.8٪ ٻيا
مقامي آبادي سوازي[lower-alpha 1]
حڪومت وحداني مطلق بادشاهت
• بادشاهه
 مسواٽي ٽيون
• راڻي ماءُ
 ایسواتینی جی نٽفومبي
• وزير اعظم
 رسل دلامیني
• چيف جسٽس
 ڀیڪي مافالالا
مقننه پارليامينٽ
سينيٽ
ھائوس آف اسيمبلي
برطانيه کان آزادي
• آزادي ڏني وئي
 6 سيپٽمبر 1968ع
• گڏيل قومن جي رڪنيت
 24 سيپٽمبر 1968ع
• موجوده آئين
 2005[3][4][5]
• نالو بدلائڻ
 19 اپريل 2018ع
پکيڙ
• جملي
 17٬364 km2 (6٬704 sq mi) (153rd)
• پاڻي (%)
 0.9
آبادي
• 2023ع اندازو
 1,236,126 [6] (155ھون)
• 2017ع مردم شماري
 1,093,238[7]
•  گھاٽائي
 66.8 /km2 (173.0 /sq mi) (135ھون)
جِي ڊي پي (مساوي قوت خريد ) 2023 لڳ ڀڳ
• ڪل
 13.797 بلين آمريڪي ڊالر

$ 13.797

billion[8] (158th)
• في سيڪڙو
 $11,858[8] (113th)
جِي. ڊي. پي  (رڳو نالي ۾ ) 2023 لڳ ڀڳ
• ڪل
 کم $4.648 billion[8] (168th)

اسواتيني (Eswatini)، سرڪاري طور تي ايسواتيني جي سلطنت ۽ ان جي اڳوڻي سرڪاري نالو سوازيلينڊ ۽ اڳوڻي سوازيلينڊ جي بادشاهي سان پڻ مشهور آهي، ڏکڻ آفريڪا ۾ واقع هڪ زمين بند ملڪ آھي. هن ملڪ جو سرحدون ڏکڻ آفريڪا ۽ موزمبيق سان ملن ٿيون. 200 ڪلوميٽر (120 ميل) اتر کان ڏکڻ ۽ 130 ڪلوميٽر (81 ميل) اوڀر کان اولهه، ايسوتيني آفريڪا جي ننڍن ملڪن مان هڪ آهي؛ ان جي باوجود، ان جي آبهوا ۽ جاگرافيائي بيهڪ مختلف آهن، جن ۾ ٿڌي ۽ جبلن جي بلندي کان وٺي گرم ۽ خشڪ هيٺاهين تائين. آبادي بنيادي طور تي نسلي سوزين تي مشتمل آهي. مروج ٻولي سوازي آهي (سيسواتي ڏيهي صورت ۾). ان جي گاديء جو ھنڌ لوممبا/مابانی آھي. ايسواتيني جي ڪرنسي، ليلانگيني، ڏکڻ آفريڪي رينڊ ڏانهن وڌي وئي آهي.

سوازين 18ھین صدي جي وچ ڌاري نگوان ٽين جي اڳواڻي ۾ پنهنجي سلطنت قائم ڪئي. ملڪ ۽ سوزي پنهنجا نالا 19هين صديءَ جي بادشاهه مسواتي ٻين کان وٺي، جنهن جي حڪومت هيٺ ملڪ کي وڌايو ۽ متحد ڪيو ويو؛ ان جون حدون 1881ع ۾ آفريڪا لاءِ اسڪرامبل جي وچ ۾ ٺھي ويون. ٻي بوئر جنگ کان پوءِ، بادشاهت، سوازيلينڊ جي نالي سان، 1903ع کان برطانوي هاءِ ڪميشن جو علائقو هو، جيستائين هن 6 سيپٽمبر 1968ع تي پنهنجي مڪمل آزادي حاصل ڪئي. اپريل 2018ع ۾، سرڪاري نالو ڪنگڊم آف سوزيلينڊ مان تبديل ڪري ڪنگڊم آف اسواتيني ڪيو ويو.

اسواتيني، نالو ظاهر ڪندي عام طور تي سوازي ۾ استعمال ٿيندو آهي. ايسواتيني هڪ ترقي پذير ملڪ آهي جنهن کي درجه بندي ڪيو ويو آهي هڪ هيٺين وچولي آمدني واري معيشت. ڏکڻ آفريڪي ڪسٽمس يونين جي ميمبر جي حيثيت سان ۽ مشرقي ۽ ڏاکڻي آفريڪا لاءِ عام بازار، ان جو مکيه مقامي واپاري پارٽنر ڏکڻ آفريڪا آهي؛ معاشي استحڪام کي يقيني بڻائڻ لاءِ، ايسواتيني جي ڪرنسي، ليلانگيني، ڏکڻ آفريڪي رينڊ ڏانهن وڌي وئي آهي. ايسواٽيني جا وڏا اوورسيز واپاري پارٽنر آمريڪا ۽ يورپي يونين آهن. ملڪ جي روزگار جي اڪثريت ان جي زرعي ۽ پيداواري شعبن مان مهيا ڪيل آهي. ايسواتيني ڏکڻ آفريڪي ڊولپمينٽ ڪميونٽي، آفريڪن يونين، ڪمن ويلٿ آف نشنز، ۽ گڏيل قومن جو ميمبر آهي.

حڪومت هڪ مطلق بادشاهت آهي، جيڪا آفريڪا ۾ پنهنجي قسم جي آخري آهي، ۽ 1986ع کان بادشاهه مسواتي ٽيون حڪومت ڪري رهي آهي. اسيمبليءَ ۽ سينيٽ جي اڪثريت جو تعين ڪرڻ لاءِ هر پنجن سالن ۾ چونڊون ڪرايون وينديون آهن، پر سياسي پارٽين کي هلڻ کان منع ٿيل آهي. . ان جو آئين 2005 ۾ منظور ڪيو ويو. اُملنگا، آگسٽ/سيپٽمبر ۾ منعقد ٿيندڙ ريڊ ڊانس ۽ ڊسمبر/جنوري ۾ منعقد ٿيندڙ بادشاهي ناچ انکوالا incwala، قوم جا سڀ کان اهم واقعا آهن. سوازي جي آبادي کي صحت جي اهم مسئلن کي منهن ڏيڻو پوي ٿو: ايڇ آءِ وي/ايڊز ۽ (گهٽ ۾ گهٽ) تپ دق وڏي پيماني تي آهي. 88 سيڪڙو بالغ آبادي ايڇ آئي وي مثبت آهي. سال 2018ع تائين، ايسواتيني دنيا ۾ 12هين گھٽ ۾ گھٽ زندگي، 58 سالن، جي اميد رکي ٿي. ايسواتيني جي آبادي نوجوان آهي.



Eswatini (/ˌɛswɑːˈtiːni/ ESS-wah-TEE-nee; سانچو:Lang-ss سانچو:IPA-ss), officially the Kingdom of Eswatini and also known by its former official name Swaziland (/ˈswɑːzilænd/ swah-ZEE-land) and formerly the Kingdom of Swaziland,[11][12] is a landlocked country in Southern Africa. It is bordered by Mozambique to its northeast and South Africa to its north, west, south, and southeast. At no more than 200 km (120 mi) north to south and 130 km (81 mi) east to west, Eswatini is one of the smallest countries in Africa; despite this, its climate and topography are diverse, ranging from a cool and mountainous highveld to a hot and dry lowveld.

The population is composed primarily of ethnic Swazis. The prevalent language is Swazi (siSwati in native form). The Swazis established their kingdom in the mid-18th century under the leadership of Ngwane III.[13] The country and the Swazi take their names from Mswati II, the 19th-century king under whose rule the country was expanded and unified; its boundaries were drawn up in 1881 in the midst of the Scramble for Africa.[14] After the Second Boer War, the kingdom, under the name of Swaziland, was a British high commission territory from 1903 until it regained its full independence on 6 September 1968.[15] In April 2018, the official name was changed from Kingdom of Swaziland to Kingdom of Eswatini, mirroring the name commonly used in Swazi.[12][16][17]

Eswatini is a developing country that is classified as having a lower-middle income economy. As a member of the Southern African Customs Union and the Common Market for Eastern and Southern Africa, its main local trading partner is South Africa; to ensure economic stability, Eswatini's currency, the lilangeni, is pegged to the South African rand. Eswatini's major overseas trading partners are the United States[18] and the European Union.[19] The majority of the country's employment is provided by its agricultural and manufacturing sectors. Eswatini is a member of the Southern African Development Community, the African Union, the Commonwealth of Nations, and the United Nations.

The government is an absolute monarchy, the last of its kind in Africa,[20] and has been ruled by King Mswati III since 1986.[21][22] Elections are held every five years to determine the House of Assembly and the Senate majority, but political parties are prohibited from running.[23] Its constitution was adopted in 2005. Umhlanga, the reed dance held in August/September,[24] and incwala, the kingship dance held in December/January, are the nation's most important events.[25] The Swazi population faces major health issues: HIV/AIDS and (to a lesser extent) tuberculosis is widespread.[26][27] Twenty-eight percent of the adult population is HIV-positive.[28] As of 2018, Eswatini has the 12th-lowest life expectancy in the world, at 58 years.[29] The population of Eswatini is young. As of 2018, people aged 14 years or younger constitute 35% of the country's population and the median age is 22 years.[30]

سوازي لينڊ جو جھنڊو

حوالا

[سنواريو]
  1. ↑ "The 2017 Population and Housing Census Volume 3" (PDF). Central Statistics Office. حاصل ڪيل 15 June 2021. 
  2. ↑ "Eswatini". 
  3. ↑ "Laws" (PDF). wipo.int. حاصل ڪيل 27 December 2019. 
  4. ↑ "Archived copy" (PDF). وقت 29 September 2019 تي اصل (PDF) کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل 29 September 2019.  Unknown parameter |url-status= ignored (مدد)
  5. ↑ "Constitution" (PDF). gov.sz. حاصل ڪيل 27 December 2019. 
  6. ↑ "Population, total – Eswatini". The World Bank Group. حاصل ڪيل 11 July 2021. 
  7. ↑ "Swaziland Releases Population Count from 2017 Census". United Nations Population Fund. وقت 7 August 2018 تي اصل کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل 7 August 2018.  Unknown parameter |url-status= ignored (مدد)
  8. ↑ 8.0 8.1 8.2 8.3 "World Economic Outlook Database, October 2023 Edition. (Eswatini)". IMF.org. International Monetary Fund. حاصل ڪيل 20 October 2023. 
  9. ↑ "Gini Index coefficient". CIA Factbook. حاصل ڪيل 17 July 2021. 
  10. ↑ "Specific country data". 
  11. ↑ حوالي جي چڪ: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named :2
  12. ↑ 12.0 12.1 حوالي جي چڪ: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named KingdEswatini
  13. ↑ Bonner, Philip (1982). Kings, Commoners and Concessionaires. Great Britain: Cambridge University Press. pp. 9–27. ISBN 0521242703. 
  14. ↑ Kuper, Hilda (1986). The Swazi: A South African Kingdom. Holt, Rinehart and Winston. pp. 9–10. 
  15. ↑ Gillis, Hugh (1999). The Kingdom of Swaziland: Studies in Political History. Greenwood Publishing Group. ISBN 0313306702. 
  16. ↑ "Swaziland facts and guide as the country renamed the Kingdom of Eswatini". How Dare She. وقت 11 May 2021 تي اصل کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل 27 September 2019.  Unknown parameter |url-status= ignored (مدد)
  17. ↑ "UN Member States". United Nations. حاصل ڪيل 30 June 2018. 
  18. ↑ "Swaziland | Office of the United States Trade Representative". Ustr.gov. وقت 20 July 2014 تي اصل کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل 16 August 2014.  Unknown parameter |url-status= ignored (مدد)
  19. ↑ "Swaziland". Comesaria.org. وقت 10 October 2014 تي اصل کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل 16 August 2014.  Unknown parameter |url-status= ignored (مدد)
  20. ↑ Staff (2021-06-29). "Armed forces open fire in crackdown on anti-monarchy protests in Eswatini" (en-GB ۾). The Guardian. ISSN 0261-3077. https://www.theguardian.com/world/2021/jun/29/soldiers-deployed-eswatini-crackdown-protests. 
  21. ↑ Tofa, Moses (16 May 2013). "Swaziland: Wither absolute monarchism?". Pambazuka News (630). http://www.pambazuka.net/en/category/features/87402/print. 
  22. ↑ "Swaziland: Africa′s last absolute monarchy". Deutsche Welle. حاصل ڪيل 19 October 2014. 
  23. ↑ Eligon, John; Silva, Joao (2024-02-17). "The Father, the Son and the Fight Over Their King" (en-US ۾). The New York Times. ISSN 0362-4331. https://www.nytimes.com/2024/02/17/world/africa/king-mswati-eswatini-africa-youth.html. 
  24. ↑ "Cultural Resources – Swazi Culture – The Umhlanga or Reed Dance". Swaziland National Trust Commission. وقت 28 August 2009 تي اصل کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل 12 November 2013.  Unknown parameter |url-status= ignored (مدد)
  25. ↑ kbraun@africaonline.co.sz. "Cultural Resources – Swazi Culture – The Incwala or Kingship Ceremony". Swaziland National Trust Commission. وقت 30 October 2013 تي اصل کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل 12 November 2013.  Unknown parameter |url-status= ignored (مدد)
  26. ↑ "Projects : Swaziland Health, HIV/AIDS and TB Project". The World Bank. حاصل ڪيل 16 August 2014. 
  27. ↑ Swaziland: Dual HIV and Tuberculosis Epidemic Demands Urgent Action updated 18 November 2010
  28. ↑ "Eswatini 2021 Country Factsheet". UNAIDS. حاصل ڪيل 30 September 2022. 
  29. ↑ "The Economist explains: Why is Swaziland's king renaming his country?". The Economist. 30 April 2018. https://www.economist.com/blogs/economist-explains/2018/05/economist-explains. 
  30. ↑ "Swaziland Demographics Profile 2013". Indexmundi.com. حاصل ڪيل 19 August 2021. 


حوالي جي چڪ: "lower-alpha" نالي جي حوالن جي لاءِ ٽيگ <ref> آهن، پر لاڳاپيل ٽيگ <references group="lower-alpha"/> نہ مليو

"https://sd.wikipedia.org/w/index.php?title=سوازي_لينڊ&oldid=279449" تان ورتل