مواد ڏانھن هلو

قانون

کليل ڄاڻ چيڪلي، وڪيپيڊيا مان
  • هي مضمون معاشري عدل ۽ انصاف سان لاڳاپيل قانون جي باري ۾ آهي، قانون جي وڌيڪ استعمالن جي لاءِ ڏسو قانون (سلجھائپ).
قانون ۽ انصاف سان لاڳاپيل ادارن سان گڏ اڪثر منسلڪ ڪئي ويندڙ هڪ تشبيھ (نشاني) جيڪا تارازي کي جبر ۽ انصاف جي وچ ۾ پيماني جي طور تي پيش ڪري ٿي۔

قانون (انگريزي ٻولي: Law) دراصل اجتماعي اصولن تي مشتمل هڪ اهڙو نظام ٿيندو آهي جنهنکي ڪنهن اداري (عموماََ حڪومت) جي پاران ڪنهن معاشري کي منظم ڪرڻ ۽ انجي نگراني (control) ڪرڻ جي لاءِ نافذ ڪيو ويندو آهي ۽ ان تي ئي ھر معاشري جي اجتماعي روين جو دارومدار ٿيندو آهي۔

جيڪڏھن لفظن کي وسعت ڏني وڃي ته ائين چيو ويندو ته قانون ؛ رسمي (official) اصول ۽ نظميت (regulation) جو هڪ اهڙو نظام آهي جيڪو قانون اساسي (constitutions)، تشريع یعني وضع قانون (legislation)، عدالتي راءِ (judicial opinons) ۽ اسبق (precedent) جھڙن شعبن عدل ۽ انصاف ۽ حڪومتي تضبيط تي محيط ھوندو آھي ۽ ان کي معاشري تي لاڳو ڪرڻ يا نافذ ڪرڻ جي لاءِ (جڏھن ۽ جيتري ضرورت پوي) رياستي طاقت کي استعمال ۾ آڻي سگھجي (يا آندو ويندو آھي)۔

قانون جيئن تہ مڪمل معاشري تي لاڳو ڪيو ويندو آھي ان ڪري ھي ان معاشري ۾ وسڻ واري ھر فرد جي زندگي تي اثر انداز ٿيندو آھي۔ مثال جي طور تي ھڪ قانون عھد (contract law) ، جيڪو ھر خريد ڪئي ويندڙ شيءِ جي نظميت ڪري ٿو ڀلي اھا ھڪ ٽيليويزن ھجي يا اھا مالياتي پرزي (financial instrument) سان لاڳاپيل ڪنھن ماخوذ بازار (derivatives market) مان خريد ڪيل مبادليو (swaption) ھجي.

اھڙي طرح قانون جائداد (property law) ، جيڪو غيرمنقولا جائداد (real property) جيئن گهر ، عمارت ۽ ملڪيت (estate) وغيرہ کي خريد ڪرڻ، وڪڙڻ ۽ ڪرائي تي ڏيڻ سان لاڳاپيل لازمي ڳالھيون ۽ فرض تعين ڪري ٿو۔