باوارج

باوارِج (انگريزي ٻولي: Bawarij) سنڌ مان سنڌي سامونڊي ڌاڙيل هيا، جن کي باوارج جي نالي سان سندن مخصوص پوڄا ڪارڻ سڏيو ويندو هيو.[1] باوارج سنڌ ۽ گجرات مان سنڌي سامونڊي ڌاڙيل هيا، جِن عرب سامونڊي جهازن کي لُٽيو، جيڪا ڏکڻ ايشيا ۽ چين جي وچ ۾ سفر تي هيو. انهن مڪمل طور تي سَما سُلطنت (1335–1520 عيسوي) جي دوران مذهب تبديل ڪري اسلام قبول ڪيو.[2]
اُهي ابو الحسن علي بن الحسين بن علي المسعودي پاران سُڪُوترا ٻيٽ (Socotra) ۾ قزاقن ڌاڙيلن مانند اڪثر طور تي ذڪر ڪيا ويا آهن. ٻين دانشورن کين درياھي ڦورو، سامونڊي جھازن کي ڦريندڙ، سامونڊي لٽيرا ۽ بحري قزاقن طور وضاحت ڪئي آهي ۽ سنڌ جا مير بحر سڏيو آهي. ابو عبد الله محمد بن عبد الله اللواتي الطنجي بن بطوطة انهن جي جنگي تِير انداز ۽ چپو (ٻيڙي ءَ کي ھلائڻ جو ڊگھو ڏنڊو) سان جنگي جهاز هلائيندڙ، پنجاهه ملاح ۽ پنجاهه هٿيار بند جنگجو همراهه ڪاٺيءَ جي ڇِتين سان تِيرن ۽ پٿرن جي خلاف حفاظت لاءِ استعمال ڪندڙ طور وضاحت ڪئ آهي. أبو جعفر محمد بن جرير بن يزيد الطبري باوارِج پاران 866 عيسوي ۾ بصري تي حملي دوران سندن وضاحت هِن ريت ڪري ٿو ته؛
"هڪ جهازران (استيام) آتشي اسلحي اڇلائيندڙ (نفاتون)، هڪ نان بائي، هڪ واڍڪو ڪم ڪندڙ ۽ ٽيهه صف بنديءِ ۾ ٻيڙو هلائيندڙ ۽ پنجيتاليهن جو پورائو ڪندڙ ويڙهاڪ،[3] هي سامونڊي جهاز جنگي مشقن لاءِ ناموزون هيا ۽ ٻين چالاڪ سِرجهاز (جهاز جي اڳئين حصي) يا ان دور جي ٻين بحري يونٽن جي مقابلي ۾ صلاحيتن جو فقدان هين پر هٿو هٿ ويڙهه لا موزون هيا."

پڻ ڏسو
[سنواريو]- Bawarij انگريزي وڪيپيڊيا تي
- سنڌ جي تاريخ
- سند باد جهازي
- سنڌ اِبن علي
- راجا ڏاهر
- محمد بن قاسم
ٻاهريان ڳنڍڻا
[سنواريو]حوالا
[سنواريو]- George F. Hourani, John Carswell, Arab Seafaring in the Indian Ocean in Ancient and Early Medieval Times, پرينسٽن يونيورسٽي پريس, 1995, ISBN 0-691-00032-8
- Laurier Books Limited, Horatio John Suckling, Ceylon: A General Description of the Island, Historical, Physical, Statistical, ايشيائي تعليمي خدمتون, 1994, ISBN 81-206-0934-4