مواد ڏانھن هلو

اطلاقي سائنس

کليل ڄاڻ چيڪلي، وڪيپيڊيا مان
کاڌي جي سائنس (Food Science) لاڳو ٿيل سائنس جي هڪ شاخ آهي.[1]

لاڳو ٿيل سائنس (Applied Science) سائنسي طريقي ۽ علم، جنهن کي عملي مقصدن حاصل ڪرڻ لاءِ طريقي جي نتيجن ذريعي حاصل ڪيو ويو آهي، جو استعمال آهي. ان ۾ مضمونن جو هڪ وسيع سلسلو جهڙوڪ انجنيئرڱ ۽ طب شامل آهن. اطلاقي سائنس اڪثر ڪري بنيادي سائنس سان متضاد آهي، جيڪو سائنسي نظرين ۽ قانون جيڪا فطري يا ٻين واقعن جي وضاحت ۽ اڳڪٿي ڪن ٿا، کي اڳتي وڌائڻ تي مر ڪوز آهي.[2]

لاڳو ٿيل قدرتي سائنسن (Natural Science) کان سواءِ لاڳو ٿيل رسمي سائنسون (Formal Sciences) ۽ سماجي سائنسون (Social Sciences) به آهن.[3] لاڳو ٿيل سائنسن جي مثالن ۾ جينيات (Genetics)، ايپيڊميولوجي (Epidemiology)، جيڪا شماريات ۽ امڪاني نظريي (Probability Theory) کي لاڳو ڪري ٿي ۽ لاڳو ٿيل نفسيات، جنهن ۾ ڪرمنالاجي به شامل آهي، شامل آهن.[4]


اطلاقي تحقيق

[سنواريو]

لاڳو ٿيل تحقيق عملي مقصدن لاءِ ڊيٽا گڏ ڪرڻ لاءِ تجرباتي طريقن جو استعمال آهي. اهو جمع ٿيل نظريات، علم، طريقن ۽ ٽيڪنڪن کي هڪ مخصوص رياست، ڪاروبار، يا ڪلائنٽ تي ٻڌل مقصد لاء رسائي ۽ استعمال ڪري ٿو. انجنيئرنگ جي ابتڙ، لاڳو ٿيل تحقيق ۾ ڪاروبار، اقتصاديات ۽ خرچن جو تجزيو يا اصلاح شامل ناهي. لاڳو ٿيل تحقيق کي, ڪنهن به علائقي ۾ بهتر طور سمجهي سگهجي ٿو جڏهن هن جو بنيادي يا خالص تحقيق سان مقابلو ڪيو وڃي. بنيادي جاگرافيائي تحقيق نئين نظريات ۽ طريقا پيدا ڪرڻ جي ڪوشش ڪري ٿي جيڪي عملن جي وضاحت ۾ مدد ڪن ٿيون جيڪي طبعي يا انساني ماحول جي فضائي جوڙجڪ کي شڪل ڏين ٿيون. ان جي بدران، لاڳو ٿيل تحقيق خاص تجرباتي مسئلن کي سمجهڻ ۽ حل ڪرڻ لاءِ موجوده جاگرافيائي نظريا ۽ طريقا استعمال ڪري ٿي.[5] لاڳو ٿيل تحقيق جا عام طور تي مصنوعات، طريقن يا خدمتن سان لاڳاپيل مخصوص تجارتي مقصد آهن.[6] خالص تحقيق ۽ لاڳو ٿيل تحقيق جو مقابلو ڪاروبار لاءِ پيروي ڪرڻ لاءِ بنيادي فريم ورڪ ۽ هدايت فراهم ڪري ٿو.[7]

لاڳو ٿيل تحقيق عملي مسئلن کي حل ڪرڻ سان لاڳاپيل آهي[8] ۽ عام طور تي تجرباتي طريقا استعمال ڪري ٿي. لاڳو ڪيل تحقيق حقيقي دنيا ۾ رهي ٿي، سخت تحقيقي پروٽوڪول کي نرم ڪرڻ جي ضرورت هوندي آهي. مثال طور، اهو ناممڪن نموني استعمال ڪرڻ ناممڪن ٿي سگهي ٿو. ان ڪري، طريقي ڪار ۾ شفافيت تمام ضروري آهي. نتيجن جي تشريح لاءِ اثرات کي آرام ڪرڻ سان پيدا ڪيو ويو آهي ٻي صورت ۾ طريقي ڪار جي سخت قاعدن تي پڻ غور ڪيو وڃي. ان کان علاوه، هن قسم جي تحقيق جو طريقو قدرتي سائنس کي انساني حالتن تي لاڳو ٿئي ٿو:

• عملي تحقيق: ڪمپنين کي انهن تي اثر انداز ٿيندڙ مسئلن جي قابل عمل حل جي نشاندهي ڪرڻ ۾ مدد ڪري ٿي.

• تشخيصي تحقيق: محقق موجود ڊيٽا کي جانچيندا آهن گراهڪن جي مدد ڪرڻ لاءِ دانشمندانه فيصلا ڪرڻ ۾ مدد ڪري ٿي.

• صنعتي تحقيق: نئين سامان/خدمتون ٺاھيو جيڪي ھدف مارڪيٽ جي مطالبن کي پورو ڪندي. (صنعتي ترقي وڏي پئماني تي استعمال لاءِ نئين سامان/خدمتن جي پيداوار کي وڌائيندي ته جيئن گراهڪ جي معاشي گهرج کي پورو ڪري سگهجي، جڏهن ته سامان/خدمت جي پيداوار جي شرح جي تناسب کي وسيلن جي ان پٽ جي شرح تائين وڌائيندي ۽ توانائي جي قيمت ۽ صنعتي ترقي کي صنعتي ترقي لاڳو ٿيل تحقيق جي دائري کان ٻاهر سمجهيو ويندو. جيئن ته لاڳو ٿيل تحقيق ۾ هڪ عارضي ويجهي-مسئلي ۽ ڊيٽا جي ويجهو واقفيت آهي، اهو شايد هڪ وڌيڪ عارضي تصوراتي فريم ورڪ استعمال ڪري سگھي ٿو جهڙوڪ ڪم ڪندڙ مفروضات يا ستون سوال. او.ای.سی.دی (OECD) جو فراسڪاتی مینول ( Frascati Manual)، لاڳو ڪيل تحقيق کي تحقيق جي ٽن شڪلن مان هڪ، بنيادي تحقيق ۽ تجرباتي ترقي سان گڏ بيان ڪري ٿو. (ان جي عملي فڪر جي ڪري، لاڳو ڪيل تحقيقي معلومات انفرادي مضمونن سان لاڳاپيل ادب ۾ ملي ويندي.

Applied research deals with solving practical problems[9] and generally employs empirical methodologies. Because applied research resides in the messy real world, strict research protocols may need to be relaxed. For example, it may be impossible to use a random sample. Thus, transparency in the methodology is crucial. Implications for the interpretation of results brought about by relaxing an otherwise strict canon of methodology should also be considered.[10]

Moreover, this type of research method applies natural sciences to human conditions:[11]

  • Action research: aids firms in identifying workable solutions to issues influencing them.
  • Evaluation research: researchers examine available data to assist clients in making wise judgments.
  • Industrial research: create new goods/services that will satisfy the demands of a target market. (Industrial development would be scaling up production of the new goods/services for mass consumption to satisfy the economic demand of the customers while maximizing the ratio of the good/service output rate to resource input rate, the ratio of good/service revenue to material & energy costs, and the good/service quality. Industrial development would be considered engineering. Industrial development would fall outside the scope of applied research.)

Since applied research has a provisional close-to-the-problem and close-to-the-data orientation, it may also use a more provisional conceptual framework, such as working hypotheses or pillar questions.[12][13] The OECD's Frascati Manual[14] describes applied research as one of the three forms of research, along with basic research & experimental development.[15]

Due to its practical focus, applied research information will be found in the literature associated with individual disciplines.[16]

شاخون

[سنواريو]

اطلاقي سائنس هڪ سسٽم جي طور تي ڪم ڪري ٿي جيڪو ڪم جي ٻين شعبن ۾ وڌندو آهي ۽ نظام جي وڌيڪ کوٽائي ۾ وڃي ٿو. اطلاقي تحقيق مسئلو حل ڪرڻ جو هڪ طريقو آهي ۽ سائنس جي بین شعبن ۾، جهڙوڪ لاڳو ڪيل نفسيات ۾ ان جي موجودگي پڻ عملي آهي. اپلائڊ نفسيات انساني روين کي، معلومات حاصل ڪرڻ لاءِ استعمال ڪري ٿي. هڪ علائقي ۾ هڪ بنيادي فوڪس حل ڳولڻ ۾ مدد ڪري سگهي ٿو. وڌيڪ مخصوص، هي مطالعو ڏوهن جي نفسيات جي شعبي ۾ لاڳو ٿئي ٿو. اپلائيڊ ريسرچ جي حاصل ڪيل ڄاڻ سان، ڏوھارين تي انھن جي رويي سان گڏ انھن کي پڪڙڻ لاءِ تحقيق ڪئي ويندي آھي. ان کان علاوه، تحقيق کي ڏوهن جي تحقيقات تائين وڌايو ويو آهي. هن درجي جي تحت، تحقيق جا طريقا ڏوهن جي تحقيق ۾ استعمال ٿيندڙ سائنسي طريقي ۽ سماجي تحقيق جي ڊيزائن جي سمجھ کي ظاهر ڪن ٿا. اهي قانون، پاليسي ۽ ڏوهن جي نظريي سان گڏ تحقيقات جي طريقي ڪار سان گڏ وڌيڪ شاخن تائين پهچن ٿا.

انجنيئرنگ جي شعبن ۾ حرحرڪيات (Thermodynamics)، حرارت جي منتقلي، سيال جي ميڪينڪس (FluidMechanics)، سڪونيات، حرڪيات (Kinetics)، مواد جي ميڪينڪس، ڪائنامیتڪس، برقناطيسيت (Electromagnetism)، مواد جی سائنس، ڌرتي سائنس، انجنيئرنگ، ۽ طبيعيات (Physics) شامل آهن. اهي شعبا به بنيادي سائنس جي دائري ۾ آهن. ميڊيڪل سائنسز، مثال طور ميڊيڪل مائڪرو بائيالاجي، دواسازي جي تحقيق ۽ ڪلينيڪل وائرولوجي اطلاقي سائنسون آهن جيڪيون حياتيات ۽ علم ڪيميا کي طب ۽ دواسازي تي لاڳو ڪن ٿيون. دواسازي جي ترقي انجنيئرنگ جي دائري ۾ اچي ويندي آھي.

تعليم ۾

[سنواريو]

پڻ ڏسو

[سنواريو]

خارجي لنڪس

[سنواريو]

حوالا

[سنواريو]
  1. ↑ Warner, Andrew. "What Can You Do With a Food Science Degree?". U.S. News. وقت 2024-03-20 تي اصل کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل 2024-07-11. 
  2. ↑ Bunge, M., Rapp, Friedrich, وڪي نويس., "Technology as Applied Science", Contributions to a Philosophy of Technology: Studies in the Structure of Thinking in the Technological Sciences (Dordrecht: Springer Netherlands): 19–39, ISBN 978-94-010-2182-1, doi:10.1007/978-94-010-2182-1_2, حاصل ڪيل 2023-02-07 
  3. ↑ Roll-Hansen, N. (2017). "A Historical Perspective on the Distinction Between Basic and Applied Science". Journal for General Philosophy of Science Article 48 (4): 535–551. doi:10.1007/s10838-017-9362-3. https://doi.org/10.1007/s10838-017-9362-3. 
  4. ↑ Wertz, J. (2018). "Genetics and Crime: Integrating New Genomic Discoveries Into Psychological Research About Antisocial Behavior". Psychological Science 29 (5): 791–803. doi:10.1177/0956797617744542. PMID 29513605. 
  5. ↑ Hugh Potter, Roberto; Humiston, Gail. "Crime and Criminal Justice: Applied Research from Routine Monitoring to Evidence-Based Practices". Science Direct. وقت 10 November 2022 تي اصل کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل 6 November 2022.  Unknown parameter |url-status= ignored (مدد)
  6. ↑ "Basic vs. Applied Research". www.utep.edu. وقت 7 November 2020 تي اصل کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل 31 October 2020.  Unknown parameter |url-status= ignored (مدد)
  7. ↑ Production economics: A dual approach to theory and applications: Applications of the theory of production. Elsevier. 2014. ISBN 9781483259031. 
  8. ↑ "a definition of applied research". وقت 18 August 2011 تي اصل کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل 17 August 2011.  Unknown parameter |url-status= ignored (مدد)()
  9. ↑ "a definition of applied research". وقت 18 August 2011 تي اصل کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل 17 August 2011.  Unknown parameter |url-status= ignored (مدد)()
  10. ↑ Coombs, Crispin (2017). "Coherence and transparency: some advice for qualitative researchers". Production 27. doi:10.1590/0103-6513.006817. ISSN 0103-6513. https://figshare.com/articles/journal_contribution/Coherence_and_transparency_some_advice_for_qualitative_researchers/9500399/1/files/17127128.pdf. 
  11. ↑ "Basic Research vs. Applied Research: What's the Difference". Indeed. وقت 10 November 2022 تي اصل کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل 30 October 2022.  Unknown parameter |url-status= ignored (مدد)
  12. ↑ Shields, Patricia; Rangarjan, N. (2013). "5: Exploration – Working Hypotheses". A Playbook for Research Methods: Integrating Conceptual Frameworks and Project Management. Stillwater, OK: New Forums Press. pp. 109–158. ISBN 9781581072471. 
  13. ↑ The following are examples of applied research using working hypotheses 1) Swift, James T. 2010. "Exploring Capital Metro's Sexual Harassment Training Using Dr. Bengt-Ake Lundvall's Taxonomy of Knowledge Principles". Applied Research Projects, Texas State University. 2) Gillfillan, Abigail. 2008. "Using Geographic Information Systems to Develop and Analyze Land-Use Policies آرڪائيو ڪيا ويا 26 February 2019 حوالو موجود آهي وي بيڪ مشين.". Applied Research Projects, Texas State University. 3) Thornton, Wayne 2000. "A Descriptive and Exploratory Study of the Ethics Program at Austin State Hospital: The Common Elements of the Program and Managers' Beliefs About the Purpose and Usefulness of the Program آرڪائيو ڪيا ويا 29 November 2018 حوالو موجود آهي وي بيڪ مشين.". Applied Research Projects, Texas State University.
  14. ↑ "Frascati Manual Page 30" (PDF). وقت 7 October 2011 تي اصل (PDF) کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل 17 August 2011.  Unknown parameter |url-status= ignored (مدد)
  15. ↑ National Research Council (US) Committee to Update Science, Medicine (2004) (en ۾). The Concept of Basic Research. National Academies Press (US). https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK24660/. Retrieved 10 February 2019. 
  16. ↑ "Open J-gate journals". وقت 2 September 2011 تي اصل کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل 17 August 2011.  Unknown parameter |url-status= ignored (مدد)
"https://sd.wikipedia.org/w/index.php?title=اطلاقي_سائنس&oldid=307894" تان ورتل