لنڊن

لنڊن
London
لنڊن; London
	گادي جو شھر
	درياءِ ٿامس ۽ ٽاور برج سان شارڊ ۽ سائوٿ وارڪ (بائیں) ۽ ٽاور آف لنڊن ۽ سٽي آف لنڊن (ساڄي) لنڊن آئي نيلسن جو ستون سينٽ پال ڪيٿيڊرل پڪاڊيلي سرڪس ڪينري وھارف ويسٽ منسٽر جو محل بگ بين ٽاور سان (ساڄي)
	لنڊن; London برطانيه ۾ مقام لنڊن; London يورپ اندر مقام
	جاگرافي بيهڪ: 51°30′26″N 0°7′39″W / 51.50722°N 0.12750°W
خودمختيار رياست	گڏيل بادشاهت
ملڪ	انگلينڊ
علائقو	گريٽر لنڊن
رسمی ڪائونٽيون	گريٽر لنڊن; لنڊن جو شهر;
رومن طرفان آباد ٿيو	47 عيسوي م لنڊنيم جي طور تي
انتظامي هيڊ ڪوارٽر	سٽي هال، نيوهام.
مقامي حڪومت	32 لنڊن جا بورو ۽ لنڊن جو شهر
Government
• Type	ايگزيڪيوٽو ميئرالٽي ۽ ڊيليبرٽيو اسيمبلي
• Body	گريٽر لنڊن اٿارٽي
• ميئر	صادق خان (لیبر)
• لنڊن اسيمبلي	14 حلقا
• UK Parliament	73 constituencies
Area
• ڪل	1,572 ڪ.م2 (607 ميل2)
• Urban	1,738 ڪ.م2 (671 ميل2)
• Metro	8,382 ڪ.م2 (3,236 ميل2)

لنڊن (London) انگلينڊ ۽ برطانيا جو گاديءَ وارو ۽ سڀ کان وڏو آبادي وارو شهر آهي،^[6] جنهن جي آبادي لڳ ڀڳ 8.8 ملين آهي ۽ ميٽروپوليٽن علائقي جي لحاظ کان، 14.8 ملين جي آبادي سان مغربي يورپ جو سڀ کان وڏو شهر آهي.^[7] اهو ڏکڻ۔اوڀر انگلينڊ ۾ درياءِ ٿیمس جي ڪناري تي 50 ميل (80 ڪلوميٽر) جي مٿاڇري تي اتر سمنڊ تائين بيٺو آهي ۽ لڳ ڀڳ ٻن هزارن سالن کان هڪ وڏي آبادي رهي آهي.^[8]

لنڊن جو شهر، ان جو قديم بنيادي ۽ مالي مرڪز، رومن پاران لنڊنيم جي نالي سان قائم ڪيو ويو ۽ ان جي وچين دور جون حدون برقرار رکي ٿي. ^[9] ويسٽ منسٽر جو شهر، لنڊن جي شهر جي اولهه ۾، صدين تائين قومي حڪومت ۽ پارليامينٽ جي ميزباني ڪندو رهيو آهي. 19هين صديءَ کان وٺي، ”لنڊن“ جو نالو پڻ هن مرڪز جي چوڌاري ميٽروپوليس ڏانهن اشارو ڪري ٿو، تاريخي طور تي مڊلسڪس، ايسڪس، سري، ڪينٽ ۽ هارٽ فورڊ شائر جي ڪائونٽيز ۾ ورهايل آهي،^[10] جنهن ۾ سال 1965ع کان وٺي وڏي ۾ وڏو لنڊن شامل آهي، جيڪو 33 کان وڌيڪ مقامي اختيارين ۽ گريٽر لنڊن اٿارٽي طرفان هلائي رهيو آهي.^[11]

دنيا جي وڏن عالمي شهرن مان هڪ جي حيثيت سان، لنڊن دنيا جي آرٽ، تفريح، فيشن، ڪامرس، فنانس، تعليم، صحت، ميڊيا، سائنس، ٽيڪنالاجي، سياحت، ٽرانسپورٽ، ۽ مواصلات تي مضبوط اثر وجهي ٿو.^[12]^[13]^[14] لنڊن اسٽاڪ ايڪسچينج مان اسٽاڪ لسٽن جي بریگزٽ کان پوءِ نڪرڻ جي باوجود، لنڊن يورپ جو سڀ کان وڌيڪ اقتصادي طور تي طاقتور شهر ۽ دنيا جي وڏن مالي مرڪزن مان هڪ آهي.^[15] اهو يورپ ۾ اعليٰ تعليمي ادارن جو سڀ کان وڏو مرڪز آهي، جن مان ڪجهه دنيا جا اعليٰ ترين تعليمي ادارا آهن: ^[16] قدرتي ۽ اپلائيڊ سائنسز ۾ امپيريل ڪاليج لنڊن، سوشل سائنسز ۾ لنڊن اسڪول آف اڪنامڪس، ۽ جامع يونيورسٽي ڪاليج لنڊن.^[17] اهو يورپ ۾ سڀ کان وڌيڪ گهميل شهر آهي ۽ ان جو ايرپورٽ سسٽم دنيا جو مصروف ترين شهری ايئرپورٽ سسٽم آهي.^[18] لنڊن انڊر گرائونڊ دنيا جو سڀ کان پراڻو تيز رفتار ٽرانزٽ سسٽم آهي. ^[19]

لنڊن جي مختلف ثقافتن ۾ 300 کان وڌيڪ ٻوليون شامل آهن.^[20] گريٽر لنڊن جي 2023ع جي آبادي صرف 10 ملين کان گهٽ آهي،^[21] ان کي يورپ جو ٽيون سڀ کان وڌيڪ آبادي وارو شهر بڻايو، ^[22] جيڪو برطانيه جي آبادي جو %13.4 ۽ انگلينڊ جي آبادي جو %16 کان وڌيڪ آهي.^[23] گريٽر لنڊن بلٽ اپ ايريا يورپ ۾ چوٿين نمبر تي سڀ کان وڌيڪ آبادي وارو علائقو آهي، جنهن ۾ 2011ع جي لڳ ڀڳ 9.8 ملين آبادي آهن.^[24] ^[25] لنڊن ميٽروپوليٽن علائقو يورپ ۾ ٽيون نمبر تي سڀ کان وڌيڪ آبادي وارو علائقو آهي، جنهن ۾ 2016ع جي لڳ ڀڳ 14 ملين آبادي آهن، لنڊن کي هڪ ميگا شهر بڻايو.^[26]^[27]

چار عالمي ورثو سائيٽون لنڊن ۾ واقع آهن: ڪيو باغن؛ لنڊن جو ٽاور؛ سائيٽ جنهن ۾ پيلس آف ويسٽ منسٽر، چرچ آف سينٽ مارگريٽ ۽ ويسٽ منسٽر ايبي شامل آهن ۽ گرين وچ ۾ تاريخي آبادي جتي رائل آبزرويٽري پرائم ميريڊين (°0 ڊگھائي) ۽ گرين وچ مين ٽائم جي وضاحت ڪري ٿي.^[28] ٻين نشانين ۾ شامل آهن بڪنگھم پيلس، لنڊن آئي، پڪاڊيلي سرڪس، سينٽ پال ڪيٿڊرل، ٽاور برج ۽ ٽرافلگر اسڪوائر. شهر ۾ برطانيه ۾ سڀ کان وڌيڪ ميوزيم، آرٽ گيلريون، لائبريريون، ۽ ثقافتي جڳهون آهن، جن ۾ برٽش ميوزيم، نيشنل گيلري، نيچرل هسٽري ميوزيم، ٽيٽ ماڊرن، برٽش لائبريري ۽ ڪيترائي ويسٽ اينڊ ٿيٽر شامل آهن.^[29] لنڊن ۾ منعقد ٿيندڙ اهم راندين جي واقعن ۾ شامل آهن ایف ای ڪپ فائنل، ومبلڊن ٽينس چيمپئن شپ ۽ لنڊن ميراٿون. اهو 2012 سمر اولمپڪس جي ميزباني تي ٽن سمر اولمپڪ گيمز جي ميزباني ڪرڻ وارو پهريون شهر بڻجي ويو.^[30]

نالو

لنڊن هڪ قديم نالو آهي، جنهن جي تصديق پهرين صدي عيسويءَ ۾ ڪئي وئي، عام طور تي لاطيني شڪل ۾، لنڊنيم. نالي جي جديد سائنسي تجزين کي ابتدائي ذريعن ۾ مليل مختلف شڪلين جي اصليت جو حساب ڏيڻو پوندو: لاطيني (عام طور تي لنڊن)، پراڻي انگريزي (عام طور تي لنڊن)، ۽ ويلش (عام طور تي Llndein)، آوازن جي وقت جي حوالي سان ڄاڻايل ترقيات جي حوالي سان. انهن مختلف ٻولين ۾. اهو اتفاق آهي ته نالو انهن ٻولين ۾ عام Brythonic مان آيو. تازو ڪم نالي جي گم ٿيل ڪيلٽڪ فارم کي ٻيهر تعمير ڪرڻ جي ڪوشش ڪري ٿو * لنڊنجن يا ٻيو ڪجهه. اهو پوءِ لاطيني ۾ لنڊنيم جي طور تي ترتيب ڏنو ويو ۽ پراڻي انگريزي ۾ قرض ورتو ويو. 1889 تائين، "لنڊن" جو نالو سرڪاري طور تي صرف لنڊن جي شهر تي لاڳو ڪيو ويو، پر ان کان پوء اهو پڻ لنڊن جي ڪائونٽي ۽ گريٽر لنڊن جي حوالي ڪيو ويو آهي.

تاريخ

جاگرافي

انتظاميه

آبادي

معيشت

ٽرانسپورٽ

تعليم

صحت جي سار سنڀار

ثقافت

پڻ ڏسو

خارجي ڳنڍڻا

لنڊن بابت وڌيڪ ڏسو وڪيپيڊيا جي ڀينر رٿائن ۾:
	معني ڏسو وِڪِشنري تي
	تصويرون ۽ وڊيو ڏسو وڪي ڪامنز تي
	تربيتي مواد ڏسو وڪي ورسٽي تي
	نيوز اسٽوريز وڪي نيوز تان
	چَوِڻيون Quotations وڪي ڪوٽ تان
	سورس ٽيڪسٽس وڪي سورس تان
	درسي ڪتاب وڪي ڪتاب تان

London.gov.uk – Greater London Authority
VisitLondon.com – official tourism site
Museum of London
London in British History Online, with links to numerous authoritative online sources
"London", In Our Time, BBC Radio 4 discussion with Peter Ackroyd, Claire Tomalin and Iain Sinclair (28 September 2000)

حوالا

↑ Number 1 Poultry (ONE 94), Museum of London Archaeology, 2013. Archaeology Data Service, The University of York.
↑ ^2.0 ^2.1 "Estimates of the population for the UK, England, Wales, Scotland, and Northern Ireland", Office for National Statistics, 26 March 2024, حاصل ڪيل 9 April 2024۔
↑ "2011 Census – Built-up areas", ONS, حاصل ڪيل 15 October 2022۔
↑ "Major agglomerations of the world", City Population, حاصل ڪيل 20 April 2023۔
↑ "Regional gross domestic product: all ITL regions", Office for National Statistics, 24 April 2024, حاصل ڪيل 15 May 2024۔
↑ "London | English meaning", Cambridge Free English Dictionary and Thesaurus۔
↑ "Population and household estimates, England and Wales: Census 2021", ons.gov.uk, Office for National Statistics, حاصل ڪيل 15 October 2022۔
↑ "Roman London", Museum of London, n.d., اصل کان 22 March 2008 تي آرڪائيو ٿيل۔
↑ Fowler, Joshua (5 July 2013). "London Government Act: Essex, Kent, Surrey and Middlesex 50 years on". BBC News. https://www.bbc.co.uk/news/uk-england-23518687.
↑ "The baffling map of England's counties". BBC News. 25 April 2014. https://www.bbc.com/news/magazine-27140505.
↑ "The baffling map of England's counties". BBC News. 25 April 2014. https://www.bbc.com/news/magazine-27140505.
↑ "Global Power City Index 2020", Institute for Urban Strategies – The Mori Memorial Foundation, حاصل ڪيل 25 March 2021۔ ; Adewunmi, Bim (10 March 2013). "London: The Everything Capital of the World". The Guardian (London). https://www.theguardian.com/uk/shortcuts/2013/mar/10/london-capital-of-world-divorce-breakfast. ; "What's The Capital of the World?", More Intelligent Life, اصل کان 22 September 2013 تي آرڪائيو ٿيل, حاصل ڪيل 4 July 2013۔
↑ "Leading 200 science cities", Nature, حاصل ڪيل 10 June 2022۔
↑ "The World's Most Influential Cities 2014", Forbes, 14 August 2014, حاصل ڪيل 25 March 2021۔ ; Dearden, Lizzie (8 October 2014). "London is 'the most desirable city in the world to work in', study finds". The Independent (London). https://www.independent.co.uk/news/uk/home-news/london-is-the-most-desirable-city-in-the-world-to-work-in-study-finds-9779868.html.
↑ "London is Europe's leading economic powerhouse, says new report" (Press release), Greater London Authority, حاصل ڪيل 5 January 2024۔
↑ "Number of international students in London continues to grow" (Press release), Greater London Authority, 20 August 2008, اصل کان 24 November 2010 تي آرڪائيو ٿيل۔
↑ "Times Higher Education World University Rankings", 19 September 2018۔ ; "Top Universities: Imperial College London"۔ ; "Top Universities: LSE", حاصل ڪيل 21 September 2019۔
↑ "Revealed: The most crowded skies on the planet". The Telegraph (London). 27 July 2018. https://www.telegraph.co.uk/travel/lists/the-busiest-skies-on-the-planet/. "London: Our capital's collective airport system is the busiest in the whole world. A total of 170,980,680 passengers."
↑ "London Underground", Transport for London, حاصل ڪيل 6 May 2022۔
↑ "Languages spoken in the UK population", National Centre for Language, 16 June 2008, اصل کان 24 September 2008 تي آرڪائيو ٿيل۔ "CILT, the National Centre for Languages", اصل کان 13 February 2005 تي آرڪائيو ٿيل, حاصل ڪيل 16 August 2007۔
↑ "London, UK Metro Area Population 1950-2023", Macrotrends, حاصل ڪيل 24 October 2023۔
↑ "Largest EU City. Over 7 million residents in 2001", Office for National Statistics, اصل کان 8 January 2009 تي آرڪائيو ٿيل, حاصل ڪيل 28 June 2008۔
↑ "Focus on London – Population and Migration | London DataStore", Greater London Authority, اصل کان 16 October 2010 تي آرڪائيو ٿيل, حاصل ڪيل 10 February 2012۔
↑ "2011 Census – Built-up areas", nomisweb.co.uk, ONS, 28 June 2013, حاصل ڪيل 29 March 2021۔
↑ "2011 Census – Built-up areas", nomisweb.co.uk, ONS, 28 June 2013, حاصل ڪيل 29 March 2021۔
↑ "Metropolitan Area Populations", Eurostat, 18 June 2019, حاصل ڪيل 4 December 2019۔
↑ "The London Plan (March 2015)", Greater London Authority, 15 October 2015, اصل کان 22 December 2016 تي آرڪائيو ٿيل, حاصل ڪيل 24 March 2021۔
↑ "Lists: United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland – Properties inscribed on the World Heritage List", UNESCO World Heritage Centre, حاصل ڪيل 26 November 2008۔
↑ Blackman, Bob (25 January 2008). "West End Must Innovate to Renovate, Says Report". What's on Stage (London). http://www.whatsonstage.com/index.php?pg=207&story=E8821201275286&title=West+End+Must+Innovate+to+Renovate%2C+Says+Report.
↑ "IOC elects London as the Host City of the Games of the XXX Olympiad in 2012" (Press release), International Olympic Committee, 6 July 2005, اصل کان 17 October 2011 تي آرڪائيو ٿيل, حاصل ڪيل 3 June 2006۔

حوالي جي چڪ: "lower-alpha" نالي جي حوالن جي لاءِ ٽيگ <ref> آهن، پر لاڳاپيل ٽيگ <references group="lower-alpha"/> نہ مليو

[auto1-1] Number 1 Poultry (ONE 94), Museum of London Archaeology, 2013. Archaeology Data Service, The University of York.

[ONS_mid-year_pop_est-3] 2.0 ^2.1 "Estimates of the population for the UK, England, Wales, Scotland, and Northern Ireland", Office for National Statistics, 26 March 2024, حاصل ڪيل 9 April 2024۔

[4] "2011 Census – Built-up areas", ONS, حاصل ڪيل 15 October 2022۔

[CityPopulation.de_show-6] "Major agglomerations of the world", City Population, حاصل ڪيل 20 April 2023۔

[ONS_GDP-7] "Regional gross domestic product: all ITL regions", Office for National Statistics, 24 April 2024, حاصل ڪيل 15 May 2024۔

[8] "London | English meaning", Cambridge Free English Dictionary and Thesaurus۔

[Census2021june20222-9] "Population and household estimates, England and Wales: Census 2021", ons.gov.uk, Office for National Statistics, حاصل ڪيل 15 October 2022۔

[london_0012-10] "Roman London", Museum of London, n.d., اصل کان 22 March 2008 تي آرڪائيو ٿيل۔

[11] Fowler, Joshua (5 July 2013). "London Government Act: Essex, Kent, Surrey and Middlesex 50 years on". BBC News. https://www.bbc.co.uk/news/uk-england-23518687.

[baffling2-12] "The baffling map of England's counties". BBC News. 25 April 2014. https://www.bbc.com/news/magazine-27140505.

[baffling3-13] "The baffling map of England's counties". BBC News. 25 April 2014. https://www.bbc.com/news/magazine-27140505.

[14] "Global Power City Index 2020", Institute for Urban Strategies – The Mori Memorial Foundation, حاصل ڪيل 25 March 2021۔ ; Adewunmi, Bim (10 March 2013). "London: The Everything Capital of the World". The Guardian (London). https://www.theguardian.com/uk/shortcuts/2013/mar/10/london-capital-of-world-divorce-breakfast. ; "What's The Capital of the World?", More Intelligent Life, اصل کان 22 September 2013 تي آرڪائيو ٿيل, حاصل ڪيل 4 July 2013۔

[15] "Leading 200 science cities", Nature, حاصل ڪيل 10 June 2022۔

[16] "The World's Most Influential Cities 2014", Forbes, 14 August 2014, حاصل ڪيل 25 March 2021۔ ; Dearden, Lizzie (8 October 2014). "London is 'the most desirable city in the world to work in', study finds". The Independent (London). https://www.independent.co.uk/news/uk/home-news/london-is-the-most-desirable-city-in-the-world-to-work-in-study-finds-9779868.html.

[London.gov.uk2-17] "London is Europe's leading economic powerhouse, says new report" (Press release), Greater London Authority, حاصل ڪيل 5 January 2024۔

[london22-18] "Number of international students in London continues to grow" (Press release), Greater London Authority, 20 August 2008, اصل کان 24 November 2010 تي آرڪائيو ٿيل۔

[19] "Times Higher Education World University Rankings", 19 September 2018۔ ; "Top Universities: Imperial College London"۔ ; "Top Universities: LSE", حاصل ڪيل 21 September 2019۔

[Busiest_skies2-20] "Revealed: The most crowded skies on the planet". The Telegraph (London). 27 July 2018. https://www.telegraph.co.uk/travel/lists/the-busiest-skies-on-the-planet/. "London: Our capital's collective airport system is the busiest in the whole world. A total of 170,980,680 passengers."

[21] "London Underground", Transport for London, حاصل ڪيل 6 May 2022۔

[london_0062-22] "Languages spoken in the UK population", National Centre for Language, 16 June 2008, اصل کان 24 September 2008 تي آرڪائيو ٿيل۔ "CILT, the National Centre for Languages", اصل کان 13 February 2005 تي آرڪائيو ٿيل, حاصل ڪيل 16 August 2007۔

[23] "London, UK Metro Area Population 1950-2023", Macrotrends, حاصل ڪيل 24 October 2023۔

[largest_city_eu2-24] "Largest EU City. Over 7 million residents in 2001", Office for National Statistics, اصل کان 8 January 2009 تي آرڪائيو ٿيل, حاصل ڪيل 28 June 2008۔

[25] "Focus on London – Population and Migration | London DataStore", Greater London Authority, اصل کان 16 October 2010 تي آرڪائيو ٿيل, حاصل ڪيل 10 February 2012۔

[urbanpopulation2-26] "2011 Census – Built-up areas", nomisweb.co.uk, ONS, 28 June 2013, حاصل ڪيل 29 March 2021۔

[urbanpopulation3-27] "2011 Census – Built-up areas", nomisweb.co.uk, ONS, 28 June 2013, حاصل ڪيل 29 March 2021۔

[appsso.eurostat.ec.europa.eu_show-28] "Metropolitan Area Populations", Eurostat, 18 June 2019, حاصل ڪيل 4 December 2019۔

[gla-plan-2015-29] "The London Plan (March 2015)", Greater London Authority, 15 October 2015, اصل کان 22 December 2016 تي آرڪائيو ٿيل, حاصل ڪيل 24 March 2021۔

[london_0052-30] "Lists: United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland – Properties inscribed on the World Heritage List", UNESCO World Heritage Centre, حاصل ڪيل 26 November 2008۔

[31] Blackman, Bob (25 January 2008). "West End Must Innovate to Renovate, Says Report". What's on Stage (London). http://www.whatsonstage.com/index.php?pg=207&story=E8821201275286&title=West+End+Must+Innovate+to+Renovate%2C+Says+Report.

[IOC2-32] "IOC elects London as the Host City of the Games of the XXX Olympiad in 2012" (Press release), International Olympic Committee, 6 July 2005, اصل کان 17 October 2011 تي آرڪائيو ٿيل, حاصل ڪيل 3 June 2006۔

[1]

[2]

[lower-alpha 1]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]

[21]

[22]

[23]

[24]

[25]

[26]

[27]

[28]

[29]

[30]