خسرو باغ
ھي مضمون وڪپيڊيا ايشيائي مھيني 2024ع جي حصي طور اماڻيو ويو ھيو يا ان کي وڌايو ويو ھيو. |
مقبرو نطار بيگم خسرو باغ، پرياگراج ۾ | |
جڳهه | پرياگراج |
---|---|
مڪانيت | 25°26′32″N 81°49′15″E / 25.4423°N 81.8209°E |
خسرو باغ هڪ وڏو ديوار وارو باغ ۽ مقبرن جو ڪمپليڪس آهي جيڪو محلا خلد آباد ۾ واقع آهي، پرياگ راج جنڪشن ريلوي اسٽيشن جي ويجهو، پرياگ راج، انڊيا ۾. اهو اڪبر قلعي کان اٽڪل 6 ڪلوميٽر آهي (تعمير ٿيل 1556-1605 ۾). اهو چاليهه ايڪڙن تي پکڙيل آهي ۽ چوڏهين شڪل ۾ ٺهيل آهي.
اهو هڪ هندستاني سائيٽ جي قومي اهميت جي طور تي شامل ڪيو ويو آهي.[1]
ان ۾ 4 مقبرا شامل آھن:
- شاهه بيگم (پيدائش منڀوتي بائي) (وفات 1604)، جهانگير جي زال، ۽ راجا ڀگونت داس جي ڌيءَ ۽ خسرو مرزا جي ماءُ (وفات 1622)
- خسرو مرزا، جهانگير جو وڏو پٽ ۽ مختصر طور تي مغل تخت جو وارث.
- نطر بيگم (پيدائش سلطان النساء) (وفات 1646)، خسرو مرزا جي ڀيڻ ۽ جهانگير جي ڌيءَ
- بيبي تمولن جو مقبرو[2]
فن تعمير
[سنواريو]هن ديوار سان ڀريل باغ اندر چار پٿر جا مقبرا مغل فن تعمير جو هڪ شاندار نمونو پيش ڪن ٿا. ان جي مکيھ دروازي جي جوڙجڪ، چوڌاري باغن ۽ شاهه بيگم جي ٽن درجن واري مقبري جو، جيڪو 1604 ۾ وفات ڪري ويو، جهانگير جي پرنسپل ڪورٽ آرٽسٽ، آقا رضا کي منسوب ڪيو ويو آهي. شاهه بيگم، اصل ۾ منڀوتي بائي، امبر جي راجا ڀڳوان داس جي ڌيءَ هئي. هن پنهنجي مڙس جهانگير ۽ پٽ خسرو جي تڪرار کان پريشان ٿي 1604ع ۾ آفيم کائي خودڪشي ڪئي. سندس مقبرو 1606ع ۾ آقا رضا ٺهرايو هو ۽ هڪ مکيه دڙي کان سواءِ ٽي ماڙ ڇت جو تختو آهي، جنهن کي ماهرن پاران فتح پور سيڪري سان ڀيٽڻ جي دعوت ڏني وئي آهي. بهرحال مقبري ۾ هڪ وڏي ڇتي آهي جيڪا چوٽيءَ جي چوٽيءَ تي پکڙيل آهي ۽ سندس مقبري کي سينگاريل عربي لکت، جهانگير جي سڀ کان وڏي خطاط مير عبدالله مشڪين قلم ٺهرايو آهي.[3]
بيگم جي اڳيان خسروءَ جي ڀيڻ ننھار جي قبر آهي. آرڪيٽيڪچرل طور، هي ٽن مان سڀ کان وڌيڪ تفصيلي آهي. اهو هڪ بلند پليٽ فارم تي آهي ۽ پينل سان سينگاريو ويو آهي جيڪو اسڪيلپ ٿيل آرڪ موفف کي ظاهر ڪري ٿو. پلنٿ جي اندر اهي ڪمرا آهن جن جي ڇت کي تارن سان مرڪوز دائرن ۾ نمايان طور تي رنگيو ويو آهي. مرڪزي ڪمري جي ديوارن تي گلن جي سجاوٽ آهي جنهن ۾ فارسي صنوبر، شراب جا برتن، گل ۽ ٻوٽا آهن.[4]
خسروءَ جو مقبرو خسرو باغ ۾ ٽن مقبرن مان آخري آهي. 1606ع ۾ پنهنجي پيءُ جهانگير جي خلاف بغاوت ڪرڻ کان پوءِ خسرو کي پهريون ڀيرو باغ ۾ قيد ڪيو ويو. فرار ٿيڻ جي ڪوشش ڪري، جهانگير جي هدايتن تي هن کي انڌو ڪيو ويو. 1622ع ۾ کيس خسرو جي ڀاءُ ۽ جهانگير جي ٽئين پٽ شهزادي خرم جي حڪم تي قتل ڪيو ويو، جيڪو بعد ۾ شهنشاهه شاهجهان ٿيو. مقبري کي درٻارون آهن ۽ هن جي گهوڙي جي قبر هن جي ڀرسان آهي.[5]
خسروءَ جو مقبرو 1622ع ۾ مڪمل ٿيو، جڏهن ته نطهر بيگم جو مقبرو، جيڪو شاهه بيگم ۽ خسروءَ جي مقبرن جي وچ ۾ آهي، سندس هدايتن تي 25-1624ع ۾ ٺهرايو ويو. نيتر جو مقبرو جيتوڻيڪ خالي آهي ۽ ان ۾ سندس مقبرو نه آهي.[6]
1857ع جي بغاوت دوران خسرو باغ مولوي لياقت عليءَ جي ماتحت سپاهين جو هيڊ ڪوارٽر بڻجي ويو، جنهن اله آباد کي آزاد ڪرائي گورنر طور چارج سنڀاليو. البت الله آباد ۾، بغاوت تيزيءَ سان ختم ڪئي وئي ۽ خسرو باغ ٻن هفتن ۾ انگريزن هٿ ڪري ورتو[7]
گيلري
[سنواريو]پڻ ڏسو
[سنواريو]- مغل باغن
- تاج محل
- اله آباد ۾ سياحتي مقام جي فهرست
حوالا
[سنواريو]- ↑ Datta, Rangan (26 April 2023). "Khusro Bagh in Prayagraj: A silent witness of Mughal tradition and heritage". My Kolkata. https://www.telegraphindia.com/my-kolkata/places/khusro-bagh-in-prayagraj-uttar-pradesh-a-silent-witness-to-mughal-history-and-heritage/cid/1932526.
- ↑ Datta, Rangan (26 April 2023). "Khusro Bagh in Prayagraj: A silent witness of Mughal tradition and heritage". My Kolkata. https://www.telegraphindia.com/my-kolkata/places/khusro-bagh-in-prayagraj-uttar-pradesh-a-silent-witness-to-mughal-history-and-heritage/cid/1932526.
- ↑ Rashid, Omar (22 September 2012). "Elegant tombs, unkempt greens". The Hindu. http://www.thehindu.com/arts/history-and-culture/elegant-tombs-unkempt-greens/article3922845.ece.
- ↑ Rashid, Omar (22 September 2012). "Elegant tombs, unkempt greens". The Hindu. http://www.thehindu.com/arts/history-and-culture/elegant-tombs-unkempt-greens/article3922845.ece.
- ↑ Rashid, Omar (22 September 2012). "Elegant tombs, unkempt greens". The Hindu. http://www.thehindu.com/arts/history-and-culture/elegant-tombs-unkempt-greens/article3922845.ece.
- ↑ Khusru Bagh (Garden) at Allahabad, 1870s آرڪائيو ڪيا ويا 7 April 2009 حوالو موجود آهي وي بيڪ مشين. British Library.
- ↑ Rashid, Omar (22 September 2012). "Elegant tombs, unkempt greens". The Hindu. http://www.thehindu.com/arts/history-and-culture/elegant-tombs-unkempt-greens/article3922845.ece.