حليم بروهي

عبدالحليم بروھي
عبدالحليم بروھي
	; حليم بروھي
پيدائش	06 آگسٽ 1936; (ھاڻوڪو حيدرآباد), بمبئي, برصغير
وفات	28 جُولاءِ 2010 (عمر 73 سال); حيدرآباد

حليم بروھي (انگريزي ٻولي: Haleem Brohi) سنڌي ٻوليءَ جو مزاح نگار ۽ اديب 6 آگسٽ 1938ع تي حيدرآباد ۾ ڄائو. حليم بروهي مزاح نگار سان گڏ شاعر، ڪالم نگار ۽ ڪهاڻيڪار پڻ هو، ھُن 28 جولاءِ 2010ع تي 76 سالن جي ڄمار ۾ حيدرآباد ۾ وفات ڪئي.

تعارف

سنڌي ٻوليءَ جي هن نامياري مزاح نگار ۽ ليکڪ جو ادبي نالو حليم بروهي ۽ سندس شهرت جو ڪارڻ سندس منفرد قسم جي مزاح نگاري آهي. دلچسپ ۽ هلڪي ڦلڪي انداز ۾ وڏن سنجيده قسم جي معاملن ۽ مسئلن ڏانهن چڀندڙ لفظن ۽ خوبصورت انداز ۾ ڌيان ڇڪرائڻ جي غير معمولي ڏات ۽ ڏانءُ رکندڙ، سنڌ جو هي اڪيلو ۽ انوکو مزاح نگار، 6 آگسٽ 1936ع ۾، حيدرآباد، سنڌ ۾ ڄائو. سندس تعليم بي. اِي (آنرز) ۽ ايل. ايل. بي هئي.^[1] هو سنڌ يونيورسٽيءَ جو رٽائرڊ چيف اڪائونٽنٽ هو. حليم بروهي مزاح نگار سان گڏ شاعر، ڪالم نگار ۽ ڪهاڻيڪار پڻ هو.

تصنيفون

حليم بروھيءَ جي تصنيفن ۾ سندس ’سنڌي رومن‘ کان علاوه ٻيا بہ ڪتاب شامل آھن جيڪي ھيٺين ريت آھن:

نالو	صنف	سال	ڇپيندڙ
هٽلر جي ڪهاڻي	سوانح	1972ع	--
هٽلر لکيو	--	1972ع	--
اوڙاهه	ناول	1975ع	--
حليم شو آرڪائيو ڪيا ويا 2018-04-12 حوالو موجود آهي وي بيڪ مشين.	مزاحيات	1983ع	--
جيڪي مون لکيو	ڪالم ۽ مضمون	2002ع	--
Solo Decayed	--	1967	--
Roman Sindhi Script	--	--	--
Seeds Columns	--	--	--
Nothing is Piculiar	--	--	--
Nothing in Earnest	--	--	--
آخري وسيلو آرڪائيو ڪيا ويا 2020-08-15 حوالو موجود آهي وي بيڪ مشين.	ڪھاڻيون ۽ ڪالم	--	بروھي پبليڪيشن، حيدرآباد

رومن بابت

حليم بروهي سنڌي ٻوليءَ جي رومن اسڪرپٽ جي حامي هو، جنهن لاءِ سندس خاص نقطئه نظر هو، جيڪو ڪافي سالن کان بحث هيٺ رهندو پيو اچي. سندس چوڻ ھو تہ ”جيڪڏھن سنڌي ٻولي بچائڻي آھي تہ اُن کي عربي سان گڏوگڏ ٻيو اسڪرپٽ پڻ بيلھ ڏِجي“. سندس ڪوششون تنھن دؤر ۾ ناڪام ويون ۽ ماڻهن سندس ترتيب ڏنل رومن اسڪرپٽ تي بحث پڻ ڪيا.

ڪاوش ۾ ڪالمز

حليم بروھي جا ڪالم روزانه ڪاوش ۾ هڪ عرصي کان لڳاتار ڇپجندا رھيا، جيڪي ھيٺ ترتيب ڏِجن ٿا.

تاريخ وار ترتيب سان مضمون
تاريخ	عنوان
ڇنڇر 2 جنوري 2010ع	فئن آرڪائيو ڪيا ويا 2018-09-21 حوالو موجود آهي وي بيڪ مشين.
خميس 7 جنوري 2010ع	ڳهي وڃو! آرڪائيو ڪيا ويا 2018-09-21 حوالو موجود آهي وي بيڪ مشين.
اڱارو 12 جنوري 2010ع	سُر سنگيت آرڪائيو ڪيا ويا 2018-09-21 حوالو موجود آهي وي بيڪ مشين.
ڇنڇر 16 جنوري 2010ع	سازشي ذهن! آرڪائيو ڪيا ويا 2018-09-22 حوالو موجود آهي وي بيڪ مشين.
خميس 29 جولاءِ 2010ع	اُٺُ ٻڌڻ آرڪائيو ڪيا ويا 2018-09-21 حوالو موجود آهي وي بيڪ مشين.
خميس 15 جنوري 2009ع	پڙهندڙن جي پسند^{[مئل ڳنڍڻو]}
سومر 19 جنوري 2009ع	منهنجي ماٺ^{[مئل ڳنڍڻو]}
سومر 26 جنوري 2009ع	ڪانٽو ۽ واندا^{[مئل ڳنڍڻو]}
سومر 2 فيبروري 2009ع	مختصر^{[مئل ڳنڍڻو]}
سومر 9 فيبروري 2009ع	ڦوڪڻا^{[مئل ڳنڍڻو]}
سومر 16 فيبروري 2009ع	پاڻ ڇو ٿا لکون؟^{[مئل ڳنڍڻو]}
سومر 23 فيبروري 2009ع	امر جليل، مان ۽ جبار^{[مئل ڳنڍڻو]}
خميس 26 فيبروري 2009ع	حواس^{[مئل ڳنڍڻو]}
سومر 2 مارچ 2009ع	حق ۽ ناحق^{[مئل ڳنڍڻو]}
سومر 9 مارچ 2009ع	ڏَچو^{[مئل ڳنڍڻو]}
سومر 16 مارچ 2009ع	فطور^{[مئل ڳنڍڻو]}
سومر 23 مارچ 2009ع	سنڌي اکر^{[مئل ڳنڍڻو]}
ڇنڇر 28 مارچ 2009ع	محقق^{[مئل ڳنڍڻو]}!
سومر 30 مارچ 2009ع	هولي!^{[مئل ڳنڍڻو]}
جمع 3 اپريل 2009ع	فائدو؟^{[مئل ڳنڍڻو]}
سومر 6 اپريل 2009ع	مادري ٻولي^{[مئل ڳنڍڻو]}
خميس 16 اپريل 2009ع	عقلمند^{[مئل ڳنڍڻو]}
سومر 20 اپريل 2009ع	هائي ميرا دل!^{[مئل ڳنڍڻو]}
سومر 4 مئي 2009ع	ايجاد^{[مئل ڳنڍڻو]}
جمع 8 مئي 2009ع	دبئي ۾ سنڌي!^{[مئل ڳنڍڻو]}
سومر 11 مئي 2009ع	مذاڪرات^{[مئل ڳنڍڻو]}
خميس 14 مئي 2009ع	گند^{[مئل ڳنڍڻو]}
اڱارو 19 مئي 2009ع	ليکڪ^{[مئل ڳنڍڻو]}
جمع 22 مئي 2009ع	بڪواس!^{[مئل ڳنڍڻو]}
سومر 25 مئي 2009ع	پاڻ سڀيئي!^{[مئل ڳنڍڻو]}
خميس 28 مئي 2009ع	مفاهمت!^{[مئل ڳنڍڻو]}
اڱارو 2 جون 2009ع	تاريخي حقيقتون!^{[مئل ڳنڍڻو]}
آچر 7 جون 2009ع	سوشل سائنس^{[مئل ڳنڍڻو]}
اربع 10 جون 2009ع	ڊائس^{[مئل ڳنڍڻو]}
ڇنڇر 13 جون 2009ع	هِتان هُتان^{[مئل ڳنڍڻو]}
خميس 18 جون 2009ع	پنهنجو اچڻ!^{[مئل ڳنڍڻو]}
سومر 22 جون 2009ع	تون ڪير؟^{[مئل ڳنڍڻو]}
خميس 25 جون 2009ع	اربين ورهيه اڳ!^{[مئل ڳنڍڻو]}
اڱارو 30 جون 2009ع	بَسون!^{[مئل ڳنڍڻو]}
جمع 3 جولاءِ 2009ع	نئين دنيا^{[مئل ڳنڍڻو]}
سومر 6 جولاءِ 2009ع	اجايو!^{[مئل ڳنڍڻو]}
خميس 9 جولاءِ 2009ع	خاڪي!^{[مئل ڳنڍڻو]}
سومر 13 جولاءِ 2009ع	مان!^{[مئل ڳنڍڻو]}
ڇنڇر 12 سيپٽمبر 2009ع	فوٽا^{[مئل ڳنڍڻو]}
سومر 21 سيپٽمبر 2009ع	هي ڪير آهن!^{[مئل ڳنڍڻو]}
جمع 9 آڪٽوبر 2009ع	ايوارڊ!^{[مئل ڳنڍڻو]}
چنچر 28 نومبر 2009ع	ليکڪ!^{[مئل ڳنڍڻو]}
ڇنڇر 12 ڊسمبر 2009ع	عمر خيام جي مٽيءَ مان ٺهيل ماڻهو^{[مئل ڳنڍڻو]}
اربع 16 جولاءِ 2008ع	قبوليت^{[مئل ڳنڍڻو]}
آچر 20 جولاءِ 2008ع	پئسو^{[مئل ڳنڍڻو]}
اڱارو 22 جولاءِ 2008ع	اجايون ڳالهيون^{[مئل ڳنڍڻو]}
سومر 4 آگسٽ 2008ع	تواريخي ڳالهيون!^{[مئل ڳنڍڻو]}
آچر 24 آگسٽ 2008ع	مرڻ ۽ جيئڻ^{[مئل ڳنڍڻو]}
ڇنڇر 30 آگسٽ 2008ع	عجيب ڌاريو^{[مئل ڳنڍڻو]}
سومر 8 سيپٽمبر 2008ع	اصول!^{[مئل ڳنڍڻو]}
جمع 12 سيپٽمبر 2008ع	اهو سادو ماڻهو!^{[مئل ڳنڍڻو]}
اربع پهرين آڪٽوبر 2008ع	مشاورت ۽ تحفظات!^{[مئل ڳنڍڻو]}
ڇنڇر 11 آڪٽوبر 2008ع	عيب ۽ صبر!^{[مئل ڳنڍڻو]}
سومر 20 آڪٽوبر 2008ع	ساڙ ۽ حسد^{[مئل ڳنڍڻو]}
اربع 29 آڪٽوبر 2008ع	زمانو ۽ زمانا^{[مئل ڳنڍڻو]}
خميس 20 نومبر 2008ع	فطرت^{[مئل ڳنڍڻو]}
خميس 27 نومبر 2008ع	سنڌي ادب^{[مئل ڳنڍڻو]}
آچر 14 ڊسمبر 2008ع	ٻهراڙيون ۽ انگريزي اکر^{[مئل ڳنڍڻو]}
اڱارو 20 جون 2006ع	سيريس!^{[مئل ڳنڍڻو]}
سومر 26 جون 2006ع	بادشاهه!^{[مئل ڳنڍڻو]}
جمع 30 جون 2006ع	ذهني مريض!^{[مئل ڳنڍڻو]}
اڱارو 25 جولاءِ 2006ع	ڊائلاگس آف پلئٽو!^{[مئل ڳنڍڻو]}
ڇنڇر 29 جولاءِ 2006ع	تهذيب آرڪائيو ڪيا ويا 2017-11-27 حوالو موجود آهي وي بيڪ مشين.
اربع 02 آگسٽ 2006ع	مزاح^{[مئل ڳنڍڻو]}
جمع 11 آگسٽ 2006ع	اسٽيفن ليڪاڪ^{[مئل ڳنڍڻو]}
سومر 21 آگسٽ 2006ع	انگريزن جي انگريزي ۽ پاڻ!^{[مئل ڳنڍڻو]}

وفات

حليم بروھيءَ ضعيف عُمريءَ جي ڪري 28 جولاءِ 2010ع تي حيدرآباد ۾ وفات ڪئي، سندس آخري آرامگاھ ’صدر حيدرآباد‘ واري قبرستان ۾ آھي.

حوالا

↑ "بروهي عبدالحليم : (Sindhianaسنڌيانا)". www.encyclopediasindhiana.org (ٻولي ۾ Sindhi). حاصل ڪيل 2018-07-28.

[1] "بروهي عبدالحليم : (Sindhianaسنڌيانا)". www.encyclopediasindhiana.org (ٻولي ۾ Sindhi). حاصل ڪيل 2018-07-28.

[1]