مواد ڏانھن هلو

چاغي ضلعو

کليل ڄاڻ چيڪلي، وڪيپيڊيا مان
چاغي ضلعو
ضلع چاغی
چاگۓ دمگ
ضلعو
Chagai District
سينداڪ ڍنڍ
سينداڪ ڍنڍ
بلوچستان جو نقشو، چاغي ضلعو هائي لائٽ ٿيل
بلوچستان جو نقشو، چاغي ضلعو هائي لائٽ ٿيل
ملڪ  پاڪستان
صوبو  بلوچستان، پاڪستان
ڊويزن رخشان ڊويزن
قائم ٿيو 1896ع
گادي جو هنڌ دالبندين
حڪومت
 • قسم ضلعي انتظاميه
 • ڊپٽي ڪمشنر عتيق شاھواني
 • ضلعي پوليس آفيسر عبدالعزيز جاکراني (PSP)
 • ضلعي ھيلٿ آفيسر N/A
پکيڙ
 • ضلعو 44,748 ڪ.م2 (17,277 ميل2)
آبادي (2023ع)
 • ضلعو 269,192

چاغي ضلعو (اردو: ضلع چاغی؛ بلوچي:چاگۓ دمگ) پاڪستان جي صوبي بلوچستان جي رخشان ڊويزن جو هڪ ضلعو آهي. هي ضلعو پاڪستان جي چئن صوبن ۾ وڏي ۾ وڏو ضلعو آهي، جنهن جي ڪل پکيڙ 44,748 چورس ڪلوميٽر آهي. ھي ضلعو بلوچستان جي اتر اولهه ڪنڊ ۾ واقع آهي.[2] ضلعي جي حدون ٻن ملڪن؛ افغانستان ۽ ايران سان لڳل آهن. سال 2023ع جي آدمشماري موجب هتان جي آبادي 269,192 ماڻهن تي مشتمل آهي.

انتظامي تقسيم

[سنواريو]

چاغي ضلعو انتظامي طور تي هيٺين تعلقن ۽ يونين ڪائونسلن ۾ ورهايل آهي:[3]

تعلقو ايراضي

(km²)[4]

آبادي

(2023)

گهاٽائي

(ppl/km²)

(2023)

Literacy rate

(2023)[5]

Union Councils
دالبندين تعلقو 7,791 122,918 15.78 39.10%
نوڪنڊي تعلقو 16,092 30,625 1.90 48.57%
تفتان تعلقو 9,318 19,259 2.07 19.70%
چاغي تعلقو 3,975 73,482 18.49 23.77%
آموري تعلقو ... ... ... ...
چلگازي تعلقو ... ... ... ...
يڪ مڇ تعلقو 7,572 22,908 3.03 24.36%

جاگرافي

[سنواريو]

ان کان اڳ 1985ع ۾ نوشڪي تعلقي کي ضلعي جو درجو ڏنو ويو. چاغي جابلو علائقو آهي.

آباديات

[سنواريو]

آبادي

[سنواريو]

As of the 2023 census, Chagai district has 38,213 households and a population of 269,192. The district has a sex ratio of 108.24 males to 100 females and a literacy rate of 33.15%: 41.90% for males and 23.57% for females.[6][7] 101,423 (37.76% of the surveyed population) are under 10 years of age.[8] 20,054 (7.45%) live in urban areas.[6]

مذهب

[سنواريو]

In 2023, Islam was the most followed religion with 99.3% followers. Christians and Hindus are the largest minorities and have roughly equal population.[9]

Religious groups in Chagai District (British Baluchistan era)
Religious
group
1901[10] 1911[11] 1921[12] 1931[13] 1941[14]
Pop. % Pop. % Pop. % Pop. % Pop. %
Islam 15,358 97.89% 15,916 97.38% 19,094 89.46% 22,769 93.99% 27,864 95.26%
Hinduism 329 2.1% 385 2.36% 1,931 9.05% 1,313 5.42% 1,204 4.12%
Sikhism 1 0.01% 34 0.21% 265 1.24% 117 0.48% 181 0.62%
Christianity 1 0.01% 9 0.06% 45 0.21% 25 0.1% 1 0%
Jainism 0 0% 0 0% 8 0.04% 0 0% 0 0%
Zoroastrianism 0 0% 0 0% 0 0% 0 0% 0 0%
Judaism 0 0% 0 0% 0 0% 0 0% 0 0%
Buddhism N/A N/A 0 0% 0 0% 0 0% 0 0%
Tribal N/A N/A N/A N/A N/A N/A 0 0% 0 0%
Others 0 0% 0 0% 0 0% 0 0% 0 0%
Total population 15,689 100% 16,344 100% 21,343 100% 24,224 100% 29,250 100%
Note: British Baluchistan era district borders are not an exact match in the present-day due to various bifurcations to district borders — which since created new districts — throughout the region during the post-independence era that have taken into account population increases.

ٻوليون

[سنواريو]

At the time of the 2023 census, 73.77% of the population spoke Balochi, 16.79% Brahui and 8.93% Pashto as their first language.[15]

قبيلا

[سنواريو]

بروهي، بلوچ ۽ ڪجهه افغان قبيلا هتان جا اصل رهواسي آهن. هتي عرب به آباد رهيا آهن. جنهن جي شاهدي پرگ ۽ زراله شهرن جي آسپاس مقبرن جا تباهه ٿيل آثار ڏين ٿا. گزيٽئر بلوچستان جي ليکڪ موجب: هتي سيد به رهندا هئا، جن کي سنجراڻي بلوچن لوڌي ڪڍيو. نوشڪيءَ جي مشرقي حصي ۾ اوائلي باشندا مانڊئي آباد هئا، جن کانپوءِ رخشان بلوچ هتي سرداري نظام قائم ڪيو، جيئن اڄڪلهه سڄي بلوچستان ۾ آهي.

هتي رهندڙ قبيلن ۾ رخشاني، باديني رخشاني، حمالدني رخشاني، ماندئي، ذگر مينگل، مهه حسني، سنجراڻي، سارات، بزيچ، لانگو، لوهڙي ۽ ڪجهه هندو ذاتيون آباد آهن. هتان جي ماڻهن جو ڌنڌو هارپو زمينداري ۽ واپار آهي.[16]

ائٽمي تجربو

[سنواريو]

نواز شريف جي حڪومت دوران 28 مئي 1998ع تي هتي پاڪستان ائٽمڪ انرجي ڪميشن طرفان هن ضلعي ۾ موجود راس ڪوهه جي ٽڪرين ۾ ايٽمي ڌماڪو ڪيو ويو، جنهنڪري هيءُ ضلعو سڄي دنيا ۾ مشهور ٿي ويو.

حوالا

[سنواريو]
  1. "Literacy rate, enrolments, and out-of-school population by sex and rural/urban, CENSUS-2023, BALOCHISTAN" (PDF). 
  2. Tehsils & Unions in the District of Chaghi - Government of Pakistan
  3. حوالي جي چڪ: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named NRB
  4. "TABLE 1 : AREA, POPULATION BY SEX, SEX RATIO, POPULATION DENSITY, URBAN POPULATION, HOUSEHOLD SIZE AND ANNUAL GROWTH RATE, CENSUS-2023, BALOCHISTAN" (PDF). 
  5. "LITERACY RATE, ENROLMENT AND OUT OF SCHOOL POPULATION BY SEX AND RURAL/URBAN, CENSUS-2023, BALOCHISTAN" (PDF). 
  6. 6.0 6.1 "7th Population and Housing Census - Detailed Results: Table 1" (PDF). Pakistan Bureau of Statistics. 
  7. "7th Population and Housing Census - Detailed Results: Table 12" (PDF). Pakistan Bureau of Statistics. 
  8. "7th Population and Housing Census: Population by Mother Tongue, Sex and Rural/Urban" (PDF). Pakistan Bureau of Statistics. 
  9. "7th Population and Housing Census - Detailed Results: Table 9" (PDF). Pakistan Bureau of Statistics. 
  10. "Census of India 1901. Vol. 5A, Baluchistan. Pt. 2, Imperial tables.". صفحو. 5. JSTOR saoa.crl.25352844. حاصل ڪيل 8 September 2024. 
  11. "Census of India 1911. Vol. 4, Baluchistan : pt. 1, Report; pt. 2, Tables.". صفحو. 11. JSTOR saoa.crl.25393764. حاصل ڪيل 8 September 2024. 
  12. "Census of India 1921. Vol. 4, Baluchistan : part I, Report; part II, Tables.". صفحو. 165. JSTOR saoa.crl.25394124. حاصل ڪيل 8 September 2024. 
  13. "Census of India 1931. Vol. 4, Baluchistan. Pts. 1 & 2, Report [and] Imperial and provincial tables.". صفحو. 390. JSTOR saoa.crl.25797115. حاصل ڪيل 8 September 2024. 
  14. "Census of India, 1941. Vol. 14, Baluchistan". صفحو. 17. JSTOR saoa.crl.28215993. حاصل ڪيل 8 September 2024. 
  15. "Population by Mother Tongue, Sex and Rural/Urban, Census-2023" (PDF). Pakistan Bureau of Statistics. 
  16. ڪتاب: انسائيڪلوپيڊيا سنڌيانا، جلد چوٿون، ڇپيندڙ: سنڌي لئنگئيج اٿارٽي (ISBN 978-969-9098-80-2) سال: 2012