وڪيپيڊيا:بهترين مضمون/2023/مهينو جولاءِ

کليل ڄاڻ چيڪلي، وڪيپيڊيا مان
"جين ليون جيروم فيرس پاران ٺاهيل تصوير ۾"ارسطوءَ کي الیگزینڊر کي پاٺُ پڙهائيندي ڏيکاريو ويو آهي"
"رومانچڪ تصويرن جو سڀ کان وڌيڪ جٽاءُ ڪندڙ عڪس، جنهن ۾ ارسطو ڀَوِشَ جي سوڀاري اليگزينڊر کي پاٺُ ڏئي ٿو." چارلس لاپلانٽي پاران بيان، 1866

ارسطو(انگريزي: Aristotle ) (پ:384 ق م ۽ و:322 ق م) يونان جو فلسفي، رياضي دان ۽ فلڪيات جي ڄاڻو هيو، جنھن کي يوناني ۾ ارسطاطاليس سڏيندا آهن. عام طور تي ارسطو جي زندگي بابت تفصيل تسلي سان ثابت ناھن. ان جي سوانح تي لکيل قديم دؤر واريون لکڻيون ڪلپنا تي مشتمل آهن. اتهاڪسار انھن مان صرف ڪجھ مکيه گُڻن تي متفق آهن. سندس لکڻين ۾ پرڪرتي وگيان، فلسفو، لسانيات، معاشیات، سياست، نفسيات ۽ فنون شامل آهن. جيئن ته ايٿنس جي ليسيم ۾ فلسفي جي ارسطو جو پوئلڳ اسڪول جي باني جي طور تي، هن وڏي پيماني تي ارسطو جي روايت جي شروعات ڪئي، جنهن بعد جديد سائنس جي ترقي جي لاءِ بنياد رکيو. ارسطو جي جيون جي باري ۾ تمام گھٽ ڄاڻ موجود آھي. هو ڪلاسيڪل دور ۾ اتر يونان جي شهر استاگيرا ۾ پيدا ٿيو. جڏهن ارسطو ٻار هو، ته سندس پيءُ، نڪوماڪس، مري ويو ۽ هن کي هڪ سرپرست پاليو. سترهن يا ارڙهن ورهين جي ڄمار ۾ هن ايٿنس ۾ افلاطون جي اڪيڊمي ۾ شموليت اختيار ڪئي ۽ 347 ق.م. تائين اتي رهيو. افلاطون جي مرڻ کان ٿورو پوءِ، ارسطو ايٿنس ڇڏي، مقدوني جي فلپ ٻيون جي ارضيءَ تي، 343 ق.م ۾ اُن جي پٽ سڪندرِاعظم کي پاٺُ پڙهائڻ لڳو۔ هن لائيسيم ۾ هڪ لئبرري قائم ڪئي جنهن هن جي مدد ڪئي ته هن جا ڪيترائي سوين ڪتاب پيپيرس اسڪرول تي تيار ڪرڻ ۾ سهائتا ڪئي.