آچاريه ڪرپالاڻي
| آچاريه ڪرپالاڻي | |
|---|---|
| (هندي ۾: आचार्य कृपलानी) | |
| |
| معلومات شخصيت | |
| ڄم | 11 نومبر 1888 [1][2] حيدرآباد |
| موت | 19 مارچ 1982 (94 سال)[1][2] |
| شھريت |  برطانوي راڄ (–14 آگسٽ 1947) ڀارت (26 جنوري 1950–)
|
| جماعت | انڊين نيشنل ڪانگريس |
| زال | سوچيتا ڪرپلاڻي |
| عملي زندگي | |
| پيشو | سياستدان |
| ڪم جي ٻولي | انگريزي ٻولي [3] |
ترميم  |
|
آچاريه ڪرپالاڻي جو پيدائشي نالو جيوترام ڀڳوانداس ڪرپالاڻي هو، پر سياست ۾ اچڻ کان پوءِ ”آچاريه ڪرپالاڻيءَ“ جي نالي سان مشهور ٿيو. 1888ء ۾ حيدرآباد سنڌ ۾ ڄائو. ابتدائي تعليم حيدرآباد ۾ ورتائين، پوءِ اعليٰ تعليم لاءِ ولسن ڪاليج بمبئيءَ ۾ داخلا ورتائين. بنگال جي ورهاڱي خلاف هلچل ۾ حصو وٺڻ جي ڏوهه ۾ ڪاليج ڇڏڻو پيس. انکان پوءِ ڊي جي سنڌ ڪاليج ڪراچيءَ ۾ داخلا ورتائين. 1912ء ۾ ايم. اي پاس ڪري، سکر ۾ استاد مقرر ٿيو. ان کان پوءِ ڪلڪتي يونيورسٽيءَ ۾ ليڪچرر مقرر ٿيو ۽ بهار صوبي جي مظفر ڳڙهه ڪاليج ۾ پڙهائڻ لڳو. جيئن ته ڪرپالاڻي سنڌي هو، تنهنڪري بهاري شاگرد کانئس شاهه عبداللطيف ڀٽائيءَ جو ڪلام نهايت دلچسپيءَ سان ٻڌندا هئا. 1917ء ۾ جڏهن مهاتما گانڌيءَ ستيا گره هلچل شروع ڪئي ته ان جو ساٿ ڏنائين. مهاتما گانڌي مظفرپور ۾ وٽس اچي ترسندو هو، انهيءَ ڏوهه ۾ کيس نوڪريءَ مان ڪڍي ڇڏيائون. ان کان پوءِ آچاريه ڪرپالاڻيءَ سڄي زندگي مهاتما گانڌيءَ جو ساٿ ڏنو. 1918ء ۾ پنڊت مدن موهن مالويه جو پرائيويٽ سيڪريٽري ٿي رهيو. 1919ء ۾ بنارس جي هندو يونيورسٽيءَ ۾ پروفيسر مقرر ٿيو ۽ سياسيات جو استاد بڻيو. 1920ء ۾ جليانوالا باغ واري واقعي تي مهاتما گانڌيءَ سِول نافرماني تحريڪ شروع ڪئي ته آچاريه ڪرپالاڻي به وديشِي ڪپڙن کي ساڙي هن تحريڪ ۾ شامل ٿي ويو ۽ ائين سال کن کان پوءِ وري اچي گانڌيءَ سان شريڪ ڪار ٿيو. 1922ء کان 1937ء تائين هو ”گجرات وديا پيٺ“ جو پرنسپال رهيو، 1934ء ۾ انڊيا ڪانگريس آل انڊيا ڪانگريس جو سيڪريٽري جنرل ٿيو ۽ 1946ء تائين اهو عهدو وٽس رهيو، آڪٽوبر 1946ء ۾ انڊيا ڪانگريس آل انڊيا ڪانگريس جو صدر منتخب ٿيو، پر پوءِ پارٽيءَ ۾ اختلافن سبب استعيفا ڏنائين. انگريزن خلاف سياسي سرگرمين ۾ حصو وٺڻ ڪري ڪيترا ڀيرا جيل ويو. ورهاڱي بعد ڀارت جي قانون ساز اسيمبليءَ جو ميمبر چونڊيو. 1951ء ۾ پنهنجي ڌار سياسي پارٽي ”ڪانگريس نيشنل ڊيموڪريٽ فرنٽ“ قائم ڪيائين، 1952ء کان 1957ء تائين لوڪ سڀا جو به ميمبر رهيو. آزاد خيال ۽ ڪشاده دل انسان هو. ڪيترن ئي ڪتابن جو مصنف هو. سندس وفات 1982ء ۾ ٿي.[4]
حوالا
[سنواريو]- ↑ 1.0 1.1 Encyclopædia Britannica Online ID: https://www.britannica.com/biography/Jivatram-Bhagwandas-Kripalani — subject named as: Jivatram Bhagwandas Kripalani — اخذ شدہ بتاریخ: 9 آڪٽوبر 2017 — عنوان : Encyclopædia Britannica
- ↑ 2.0 2.1 Bibliothèque nationale de France ID: https://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb124116901 — subject named as: Jiwatram Bhagwandas Kripalani — مصنف: Bibliothèque nationale de France — عنوان : اوپن ڈیٹا پلیٹ فارم — اجازت نامو: Open License
- ↑ IdRef ID: https://www.idref.fr/079050611 — اخذ شدہ بتاریخ: 4 مَئي 2020 — عنوان : Identifiants et Référentiels — ناشر: Agence bibliographique de l'enseignement supérieur
- ↑ آچاريه ڪرپالاڻي : (Sindhianaسنڌيانا)
- مضمون جن ۾ لاطيني ٻولي جو متن شامل آھي
- وڪي ڊيٽا جي مواد جو استعمال ڪرڻ وارو صفحات
- مضمون جن ۾ فرانسيسي ٻولي جو متن شامل آھي
- مضمون جن ۾ هندي ٻولي جو متن شامل آھي
- 1888ع جون پيدائشون
- 11 نومبر جون پیدائشون
- صفحات مع وڪي ڊيٽا حوالو
- 1982ع جون وفاتون
- 19 مارچ جون پیدائشون
- زندگي ڀائيوار وڪي ڊيٽا مان اخذ ٿيل
- ڪم جي ٻولي وڪي ڊيٽا کان ماخذ
- سنڌي ماڻھو
- سنڌي نسل جا هندوستاني ماڻھو