مواد ڏانھن هلو

هڙپا ميوزيم

بيھڪ: 30°37′31″N 72°51′58″E / 30.625232°N 72.866181°E / 30.625232; 72.866181
کليل ڄاڻ چيڪلي، وڪيپيڊيا مان
هڙپا ميوزيم
عجائب گھر ہڑپہ
قائم ٿيو 1926؛ 98 سال اَڳُ (1926) (established)
26 مارچ 1967؛ 57 سال اَڳُ (1967-03-26) (present building)
لوڪيشن چيچہ وطني-هڙپا روڊ، هڙپا، ساهيوال ضلعو، پنجاب، پاڪستان
ڪوآرڊينيٽس 30°37′31″N 72°51′58″E / 30.625232°N 72.866181°E / 30.625232; 72.866181
نوعيت آرڪيالاجي ميوزيم

هڙپا ميوزيم هڪ آرڪيالاجي ميوزيم آهي جيڪو هڙپا، پنجاب، پاڪستان ۾ واقع آهي.[1] هي هڙپا ريلوي اسٽيشن [2] کان اٽڪل 7 ڪلوميٽرن جي مفاصلي تي واقع آهي ۽ ساهيوال کان 17 ڪلوميٽر (11 ميل) اولهه ۾ آهي.[3]

1926 ۾ هڪ ننڍڙي سائيٽ ميوزيم جي طور تي قائم ڪيو ويو، اهو 1967 ۾ پنهنجي موجوده عمارت ۾ منتقل ڪيو ويو [4] جيڪا پاڪستان جي حڪومت طرفان تعمير ڪئي وئي هئي. [5][6]

تاريخ

[سنواريو]

سنڌو ماٿري جي تهذيب

[سنواريو]

سنڌو ماٿري جي تهذيب ڪاسي جي دور جي تهذيب هئي جيڪا 3300 قبل مسيح کان 1300 ق.م تائين انهن علائقن ۾ قائم رهي، جن کي هاڻي سنڌو درياهه ۽ ان جي معاون دريائن جهلم، چناب، راوي، ستلج ۽ بياس ذريعي پاڻي ملي ٿو. هن وقت تائين ان جا چار سؤ کان وڌيڪ ماڳ دريافت ڪيا ويا آهن، جن ۾ هڙپا ۽ موهن جو دڙو ان جا اهم شهري مرڪز آهن. ان کي هڙپائي تهذيب جي نالي سان پڻ سڃاتو وڃي ٿو، ان جي قسم جي ماڳ هڙپا کان پوءِ.[7]

ابتدائي دريافتون

[سنواريو]

هڙپا جا قديم دڙي پهريون ڀيرو چارلس ميسن 1826ع ۾ گهميو هو، جنهن انهن کي پنهنجي ڪتاب بلوچستان جي مختلف سفرن جو داستان, افغانستان ۽ پنجاب[8] ۾ بيان ڪيو آهي. اليگزينڊر برنس ان کان پوءِ 1831ع ۾ ماڳ جو دورو ڪيو. اليگزينڊر ڪننگهم، جيڪو 1861ع ۾ آرڪيالاجيڪل سروي آف انڊيا جو باني ۽ ڊائريڪٽر جنرل ٿيو، [9] 1853ع ۽ 1856ع ۾ ماڳ جا ٻه دورا ڪيا، ۽ ان جي ماپ جو اندازو لڳايو. پوري سائيٽ جي چوڌاري 3 ڪلوميٽر (5 ڪلوميٽر جيڪڏھن ڀرپاسي وارن شعبن کي غور ۾ رکيو وڃي).[10] هن کي معلوم ٿيو ته ڪجهه دڙا کوٽيا ويا آهن ۽ سرون لاهور-ملتان ريلوي لائين جي تعمير لاءِ استعمال ٿي رهيون آهن.

پهرين کوٽائي

[سنواريو]

آرڪيالاجيڪل سروي آف انڊيا 20 هين صدي جي شروعات ۾ رسمي طور آثار قديمه جي ماهرن کي ماڳ جي تحقيق ڪرڻ لاءِ موڪليو (انهي سان گڏ موهن جو دڙو) ديا رام ساهني 1921ع کان 1925ع تائين ماڳ تي پهرئين کوٽائي ڪئي . کوٽائي جو هڪ ٻيو دور 1926ع کان 1934ع تائين ماڌو سروپ وات جي هيٺان ٿيو . K.A. نيلاڪانت ساستري ٻيو دور 1937ع ۾ ڪيو . 1964ع کان 1964ع تائين ماڳ تي خندقون وڇايون ويون . مورٽيمر ويلر.[11]

آزادي کان بعد ۾

[سنواريو]
افتتاحي تقريب جي هڪ يادگار تختي

هندستان جي ورهاڱي کان پوءِ ڊاڪٽر محمد رفيق مغل 1966ع ۾ هڙپا ۾ کوٽائي ڪرائي، ان بابت موجود معلومات ۾ وڌيڪ اضافو ڪيو. 26 مارچ 1967ع تي ميوزيم کي ان جي موجوده عمارت ۾ منتقل ڪيو ويو جنهن جو افتتاح تعليم، صحت، محنت ۽ سماجي ڀلائي واري وزير قاضي انوارالحق ڪيو. 1986ع کان 2001ع تائين، آمريڪي آثار قديمه واري مشن هن ماڳ تي هڙپا آرڪيالاجيڪل ريسرچ پروجيڪٽ کي حڪومت پاڪستان جي آرڪيالاجي ۽ ميوزيم ڊپارٽمينٽ جي سهڪار سان ڪيو، جنهن ۾ جارج ايف ڊيلس هڪ ڪو ڊائريڪٽر جي حيثيت سان ڪم ڪري رهيو هو.[12]

گڏ ڪرڻ

[سنواريو]

عجائب گھر ٻن گيلرين تي مشتمل آھي جنھن ۾ مختلف نمونا آھن جيڪي سنڌو ماٿري جي تهذيب جي فن، دستڪاري ۽ ٽيڪنالاجي جي ارتقا ۽ ترقيءَ کي ظاهر ڪن ٿا. هن وقت نمائش تي ٽيهه نمائشون آهن. انهن شين مان ڪجهه شامل آهن جيڪي ٽامي ۽ برونز مان ٺهيل آهن، ٽيراڪوٽا جا مجسما، رانديڪا، کنڊر ۽ روزمره جون شيون هٿي دانت، خول ۽ مٽيءَ مان ٺهيل آهن.[13]

پڻ ڏسو

[سنواريو]

حوالو

[سنواريو]
  1. ↑ "Harappa Museum | Directorate General of Archaeology". archaeology.punjab.gov.pk. حاصل ڪيل 2022-07-08. 
  2. ↑ "Harappa Museum | Directorate General of Archaeology". archaeology.punjab.gov.pk. حاصل ڪيل 2022-07-08. 
  3. ↑ "The Historical Museum Harappa". YouTube. Dawn News. حاصل ڪيل 2022-07-09. 
  4. ↑ "The Historical Museum Harappa". YouTube. Dawn News. حاصل ڪيل 2022-07-09. 
  5. ↑ Khalti, Sher Ali. "Harappa: an ancient archaeological site of Pakistan". The News International. حاصل ڪيل 2022-07-09. 
  6. ↑ "Museum in Harappa". Pakistanica. حاصل ڪيل March 8, 2012. 
  7. ↑ "Harappa Museum | Directorate General of Archaeology". archaeology.punjab.gov.pk. حاصل ڪيل 2022-07-08. 
  8. ↑ "Narrative of various journeys in Balochistan, Afghanistan, the Panjab, & Kalât, during a residence in those countries : to which is added an account of the insurrection at Kalat, and a memoir on Eastern Balochistan". Library of Congress, Washington, D.C. 20540 USA. حاصل ڪيل 2022-07-09. 
  9. ↑ Cariappa, Devika. "Dead men tell no tales, or do they?". Deccan Herald. حاصل ڪيل 2022-07-09. 
  10. ↑ "Harappa Museum | Directorate General of Archaeology". archaeology.punjab.gov.pk. حاصل ڪيل 2022-07-08. 
  11. ↑ "Harappa Museum | Directorate General of Archaeology". archaeology.punjab.gov.pk. حاصل ڪيل 2022-07-08. 
  12. ↑ "Harappa Museum | Directorate General of Archaeology". archaeology.punjab.gov.pk. حاصل ڪيل 2022-07-08. 
  13. ↑ "Harappa Museum | Directorate General of Archaeology". archaeology.punjab.gov.pk. حاصل ڪيل 2022-07-08. 
"https://sd.wikipedia.org/w/index.php?title=هڙپا_ميوزيم&oldid=297230" تان ورتل