اوديسا
| اوديسا Одеса | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| شھر | |||||
 گھڙيال جي ڪانٽن جي ابتي رخ ۾: شھر ۾ لڳل ھڪ مجسمو، لائيٽ ھائوس، سٽي گارڊن، ٿيٽر، de Richelieu اسڪوائر | |||||
| |||||
  اوديسا  اوديسا | |||||
| جاگرافي بيهڪ: 46°29′8.6″N 30°44′36.4″E / 46.485722°N 30.743444°Eمڪانيت: 46°29′8.6″N 30°44′36.4″E / 46.485722°N 30.743444°E | |||||
| ملڪ |  يوڪرين | ||||
| اوبلاسٽ (صوبو) | اوديسا | ||||
| رائئون (ضلعو) | اوديسا | ||||
| بندرگاھ قائم ٿيو | 2 سيپٽمبر 1794ع | ||||
| پکيڙ | |||||
| • ڪل | ١٦٢٫٤٢ ڪ.م٢ (٦٢٫٧١ ميل٢) | ||||
| بلندي | ٤٠ ميل (١٣٠ ft) | ||||
| بلند ترین پیمائش | ٦٥ ميل (٢١٣ ft) | ||||
| گھٽ ترین پیمائش | −٤٫٢ ميل (−١٣٫٨ ft) | ||||
| آبادي (2021) | |||||
| • ڪل | ١٬٠١٥٬٨٢٦ | ||||
| 1Metropolitan area population as of 2001 | |||||
اوديسا (انگريزي: Odessa يا Odesa، روسي: Оде́сса [ɐˈdʲesə]، يوڪريني: Оде́са، (
ٻُڌو)) يوڪرين جو آباديءَ جي لحاظ کان ٽيون وڏو شھر ۽ سامونڊي بندرگاھ آھي. ھي شھر يوڪرين جي ڏکڻ اولھ ۾ ڪاري سمنڊ (بحر اسود) جي اتر اولھ واري ساحل تي آباد آھي. ھي شھر اوديسا اوبلاسٽ (صوبي) ۽ اوديسا رائئون (ضلعي) جي گاديءَ جو ھنڌ آھي. ھن شھر کي ڪاري سمنڊ جو موتي (Pearl of Black Sea)، ڀوڳ چرچن جي گاديءَ جو ھنڌ (The Humor Capital) ۽ ڏاکڻيون تدمر (Southern Palmyra) سڏيو وڃي ٿو[1]. جڏھن يوڪرين سوويت يونين جو حصو ھو تڏھن ھن شھر کي ”ڏاکڻيون گاديءَ جو ھنڌ“ پڻ ڪوٺيو ويندو ھو. 2021ع جي انگن اکرن مطابق ھن شھر جي آبادي 1,015,826 آھي[2]. ھن شھر جا رھواسي يوڪريني ۽ روسي ٻوليون ڳالھائين ٿا.
ھن شھر ۾ بين الاقوامي ھوائي اڏو، اوپيرا ھائوس، ڪيترائي ٿيٽر، مارڪيٽون ۽ يونيورسٽيون موجود آھن.
روس جي زار بادشاھت جو حصو بنجڻ کان گھڻو پھريائين ھتي ھڪ پراڻي يوناني وسندي قائم ھئي. 1440ع ۾ ڪرائيميا جي خان حاجى ڪراي ( Hacı I Giray) ھتي تاتاري وسندي قائم ڪئي[3]. ان بعد ھي علائقو لٿئانيا جي گرانڊ ڊچي رياست جو حصو بنيو. 1529ع کان 1792ع تائين ھي علائقو عثماني سلطنت جو حصو رھيو. 1794ع ۾ روس جي راڻي ڪيٿرين موجودھ اوديسا شھر جو بنياد رکيو. سوويت يونين واري دور ۾ ھي سوويت يونين جو ھڪ اھم بندرگاھ ۽ فوجي اڏو رھيو.
اوڻويھين صديءَ ۾ ھي ماسڪو، سينٽ پيٽرسبرگ ۽ وارسا کان پوءِ روس جو چوٿون وڏو شھر ھو[4]. ھي شھر پنھنجي شاندار عمارتن ۽ تعميراتي فن ۾ ملڪان ملڪ مشھور آھي[5]. ھن شھر ۾ ٻہ بندرگاھ آھن: اوديسا جو بندرگاھ ۽ يوزني بندرگاھ (Port Yuzhne). يوزني بندرگاھ تيل جو ٽرمينل آھي. ان کان علاوھ شھر جي ڏکڻ اولھ ۾ چرنومورسڪ (Chornomorsk) بندرگاھ بہ اوديسا صوبي جو ھڪ اھم بندرگاھ آھي. ھنن ٽن بندرگاھن سبب ھي شھر ھڪ وڏو واپاري مرڪز آھي. ھن شھر جون ڪيميائي ۽ تيل جون صنعتون يورپ ۽ روس جي پائپ لائينن سان ڳنڍيل آھن. 2022ع ۾ روس جي يوڪرين تي چڙھائيءَ کان اڳ ھي شھر سياحت جو وڏو مرڪز ھو.
حوالا[سنواريو]
- ↑ "Who's Behind A String Of Bombings In Ukraine's Black Sea 'Pearl'?" (en ۾). NPR.org. https://www.npr.org/sections/parallels/2015/07/01/418905297/whos-behind-a-string-of-bombings-in-ukraines-black-sea-pearl.
- ↑ http://database.ukrcensus.gov.ua/PXWEB2007/ukr/publ_new1/2021/zb_chuselnist%202021.pdf
- ↑ Pultar, Gönül (2014-04-14) (en ۾). Imagined Identities: Identity Formation in the Age of Globalization. Syracuse University Press. ISBN 978-0-8156-3342-6. https://books.google.com/books?id=KhiQAwAAQBAJ&pg=PA355#v=onepage&q&f=false.
- ↑ Harvard Ukranian Studies, Vol.1, No. 1, March 1977
- ↑ http://ukrworld.com.ua/odesskaya-oblast/odessa/97-odessa-architecture-and-monuments.html