ميڪسيڪو شهر

کليل ڄاڻ چيڪلي، وڪيپيڊيا مان
ميڪسيڪو شھر
دارالحکومت ء وڈو شھر

ميڪسيڪو سٽي (Spanish: Ciudad de Méxicoميڪسيڪو جو گاديءَ جو هنڌ، سڀ کان وڏو شهر آهي ۽ اتر آمريڪا ۾ سڀ کان وڌيڪ آبادي وارو شهر آهي. ميڪسيڪو سٽي دنيا جي سڀ کان اهم ثقافتي ۽ مالي مرڪزن مان هڪ آهي. اهو ميڪسيڪو جي وادي ۾ ميڪسيڪو جي مرڪزي پليٽیو جي اندر، 2٬240 ميٽر (7٬350 ft) جي اوچائي تي واقع آهي. شهر ۾ 16 ضلعا يا demarcaciones territoriales آهن، جيڪي بدلي ۾ پاڙيسري يا colonias ۾ ورهايل آهن۔ شهر جي سال 2020ع جي آبادي 9,209,944 هئي۔ جنهن جي ايراضي 1٬495 ڪلوميٽرزچورس (577 sq mi) آھی۔

وفاقي ۽ رياستي حڪومتن پاران اتفاق ڪيل سڀ کان تازي وصف مطابق، گريٽر ميڪسيڪو سٽي جي آبادي 2,18,04,515 آهي، جيڪا ان کي دنيا جو ڇهين نمبر وڏو ميٽرو پوليٽن علائقو بڻائي ٿي، جيڪو مغربي اڌ گول ۾ ٻيو نمبر وڏو شهري مجموعو آهي ( ساو پولو برازيل جی پٺيان )، ۽ دنيا ۾ سڀ کان وڏو اسپيني ڳالهائيندڙ شهر (شهر پراپر) آھي. گريٽر ميڪسيڪو سٽي جی سال 2011ع ۾ 411 بلين ڊالر جي ڊي پي آهي، جيڪا ان کي دنيا جي سڀ کان وڌيڪ پيداواري شهري علائقن مان هڪ بڻائي ٿي. هي شهر ميڪسيڪو جي کل جي ڊي پي جو 15.8 سیکڑو پيدا ڪرڻ جو ذميوار هو، ۽ ميٽروپوليٽن علائقو ملڪ جي جي ڊي پي جو تقريباً 22 سیکڑو آهي. جيڪڏهن اهو سال 2013ع ۾ هڪ آزاد ملڪ هجي ها، ميڪسيڪو شهر لاطيني آمريڪا ۾ پنجين وڏي معيشت هجي ها۔سالن کان وڏي سياسي خودمختاري جي مطالبي کان پوءِ، رهاڪن کي آخرڪار سال 1997ع ۾ چونڊن ذريعي حڪومت جي سربراهن ۽ گڏيل اسيمبليءَ جي نمائندن کي چونڊڻ جو حق ڏنو ويو. تڏهن کان، کاٻي ڌر جي پارٽين (پهريون جمهوري انقلاب جي پارٽي ۽ بعد ۾ نيشنل ريجنريشن موومينٽ ) انهن ٻنهي تي ڪنٽرول ڪيو آهي.[1] جنوري 2016ع تي، اهو وفاقي ضلعو (Spanish: Distrito Federal يا D.F.) ختم ٿي ويو ۽ هاڻي سرڪاري طور تي، خودمختياري جي وڏي درجي سان Ciudad de México (يا CDMX ) طور سڃاتو وڃي ٿو. [2] [3] ميڪسيڪو جي آئين ۾ هڪ شق، جيتوڻيڪ، ان کي ميڪسيڪو فيڊريشن جي اندر رياست بنائڻ کان روڪي ٿو، جيستائين اهو ملڪ جي گاديءَ جو هنڌ رهي.[4]

  1. Daniel C. Schechter, Josephine Quintero
  2. Richards, Tony. "Federal District is now officially Mexico City: The change brings more autonomy for the country's capital". Mexico News Daily. وقت 21 July 2017 تي اصل کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل 11 July 2017. 
  3. "From DF to CDMX, Mexico City changes name, status". Inquirer News. وقت 11 April 2022 تي اصل کان آرڪائيو ٿيل. 
  4. "La Ciudad de México no será estado, sino entidad federal autónoma". Diario de México (ٻولي ۾ Spanish). وقت 4 March 2016 تي اصل کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل 29 February 2016. 

حوالا[سنواريو]