مواد ڏانھن هلو

ميڪسيڪو شهر

بيھڪ: 19°26′N 99°8′W / 19.433°N 99.133°W / 19.433; -99.133
کليل ڄاڻ چيڪلي، وڪيپيڊيا مان
ميڪسيڪو شهر
Ciudad de México (اسپيني)
Co-official names[lower-alpha 1]
گادي وارو شهر ۽ ميگالوپولس
Mexico City
ميڪسيڪو شهر جي اسڪائي لائن، "ٽوري لاٽينوآمريڪانا" ٽاور سان گڏ
آزادي جو فرشتو
"ميوزيو سومايا" عجائب گهر
انقلاب جي يادگار، "مونيومينٽو لا ريووليوسيون"
"پاسئو ڊي لا ريفورما"، چاپلٽيپيڪ جي ڪوٽ سان ورتل
زوڪالو ۾ چرچ ۽ نيشنل پئليس
پئليس آف فائن آرٽس
سانتا في ڪاروباري ضلعو
Mexico City}}
قومي نشان
ميڪسيڪو شهر
حڪومتي لوگو
عرفيت: CDMX
La Ciudad de los Palacios
(محلن جو شهر)
نعرو: Ciudad Innovadora y de Derechos (اسپيني)(هڪ شهر، جدت ۽ حقن سان گڏ)
ترانو: Himno de la Ciudad de México (اسپيني)[1]
ميڪسيڪو جي نقشي ۾ ميڪسيڪو شهر
ميڪسيڪو جي نقشي ۾ ميڪسيڪو شهر
ميڪسيڪو شهر is located in Mexico
ميڪسيڪو شهر
ميڪسيڪو شهر
ميڪسيڪو شهر is located in North America
ميڪسيڪو شهر
ميڪسيڪو شهر
ميڪسيڪو جي اندر مقام
جاگرافي بيهڪ: 19°26′N 99°8′W / 19.433°N 99.133°W / 19.433; -99.133
ملڪ ميڪسيڪو
قائم ٿيو
    • 13 مارچ 1325 (1325-03-13):
      Mexico-Tenochtitlan[2]
    • 13 آگسٽ 1521 (1521-08-13):
      Ciudad de México[3]
    • 18 نومبر 1824 (1824-11-18):
      Distrito Federal[4]
    • 29 جنوري 2016 (2016-01-29):
      Ciudad de México[5]
قيام
حڪومت
 • حڪومت جو سربراهه ڪلارا بروگادا (مورينا پارٽي)
پکيڙ[6][b]
 • گادي وارو شهر ۽ ميگالوپولس 1,485 ڪ.م2 (573 ميل2)
 • ميٽرو 7,866 ڪ.م2 (3,037 ميل2)
  32هون
بلندي 2,240 ميل (7,350 ft)
بلند ترین  پیمائش[7] (آجسڪو) 3,930 ميل (12,890 ft)
آبادي (2020ع)[8]
 • گادي وارو شهر ۽ ميگالوپولس 92,09,944
سرڪاري نالو ميڪسيڪو شهر جو تاريخي مرڪز، هوچيملڪو ۽ نيشنل آٽونومس يونيورسٽي آف ميڪسيڪو جو مرڪزي شهري ڪيمپس
قسم ٿقافتي
معيار نم (i)، (ii)، (iii)، (iv)، (v)
عهدو 1987ع، 2007ع (ورلڊ هيريٽيج ڪميٽي جي 11هين ۽ 31هين سيشن ۾)
حوالا نمبر. 412, 1250
علائقو لاطيني آمريڪا ۽ ڪيريبين

ميڪسيڪو شهر (Mexico City) ميڪسيڪو جو گاديءَ جو هنڌ ۽ سڀ کان وڏو شهر آهي ۽ پڻ اتر آمريڪا جو سڀ کان وڌيڪ آبادي وارو شهر آهي.[11][12] اها دنيا جي سڀ کان اهم ثقافتي ۽ مالي مرڪز مان هڪ آهي.[13] ميڪسيڪو شهر ميڪسيڪو جي وادي ۾ ميڪسيڪو جي مرڪزي پليٽيو جي اندر، 2,240 ميٽر (7,350 فوٽ) جي اوچائي تي واقع آهي. شهر ۾ 16 بورو (demarcaciones territoriales) آهن، جيڪي بدلي ۾ پاڙيسري (colonias) ۾ ورهايل آهن.

شهر جي آبادي سال 2020ع ۾ 92,09,944 هئي,[8] جنهن جي زميني ايراضي 1٬495 چورس ڪلوميٽر (577 چورس ميل) هئي. [14] وفاقي ۽ رياستي حڪومتن پاران اتفاق ڪيل سڀ کان تازي تعريف مطابق، گريٽر ميڪسيڪو شهر جي آبادي 2,18,04,515 آهي، جيڪا ان کي دنيا جو ڇهين نمبر وڏو ميٽروپوليٽن علائقو بڻائي ٿي ۽ اها اولهه اڌ گول ۾، ساؤ پاولو، برازيل جي پويان، ٻيو نمبر وڏو شهري مجموعو ۽ دنيا ۾ سڀ کان وڏو اسپيني ڳالهائيندڙ شهر (شهر مناسب) آهي.[15] گريٽر ميڪسيڪو شهر جي سال2011ع ۾ 411 ارب آمريڪي ڊالر جي جي ڊي پي هئي، جيڪا ان کي دنيا جي سڀ کان وڌيڪ پيداواري شهري علائقن مان هڪ بڻائي ٿي.[16] شهر سجي ملڪ جي جي ڊي پي جو %15.8 پيدا ڪرڻ جو ذميوار هو ۽ ميٽروپوليٽن علائقي جي جي ڊي پي سجي ملڪ جي جي ڊي پي جو تقريباً %22 آهي. [17] جيڪڏهن اهو 2013ع ۾ هڪ آزاد ملڪ هجي ها، ميڪسيڪو شهر لاطيني آمريڪا ۾ پنجين (پيرو جي برابر) وڏي معيشت هوندي. [18]

ميڪسيڪو شهر آمريڪا جو سڀ کان پراڻو گاديءَ وارو شهر آهي ۽ ٻن مان هڪ آهي، جنهن جو بنياد مقامي ماڻهن قائم ڪيو آهي. هي شهر اصل ۾ سال 1325ع جي آس پاس، ڍنڍ ٽيڪسڪوڪو ۾ ٻيٽن جي هڪ گروپ تي، ميڪسيڪا قوم طرفان تعمير ڪيو ويو، هنجو نالو ٽينوچتتلان (Tenochtitlan) هو. اهو تقريباً مڪمل طور تي سال 1521ع ۾ ٽينوچتتلان جي محاصري ۾ تباهه ٿي ويو ۽ بعد ۾ اسپين جي شهري معيارن جي مطابق ٻيهر ٺاهيو ۽ تعمير ڪيو ويو. سال 1524ع ۾، ميڪسيڪو شهر جي ميونسپلٽي قائم ڪئي وئي، جيڪا ميڪسيڪو ٽينوچتتلان جي نالي سان مشهور هيو ۽[19] سال 1585ع ۾، اهو سرڪاري طور تي "ميڪسيڪو جي شهر" (Ciudad de México) جي نالي سان مشهور ٿيو. [20] شهر اسپيني نوآبادياتي سلطنت ۾ سياسي، انتظامي ۽ مالي مرڪز طور اهم ڪردار ادا ڪيو. [21] اسپين کان آزاد ٿيڻ بعد، وفاقي ضلعو سال 1824ع ۾ قائم ڪيو ويو.[22]

سالن کان وڏي سياسي خودمختاري جي مطالبي کان پوءِ، آخرڪار سال 1997ع ۾ رهاڪن کي حڪومت جو سربراه ۽ گڏيل اسيمبليءَ جي نمائندن جي چونڊ ڪرڻ جو حق ڏنو ويو. ان کانپوء، کاٻي در جي سياسي پارٽي، پارٽي آف ڊيموڪريٽڪ ريووليوشن (بعد ۾ نيشنل ريجنريشن موومينٽ) انهن ٻنهي کي ڪنٽرول ڪيو. شهر ۾ ڪيتريون ئي ترقي پسند پاليسيون، جهڙوڪ اختياري اسقاط حمل، يوٿانيسيا جو هڪ محدود روپ، بغير ڪنهن غلطي جي طلاق جو حق، ساڳئي جنس جي شادي ۽ قانوني جنس جي تبديلي جي اجازت جا قانون موجود آهن. 29 جنوري، 2016ع تي، اهو وفاقي ضلعو ختم ڪيو ويو ۽ هاڻي سرڪاري طور تي، خودمختاري جي وڏي درجي سان، "ميڪسيڪو شهر" (Ciudad de México) (CDMX) طور سڃاتو وڃي ٿو. ميڪسيڪو جي آئين ۾ هڪ شق، ان کي ميڪسيڪو فيڊريشن جي اندر رياست بنائڻ کان روڪي ٿو، جيستائين اهو ملڪ جي گاديءَ جو هنڌ آھي.

عرفيت ۽ نعرا

[سنواريو]

تاريخ

[سنواريو]

جاگرافي

[سنواريو]

آباديات

[سنواريو]

سياست

[سنواريو]

معيشت

[سنواريو]

ٽرانسپورٽ

[سنواريو]

ثقافت

[سنواريو]

پڻ ڏسو

[سنواريو]

انفوباڪس نوٽ

[سنواريو]

^  ب. ميڪسيڪو شهر جا علائقا جيڪا ڏکن جي غير شهري علائقن کي شامل ڪري ٿو.

ٻاهريان ڳنڍڻا

[سنواريو]

حوالا

[سنواريو]
  1. "Presenta gobierno capitalino Himno de la Ciudad de México, primero en la historia en ser compuesto por una mujer". Secretariat of Culture of Mexico City (ٻولي ۾ Spanish). وقت 24 June 2024 تي اصل کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل 23 June 2024.  Unknown parameter |url-status= ignored (مدد)
  2. "Secretaría de Relaciones Exteriores – México". Sre.gob.mx. وقت 20 April 2011 تي اصل کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل 17 April 2011.  Unknown parameter |url-status= ignored (مدد)
  3. "De la Colonia / 13 agosto de 1521: rendición de México-Tenochtitlan". Redescolar.ilce.edu.mx. وقت 1 July 2008 تي اصل کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل 17 April 2011.  Unknown parameter |url-status= ignored (مدد)
  4. "Conmemora la SecretarĂa de Cultura el 185 Aniversario del Decreto de CreaciĂłn del Distrito Federal". Cultura.df.gob.mx. وقت 22 July 2011 تي اصل کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل 17 April 2011.  Unknown parameter |url-status= ignored (مدد)
  5. Agren, David. "Mexico City officially changes its name to – Mexico City". The Guardian. وقت 24 April 2020 تي اصل کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل 30 January 2016.  Unknown parameter |url-status= ignored (مدد)
  6. "Resumen". Cuentame INEGI. وقت 30 January 2010 تي اصل کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل 20 October 2010.  Unknown parameter |url-status= ignored (مدد)
  7. "Relieve". Cuentame INEGI. وقت 2 March 2011 تي اصل کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل 20 October 2010.  Unknown parameter |url-status= ignored (مدد)
  8. 8.0 8.1 "Censo Población y Vivienda 2020". inegi.org.mx (ٻولي ۾ Spanish). INEGI. وقت 14 February 2022 تي اصل کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل 27 January 2021.  Unknown parameter |url-status= ignored (مدد)
  9. Citibanamex. "Indicadores Regionales de Actividad Económica 2023" (PDF) (ٻولي ۾ Spanish). وقت 17 June 2023 تي اصل (PDF) کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل August 13, 2023.  Unknown parameter |url-status= ignored (مدد)
  10. "Mexico - Sub-national HDI". Global Data Lab. Radboud University Institute for Management Research. حاصل ڪيل 26 Sep 2024. 
  11. "Artículo 44" (PDF). Constitución Política de los Estados Unidos Mexicanos. وقت 17 January 2020 تي اصل (PDF) کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل 14 May 2010.  Unknown parameter |url-status= ignored (مدد)
  12. Agren, David (29 January 2016). "Mexico City officially changes its name to – Mexico City". The Guardian. https://www.theguardian.com/world/2016/jan/29/mexico-city-name-change-federal-district-df. 
  13. "The 2008 Global Cities Index". Foreign Policy. وقت 10 January 2010 تي اصل کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل 27 December 2009.  Unknown parameter |url-status= ignored (مدد)
  14. Blouet, Brian W.; Blouet, Olwyn M. (2009). OECD Reviews of Regional Innovation OECD Reviews of Regional Innovation: 15 Mexican States 2009. OECD Publishing. pp. 418, 299. ISBN 978-92-64-06012-8. 
  15. United Nations. "World Urbanization Prospects 2018" (PDF). وقت 11 February 2020 تي اصل (PDF) کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل 10 October 2021.  Unknown parameter |url-status= ignored (مدد)
  16. Global MetroMonitor | Brookings Institution آرڪائيو ڪيا ويا 5 June 2013 حوالو موجود آهي وي بيڪ مشين.. Brookings.edu. Retrieved 12 April 2014.
  17. "Key Economic Facts and Figures". Mexico City Experience. وقت 26 April 2010 تي اصل کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل 19 August 2010.  Unknown parameter |url-status= ignored (مدد)
  18. Parish Flannery, Nathaniel. "Mexico City Is Focusing on Tech Sector Development". Forbes. وقت February 20, 2023 تي اصل کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل 27 December 2013.  Unknown parameter |url-status= ignored (مدد)
  19. Government of the Federal District. "Historia de la Ciudad de México". df.gob.mx (ٻولي ۾ Spanish). وقت 19 December 2009 تي اصل کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل 27 December 2009.  Unknown parameter |url-status= ignored (مدد)
  20. Government of the Federal District. "Historia de la Ciudad de México". df.gob.mx (ٻولي ۾ Spanish). وقت 19 December 2009 تي اصل کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل 27 December 2009.  Unknown parameter |url-status= ignored (مدد)
  21. United Nations. "Mexico City, Mexico" (ٻولي ۾ Spanish). وقت 2 May 2010 تي اصل کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل 27 December 2009.  Unknown parameter |url-status= ignored (مدد)
  22. United Nations. "Mexico City, Mexico" (ٻولي ۾ Spanish). وقت 2 May 2010 تي اصل کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل 27 December 2009.  Unknown parameter |url-status= ignored (مدد)


حوالي جي چڪ: "lower-alpha" نالي جي حوالن جي لاءِ ٽيگ <ref> آهن، پر لاڳاپيل ٽيگ <references group="lower-alpha"/> نہ مليو