ڪولمبو

ڪولمبو
Colombo
ڪولمبو; Colombo කොළඹ; கொழும்பு
	گاديء جو شهر (انتظامي ۽ عدالتي)
	پراڻي پارليامينٽ بلڊنگ، بئنڪ آف سري لنڪا جي عمارت ۽ ورلڊ ٽريڊ سينٽر ڪولمبو مالیاتي ضلعي فورٽ ۾ سيما ملاڪا ۾ بدھا جا مجسما آزادي يادگار هال ڪمپني روڊ تي موروگن هندو مندر قلعي ۾ گرانڊ اورينٽل هوٽل نيلم پوڪونا مهندا راجاپاڪسا ٿيٽر اسڪائي لائن مٿان گالي فيس گرين (وچ ۾)، شنگريلا هوٽل ۽ ون۔گالي فيس (کاٻي) ۽ هندي سمنڊ (ساڄي)
Flag	Seal
	جاگرافي بيهڪ: 6°56′04″N 79°50′34″E / 6.93444°N 79.84278°E
ملڪ	سري لنڪا
صوبو	مغربي صوبو
ضلعو	ڪولمبو ضلعو
Government
• ميونسپل ڪائونسل	ڪولمبو ميونسپل ڪائونسل
• هيڊ ڪوارٽر	ٽائون هال
• ميئر	خالي"
Area
• گاديء جو شهر (انتظامي ۽ عدالتي)	37.31 ڪ.م2 (14.41 ميل2)
• Land	699 ڪ.م2 (270 ميل2)
• Metro	3,684 ڪ.م2 (1,422 ميل2)

ڪولمبو (Colombo) سري لنڪا جي انتظامي ۽ عدالتي ^[2] راڄڌاني آهي ۽ آبادي جي لحاظ کان سري لنڪا جو سڀ کان وڏو شهر آهي. بروڪنگس انسٽيٽيوٽ جي مطابق، ڪولمبو ميٽروپوليٽن علائقي جي آبادي 56 لک ۽ ميونسپلٽي جي آبادي 7,52,993 آهي.^[3] اهو ٻيٽ جو مالي مرڪز ۽ هڪ سياحتي منزل آهي.^[4] اهو ٻيٽ جي اولهه سامونڊي ڪناري تي واقع آهي ۽ گريٽر ڪولمبو علائقي جي ڀرسان آهي جنهن ۾ سري جياوردني پورا ڪوٽا، سري لنڪا جي قانون سازي جي گاديءَ جو هنڌ ۽ ديهي والا-مائونٽ لوينيا شامل آهن. ڪولمبو اڪثر ڪري گاديءَ جو حوالو ڏنو ويندو آهي ڇاڪاڻ ته سري جياوردني پورا ڪوٽا پاڻ ڪولمبو جي شهري/مضافاتي علائقي ۾ آهي. اهو پڻ مغربي صوبي جي انتظامي راڄڌاني ۽ ڪولمبو ضلعي جي ضلعي راڄڌاني آهي. ڪولمبو هڪ مصروف ۽ متحرڪ شهر آهي جنهن ۾ جديد زندگي، نوآبادياتي عمارتون ۽ يادگار آهن.^[5]

سال 1815ع ۾ جڏهن سري لنڪا کي برطانوي سلطنت جي حوالي ڪيو ويو ته ان کي ٻيٽ جي گاديءَ جو هنڌ بڻايو ويو^[6] ۽ سال 1948ع ۾ جڏهن ملڪ آزاد ٿيو ته ان جي گاديءَ واري حيثيت برقرار رکي وئي. سال 1978ع ۾ جڏهن انتظامي ڪم سري جي ورڌني پورا ڪوٽا ڏانهن منتقل ڪيو ويو، ته ڪولمبو کی سري لنڪا جي تجارتي راڄڌاني طور نامزد ڪيو ويو.

سال 1960ع ۾ ڪولمبو سياحن ۽ جھازين (Sailors) لاءِ جنت هوندو هو. دنيا جي هر شيءِ ملندي هُئي ۽ تمام سستي اگهہ تي. ٻاهرين ملڪن کان ڪولمبو گھمڻ لاءِ مسافرن جي پيھ لڳل رهندي هئي. يورپ کان آسٽريليا ويندي، آمريڪا، نيوزيلنڊ يا ڏور اوڀر جي ملڪن طرف ويندي، هر مسافر ڏينھن ٻن لاءِ هتي منزل ضرور ڪندو هو. گھمندو ڦرندو هو. مندرن ۽ پگوڊائن کي ڏسندو هو. ڪولمبو جي خاص رونق وارا علائقا هاءِ اسٽريٽ، پيٽا، بوريلا، فورٽ ۽ گال روڊ آهن.

هي ٻيٽ جنھن کي ڪنھن زماني ۾ ٽئپروبين (Taprobane) پڻ چوندا هُئا، هندستان جي ڏکڻ ۾ آهي، جنهن جي ايراضي پنجويھ هزار کن چورس ميل آهي. خط استوا واري پٽي (اتر اڌ گول ۾ ڇهہ ڊگريون ويڪرائي ڦاڪ تي ڪولمبو شهر آهي) تي هجڻ ڪري ٻارهوئي هڪجهڙي گرم ۽ گھميل موسم ٿئيس. رڳو ڊسمبر ۽ جنوريءَ جا ٿورا ڏينهن هلڪي ٿڌڪار ٿئي. ڪولمبو پڻ ٻين خط استوا جي ملڪن وانگر وسڪاري لاءِ مشهور آهي. گھڻي برسات ڪري گهاٽا ٻيلا ۽ ساوڪ جام آهي. ٻيلا ۽ ساوڪ، پکين ۽ جانورن کي وڌڻ ويجهڻ ۾ مدد ڪن ٿا. ان ڪري سلون خوبصورت پکين، جانورن، انهن جي کلُن ۽ عمارتي ڪاٺ کان مشھور آهي.^[7]

حوالا

↑ "A6 : Population by ethnicity and district according to Divisional Secretary's Division, 2012", Census of Population & Housing, 2011, Department of Census & Statistics, Sri Lanka, اصل کان 1 November 2016 تي آرڪائيو ٿيل, حاصل ڪيل 12 اپريل 2014۔
↑ "Colombo", Encyclopædia Britannica, اصل کان 6 March 2023 تي آرڪائيو ٿيل, حاصل ڪيل 12 May 2020۔
↑ "Turning Sri Lanka's Urban Vision into Policy and Action", UN Habitat, ص: 7, اصل کان 4 March 2016 تي آرڪائيو ٿيل۔
↑ "Colombo, The Famous Business Hub of Sri Lanka – Stories & Advice" (ٻولي ۾ en-US), اصل کان 20 December 2018 تي آرڪائيو ٿيل, حاصل ڪيل 20 ڊسمبر 2018۔
↑ Jayewarden, "How Colombo Derived its Name", اصل کان 05 ڊسمبر 2008 تي آرڪائيو ٿيل, حاصل ڪيل 18 جنوري 2007۔
↑ "History of Colombo", اصل کان 02 ڊسمبر 2011 تي آرڪائيو ٿيل, حاصل ڪيل 21 مارچ 2007۔
↑ سي ئي جوڀن ڏينهن (الطاف شيخ) | سنڌ سلامت ڪتاب گهر, اصل کان 11 سيپٽمبر 2017 تي آرڪائيو ٿيل, حاصل ڪيل 21 سيپٽمبر 2016۔ اڻڄاتل پيراميٽر |dead-url= نظر انداز ڪيو ويو (مدد)

[census2011-1] "A6 : Population by ethnicity and district according to Divisional Secretary's Division, 2012", Census of Population & Housing, 2011, Department of Census & Statistics, Sri Lanka, اصل کان 1 November 2016 تي آرڪائيو ٿيل, حاصل ڪيل 12 اپريل 2014۔

[2] "Colombo", Encyclopædia Britannica, اصل کان 6 March 2023 تي آرڪائيو ٿيل, حاصل ڪيل 12 May 2020۔

[3] "Turning Sri Lanka's Urban Vision into Policy and Action", UN Habitat, ص: 7, اصل کان 4 March 2016 تي آرڪائيو ٿيل۔

[4] "Colombo, The Famous Business Hub of Sri Lanka – Stories & Advice" (ٻولي ۾ en-US), اصل کان 20 December 2018 تي آرڪائيو ٿيل, حاصل ڪيل 20 ڊسمبر 2018۔

[rweb12-5] Jayewarden, "How Colombo Derived its Name", اصل کان 05 ڊسمبر 2008 تي آرڪائيو ٿيل, حاصل ڪيل 18 جنوري 2007۔

[HoC2-6] "History of Colombo", اصل کان 02 ڊسمبر 2011 تي آرڪائيو ٿيل, حاصل ڪيل 21 مارچ 2007۔

[7] سي ئي جوڀن ڏينهن (الطاف شيخ) | سنڌ سلامت ڪتاب گهر, اصل کان 11 سيپٽمبر 2017 تي آرڪائيو ٿيل, حاصل ڪيل 21 سيپٽمبر 2016۔ اڻڄاتل پيراميٽر |dead-url= نظر انداز ڪيو ويو (مدد)

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]