مواد ڏانھن هلو

تسمان سمنڊ

کليل ڄاڻ چيڪلي، وڪيپيڊيا مان
تسمان سمنڊ
مقام دکن پئسفڪ سمنڊ
سامونڊي طاس آسٽريليا، نيوزي لينڊ
ٻيٽ لارڊ هائو ٻيٽ، نارفولڪ ٻيٽ
پاڻي جون بينچون لارڊ هاوو رائيز
آباديون نيو ڪاسل، سڊني، وولونگونگ، آڪلينڊ، ويلنگٽن
تسمان سمنڊ جي سيٽلائيٽ تصوير

تسمان سمنڊ (Tasman Sea) ڏکڻ پئسفڪ ۾ آسٽريليا ۽ نيوزي لينڊ جي وچ ۾ هڪ ٿلهو سمنڊ آهي، جيڪو اٽڪل 2,000 ڪلوميٽر (1,200 ميل) ويڪرو آهي. هن سمنڊ جو نالو ڊچ محقق، ابيل جانزون تسمان جي نالي تي رکيو ويو آهي. هو پهريون يورپي محقق هو جنهن نيوزيلينڊ ۽ تسمانيا جو دورو ڪيو.

تسمان سمنڊ کي غير رسمي طور تي آسٽريليا ۽ نيوزي لينڊ ٻنهي ۾ انگريزيءَ ۾ ڊچ (خندق) سڏيو ويندو آهي. مثال طور، ”ڪراسنگ ڊچ“ جو مطلب آهي آسٽريليا کان نيوزيلينڊ ڏانهن سفر ڪرڻ، يا ان جي برعڪس. ٽسمان سمنڊ لاءِ استعمال ٿيندڙ مختصر اصطلاح ”دي ڊچ“ اتر ائٽلانٽڪ سمنڊ کي ”تلاءُ“ چوڻ جي برابر آهي.

موسم

[سنواريو]

سمنڊ جو ڏکڻ اولهه کان اوڀر طرف وڃڻ واري ڊپريشن مان گذري ٿو. انهن الهندي هوائن جي اترين حد °40 ڏکڻ جي ويجهو آهي. ڏاکڻي سياري دوران، اپريل کان آڪٽوبر تائين، اولهه کان انهن هوائن جي اُتر واري شاخ پنهنجو رخ اُتر طرف ڦيرائي ٿي ۽ واپاري هوائن جي مقابلي ۾ هلي ٿي. انهيءَ ڪري هن دور ۾ سمنڊ کي اڪثر ڏکڻ اولهه کان هوائون ملن ٿيون. آسٽريليا جي اونهاري ۾ (نومبر کان مارچ تائين)، واپاري هوائن جي ڏاکڻي شاخ اولهه جي هوائن جي مقابلي ۾ هلي ٿي ۽ علائقي ۾ وڌيڪ واءُ جي سرگرمي پيدا ڪري ٿي.

جاگرافي

[سنواريو]

تسمان سمنڊ 2,250 ڪلوميٽر (1,400 ميل) ويڪرو آهي ۽ ان جي ايراضي 23,00,000 چورس ڪلوميٽر (8,90,000 چورس ميل) آهي. سمنڊ جي وڌ ۾ وڌ کوٽائي 5,943 ميٽر (19,498 فوٽ) آهي.[1] سمنڊ جو بنياد گلوبیگیرنگ اوز (globigerina ooze) مان ٺهيل آهي. ٹیروپوڈ اوز (Pteropod ooze) جو ھڪڙو ننڍڙو علائقو نيو ڪيليڊونيا جي ڏکڻ ۾ ۽ °30 ڏکڻ جي ڏاکڻي حد تائين ملي ٿو، سليسيس اوز ڳولي سگھجي ٿو.[2]

بين الاقوامي هائيڊروگرافڪ آرگنائيزيشن تسمان سمنڊ جي حدن کي هن ريت بيان ڪري ٿو:[3]

 ويسٽ A لائن تي گابو ٻيٽ (ويجھو ڪيپ ھاوو، '30°37 ڏکڻ) کان اوڀر سسٽر ٻيٽ جي اتر اوڀر پوائنٽ تائين (°148 اوڀر)، اتان 148 هين ميريڊين سان گڏ فلينڊرز ٻيٽ تائين؛ هن ٻيٽ کان اڳتي هڪ لڪير ونسٽارٽ شولز جي اوڀر طرف [ڪيپ] بيرن ٻيٽ ڏانهن، ۽ ڪيپ بيرن ([ڪيپ] بيرن ٻيٽ جي اڀرندي نقطي) کان، ڏکڻ اوڀر ڪيپ تائين، تسمانيا جي ڏاکڻي پوائنٽ، تسمانيا ۾ ايڊيسٽون پوائنٽ (°41 ڏکڻ) تائين، اتان اوڀر ساحل طرف.
اتر طرف 30° ڏکڻ جي متوازي آسٽريليا جي ساحل کان اوڀر طرف ايتري تائين جو هڪ لڪير جيڪا ايلزبيٿ ريف ۽ سائوٿ ايسٽ راڪ (31°47′S 159°18′E/ 31.783°S 159.300°E) جي اوڀر انتهاپسندي کي ملائي ٿي) ان کان پوءِ ڏکڻ طرف هن لڪيءَ سان ڏکڻ اوڀر پٿر ڏانهن [لارڊ هائو ٻيٽ جو هڪ ٻاهران]. 
اتر اوڀر طرف ڏکڻ اوڀر پٿر کان اتر واري نقطي تائين ٽن ڪنگز ٻيٽن تائين (34°10′S 172°10′E/ 34.167°S 172.167°E)، اتان کان اتر ڪيپ تائين نيوزي لينڊ ۾. 
اوڀر طرف ڪڪ اسٽريٽ ۾. ڪيپ پيليسر (نگاوي) ۽ ڪيپ ڪيمپبل (ٽي ڪاراڪا) تي لائيٽ هائوس جي فاول گرائونڊ جي ڏکڻ انتها ۾ شامل ٿيندڙ هڪ قطار. Foveaux Strait ۾ (46°45'S). اسٽيورٽ ٻيٽ (رڪيورا) جي ايسٽ هيڊ (47'02'S) سان وائيپاپا پوائنٽ [SIC] (168°33'E) تي روشنيءَ ۾ شامل ٿيندڙ هڪ لڪير. 
ڏکڻ اوڀر طرف A لائن ڏکڻ ويسٽ ڪيپ، اسٽيورٽ ٻيٽ، Snares (48°S، 166°30'E) کان اتر ويسٽ ڪيپ، آڪلينڊ ٻيٽ (50°30′S 166°10′E/ 50.500 ذريعي هلندي آهي. °S 166.167°E)، هن ٻيٽ ذريعي ان جي ڏاکڻي نقطي تائين. ڏکڻ A لائن تي آڪلينڊ ٻيٽ جي ڏاکڻي پوائنٽ (50°55′S 166°0′E/50.917°S 166.000°E) کي ڏکڻ اوڀر ڪيپ تائين، تسمانيا جي ڏاکڻي پوائنٽ سان ملائي ٿي. 

===ريج:

Tasman Sea is 2٬250 km (1٬400 mi)

On the West A line from Gabo Island (near Cape Howe, 37°30'S) to the northeast point of East Sister Island (148°E), thence along the 148th meridian to Flinders Island; beyond this island a line running to the eastward of the Vansittart Shoals to [Cape] Barren Island, and from Cape Barren (the easternmost point of [Cape] Barren Island) to Eddystone Point (41°S) in Tasmania, thence along the east coast to South East Cape, the southern point of Tasmania.

On the North The parallel of 30°S from the Australian coast eastward as far as a line joining the east extremities of Elizabeth Reef and South East Rock (31°47′S 159°18′E / 31.783°S 159.300°E / -31.783; 159.300) then to the southward along this line to the South East Rock [an outlier of Lord Howe Island].

On the Northeast From the South East Rock to the north point of Three Kings Islands (34°10′S 172°10′E / 34.167°S 172.167°E / -34.167; 172.167), thence to North Cape in New Zealand.

On the East

On the Southeast A line running from South West Cape, Stewart Island, through the Snares (48°S, 166°30'E) to North West Cape, Auckland Island (50°30′S 166°10′E / 50.500°S 166.167°E / -50.500; 166.167), through this island to its southern point.

On the South A line joining the southern point of Auckland Island (50°55′S 166°0′E / 50.917°S 166.000°E / -50.917; 166.000) to South East Cape, the southern point of Tasmania.

Ridge:

Smoke from the Black Saturday bushfires crosses the southern Tasman Sea

The Tasman Sea's midocean ridge developed between 85 and 55 million years ago as Australia and Zealandia broke apart during the breakup of supercontinent Gondwana. It lies roughly midway between the continental margins of Australia and Zealandia. Much of Zealandia is submerged, so the ridge runs much closer to the Australian coast than New Zealand's.[4]

Islands: The Tasman Sea features a number of midsea island groups, quite apart from coastal islands located near the Australian and New Zealand mainlands:

Adjoining bodies of water:

وهڪرو

[سنواريو]

جانور ۽ ٻوٽا

[سنواريو]

تاريخ

[سنواريو]

پڻ ڏسو

[سنواريو]

خارجي لنڪس

[سنواريو]

حوالا

[سنواريو]
  1. "Depth of the sea" (PDF). حاصل ڪيل 23 April 2018. 
  2. Rotschi & Lemasson 196751.
  3. "Limits of Oceans and Seas, 3rd edition" (PDF). International Hydrographic Organization. صفحو. 36. حاصل ڪيل 28 December 2020. 
  4. Van Der Linden, Willem J.M (1969). "Extinct mid-ocean ridges in the Tasman sea and in the Western Pacific". Earth and Planetary Science Letters 6 (6): 483–490. doi:10.1016/0012-821X(69)90120-4. Bibcode1969E&PSL...6..483V. 
  5. "Lord Howe Island, Tasman Sea, Australia". volcano.oregonstate.edu. حاصل ڪيل 23 April 2018. 
  6. "Ball's Pyramid". Unusual Places. حاصل ڪيل 23 April 2018. 
  7. van der Linden, Willem J. M. (Jan 2012). "Morphology of the Tasman sea floor". New Zealand Journal of Geology and Geophysics 13 (1): 282–291. doi:10.1080/00288306.1970.10428218. 
  8. "Mysterious ocean feature found in Tasman Sea". Australian Geographic. حاصل ڪيل 23 April 2018.