مواد ڏانھن هلو

ممبئي

ڳنڍڻن کي سنواريو
بيھڪ: 18°58′30″N 72°49′33″E / 18.97500°N 72.82583°E / 18.97500; 72.82583
کليل ڄاڻ چيڪلي، وڪيپيڊيا مان
Mumbai
ممبئي
شھر (ميگا سٽي)
مٿان کان ھيٺ : ڪوفي پارادي فلڪبوس عمارت ، گيٽ وي آف انڊيا، تاج محل ھوٽل، ڇتراپتي شو جي مھراج ٽرمينس ۽ باندرا وورلي سامونڊي لنڪ
مٿان کان ھيٺ : ڪوفي پارادي فلڪبوس عمارت ، گيٽ وي آف انڊيا، تاج محل ھوٽل، ڇتراپتي شو جي مھراج ٽرمينس ۽ باندرا وورلي سامونڊي لنڪ
}}
قومي نشان
عرفيت: بمبئي ,[1]ستن ٻيٽن وارو شھر , [2] خوابن جو شھر، انڊيا جو دروازو، انڊيا جو ھاليوڊ [3]
Map
ممبئي سٽي ڊسٽرڪٽ ۽ ممبئي سبوربن ڊسٽرڪٽ نقشي ۾ ڏيکاريل
Mumbai is located in Mumbai
Mumbai
Mumbai
Mumbai is located in مھاراشٽر
Mumbai
Mumbai
Mumbai is located in
Mumbai
Mumbai
Mumbai is located in Asia
Mumbai
Mumbai
مھاراشٽر م ممبئي جو مقام
جاگرافي بيهڪ: 18°58′30″N 72°49′33″E / 18.97500°N 72.82583°E / 18.97500; 72.82583
ملڪ انڊيا
رياست مھاراشٽر
= ڊويزن ڪونڪان
ضلعو ممبئي سٽي
ممبئي سبوربن
قيام 1507
نالو پيو ممبا ديوي
حڪومت
 • قسم ميونسپل ڪارپوريشن
 • مجلس ميونسيپل ڪارپوريشن آف گريٽر ممبئي
 • ميئر وشواناٿ مھاديشور [4][5][6] (شو سينا)
 • ميونسپل ڪمشنر Ajoy Mehta[7]
پکيڙ
 • شھر (ميگا سٽي) 603 ڪ.م2 (233 ميل2)
 • ميٽرو[8] 4,355 ڪ.م2 (1,681.5 ميل2)
بلندي 14 ميل (46 ft)
آبادي (2011)[9]
 • شھر (ميگا سٽي) 12,442,373

ممبئي (Mumbai) جنھن کي پھرين بمبئي (Bombay)، سڏيندا هئا، انڊيا جي رياست مھاراشٽر جو گاديءَ جو هنڌ آھي ۽ انڊيا جو سڀ کان وڏو شھر آھي. ھي شھر انڊيا جي اولھ ۾ ڪوڪن واري سامونڊي ڪناري تي واقع آھي، جتي ھڪ اونھي قدرتي بندرگاھہ پڻ واقع آهي. سال 2008ع ۾ ھن شھر کي الفا ورلڊ سٽي جو درجو مليو. ھي شھر انڊيا جو امير ترين شھر پڻ آهي.[15][16] [17][18] ممبئي جی ٽي جایون ھنڌ عالمي ورثو قرار ڏنل آھن جن ۾ ايليفنٽا غارون، ڇتراپتي شیواجي اسٽيشن ۽ ممبئي جو وڪٽوريائي ۽ جملي آرٽ وارو عمارتي سينگار شامل آهن.[19][20] ست ٻيٽ جن تي ممبئي شھر اڏيل آھي اصل ۾ ڪولھي ماڻھن جي وسندي ھيو جن جو اصل وطن گجرات جو ڪاٺياواڙ ۽ وچولو علائقو ھيو. انھن ئي ھتي ممبائي ديوي جي پوڄا جو رواج وڌو جنھن جي پوڄا اڄوڪي دؤر ۾ بہ ڪاٺياواڙ ۾ جاري آهي. چون ٿا تہ لفظ بمبئي ڪولھي ماڻھن جي ان ديوي جي نالي مان نڪتو ھو.[21][22][23]

صدين تائين ھن علائقي تي مقامي ماڻھن جو راڄ رھيو پوء ان تي پورچوگال قبضو ڪيو جنھن بعد 1661 ۾ انگلينڊ جي بادشاھ چارلس ٻئين پورچوگال جي براگانزا گھراڻيجي شھزادي ڪيٿرائين سائيشادي ڪئي تہ ھي علائقو: ستن ٻيٽن واري بندرگاھ کيس کي ڏاج م ڏنو وئي. جنھن بعد برٽش حڪومت اھو علائقو سالياني 10 پائونڊ جي عيوض مقاطعي (ليز) تي ايسٽ انڊيا ڪمپني کي ڏنو جنھن ان جو قبضو ورتو. ستن ٻيٽن جي وچ واري علائقي کي پاڻي مان ٻاھر ڪڍڻ واري ھارنبي ويلارڊ پراجيڪٽ ، روڊن ۽ ريلوي نظام ذريعي ڳنڍي 1845 تائين ھڪ وڏي بندرگاھ ۾ تبديل ڪيو ويو. جيڪو اوڻويھين صدي ۾ معاشي ۽ تعليمي ترقي جو مرڪز ٿي ويو.[24]

درگاھ حاجي علي جيڪا 1431 ۾ تعمير ٿي جڏهن ممبئي گجرات سلطنت جو حصو ھيو

جاگرافي

[سنواريو]
Mumbai is on a narrow peninsula on the southwest of Salsette Island, which lies between the Arabian Sea to the west, Thane Creek to the east, and Vasai Creek to the north. Mumbai's suburban district occupies most of the island. Navi Mumbai is east of Thane Creek, and the Thane District is north of Vasai Creek.
ممبئي جا ٻہ روينيو ضلعا تصوير ۾ نمايان

ممبئي ٻن روينيو ضلعن تي مشتمل آهي جن ۾ ممبئي سٽي ڊسٽرڪٽ ۽ ممبئي سبوربن ضلعو شامل آهن. سٽي ڊسٽرڪٽ کي آئلينڊ سٽي يا ڏکڻ ممبئي پڻ چوندا آهن. ممبئي جي ٽوٽل پکيڙ603.4 km2(233 sq mi) آهي.[25]جنھن ۾ آئلينڊ سٽي 67.79 km2 (26 sq mi) تي مشتمل آهي ۽ سبوربن ضلعو 370 km2 (143 sq mi) تي مشتمل آهي. ۽ ٻنھي کي ملائي ميونسپل ڪارپوريشن آف گريٽر ممبئي جي پکيڙ 437.71 km2 (169 sq mi) آھي باقي علائقا ڊفينس ايسٽيبلشمينٽ جا آھن.ان کان سواءِ ممبئي پورٽ ٽرسٽ، اٽامڪ انرجي ڪميشن آف انڊيا ۽ بوريوالي نيشنل پارڪ ميونسپل ڪارپوريشن آف گريٽر ممبئي جي حدن کان ٻاھر آھن. [26] ھن شھر جي سامونڊي سطح کان سراسري بلندي 46 ڦٽ آھي.

حوالا

[سنواريو]
  1. ↑ Christopher Beam. "Why Did Bombay Become Mumbai? How the city got renamed". www.slate.com. وقت 15 June 2015 کي اصل کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل 16 June 2015. 
  2. ↑ "The Seven Islands". The Mumbai Pages. وقت 26 October 2012 کي اصل کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل 27 October 2012. 
  3. ↑ Gajrani, S. (2004) (en ۾). History, Religion and Culture of India. Gyan Publishing House. p. 224. ISBN 978-81-8205-062-4. https://books.google.com/books?id=sP091bSPZ04C&pg=PA224. 
  4. ↑ Jog, Sanjay (9 March 2017). "Shiv Sena's Mahadeshwar is Mumbai's 76th mayor with BJP's blessing". Business Standard India. Archived from the original on 8 March 2017. https://web.archive.org/web/20170308150746/http://www.business-standard.com/article/politics/mahadeshwar-elected-as-mumbai-s-76th-mayor-with-bjp-s-support-117030800920_1.html. 
  5. ↑ "Shiv Sena's Vishwanath Mahadeshwar elected Mumbai mayor – Times of India". وقت 14 March 2017 کي اصل کان آرڪائيو ٿيل. 
  6. ↑ "Shiv Sena's Vishwanath Mahadeshwar becomes Mumbai's 76th mayor". وقت 12 March 2017 کي اصل کان آرڪائيو ٿيل. 
  7. ↑ "Ajoy Mehta replaces Sitaram Kunte as new BMC Commissioner". Daily News and Analysis (Mumbai). 27 April 2015. Archived from the original on 27 April 2015. https://web.archive.org/web/20150427165858/http://www.dnaindia.com/mumbai/report-ajoy-mehta-replaces-sitaram-kunte-as-new-bmc-commissioner-2080986. Retrieved 20 May 2015. 
  8. ↑ "Mumbai metropolitan area" (ٻولي ۾ Italian). Projectsecoa.eu. وقت 13 May 2013 تي اصل کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل 14 March 2013. 
  9. ↑ "Maharashtra (India): Districts, Cities, Towns and Outgrowth Wards – Population Statistics in Maps and Charts". وقت 6 October 2014 کي اصل کان آرڪائيو ٿيل. 
  10. ↑ "INDIA STATS : Million plus cities in India as per Census 2011". Press Information Bureau, Mumbai. National Informatics Centre. وقت 30 June 2015 کي اصل کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل 20 August 2015. 
  11. ↑ "Global city GDP 2014". Brookings Institution. وقت 25 May 2017 کي اصل کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل 8 May 2015. 
  12. ↑ "Global city GDP rankings 2008–2025". PwC. وقت 4 May 2011 تي اصل کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل 16 December 2009. 
  13. ↑ National Commissioner Linguistic Minorities 50th report, page 131 آرڪائيو ڪيا ويا 8 July 2016 حوالو موجود آهي وي بيڪ مشين.. Government of India. Retrieved 15 July 2015.
  14. ↑ "Evolution of the Corporation, Historical Milestones". Mumbai: Municipal Corporation of Greater Mumbai. وقت 15 July 2015 کي اصل کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل 15 July 2015. 
  15. ↑ "India needs cities network for easy rural-urban shift – Economy and Politics". livemint.com. وقت 17 January 2013 کي اصل کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل 5 May 2010. 
  16. ↑ "Mumbai | ISAC". Indiastudyabroad.org. وقت 12 May 2015 تي اصل کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل 29 May 2015. 
  17. ↑ Bharucha, Nauzer (9 March 2015). "Thirty of India's 68 billionaires live in Mumbai". Times of India (Mumbai). Archived from the original on 10 March 2015. https://web.archive.org/web/20150310040742/http://timesofindia.indiatimes.com/city/mumbai/Thirty-of-Indias-68-billionaires-live-in-Mumbai/articleshow/46503633.cms. 
  18. ↑ "With 68 billionaires, India ranks 7th globally; Mumbai leads in India with 30". Daily News and Analysis (New Delhi). 10 March 2015. Archived from the original on 12 March 2015. https://web.archive.org/web/20150312102008/http://www.dnaindia.com/money/report-by-2024-number-of-billionaires-in-india-expected-to-swell-to-3371-2067378. 
  19. ↑ Curzon, G.N.. Complete book online – British Government in India: The Story of Viceroys and Government Houses. https://www.wdl.org/en/item/16800/. Retrieved 22 March 2019. 
  20. ↑ Douglas, James. Complete book online – Bombay and western India – a series of stray papers, with photos of Ajmer. London: Samson Low Marston & Co. http://access.bl.uk/item/pdf/lsidyv30a30c6a. Retrieved 22 March 2019. 
  21. ↑ "Archived copy". وقت 2 December 2013 کي اصل کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل 23 November 2013. 
  22. ↑ Munshi, Kanaiyalal M. (1954). Gujarāt and its literature, from early times to 1852. Bharatiya Vidya Bhavan. p. xix. https://archive.org/stream/in.ernet.dli.2015.97812/2015.97812.Gujarat-And-Its-Literature-1852#page/n31/mode/2up/search/Kolis. 
  23. ↑ Mehta, R. N. (1983). "Bombay – An analysis of the toponym". Journal of the Oriental Institute: 138–140. 
  24. ↑ time-in-bombay/ "Once Upon a Time in Bombay" Check |url= value (مدد). Foreign Policy. وقت 9 January 2015 کي اصل کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل 22 February 2012. 
  25. ↑ "City Profile of Greater Mumbai" (PDF). Municipal Corporation of Greater Mumbai. حاصل ڪيل 24 April 2018. 
  26. ↑ Mumbai Plan, 1.2 Area and Divisions
"https://sd.wikipedia.org/w/index.php?title=ممبئي&oldid=286636" تان ورتل