داس ڪيپيٽل

کليل ڄاڻ چيڪلي، وڪيپيڊيا مان

داس ڪيپيٽل (Das Kapital): ڪارل مارڪس جو هيءُ جڳ مشهور ڪتاب سرمائيداري نظام جو تنقيدي جائزو پيشڪري ٿو.[1][2] 1867ع ۾ شايع ٿيل هن ڪتاب جو جرمن ٻوليءَ مان انگريزي ۽ ٻين ٻولين ۾ ترجمو ٿيو ته رياست ۽ معيشت سان لاڳاپيل حلقن ۾ ٿرٿلو مچي ويو. هن ڪتاب جو پهريون ڇاپو ڪارل مارڪس جي زندگيءَ ۾ ئي شايع ٿيو هو، جڏهن ته ڪتاب جي ٻئي ۽ ٽئين جلد جو مواد به تيار هو، جيڪو مارڪس جي دوست فريڊرڪ اينجلز ترتيبوار 1885ع ۽ 1894ع ۾ ڇپرايو. داس ڪيپيٽل جو چوٿون جلد 10-1905ع ڌاري ڪارل ڪوٽسڪيءَ شايع ڪيو. داس ڪيپيٽل ۾ ڪارل مارڪس واضح ڪيو آهي ته ڪهڙيءَ ريت سرمائيداري نظام ۾ معاشي سرگرميون جاري رهنديون آهن ۽ ڪهڙيءَ ريت سرمائيدار ٻين طبقن جو استحصال ڪندا آهن، جنهن ۾ مزدور طبقي جو استحصال بنيادي حيثيت رکي ٿو، ڇو ته سرمائيدار ڪنهن به شيءِ جي تياريءَ عيوض مزدور کي ان جي مارڪيٽ اگهه موجب ادائگيءَ ڪندو آهي، پر پاڻ ان شيءِ کي وڏي اگهه سان مارڪيٽ ۾ وڪڻي سمورو فائدو پنهنجي کيسي ۾ وجهندو آهي. داس ڪيپيٽل ڪتاب ۾ معيشت جي سماجي پهلوءَ تي مارڪس جو مفيد بحث آهي. هن عوام کي اهڙي معاشري جو خواب ڏيکاريو آهي، جنهن ۾ سمورا انسان برابر هجن ۽ سندن طرز زندگي ۽ معاشي حيثيت هڪجهڙي هجي، ٻئي پاسي اشتراڪيت تي اعتراض ڪندڙ مبصرن جو چوڻ آهي ته هي نظام فطرت جي اصولن جي خلاف آهي، ڇو ته سندن نظر ۾ معاشري جا سمورا فرد هڪجهڙين صلاحيتن وارا نه هوندا آهن، ان ڪري کين هڪجهڙي اُجرت نه ٿي ڏئي سگهجي.[3]

حوالا[سنواريو]

  1. سياست، سماج ۽ آزادي. http://www.punjnud.com/PageList.aspx?BookID=16922&BookTitle=Syasat%20Samaj%20Azadi. 
  2. https://pahenjiakhbar.com/ڪارل-مارڪس-جو-اقتصادي-نظريو-شهريار-رح/[مئل ڳنڍڻو]
  3. "داس ڪيپيٽال : (Sindhianaسنڌيانا)". www.encyclopediasindhiana.org (ٻولي ۾ Sindhi). حاصل ڪيل 2021-01-13.