مواد ڏانھن هلو

محمد صالح اڪبر حيدري

کليل ڄاڻ چيڪلي، وڪيپيڊيا مان


سر
محمد صالح اڪبر حيدري
KCIE CSI
آسام جو گورنر
عهدو سنڀاليو
28 ڊسمبر 1948ع – 28 ڊسمبر 1948ع
پيشرو هينري فولي نائيٽ (آرضي)
جانشين رونالڊ فرانسس لاج (آرضي)
ذاتي تفصيل
پيدائش 12 آڪٽوبر 1894(1894-10-12)
برطانوي هندستان
وفات 28 ڊسمبر 1948 (عمر 54 سال)
وائخونگ، ماني پور، هندستان جي تسلط
قوميت هندستاني
ماءُپيءُ اڪبر حيدري br/ آمينه حيدري
ڪرت سرڪاري ملازم، سياستدان

سر محمد صالح اڪبر حيدري KCIE، CSI (12 آڪٽوبر 1894 - 28 ڊسمبر 1948) هڪ هندستاني سرڪاري ملازم ۽ سياستدان هو. هو آسام صوبي جو آخري انگريز مقرر ڪيل گورنر هو، جيڪو هندستان جي آزاديءَ کان پوءِ به ان عهدي تي رهيو.

شروعاتي زندگي

[سنواريو]

حيدري، آمنه[1] ۽ سر اڪبر حيدري، هڪ سليماني بوهرا مسلم گهراڻي ۾ 12 آڪٽوبر 1894ع تي پيدا ٿيو. هو ستن ٻارن مان هڪ هو.[2] وڪيل ۽ نامور ڪانگريسي بدرالدين طيبجي سندس پوٽو هو. هن بمبئي ۽ آڪسفورڊ مان تعليم مڪمل ڪئي.

ڪيريئر

[سنواريو]

حيدري 1919ع ۾ انڊين سول سروس ۾ داخل ٿيو، پنهنجي ڪيريئر جي شروعات مدراس پريزيڊنسي ۾ ڪئي. جون 1924ع ۾ کيس انڊيا حڪومت جي تعليم، صحت ۽ زمينن واري کاتي ۾ انڊر سيڪريٽري طور مقرر ڪيو ويو. ان کان پوءِ هن آڪٽوبر 1927ع کان جون 1929ع تائين سريلنڪا ۾ گورنر جنرل جي ايجنٽ طور ڪم ڪيو، جيڪو ٻوٽن ۾ وڏي هندستاني مزدور قوتن جي ڀلائي ۽ حقن بابت هو.[3]1929ع ۾ امپيريل ڪائونسل آف ايگريڪلچرل ريسرچ ٺهڻ کان پوءِ هو ان جو سيڪريٽري مقرر ٿيو.[4]

حيدري، هندستان جي شاهي رياستن جي وفد جي جوائنٽ سيڪريٽري جي حيثيت ۾، پهرين ۽ بعد ۾ حيدرآباد جي وفد جي صلاحڪار جي حيثيت ۾، پنهنجي والد جي اڳواڻي ۾، ​​گول ميز ڪانفرنس لاءِ لنڊن ويو.[5] رياست جي طرف کان ٻي ڪانفرنس کي خطاب ڪندي، هن چيو ته 'گڏيل ۽ گڏيل هندستان لاءِ هم آهنگي سان ڪم ڪيو وڃي'.[6] ٻي ڪانفرنس کانپوءِ ٿيندڙ بحثن تي، هو وفاقي مالياتي ڪميٽي ۽ مشاورتي ڪميٽيءَ جو ميمبر هو.[7]

ان کان پوءِ حيدري واپس تعليم، صحت ۽ زمينن واري کاتي ۾ ان جو جوائنٽ سيڪريٽري مقرر ٿيو ۽ پوءِ ليبر کاتي جو سيڪريٽري رهيو. ٻي عالمي جنگ جي شروعاتي مرحلن دوران، هن ايسٽرن گروپ سپلائي ڪائونسل ۾ هندستان جي نمائندگي ڪئي، جيڪو سوئز جي اوڀر ۾ برطانوي نوآبادين ۽ تسلط ۾ سامان جي تعمير کي همٿائڻ لاءِ قائم ڪيو ويو. پوءِ کيس پرڏيهي معاملن واري کاتي ۾ اسپيشل ڊيوٽي تي رکيو ويو. 1945ع ۾ کيس وائسراءِ جي ايگزيڪيوٽو ڪائونسل جو ميمبر مقرر ڪيو ويو ۽ کيس اطلاعات ۽ نشريات کاتي جي چارج ڏني وئي.[8][9][10] 1946 ۾ هندستان جي عبوري حڪومت جي قيام تي، حيدري کي مزدوري، ڪم، معدنيات، طاقت، معلومات ۽ آرٽس ۽ صحت جي ذميواري ڏني وئي. [11]

جنوري 1947ع ۾ کيس آسام جو گورنر مقرر ڪيو ويو، جيڪو سر اينڊريو گورلي ڪلو جي جاءِ تي هو. هن 4 مئي تي عهدو سنڀاليو ۽ آزاديءَ کان پوءِ به هن عهدي تي فائز رهيو.[12] ان دوران ناگا تحريڪ جاري رهي، هڪ آزاد رياست جي مطالبي ۾، حيدري ان سال جون ۾ ناگا نيشنل ڪنوينشن سان 9 نقاطي معاهدي تي صحيحون ڪيون.[13][14]

ذاتي زندگي

[سنواريو]

اڪبر حيدري، سيگرڊ ويسٽلنگ،[[15] هڪ سويڊن عورت سان شادي ڪئي، جنهن مان کين ٽي ٻار ٿيا: پٽ ۽ نالو اڪبر حيدري III (1919-1998)[16] ۽ ٻه ڌيئرون.[17] سندس پٽ، جنهن کي اڪبر حيدري به سڏيو وڃي ٿو، هڪ صنعتڪار هو ۽ 1964ع کان 1980ع تائين ويسٽرن انڊيا ميچ ڪمپني (WIMCO) لميٽيڊ جو چيئرمين رهيو، [18] بعد ۾، Facit Asia جو ڊائريڪٽر ۽ سويڊن جي اعزازي قونصل جي حيثيت سان. مدراس[19]

وفات

[سنواريو]

حيدري 28 ڊسمبر 1948ع تي مني پور جي دوري دوران، امپال کان 30 ميل (48 ڪلوميٽر) پري، وائخونگ نالي ڳوٺ ۾ هڪ ڊاک بنگلي ۾ فالج جي حملي سبب فوت ٿي ويو. هو پنهنجي زال ۽ پٽ سان مني پور جي دوري تي هو. سندس قبائلي صلاحڪار اين ڪي رستمجي ۽ ملٽري سيڪريٽري ميجر ڌميجا[20] سندس لاش کي قومي ۽ گورنر جي جهنڊن ۾ ڍڪيل هڪ تابوت ۾ جلوس جي صورت ۾ ڪانگلا پيلس ۾ امفال ڪينٽومينٽ جي قبرستان ڏانهن آندو ويو.[21] مني پور ۾ ٽن ڏينهن جو سوگ ملهايو ويو.[22]

حوالا

[سنواريو]
  1. "Lady Hydari Club". Massachusetts Institute of Technology. dome.mit.edu. وقت 6 May 2017 تي اصل کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل 6 May 2017. 
  2. "Sir Mohammed Saleh Mohammed Akbar Hydari". meherbabatravels.com. وقت 6 May 2017 تي اصل کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل 6 May 2017. 
  3. Peebles, Patrick (2001). The Plantation Tamils of Ceylon. A&C Black. p. 148. ISBN 9780718501549. 
  4. "Hydari, Sir (Muhammad Saleh) Akbar". rulers.org. وقت 12 August 2016 تي اصل کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل 6 May 2017.  Unknown parameter |url-status= ignored (مدد)
  5. ""Serious Loss to the Administration"". The Indian Express. 31 December 1948. https://news.google.com/newspapers?id=sc4-AAAAIBAJ&sjid=cUwMAAAAIBAJ&pg=7008%2C8494423. 
  6. Indian Round Table Conference Proceedings. Government of India. 1931. p. 16. https://archive.org/details/indianroundtable029616mbp. Retrieved 6 May 2017. 
  7. "Round-Table Committee". Malaya tribune. 3 February 1932. http://eresources.nlb.gov.sg/newspapers/Digitised/Article/maltribune19320203-1.2.123. 
  8. "Sir A. Hydari Passes Away". The Indian Express. 30 December 1948. https://news.google.com/newspapers?id=sM4-AAAAIBAJ&sjid=cUwMAAAAIBAJ&pg=6774%2C8349269. 
  9. "Information Department to be on Reduced Scale". The Straits Times: p. 2. 16 March 1946. http://eresources.nlb.gov.sg/newspapers/Digitised/Article/indiandailymail19460315-1.2.18. 
  10. M. Epstein (2016). The Statesman's Year-Book: Statistical and Historical Annual of the States of the World for the Year 1946 (83 ed.). Springer. p. 112. ISBN 9780230270756. https://books.google.com/books?id=sk_ODQAAQBAJ. Retrieved 6 May 2017. 
  11. "Hydari, Sir (Muhammad Saleh) Akbar". rulers.org. وقت 12 August 2016 تي اصل کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل 6 May 2017.  Unknown parameter |url-status= ignored (مدد)
  12. "New Governor of Assam". The Straits Times (London): p. 4. 28 January 1947. http://eresources.nlb.gov.sg/newspapers/Digitised/Article/indiandailymail19470128-1.2.61. 
  13. "Naga-Akbar Hydari Accord (Nine Point Agreement)" (PDF). South Asia Terrorism Portal. peacemaker.un.org. وقت 17 May 2008 تي اصل (PDF) کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل 6 May 2017. 
  14. Kashyap, Samudra Gupta; Swami, Praveen. "Explained: Everything you need to know about Nagaland insurgency". The Indian Express. حاصل ڪيل 6 May 2017. 
  15. "Sir Muhammad Saleh Akbar Hydari,K.C.I.E., C.S.I., I.C.S" (PDF). Press Information Bureau. pib.nic.in. وقت 10 May 2017 تي اصل (PDF) کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل 10 May 2017. 
  16. "Biographical Data: Akbar Hydari". salaam.co.uk. وقت 5 January 2003 تي اصل کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل 10 May 2017. 
  17. "Sir A. Hydari Passes Away". The Indian Express. 30 December 1948. https://news.google.com/newspapers?id=sM4-AAAAIBAJ&sjid=cUwMAAAAIBAJ&pg=6774%2C8349269. 
  18. India Who's Who 1984. INFA Publications. 1984. p. 142a. https://archive.org/details/in.ernet.dli.2015.133563. Retrieved 10 May 2017. 
  19. "When the postman knocked…". The Hindu. حاصل ڪيل 10 May 2017. 
  20. "Sir A. Hydari Passes Away". The Indian Express. 30 December 1948. https://news.google.com/newspapers?id=sM4-AAAAIBAJ&sjid=cUwMAAAAIBAJ&pg=6774%2C8349269. 
  21. Ahmed, Syed. "Kangla Fort holds the historic graveyard of Akbar Hydari". twocircles.net. وقت 6 May 2017 تي اصل کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل 6 May 2017. 
  22. Ahmed, Syed. "Kangla Fort holds the historic graveyard of Akbar Hydari". twocircles.net. وقت 6 May 2017 تي اصل کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل 6 May 2017.