مواد ڏانھن هلو

ملير ضلعو

کليل ڄاڻ چيڪلي، وڪيپيڊيا مان
Malir Cantonment سان ڀل نہ کائو.
ملير ضلعو
ضلع ملیر
ضلعو
مٿيان: چوکنڊي قبرستان
هيٺيان: ڪيرٿر نيشنل پارڪ
Official seal of ملير ضلعو
Seal
ملير ضلعي جو نقشو
ملير ضلعي جو نقشو
سانچو:Ifnoerror then show
ملڪ  پاڪستان
صوبو  سنڌ
ڊویزن ڪراچي ڊويزن
هيڊ ڪوارٽر ملير
قومي اسيمبلي جا تڪ اين اي-229 (ڪراچي ملير-1)
اين اي-230 (ڪراچي ملير-2)
اين اي-231 (ڪراچي ملير-3)
قائم ٿيو 1996ع
ختم ڪيو ويو 2001ع
بحال ٿيو 11 جولائي، 2011ع
انتظاميه ڊي سي آفيس، ملير[1]
انتظامي سب ڊويزن/ٽائون
06
Government
[2]
 • Type ضلعي انتظاميه
 • Body ڪراچي حڪومت
 • ڊپٽي ڪمشنر عرفان سليم ميرواڻي
Area
 • ضلعو
 2,160 ڪ.م2 (830 ميل2)

ملير ضلعو (اردو: ضلع ملير) پاڪستان جي صوبي سنڌ جي ڪراچي ڊويزن جو ھڪ ضلعو آھي جيڪو سال 1996ع ۾ ڪراچي اوڀر ضلعي (هاڻي گلشن ضلعو) کي ورهائي ٺاهيو ويو هو. سال 2023ع جي آدمشماري جي مطابق، ضلعي ملير جي آبادي 24,19,736 آهي.

تاريخ

[سنواريو]

ملير هڪ سنڌي لفظ آهي جن جو معنيٰ "سائو" (Greenery) آهي.[5] پاڪستان جي آزادي کان اڳ، جديد ڪراچي جي گڊاپ ٽائون ۽ ملير ٽائون ۾ سنڌي ۽ ڪلمتي بلوچن جا ننڍا ڳوٺ هئا. هاڻي ٻئي ٽائون شهر جي پکيڙ جي ڪري شهر جي مضافات طور ترقي ڪري چڪا آهن.[6]

ٻهراڙي

[سنواريو]

تاريخ ۾ ملير کي ان جي کليل ماحول ۽ سرسبز فارمن جي ڪري ڪراچي شهر جو ٻهراڙي سمجهيو ويندو هو، پر هاڻي اها ٻهراڙي وارا علائقا نه رهيا آهن.[7]

زرعي زمين

[سنواريو]

ملير ڪڏهن پنهنجي ميون ۽ ڀاڄين جي فارمن لاءِ مشهور هو؛ پر، هاڻي زميني پاڻي جي سخت کوٽ سبب، اهي زرعي زمينون رهائشي علائقن ۾ تبديل ٿي رهيون آهن، جنهن ڪري شهري آبادڪاري ۽ ماحولياتي تباهي وڌي رهي آهي. سوسائٽي فار ڪنزرويشن اينڊ پروٽيڪشن آف انوائرمينٽ (SCOPE) ملير ضلعي ۾ خشڪي ۽ ريگستاني ٿيڻ بابت پريشان آهي ۽ ملير ۽ ان جي معاون ندين جي خشڪ دريائن جي بسترن ۾ غير قانوني ريتي ۽ بجري جي کوٽائي (Mining) جي خلاف مهم شروع ڪئي آهي. ريتي ۽ بجري جي کوٽائي زميني پاڻي کي گهٽ ڪرڻ جو سبب بڻجندي آهي، ڇاڪاڻ ته برساتي پاڻي آبي ذخيري ۾ نه ٿو وڃي سگهي. SCOPE خشڪي متاثر ڳوٺاڻن علائقن ۾ برساتي پاڻي جا ذخيرا ٺاهي رهيو آهي.[8]

انتظامي حيثيت

[سنواريو]
ملير ضلعي ۽ هن جي 6 سب ڊويزن جو نقشو

ملير ضلعو سال 1996ع ۾ ڪراچي اوڀر ضلعي کان ڌار ڪري قائم ٿيو ۽ سال 2001ع شهري حڪومت واري نظام ۾ ختم ڪيو ويو ۽ ٽن ٽائون؛ ملير ٽائون، بن قاسم ٽائون ۽ گڏاپ ٽائون ۾ ورهايو ويو. 11 جولاءِ 2011ع تي، سنڌ حڪومت ملير ضلعي کي ٻيهر بحال ڪيو. سال 2022ع ۾، لوڪل اليڪشن ايڪٽ -2022ع (ترميم ٿيل) جي تحت، ملير ضلعي کي ٽن "ٽائون ميونسپل ڪارپوريشن"؛ ملير ٽائون، گڊاپ ٽائون ۽ ابراهيم حيدري ٽائون ۾ ان جي چونڊيل چيئرمين ۽ هڪ وائيس چيئرمين جي سربراهي ۾ ورهايو ويو ۽ 6 سب ڊويزنون پڻ آهن:

هر سب ڊويزن جي سربراهي هڪ اسسٽنٽ ڪمشنر ڪندو آهي.

آباديات

[سنواريو]

سال 2023ع جي پاڪستاني آدمشماري جي مطابق، ملير ضلعي ۾ 4,21,426 گهر ۽ آبادي 24,32,248 آهي.[9] جنس جو تناسب 112.70 مردن جي مقابلي ۾ 100 عورتن جو آهي ۽ خواندگي جي شرح %63.14 آهي، مردن لاءِ %67.74 ۽ عورتن لاءِ %57.84 جي شرح آهي.[10] [11] سروي ڪيل آبادي ۾ 6,24,172 (%25.8) 10 سالن کان گهٽ عمر وارا آهن.[12]11,66,340 (%47.95) جي آبادي شهري علائقن ۾ رهئي ٿي.[13]

ملير ضلعي ۾ سال 2023ع ۾ مذهبي تناسب[14]
مذهب سيڪڙو
اسلام
  
 96.45%
عيسائيت
  
 1.82%
هندو مت
  
 1.66%
ٻيا
  
 0.07%

آبادي جي اڪثريت (%96.45) جو مذهب اسلام آهي، عيسائيت جا پيروڪار %1.82 ۽ هندو مت (شيڊيول ڪاسٽ سميت) جا پيروڪار آبادي جو %1.66 آهن.[15]

ٻوليون

[سنواريو]

سال 2023ع جي آدمشماري جي وقت، آبادي جو %34.98 سنڌي، %17.71 پشتو، %15.79 اردو، %9.94 پنجابي، %7.88 بلوچي، %5.69 هندڪو ۽ %3.22 سرائيڪي پنهنجي پهرين ٻولي طور ڳالهائيندا هئا.[16]

پڻ ڏسو

[سنواريو]
ڪراچي ڊويزن جا ضلعا (گلابي رنگ م ملير ضلعو آهي.

حوالا

[سنواريو]
  1. ↑ "Contact Us". dcmalir.sindh.gov.pk. حاصل ڪيل 31 December 2023. 
  2. ↑ "Core Team". dcmalir.sindh.gov.pk. حاصل ڪيل 31 December 2023. 
  3. ↑ حوالي جي چڪ: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named 2023table1
  4. ↑ "Literacy rate, enrolments, and out-of-school population by sex and rural/urban, CENSUS-2023, SINDH" (PDF). 
  5. ↑ Angaria, Waqas Alam. "Ecology vs. development in Karachi: Interview with photographer Salman Baloch". Mongabay Environmental News. حاصل ڪيل 2025-02-28. 
  6. ↑ "From Zardaris to Makranis: How the Baloch came to Sindh". The Express Tribune. حاصل ڪيل 2020-10-18. 
  7. ↑ "Save the Green Belt of Malir". The Nation. حاصل ڪيل 2020-10-18. 
  8. ↑ "SCOPE - Society for Conservation and Protection of Environment". www.scope.org.pk. حاصل ڪيل 7 March 2022. 
  9. ↑ "7th Population and Housing Census - Detailed Results: Table 20" (PDF). Pakistan Bureau of Statistics. 
  10. ↑ "7th Population and Housing Census - Detailed Results: Table 1" (PDF). Pakistan Bureau of Statistics. 
  11. ↑ "7th Population and Housing Census - Detailed Results: Table 12" (PDF). Pakistan Bureau of Statistics. 
  12. ↑ "7th Population and Housing Census - Detailed Results: Table 12" (PDF). Pakistan Bureau of Statistics. 
  13. ↑ "7th Population and Housing Census - Detailed Results: Table 1" (PDF). Pakistan Bureau of Statistics. 
  14. ↑ حوالي جي چڪ: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named 2023table9
  15. ↑ "7th Population and Housing Census - Detailed Results: Table 9" (PDF). Pakistan Bureau of Statistics. 
  16. ↑ "7th Population and Housing Census - Detailed Results: Table 11" (PDF). Pakistan Bureau of Statistics. 
"https://sd.wikipedia.org/w/index.php?title=ملير_ضلعو&oldid=310972" تان ورتل