ملير ضلعو
ملير ضلعو
ضلع ملیر | ||||
---|---|---|---|---|
مٿيان: چوکنڊي قبرستان هيٺيان: ڪيرٿر نيشنل پارڪ | ||||
| ||||
![]() ملير ضلعي جو نقشو | ||||
سانچو:Ifnoerror then show | ||||
ملڪ | ![]() | |||
صوبو | ![]() | |||
ڊویزن | ڪراچي ڊويزن | |||
هيڊ ڪوارٽر | ملير | |||
قومي اسيمبلي جا تڪ | اين اي-229 (ڪراچي ملير-1) اين اي-230 (ڪراچي ملير-2) اين اي-231 (ڪراچي ملير-3) | |||
قائم ٿيو | 1996ع | |||
ختم ڪيو ويو | 2001ع | |||
بحال ٿيو | 11 جولائي، 2011ع | |||
انتظاميه | ڊي سي آفيس، ملير[1] | |||
انتظامي سب ڊويزن/ٽائون | ||||
Government | ||||
• Type | ضلعي انتظاميه | |||
• Body | ڪراچي حڪومت | |||
• ڊپٽي ڪمشنر | عرفان سليم ميرواڻي | |||
Area | ||||
• ضلعو |
2,160 ڪ.م2 (830 ميل2) |
ملير ضلعو (اردو: ضلع ملير) پاڪستان جي صوبي سنڌ جي ڪراچي ڊويزن جو ھڪ ضلعو آھي جيڪو سال 1996ع ۾ ڪراچي اوڀر ضلعي (هاڻي گلشن ضلعو) کي ورهائي ٺاهيو ويو هو. سال 2023ع جي آدمشماري جي مطابق، ضلعي ملير جي آبادي 24,19,736 آهي.
تاريخ
[سنواريو]ملير هڪ سنڌي لفظ آهي جن جو معنيٰ "سائو" (Greenery) آهي.[5] پاڪستان جي آزادي کان اڳ، جديد ڪراچي جي گڊاپ ٽائون ۽ ملير ٽائون ۾ سنڌي ۽ ڪلمتي بلوچن جا ننڍا ڳوٺ هئا. هاڻي ٻئي ٽائون شهر جي پکيڙ جي ڪري شهر جي مضافات طور ترقي ڪري چڪا آهن.[6]
ٻهراڙي
[سنواريو]تاريخ ۾ ملير کي ان جي کليل ماحول ۽ سرسبز فارمن جي ڪري ڪراچي شهر جو ٻهراڙي سمجهيو ويندو هو، پر هاڻي اها ٻهراڙي وارا علائقا نه رهيا آهن.[7]
زرعي زمين
[سنواريو]ملير ڪڏهن پنهنجي ميون ۽ ڀاڄين جي فارمن لاءِ مشهور هو؛ پر، هاڻي زميني پاڻي جي سخت کوٽ سبب، اهي زرعي زمينون رهائشي علائقن ۾ تبديل ٿي رهيون آهن، جنهن ڪري شهري آبادڪاري ۽ ماحولياتي تباهي وڌي رهي آهي. سوسائٽي فار ڪنزرويشن اينڊ پروٽيڪشن آف انوائرمينٽ (SCOPE) ملير ضلعي ۾ خشڪي ۽ ريگستاني ٿيڻ بابت پريشان آهي ۽ ملير ۽ ان جي معاون ندين جي خشڪ دريائن جي بسترن ۾ غير قانوني ريتي ۽ بجري جي کوٽائي (Mining) جي خلاف مهم شروع ڪئي آهي. ريتي ۽ بجري جي کوٽائي زميني پاڻي کي گهٽ ڪرڻ جو سبب بڻجندي آهي، ڇاڪاڻ ته برساتي پاڻي آبي ذخيري ۾ نه ٿو وڃي سگهي. SCOPE خشڪي متاثر ڳوٺاڻن علائقن ۾ برساتي پاڻي جا ذخيرا ٺاهي رهيو آهي.[8]
انتظامي حيثيت
[سنواريو]
ملير ضلعو سال 1996ع ۾ ڪراچي اوڀر ضلعي کان ڌار ڪري قائم ٿيو ۽ سال 2001ع شهري حڪومت واري نظام ۾ ختم ڪيو ويو ۽ ٽن ٽائون؛ ملير ٽائون، بن قاسم ٽائون ۽ گڏاپ ٽائون ۾ ورهايو ويو. 11 جولاءِ 2011ع تي، سنڌ حڪومت ملير ضلعي کي ٻيهر بحال ڪيو. سال 2022ع ۾، لوڪل اليڪشن ايڪٽ -2022ع (ترميم ٿيل) جي تحت، ملير ضلعي کي ٽن "ٽائون ميونسپل ڪارپوريشن"؛ ملير ٽائون، گڊاپ ٽائون ۽ ابراهيم حيدري ٽائون ۾ ان جي چونڊيل چيئرمين ۽ هڪ وائيس چيئرمين جي سربراهي ۾ ورهايو ويو ۽ 6 سب ڊويزنون پڻ آهن:
- ايئرپورٽ سب ڊويزن
- ابراهيم حيدري سب ڊويزن
- بن قاسم سب ڊويزن
- شاهه مريد سب ڊويزن
- گڏاپ سب ڊويزن
- مراد ميمڻ سب ڊويزن
هر سب ڊويزن جي سربراهي هڪ اسسٽنٽ ڪمشنر ڪندو آهي.
آباديات
[سنواريو]سال 2023ع جي پاڪستاني آدمشماري جي مطابق، ملير ضلعي ۾ 4,21,426 گهر ۽ آبادي 24,32,248 آهي.[9] جنس جو تناسب 112.70 مردن جي مقابلي ۾ 100 عورتن جو آهي ۽ خواندگي جي شرح %63.14 آهي، مردن لاءِ %67.74 ۽ عورتن لاءِ %57.84 جي شرح آهي.[10] [11] سروي ڪيل آبادي ۾ 6,24,172 (%25.8) 10 سالن کان گهٽ عمر وارا آهن.[12]11,66,340 (%47.95) جي آبادي شهري علائقن ۾ رهئي ٿي.[13]
آبادي جي اڪثريت (%96.45) جو مذهب اسلام آهي، عيسائيت جا پيروڪار %1.82 ۽ هندو مت (شيڊيول ڪاسٽ سميت) جا پيروڪار آبادي جو %1.66 آهن.[15]
ٻوليون
[سنواريو]سال 2023ع جي آدمشماري جي وقت، آبادي جو %34.98 سنڌي، %17.71 پشتو، %15.79 اردو، %9.94 پنجابي، %7.88 بلوچي، %5.69 هندڪو ۽ %3.22 سرائيڪي پنهنجي پهرين ٻولي طور ڳالهائيندا هئا.[16]
پڻ ڏسو
[سنواريو]
حوالا
[سنواريو]- ↑ "Contact Us". dcmalir.sindh.gov.pk. حاصل ڪيل 31 December 2023.
- ↑ "Core Team". dcmalir.sindh.gov.pk. حاصل ڪيل 31 December 2023.
- ↑ حوالي جي چڪ: Invalid
<ref>
tag; no text was provided for refs named2023table1
- ↑ "Literacy rate, enrolments, and out-of-school population by sex and rural/urban, CENSUS-2023, SINDH" (PDF).
- ↑ Angaria, Waqas Alam. "Ecology vs. development in Karachi: Interview with photographer Salman Baloch". Mongabay Environmental News. حاصل ڪيل 2025-02-28.
- ↑ "From Zardaris to Makranis: How the Baloch came to Sindh". The Express Tribune. حاصل ڪيل 2020-10-18.
- ↑ "Save the Green Belt of Malir". The Nation. حاصل ڪيل 2020-10-18.
- ↑ "SCOPE - Society for Conservation and Protection of Environment". www.scope.org.pk. حاصل ڪيل 7 March 2022.
- ↑ "7th Population and Housing Census - Detailed Results: Table 20" (PDF). Pakistan Bureau of Statistics.
- ↑ "7th Population and Housing Census - Detailed Results: Table 1" (PDF). Pakistan Bureau of Statistics.
- ↑ "7th Population and Housing Census - Detailed Results: Table 12" (PDF). Pakistan Bureau of Statistics.
- ↑ "7th Population and Housing Census - Detailed Results: Table 12" (PDF). Pakistan Bureau of Statistics.
- ↑ "7th Population and Housing Census - Detailed Results: Table 1" (PDF). Pakistan Bureau of Statistics.
- ↑ حوالي جي چڪ: Invalid
<ref>
tag; no text was provided for refs named2023table9
- ↑ "7th Population and Housing Census - Detailed Results: Table 9" (PDF). Pakistan Bureau of Statistics.
- ↑ "7th Population and Housing Census - Detailed Results: Table 11" (PDF). Pakistan Bureau of Statistics.
- اھي صفحا جيڪي سانچن جي سڏن ۾ ٻٽيون شيون استعمال ڪن ٿا
- صفحا جنم ۾ غير-انگي فارميٽ.نم آرگيومينٽ آھي
- حوالن ۾ چُڪَ وارا صفحا
- مضمون with short description
- Short description is different from Wikidata
- Pages using infobox settlement with bad settlement type
- سانچا
- Pages using infobox settlement with no coordinates
- ملير ضلعو
- سنڌ جا ضلعا
- ڪراچي جا ضلعا