مواد ڏانھن ٽپ ڏيو

اسيڪ ڪول

کليل ڄاڻ چيڪلي، وڪيپيڊيا مان
سلجھائپ صفحن جي لاءِ معاونت نظر ھيٺ مضمون the Kyrgyz lake تي آهي. the Kyrgyz region جي لاءِ Isyk-Kul Region ڏسو. ٻين استعمالن لاءِ the Kyrgyz district Isyk-Kul District ڏسو. وڌيڪ the Kyrgyz airportIsyk-Kul International Airport ڏسو.
Isyk-Kul
[[ڍنڍ # ڍنڍن جا قسم |ڍنڍ جو قسم ]] Ancient lake, Endorheic
Mountain lake
Monomictic
اھم داخلي وھڪرا Glaciers
اھم خارجي وھڪرا Evaporation
ڪيچمينٽ 15٬844 ڪلوميٽرزچورس (6٬117 sq mi)
سامونڊي طاس Kyrgyzstan
وڌ کان وڌ ڊيگھ 178 ڪلوميٽر (111 mi)[1]
وڌ کان وڌ ويڪر 60.1 ڪلوميٽر (37.3 mi)[1]
ڍنڍن جي سطحي پکيڙ 6٬236 ڪلوميٽرزچورس (2٬408 sq mi)[1]
سراسري اونھائي 278.4 ميٽر (913 ft)[1]
وڌ کان وڌ اونھائي 668 ميٽر (2٬192 ft)[1][2]
Water volume 1٬736 ڪلوڪيوبڪ ميٽر (416 cu mi)[3][2]
Residence time ~330 years[2]
لوڻياٺ 6g/L[1][2]
ڪناري جي ڊيگھ 1 669 ڪلوميٽر (416 mi)[1]
سطح جي بلندي 1٬607 ميٽر (5٬272 ft)[1]
آباديون Balykchy, Cholpon-Ata, Karakol
Invalid designation
سرڪاري نالو The Issyk-kul State Nature Reserve with the Issyk-kul Lake
عهدو 12 November 2002
حوالا نمبر. 1231[4]
1 Shore length is not a well-defined measure.

اسيڪ ڪول (Issyk-Kul) (ڪرغز: Шысык Кол، روسي: Иссык-Куль، چيني: 熱海) اوڀر ڪرغزستان ۾ الهندي تيان شان جبلن ۾ هڪ انڊورهيڪ (يعني بغير وهڪري جي) لوڻ واري ڍنڍ آهي، جيڪو ڪرغزستان کي قزاقستان کان الڳ ڪرڻ واري هڪ ورهائيندڙ رينج جي ڏکڻ طرف آهي. هيءَ دنيا جي ستين اونهي ڍنڍ آهي، دنيا جي ڏهين وڏي ڍنڍ حجم جي لحاظ کان (جيتوڻيڪ سطح جي ايراضيءَ ۾ نه آهي)، تمام گهڻي اونهي ڍنڍ جنهن جي اونهائي سطح سمنڊ جي سطح کان (939 ميٽر يا 3,080 فوٽ) مٿي آهي ۽ ٽيون سڀ کان وڏي لوڻ واري ڍنڍ آھي. جيتوڻيڪ اهو برف سان ڍڪيل جبلن جي وچ ۾ واقع آهي، اهو تمام گهڻو گهٽ لوڻ جي ڪري تمام گهٽ جمي ٿو.[5] [6]ان ڪري ڪرغز زبان ۾ ان جو نالو "اسيڪ ڪول" آهي، جنهن جي معنيٰ آهي ”گرم ڍنڍ“.

هيءَ ڍنڍ 182 ڪلوميٽر ڊگهي ۽ 60 ڪلوميٽر ويڪري آهي. هيءَ ڍنڍ 6236 چورس ڪلوميٽرن جي ايراضيءَ تي پکڙيل آهي. اهڙيءَ طرح، هيءَ ڍنڍ ٽٽيڪاڪا کان پوءِ دنيا جي ٻي وڏي جبل واري ڍنڍ آهي. اهو 1606 ميٽر جي اوچائي تي واقع آهي ۽ ان جي وڌ ۾ وڌ کوٽائي 668 ميٽر ۽ سراسري کوٽائي 270 ميٽر آهي. اهو ڀرپاسي جي جبلن ۾ ڪيترن ئي چشمن ذريعي کارايو ويندو آهي، جن ۾ گرم چشما ۽ ڳري برف شامل آهن. ڏاکڻي ڪناري تي خوبصورت ٽيان شان جبل جي بلند ۽ هيٺيون چوٽيون ڍنڍ کي تمام خوبصورت نظارو ڏين ٿيون. ڍنڍ جو پاڻي ٿورڙو لوڻ وارو آهي. ان جي پاڻي جي سطح هر سال 5 سينٽي ميٽر جي شرح سان گهٽجي رهي آهي.

ڍنڍ رامسر، عالمي سطح تي اهم حياتياتي تنوع جو ماڳ آهي[7] ۽ اسيڪ ڪول بائیوسفیر ریزرو جو حصو آهي.

اسڪ ڪول جي ڏاکڻي ڪنارن جو نظارو، پس منظر ۾ نمايان ٽيان شان جبلن جي سلسلي جی برفاني چوٽي سان.

اهو سوويت دور ۾ هڪ مشهور سياحتي مقام هو ۽ ان جي اترين ڪناري تي ڪيترائي تفريح گاهه هئا. سوويت يونين جي ٽٽڻ کان پوءِ هتي جي رهائش واري صنعت کي مشڪل وقت آيو، پر هاڻي سياحن جي واپسي سبب هي علائقو هڪ ڀيرو ٻيهر سياحت جو مرڪز بڻجي رهيو آهي.

ڪاراڪول (Karakol) جو شهر اسيڪ۔ڪول اوبلاست جي انتظامي راڄڌاني آهي. اهو ڍنڍ جي اڀرندي پاسي تي واقع آهي ۽ ڍنڍ ۽ ڀرپاسي وارن علائقن ۾ سياحت ۾ دلچسپي رکندڙ ماڻهن لاء هڪ مرڪز آهي. هتي جي شاندار ڪاٺ جي مسجد مقامي اويغور ماڻهن بنا ڪیل جي ٺاهي هئي.

حوالا[سنواريو]

  1. 1.0 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 1.6 1.7 Savvaitova, K.; Petr, T., "Lake Issyk-Kul, Kirgizia", International Journal of Salt Lake Research (2): 21–46, doi:10.1007/BF02904361 
  2. 2.0 2.1 2.2 2.3 Hofer, Markus; Peeters, Frank; Aeschbach-Hertig, Werner; Brennwald, Matthias; Holocher, Johannes; Livingstone, David M.; Romanovski, Vladimir; Kipfer, Rolf, "Rapid deep-water renewal in Lake Issyk-Kul (Kyrgyzstan) indicated by transient tracers", Limnology and Oceanography (47): 1210–1216, doi:10.4319/lo.2002.47.4.1210  Unknown parameter |doi-access= ignored (مدد)
  3. Kodayev, G.V., "Морфометрия озера Иссык-Куль", News of the All-Union Geographic Society (Izvestiya VGO) (ٻولي ۾ Russian) 
  4. "The Issyk-kul State Nature Reserve with the Issyk-kul Lake". Ramsar Sites Information Service. حاصل ڪيل 25 April 2018. 
  5. Nihoul, Jacques C.J.; Zavialov, Peter O.; Micklin, Philip P. (2012). Dying and Dead Seas Climatic Versus Anthropic Causes. Springer Science+Business Media. p. 21. ISBN 9789400709676. https://books.google.com/books?id=nGzsCAAAQBAJ&dq=Issyk+Kul+never+freezes&pg=PA21. Retrieved 4 December 2015. 
  6. "Extreme cold weather freezes Issyk-Kul lake | Copernicus". www.copernicus.eu. حاصل ڪيل 2023-06-10. 
  7. Ramsar Site RDB Code 2KG001