سافٽ ويئر
سافٽ ويئر (Software) ڪمپيوٽر پروگرامن تي مشتمل هوندا آهن جيڪا ڪمپيوٽرن کي عمل ڪرڻ جي هدايت ڪن ٿا.[1] سافٽويئر ۾ ڊيزائن دستاويزون ۽ وضاحتون پڻ شامل آھن.
سافٽويئرن جي تاريخ 20هين صدي جي وچ ڌاري ڊيجيٽل ڪمپيوٽرن جي ترقي سان ويجهي سان ڳنڍيل آهي. شروعاتي پروگرام هارڊويئر لاءِ مخصوص مشين جي ٻولي ۾ لکيل هئا. سال 1958ع ۾ اعليٰ سطحي پروگرامنگ ٻولين جو تعارف وڌيڪ انساني پڙهڻ جي قابل هدايتن، سافٽويئر ڊولپمينٽ کي آسان بڻائي ۽ مختلف ڪمپيوٽر آرڪيٽيڪچرن ۾ وڌيڪ پورٽيبل ڪمن جي اجازت ڏني. هڪ پروگرامنگ ٻولي ۾ سافٽويئر، ٺاهڻ واري جي هدايتن جي مطابق هارڊويئر تي عمل ڪرڻ لاء، هڪ مترجم (Compiler) جي ذريعي هلايو ويندو آهي. وقت سان گڏ، نيٽ ورڪنگ، آپريٽنگ سسٽم ۽ ڊيٽابيس ۾ ترقي جي ڪري، سافٽ ويئر پيچيده ٿي چڪا آهن. سافٽويئر کي عام طور تي ٻن مکيه قسمن ۾ ورهائي سگهجي ٿو:
- آپريٽنگ سسٽم، جيڪي هارڊويئر وسيلن کي منظم ڪن ٿا ۽ ايپليڪيشنن لاءِ خدمتون مهيا ڪن ٿا.
- ايپليڪيشن سافٽويئر، جيڪا صارفين لاء مخصوص ڪم انجام ڏئين ٿا.
ڪلائوڊ ڪمپيوٽنگ جي اڀار نئين سافٽ ويئر ڊليوري ماڊل سافٽ ويئر کي هڪ سروس (SaaS) طور تي متعارف ڪرايو آهي. ساس (SaaS) ۾، ايپليڪيشنون مهيا ڪندڙ طرفان ميزباني ڪيون وينديون آهن جيڪا انٽرنيٽ تي رسائي جي قابل هونديون آهن.
سافٽ ويئر ٺاهڻ جي عمل ۾ ڪيترن ئي مرحلا شامل آهن. مرحلن ۾ سافٽويئر ڊيزائن، پروگرامنگ، ٽيسٽنگ، اشاعت ۽ سار سنڀال شامل آهن. سافٽويئر جي معيار جي ضمانت ۽ سيڪيورٽي سافٽويئر ڊولپمينٽ جا نازڪ پهلو آهن، ڇو ته رڪاوٽون (Bugs) ۽ حفاظتي خاميون سسٽم جي ناڪامي ۽ سيڪيورٽي جي ڀڃڪڙي جو سبب بڻجي سگهن ٿيون. اضافي طور تي، قانوني مسئلا جهڙوڪ سافٽويئر لائسنس ۽ دانشورانه ملڪيت جا حق سافٽويئر جي شين جي ورڇ ۾ اهم ڪردار ادا ڪن ٿا.
تاريخ
[سنواريو]قسمون
[سنواريو]سافٽ ويئر ڊولپمينٽ ۽ سار سنڀال
[سنواريو]معيار ۽ سيڪيورٽي
[سنواريو]انڪوڊنگ ۽ عملدرآمد
[سنواريو]قانوني مسئلا
[سنواريو]اثر
[سنواريو]حوالا
[سنواريو]- ↑ Stair, Ralph M. (2003). Principles of Information Systems, Sixth Edition. Thomson. p. 16. ISBN 0-619-06489-7. "Software consists of computer programs that govern the operation of the computer."