ڪنڊينسڊ مادي جي فزڪس
ڪنڊينسڊ مادي جي فزڪس (Condensed Matter physics) فزڪس جو شعبو آهي جيڪو مادي جي ميڪرو اسڪوپي ۽ خوردبيني طبيعي خاصيتن سان واسطو رکي ٿي، خاص طور تي جامد ۽ مائع مرحلن ۾، جيڪي ائٽم ۽ اليڪٽران جي وچ ۾ برقي مقناطيسي قوتن مان پيدا ٿين ٿا. وڌيڪ عام طور تي، موضوع مادي جي ٿلهي مرحلن: انهن جي وچ ۾ مضبوط رابطي سان ڪيترن ئي اجزاء جي نظام سان تعلق رکي ٿو.
وڌيڪ غيرمعمولي ڪنڊينسڊ مرحلن ۾ سپرڪنڊڪٽنگ مرحلا جيڪي خاص مواد پاران انتهائي گهٽ ڪرائيوجينڪ گرمي پد تي ڏيکاريل آهن، ائٽم جي ڪرسٽل لٽيسس تي اسپن جا فيرومگنيٽڪ ۽ اينٽي فيرومگنيٽڪ مرحلا، الٽرا ڪولڊ ايٽمي سسٽم ۾ ملندڙ بوس-آئنسٽائن ڪنڊينيٽس ۽ مائع ڪرسٽل شامل آهن. ڪنڊينسڊ مادي جا طبيعيات دان انهن مرحلن جي رويي کي تجربن ذريعي مختلف مادي خاصيتن کي ماپڻ لاءِ ۽ ڪوانٽم ميڪنڪس، برقناطيسيت، شمارياتي ميڪانڪس ۽ ٻين فزڪس جي نظرين کي لاڳو ڪرڻ لاءِ رياضياتي ماڊل تيار ڪندا آهن ۽ ائٽم جي انتهائي وڏي گروهن جي خاصيتن جي اڳڪٿي ڪرڻ لاءِ، سمجهڻ جي ڪوشش ڪندا آهن.[2]
مطالعي لاءِ موجود نظامن ۽ رجحانن جو تنوع ڪنڊينسڊ ميٽر فزڪس کي معاصر فزڪس جو سڀ کان وڌيڪ فعال ميدان بڻائي ٿو: سڀني آمريڪي طبيعيات دانن جو ٽيون حصو پاڻ کي ڪنڊينسڊ ميٽر جي طبيعيات دان طور سڃاڻي ٿو ۽ ڊويزن آف ڪنڊينسڊ ميٽر فزڪس آمريڪي فزيڪل سوسائٽي جو سڀ کان وڏو ڀاڱو آهي.[3] [4] انهن ۾ سولڊ اسٽيٽ ۽ نرم مادو طبعيات جا ماهر شامل آهن، جيڪي مواد جي مقدار ۽ غير ڪوانٽم طبعي خاصيتن جو اڀياس ڪن ٿا ۽ ٻئي قسم مواد جي وڏي رينج جو مطالعو ڪن ٿا، ڪيترن ئي تحقيق، فنڊ ۽ روزگار جا موقعا مهيا ڪن ٿا.[5] ٻئين قسم مواد جي وڏي رينج جو مطالعو ڪن ٿا، ڪيترن ئي تحقيق، فنڊ ۽ روزگار جا موقعا مهيا ڪن ٿا.[6] فيلڊ کي ڪيمسٽري، مواد سائنس، انجنيئرنگ ۽ نانو ٽيڪنالاجي سان اوورليپ ڪري ٿو ۽ ايٽمي فزڪس ۽ بايو فزڪس سان ويجهي سان تعلق رکي ٿو. ڪنڊينسڊ مادي جي نظرياتي فزڪس، ذرڙي فزڪس ۽ نيوڪليئر فزڪس سان اهم تصورن ۽ طريقن کي شيئر ڪري ٿي.[7]
فزڪس ۾ مختلف موضوع، جهڙوڪ ڪرسٽلوگرافي، ميٽلرجي، لچڪ، مقناطيس وغيره، 1940ع تائين الڳ الڳ علائقن جي حيثيت سان سمجهيا ويندا هئا، جڏهن انهن کي سولڊ اسٽيٽ فزڪس جي طور تي گڏ ڪيو ويو هو. 1960ع واري ڏهاڪي جي آس پاس، مايعات جي طبيعي خاصيتن جو مطالعو هن فهرست ۾ شامل ڪيو ويو، جنهن ڪنڊينسڊ مادي فزڪس جي وڌيڪ جامع خاصيت جو بنياد بڻيو. [8] بيل ٽيليفون ليبارٽريز انهن پهرين ادارن مان هڪ هئي جنهن ڪنڊينسڊ ميٽر فزڪس ۾ ريسرچ پروگرام ڪيو.[9]ميڪس پلانڪ انسٽيٽيوٽ فار سولڊ اسٽيٽ ريسرچ جي باني ڊائريڪٽر، فزڪس جي پروفيسر، مينوئل ڪارڊونا جي مطابق، اهو البرٽ آئن اسٽائن هو جنهن جديد فيلڊ جي ڪنڊينسڊ ميٽر فزڪس جي شروعات پنهنجي 1905ع واري فوٽو اليڪٽرڪ اثر ۽ فوٽوولومينسينس تي آرٽيڪل سان ٺهيو هو. هن فوٽو اليڪٽران اسپيڪٽرو اسڪوپي ۽ ڦوٽو اليڪٽران اسپيڪٽرو اسڪوپي جا شعبا کوليا ۽ بعد ۾ سندس 1907ع واري سولڊ جي مخصوص گرمي تي آرٽيڪل ۾، پهريون ڀيرو، ڪرسٽل جي ٿرموڊائنامڪس خاصيتن تي، مخصوص گرميءَ جي ٿلهي ليکن جي اثر کي متعارف ڪرايو.[10] يل ڪوانٽم انسٽيٽيوٽ جو ڊپٽي ڊائريڪٽر اي. ڊگلس اسٽون آئن اسٽائن لاءِ ڪوانٽم ميڪنڪس جي مصنوعي تاريخ انهن جي ڪم تي هڪ اهڙيو ئي ڪيس ٺاهي ٿو.[11]
ايٽائيمولوجي
[سنواريو]تاريخ
[سنواريو]نظرياتي
[سنواريو]تجرباتي
[سنواريو]اطلاق
[سنواريو]پڻ ڏسو
[سنواريو]خارجي لنڪس
[سنواريو]
وڪيميڊيا العام تي ڪنڊينسڊ مادي جي فزڪس بابت زمرا
سانچو:Condensed matter physics topics سانچو:Physics-footer
حوالا
[سنواريو]- ↑ Merali, Zeeya (2011). "Collaborative physics: string theory finds a bench mate". Nature 478 (7369): 302–304. doi:. PMID 22012369. Bibcode: 2011Natur.478..302M.
- ↑ "Condensed Matter Physics Theory". Yale University Physics Department. حاصل ڪيل 2023-11-30.
- ↑ "Condensed Matter Physics Jobs: Careers in Condensed Matter Physics". Physics Today Jobs. وقت 2009-03-27 تي اصل کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل 2010-11-01.
- ↑ "History of Condensed Matter Physics". American Physical Society. حاصل ڪيل 27 March 2012.
- ↑ "Condensed Matter Physics". University of Colorado Boulder Physics Department. حاصل ڪيل 2023-11-30.
- ↑ "Condensed Matter and Materials Physics". Iowa College of Liberal Arts and Sciences. حاصل ڪيل 2023-11-30.
- ↑ Cohen, Marvin L. (2008). "Essay: Fifty Years of Condensed Matter Physics". Physical Review Letters 101 (25): 250001. doi:. PMID 19113681. Bibcode: 2008PhRvL.101y0001C. http://prl.aps.org/edannounce/PhysRevLett.101.250001. Retrieved 31 March 2012.
- ↑ Kohn, W. (1999). "An essay on condensed matter physics in the twentieth century". Reviews of Modern Physics 71 (2): S59–S77. doi:. Bibcode: 1999RvMPS..71...59K. http://nanoelectronics.unibas.ch/education/ModernPhysics/KohnCondMat.pdf. Retrieved 27 March 2012. آرڪائيو ڪيا ويا 25 August 2013 حوالو موجود آهي وي بيڪ مشين.
- ↑ Kohn, W. (1999). "An essay on condensed matter physics in the twentieth century". Reviews of Modern Physics 71 (2): S59–S77. doi:. Bibcode: 1999RvMPS..71...59K. http://nanoelectronics.unibas.ch/education/ModernPhysics/KohnCondMat.pdf. Retrieved 27 March 2012. آرڪائيو ڪيا ويا 25 August 2013 حوالو موجود آهي وي بيڪ مشين.
- ↑ سانچو:Cite arXiv
- ↑ Stone, A. Douglas (6 October 2013). Einstein and the Quantum: The Quest of the Valiant Swabian (First ed.). Princeton University Press. ISBN 978-0691139685. https://press.princeton.edu/books/paperback/9780691168562/einstein-and-the-quantum. Retrieved 1 June 2022.