علم نباتات جون شاخون
علم نباتات يا نباتاتيات (Botany) هڪ قدرتي سائنس آهي جنهن جو تعلق ٻوٽن جي مطالعي سان آهي. نباتاتيات جي مکيه شاخون (جنهن کي "ٻوٽي جي سائنس" پڻ سڏيو ويندو آهي) عام طور تي ٽن گروهن ۾ ورهايل آهن: پهريون، بنيادي موضوع، بنيادي قدرتي رجحان ۽ ٻوٽن جي زندگي جي عملن جي مطالعي سان لاڳاپيل، ٻيون، ٻوٽن جي تنوع جي درجه بندي ۽ وضاحت؛ لاڳو ٿيل موضوع جيڪي مطالعي جي طريقن جو مطالعو ڪن ٿا جن ۾ ٻوٽن کي باغباني، زراعت ۽ ٻيلن ۾ اقتصادي فائدي لاء استعمال ڪري سگهجي ٿو ۽ ٽيون، نامياتي موضوع جيڪي ٻوٽن جي گروهن تي ڌيان ڏين ٿا جهڙوڪ الجائي، ڪائي يا گلن وارا ٻوٽا.
بنيادي موضوع
[سنواريو]- سائٽولوجي (Cytology): ٻوٽن جي جيو گھرڙن جي جوڙجڪ
- ايپي جينيٽڪس (Epigenetics): جينياتي اظهار جو ڪنٽرول
- پيليو بوٽاني (Paleobotany): فوسل ٻوٽن جو مطالعو ۽ ٻوٽن جو ارتقا
- پيلنولوجي: پولن ۽ اسپورس
- پلانٽ بايوڪيمسٽري: پرائمري ۽ سيڪنڊري ميٽابولزم جا ڪيميائي عمل
- ڦينولوجي (Phenology): گلن ۽ ميون جي ڄمڻ جي وقت جي متعلق
- ڦائٽوڪيمسٽري: ٻوٽي جي ثانوي ڪيمسٽري ۽ ڪيميائي عمل
- ڦائٽوجاگرافي: ٻوٽن جي جاگرافي، ٻوٽن جي تقسيم جو مطالعو
- ڦائٽوسوشيولوجي: ٻوٽن جي برادرين ۽ رابطي جو مطالعو
- ٻوٽي جي اناتومي: ٻوٽن جي جيو گھرڙن ۽ بافتن جي جوڙجڪ
- ٻوٽن جي ماحوليات: ماحول ۾ ٻوٽن جو ڪردار ۽ ڪم
- ٻوٽن جي ارتقائي ترقياتي حياتيات: ٻوٽن جي ترقي هڪ ارتقائي نقطه نظر کان
- ٻوٽن جي جينيات: ٻوٽن ۾ جينياتي وراثت
- پلانٽ مورفولوجي: ٻوٽن جي ساخت ۽ جوڙجڪ
- ٻوٽن جي فزيالوجي: ٻوٽن جا حياتياتي افعال
- ٻوٽن جي پيدائش: ٻوٽن جي پيدائش جو عمل
- ٻوٽن جي درجي بندي: ٻوٽن جي درجه بندي ۽ نالا ڏيڻ.
لاڳو ٿيل موضوع
[سنواريو]- زرعي علم (Agronomy): فصل جي پيداوار لاءِ ٻوٽن جي سائنس جو اطلاق
- آربوريڪلچر (Arboriculture): ثقافت ۽ وڻن جي پروپيگنڊا
- آسٽروبوٽاني (Astrobotany): خلا ۾ نباتات جو مطالعو
- بائيو ٽيڪنالاجي: ٻوٽن جو استعمال مصنوعات کي گڏ ڪرڻ لاء
- ڊينڊولوجي: ڪاٺ جي ٻوٽن، شاخن، وڻن ۽ لينن جو مطالعو
- اقتصادي نباتاتيات: اقتصادي استعمال يا قدر جي نباتاتيات جو مطالعو
- ايٿنوبوٽاني (Ethnobotany): نباتات ۽ ماڻهن جي تعلق، انسانن طرفان ٻوٽن جو استعمال ۽ چونڊ جي متعلق
- فاريسٽري: ٻيلن جو انتظام ۽ لاڳاپيل مطالعو
- فن باغباني (Horticulture): باغن ۾ ٻوٽن جي پوک
- سامونڊي نباتاتيات: آبي ٻوٽن ۽ الجائي جو مطالعو جيڪي سمنڊ جي پاڻيءَ ۾ رهن ٿا
- مائڪرو پروپيگيشن: جيو گھرڙن ۽ ٽشو ڪلچر استعمال ڪندي ٻوٽن جي تيزيءَ سان پروپيگيشن
- ڦارمنگ (جينياتي): دواسازي پيدا ڪرڻ لاءِ ٻوٽن جي جينياتي انجنيئرنگ
- ٻوٽن جي نسل: ٻوٽن جي نسل جي مطلوب جينياتي ڪردارن سان
- ڦائٽوپيٿالوجي: ٻوٽن جي بيمارين جو علم
- ٻوٽن جي پروپيگيشن: ٻج، بلب، ٽيوبر، ڪٽڻ ۽ قلمن مان ٻوٽن جي پرورش
- پومولوجي: ميون ۽ نٽن جو علم
- ٻج ٽيڪنالاجي: ٻج جي ٽيڪنالاجي سائنس آهي جيڪا ٻج جي طبيعي ۽ جينياتي خاصيتن کي بهتر ڪرڻ جي طريقن سان ڪم ڪري ٿي.
تنظيمي موضوع
[سنواريو]- جاندارن جا گروپ: ڪلئڊز، گريڊ ۽ گلڊز
- گرامينالوجي: گاهه جي متعلق
- برائيولوجي يا مشڪولوجي: ڪائي ۽ هارن وورت
- سٽرولوجي: کٽي ميون جي متعلق
- وڻ هيپاٽيڪولوجي يا هيپاٽولوجي: مارچانٽيوفيٽا
- مائڪولوجي: فنگس جي متعلق
- آرڪيڊولوجي، آرڪيڊاسي الجائي جو علم
- فيليڪولوجي: فرن جي متعلق
- روڊولوجي: روزا
- اسفگنولوجي: اسفگنم
ٻوٽن جي استعمال سان تاريخ جو مطالعو
[سنواريو]- اڪانٿوڪرونولوجي: ڪيڪٽس جي ذريعي
- ڊنڊروڪرونالوجي: ڪاٺ جي ذريعي