ساهيوال

Sahiwal
Sahiwal; ساھيوال
	شھر
	; (پنجاب جي ضلعي نقشي ۾ ساھيوال سامونڊي سائي رنگ سان ڏيکاريل ساھيوال ضلعو)
	Sahiwal
	جاگرافي بيهڪ: 30°39′40″N 73°6′30″E / 30.66111°N 73.10833°E
ملڪ	پاڪستان
صوبا	پنجاب,پاڪستان
ضلعو	ساھيوال
قيام	رابرٽ مونٽگومري
بلندي	152.4 ميل (500.0 ft)
آبادي (2016 estimate)
• ڪل	1,401,000 ; (21.6% شھري)

ساھيوال(انگريزي: Sahiwal) پنجاب جو ھڪ مشھور شھر ۽ ساھيوال ضلعي جو صدر مقام آھي.

تفصيلي تعارف

ھي شھر لاھور کان 180 ڪلوميٽرن جي فاصلي تي واقع آهي. شھر جي آبادي 1998 جي مردم شماري مطابق 207388 آھي. ھي شھر پکيڙ ۾ پنجاب جو چوڏھون وڏو شھر ۽ آبادي ۾ ٻاويھون وڏو شھر آھي. ساھيوال شروع ۾ لاھور ڪراچي ريلوي لائين تي ھڪ ننڍڙو ڳوٺ ھوندو ھو جنھن تي 1865 ۾ پنجاب جي ليفٽننٽ گورنر سر رابرٽ مونٽگومري جو نالو ڏنو ويو. اھڙي طرح مونٽگومري شھر قائم ٿي ويو .^[2]^[3] بعد ۾ ان کي ضلعي درجو مليو. ھتي راجپوتن جي کرل قبيلي جي ھڪ شاخ ساھي جا ماڻھو ڪثرت سان رھندا آھن جنھن ڪري 1967 ۾ ھن مونٽگومري شھر جو نالو تبديل ڪري ساھيوال رکيو ويو.راوي ۽ ستلج جي وچ ۾ واقع ھي شھر گھاٽي آبادي وارو علائقو آھي. ھتان جا مکيہ فصل ڪڻڪ، ڪپھ، تماڪ ^[4] پٽاٽو , ڦريون ^[5] ۽ تيلي ٻج آھن.^[6]

تاريخ

ساھيوال کان 35 ڪلوميٽرن جي فاصلي تي 2600 ق م جي قديم آثارن جي موجودگيءَ مان ظاھر ٿئي ٿو تہ ھي علائقو ھڙاپا دور کان وٺي آباد آھي. علائقو ڏکڻ ايشيا جي شاھي حڪومتن جو حصو رھيو آھي ۽ انھن تي وچ ايشيا کان ايندڙ حملو ڪندڙن جو ھڪ رستو پڻ رھيو آھي.مغلن جي ڪمزورٿہڻ ڪري ھي شھر ڏکن جي ڪنٽرول ۾ آيو. انگريزن جي دؤر ۾ ھن علائقي ۾ ثرانس راوي علائقو شامل ڪري ان کي وڌايو ويو ۽ 1852 ۾ ضلعي صدر مقام گوگيرا ۾ ڪيو ويو. جڏھن ريلوي لائن وڇائي وئي تہ ان لڳ ھڪ ڳوٺ جو نالو مونٽگومري رکيو ويو جنھن کي 1865۾ ضلعي جو صدر مقام بڻايو ويو ^[7] 1857 جي بغاوت ۾ ساھيوال جي مسلمانن بہ آزادي جي جنگ ۾ حصو ورتو ۽ اتر ستلج وٽ بغاوت ڪئي. مئي 1857 جي پڇاڙيءَ کان پھريان دھليءَ کان نڪتل ھڪ سفارتي وفد جڏھن ھريانا ۾ ندي پار ڪري سيرسا ۽ حصار مان گذريو تہ کرل ۽ ٻين قبيلن جي حملن جي زد ۾ اچي وہو. ضلعي جي اختياري کين منھن ڏيندي پئي آئي. 26 آگسٽ 1857 تي جيل ٽوڙڻ جي ڪوشش ڪئي وئي ء ساڳي وقت گوگيرا ۾ قيد ٿيل ليڊر آحمد خان کرل حراست مان ڀڄي ويو پر کيس وري گرفتار ڪيو ويو ۽ بعد ۾ کائنس سڪيورٽي وٺي آزاد ڪيو ويو. 16 سيپٽمبر تي بغاوت زور ورتو ۽ ڪوٽ ڪماليہ تي حملو ٿي ويو ۽ ميجر چيمبرلين (Major Chamberlain) ملتان مان ھڪ ننڍي فوجي دستي سان مدد لاءِ روانو ٿيو جنھن کي به چيچاوطني ۾ راوي وٽ گھيريو ويو . حالات تمام خراب ٿي ويا ان وچ ۾ لاھور مان ڪرنل پاٽن (Colonel Paton) وڏي نفري سان پھچي باغين تي حملو ڪري پسپا ڪيو ۽ باغي ٻيلن ۾ ڀڄي ويا ۽ نيٺ کين شڪست ملي جنھن بعد برطانوي فوجين باغي قبيلن کي سخت سزائون ڏنيون، انھن جا ڳوٺ ڊاٿا ويا ۽ انھن جو چوپايو مال ضبط ڪيو.^[8] پاڪستان ٺھڻ بعد 1966 ۾ ڊسٽرڪٽ ڪائونسل جي رڪن مفتي ضياء الحسن جي ڪوششن سان مونٽگومري شھر جو نالو تبديل ڪري ساھيوال رکيو ويو.

حوالا

↑ ^1.0 ^1.1 "Table 209" (en ۾). Punjab Development Statistics 2016. Bureau of Statistics, Government of The Punjab. p. 335(340). https://bos.punjab.gov.pk/system/files/Dev-2016.pdf. Retrieved 28 May 2017.
↑ The New Encyclopædia Britannica: Micropædia. Encyclopædia Britannica. 1991. ISBN 978-0-85229-529-8. https://books.google.com/books?id=mXsoAQAAIAAJ. Retrieved 18 July 2011.
↑ A history by Sahiwal Police آرڪائيو ڪيا ويا 2009-05-23 حوالو موجود آهي وي بيڪ مشين.
↑ Agricultural Research Council (Pakistan) (1 January 1980). Pakistan journal of agricultural research. Pakistan Agricultural Research Council. https://books.google.com/books?id=Gw7bAAAAMAAJ. Retrieved 18 July 2011.
↑ Nazli, Caesar B. Cororaton, Abdul Salam, Zafar Altaf, David Orden and Reno Dewina, Nicholas Minot, Hina. Cotton-Textile-Apparel Sectors of Pakistan: Situations and Challenges Faced. Intl Food Policy Res Inst. p. 47. GGKEY:1W7L1FH7N4N. https://books.google.com/books?id=WgFIAAnZ1GYC&pg=PA47. Retrieved 18 July 2011.
↑ Cotton handbook of Pakistan. Pakistan Central Cotton Committee. 1983. p. 217. https://books.google.com/books?id=ypo_AAAAYAAJ. Retrieved 18 July 2011.
↑ "Montgomery District, Imperial Gazetteer of India, v. 17, p. 410., 1860–1922". Dsal.uchicago.edu. حاصل ڪيل 2013-02-18.
↑ "Montgomery District – Imperial Gazetteer of India, v. 17, p. 411". Dsal.uchicago.edu. حاصل ڪيل 2013-02-18.

[bos-1] 1.0 ^1.1 "Table 209" (en ۾). Punjab Development Statistics 2016. Bureau of Statistics, Government of The Punjab. p. 335(340). https://bos.punjab.gov.pk/system/files/Dev-2016.pdf. Retrieved 28 May 2017.

[inc1991-2] The New Encyclopædia Britannica: Micropædia. Encyclopædia Britannica. 1991. ISBN 978-0-85229-529-8. https://books.google.com/books?id=mXsoAQAAIAAJ. Retrieved 18 July 2011.

[3] A history by Sahiwal Police آرڪائيو ڪيا ويا 2009-05-23 حوالو موجود آهي وي بيڪ مشين.

[(Pakistan)1980-4] Agricultural Research Council (Pakistan) (1 January 1980). Pakistan journal of agricultural research. Pakistan Agricultural Research Council. https://books.google.com/books?id=Gw7bAAAAMAAJ. Retrieved 18 July 2011.

[Nazli-5] Nazli, Caesar B. Cororaton, Abdul Salam, Zafar Altaf, David Orden and Reno Dewina, Nicholas Minot, Hina. Cotton-Textile-Apparel Sectors of Pakistan: Situations and Challenges Faced. Intl Food Policy Res Inst. p. 47. GGKEY:1W7L1FH7N4N. https://books.google.com/books?id=WgFIAAnZ1GYC&pg=PA47. Retrieved 18 July 2011.

[6] Cotton handbook of Pakistan. Pakistan Central Cotton Committee. 1983. p. 217. https://books.google.com/books?id=ypo_AAAAYAAJ. Retrieved 18 July 2011.

[7] "Montgomery District, Imperial Gazetteer of India, v. 17, p. 410., 1860–1922". Dsal.uchicago.edu. حاصل ڪيل 2013-02-18.

[8] "Montgomery District – Imperial Gazetteer of India, v. 17, p. 411". Dsal.uchicago.edu. حاصل ڪيل 2013-02-18.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]