موسم

موسم (weather) ڪنهن هوا ۾ مقرر وقت جي دوران ٿيڻ وارن مظاهرن جو مجموعو آهي، سادن لفظن ۾ هن جي وصف هيئن به ڪري سگھجي ٿي ته ” ڪنهن جڳهه جو ٿڌ، گرمي، گھم وغيره ۽ ان مان پيدا ٿيڻ واري هوائي ڪيفيت“
موسم ماحول جي درجي جي حالت بيان ڪري ٿو ته اهو گرم آهي يا ٿڌو، گھم وارو آهي يا خشڪ، پرسڪون آهي يا طوفان وارو، صاف آهي يا بادل وارو.[1] ڌرتيءَ تي، سڀ کان وڌيڪ موسمي واقعا، ٽروپوسفير،[2] [3] اسٽريٽاسفير جي رڳو هيٺان، ڌرتيءَ جي ماحول جي هيٺئين پرت ۾ ٿين ٿا. موسم جو مطلب آهي، ڏينهن جي گرميء پد، ورهاڱي ۽ ٻين ماحوليات جي حالتون، جڏهن ته آبهوا اصطلاح، گهڻي عرصي دوران ماحول جي حالتن جي اوسط لاءِ آهي.[4] جڏهن ٻئي ڪنهن حوالي کان سواءِ استعمال ڪيو وڃي، "موسم" کان مراد "ڌرتيءَ جو موسم" آهي.
موسم جو فرق هڪ جڳهه ۽ ٻئي جي وچ ۾ هوا جي دٻاء، گرمي ۽ نمي جي ڪارڻ مختلف هوندو آهي. اها فرق ڪنهن خاص جاءِ تي سج جي زاويه جي ڪري پڻ ٿي سگهندو آهي، جيڪو ويڪرائي ڦاڪ سان مختلف ٿئي ٿو. قطبي ۽ استوائي (Tropical) هوا جي وچ ۾ مضبوط درجه حرارت جو تضاد وڏي پيماني تي هوا جي گردش جي نظامن، هيڊلي سيل، فيرل سيل، پولر سيل ۽ جيٽ وهڪري کي جنم ڏئي ٿو. وچولي ويڪرائي ڦاڪن ۾ موسمي نظام، جهڙوڪ ٽراپيڪل طوفان، جيٽ وهڪري جي عدم استحڪام جي ڪري ٿين ٿا. ڇاڪاڻ ته ڌرتيءَ جو محور ان جي مدار واري مستوي جي نسبت سان ٿوڙو زاويو رکي ٿو (جنهن کي ايڪليپيٽڪ سڏيو ويندو آهي)، سج جي روشني سال جي مختلف وقتن تي مختلف زاوين تي واقع ٿيندي آهي. ڌرتيءَ جي مٿاڇري تي، گرمي پد جي ڦيرڦار عام طور تي ±40 ڊگري سينٽي گريڊ (−40 کان 104 ڊگري فارنهائيٽ) ساليانو آهي. هزارين سالن کان، ڌرتيء جي مدار ۾ تبديليون ڌرتيء جي حاصل ڪيل شمسي توانائي جي مقدار ۽ ورڇ تي اثر انداز ٿي سگهن ٿيون ۽ اهڙيء طرح اها ڊگهي مدت جي موسميات ۽ عالمي موسمياتي تبديلي کي متاثر ڪرڻ ٿيون.
مٿاڇري جي درجه حرارت جو فرق، موسمي دٻاء جي فرق جو سبب بڻجي ٿو. اچي جايون هيٺئين جاين کان ٿڌي هونديون آهن، ڇاڪاڻ ته اڪثر فضائي گرمائش ڌرتيءَ جي مٿاڇري سان رابطي جي ڪري ٿيندي آهي، جڏهن ته فضا ۾ تابڪاري جو اثر گهڻو ڪري مستقل هوندو آهي. موسم جي اڳڪٿي، مستقبل جي وقت ۽ ڏنل هنڌ لاءِ ماحول جي حالت جي اڳڪٿي ڪرڻ لاءِ سائنس ۽ ٽيڪنالاجي جو استعمال آهي. ڌرتيءَ جو موسمي نظام هڪ افراتفري وارو نظام آهي؛ نتيجي طور، نظام جي هڪ حصي ۾ ننڍيون تبديليون، مجموعي طور تي نظام تي وڏو اثر پيدا ڪئي سگھن ٿيون. موسم کي ڪنٽرول ڪرڻ لاءِ ڪوششون سڄي انساني تاريخ ۾ ٿينديون رهيون آهن ۽ اها ان ڳالهه جو ثبوت آهي ته انساني سرگرمين جهڙوڪ زراعت ۽ صنعت موسم جي نمونن کي تبديل ڪيو آهن.
ٻين سيارن تي موسم ڪيئن ڪم ڪرڻ ٿا، هن جو مطالعو ڪرڻ اهو سمجهڻ ۾ مددگار ثابت ٿيندو آهي ته ڌرتيءَ تي موسم ڪيئن ڪم ڪري ٿو. شمسي نظام ۾ هڪ مشهور نشان، اپگرهه جوپيتر تي عظيم ڳاڙهو نشان، هڪ انٽي سائيڪلون طوفان آهي، جيڪو گهٽ ۾ گهٽ 300 سالن کان موجود آهي. تنهن هوندي به موسم اپگرهن تائين محدود ناهي. هڪ تاري جو ڪرونا جيڪو مسلسل خلا ۾ گم ٿيندو آهي، بنيادي طور تي سڄي نظام شمسي ۾ هڪ هلڪي موسمي اثر جي پرت پيدا ڪري ٿو. سج مان نڪرندڙ ماس جي حرڪت کي شمسي واء چيو ويندو آهي.
سبب
[سنواريو]اپگرهه، ڌرتيء کي شڪل ڏيڻ
[سنواريو]انسانن تي اثر
[سنواريو]اڳڪٿي
[سنواريو]ترميم
[سنواريو]ننڍي پيماني تي موسم جو مطالعو
[سنواريو]ڌرتي تي انتهائون
[سنواريو]ٻئي اپگرهه جو موسم
[سنواريو]خلائي موسم
[سنواريو]پڻ ڏسو
[سنواريو]Studying how the weather works on other planets has been helpful in understanding how weather works on Earth. A famous landmark in the Solar System, Jupiter's Great Red Spot, is an anticyclonic storm known to have existed for at least 300 years. However, the weather is not limited to planetary bodies. A star's corona is constantly being lost to space, creating what is essentially a very thin atmosphere throughout the Solar System. The movement of mass ejected from the Sun is known as the solar wind.

موسم (weather) ڪنهن هوا ۾ مقرر وقت جي دوران ٿيڻ وارن مظاهرن جو مجموعو آهي، سادن لفظن ۾ هن جي وصف هيئن به ڪري سگھجي ٿي ته ” ڪنهن جڳهه جو ٿڌ، گرمي، گھم وغيره ۽ ان مان پيدا ٿيڻ واري هوائي ڪيفيت“
- موسمون: وقت سان موسمن ۾ بدلجن ٿيون. موسمون عام طور تي سيارو اونهارو، بهار، ۽ سرءُ جون موسمون ڳڻيون وينديون آهن.
ستارن جا ۽ موسمن جا مقامي ماهر سال ۾ ڇهه موسمون ڳڻيندا آهن ۽ هر مهيني جي پنهنجي خاصيت بيان ڪندا آهن. هن علائقي ۾ ٽن قسمن جا ڪئلينڊر مُروج آهن. هڪ اسلامي، جنهن جا مهينا سال جي مختلف موسمن ۾ ڦرندا گهرندا رهندا آهن. ٻيو انگريزي ڪئلينڊر، جن جي مهينن جون موسمون مقرر ٿيل آهن. پر هاڻ شايد ماحولياتي تبديلين جي ڪري انهن ۾ ڦير گهير محسوس ڪئي وڃي ٿي. ٽيون ڪئلينڊر هندي آهي، جنهن جا مهينا اڄ به گهڻو ڪري موسمن جي مناسبت سان ايندا ويندا آهن. ڳوٺاڻي ماحول ۾ رهندڙ لوڪ ڏاهپ جا ماهر پنهنجو ڪار وهنوار، شادي مرادي، ميلا ملاکڙا، ويندي فصل پوکڻ يا لڻڻ جو سڄو حساب ڪتاب انهن مهينن ۽ موسمن مطابق ڪندا آهن.
پهرين موسم: پُر ڦارگني
[سنواريو]هي موسم 15 فيبروري کان 15 اپريل تائين ڦڳڻ ۽ چيٽ مهينن تي مشمتل هوندي آهي. هن ۾ سياري جا تارا سج لهڻ سان اڀرندا آهن. سيارو ختم ۽ آرهڙ شروع ٿي ويندو آهي. وڻن ۾ ڦوٽهڙو ايندو آهي. سڀ کان پهرين انب ٻُور جهليندا آهن. هن موسم کي بسنت به چئبو آهي.
ٻي موسم؛ گريشم( معنى تمام گرم)
[سنواريو]هي موسم 15 اپريل کان 15 جون تائين ويساک ۽ ڄيٺ جي مهينن تي مشتمل. هن موسم ۾ لُڪون لڳنديون آهن.
ٽين موسم؛ ورشا ( برسات)
[سنواريو]هي موسم 15 جون کان 15 آگسٽ تائين، آکاڙ ۽ سانوڻ مهينن تي مشتمل هوندي آهي.
چوٿين موسم؛ سرد ( معنى وچولي، نه گرم نه سرد گهم واري)
[سنواريو]هي موسم 15 آگسٽ کان 15 آڪٽوبر تائين بڊو ۽ اسو مهينن تي مشتمل هوندي آهي.
پنجين موسم؛ هيمن (معنى سيارو شروع)
[سنواريو]هي موسم سياري جي شروع وارا ٻه مهينا 15 آڪٽوبر کان 15 ڊسمبر تائين ڪتي ۽ نهري مهينن تي مشتمل هوندي آهي.
ڇهين موسم شِشر(معنى تمام سرد)
[سنواريو]هي موسم 15 ڊسمبر کان 15 فيبروري تائين پوهه ۽ مانگهه مهينن تي مشتمل هوندي آهي.
ٻاهريان ڳنڍڻا
[سنواريو]
حوالا
[سنواريو]- ↑ "Weather." Merriam-Webster Dictionary. آرڪائيو ڪيا ويا 9 July 2017 حوالو موجود آهي وي بيڪ مشين. Retrieved on 27 June 2008.
- ↑ "Hydrosphere". Glossary of Meteorology. وقت 15 March 2012 تي اصل کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل 27 June 2008.
- ↑ "Troposphere". Glossary of Meteorology. وقت 2012-09-28 تي اصل کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل 2020-10-11. Unknown parameter
|url-status=
ignored (مدد) - ↑ "Climate". Glossary of Meteorology. American Meteorological Society. وقت 7 July 2011 تي اصل کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل 14 May 2008. Unknown parameter
|url-status=
ignored (مدد)