بگھڙ
نظر ھيٺ مضمون the gray wolf, canis lupus, and its subspecies تي آهي. other species of wolf and other uses بگھڙ (سلجھائپ) ڏسو.
| بگھڙ Temporal range: Middle Pleistocene – present (810,000–0 years BP[1]) | |
|---|---|
| |
| Eurasian wolf (Canis lupus lupus). | |
سائنسي درجا بندي 
| |
| Unrecognized taxon (fix): | Canis |
| جنس: | Template:Taxonomy/Canis{. lupus |
| حياتياتي نالو | |
| Canis lupus Linnaeus, 1758[3] | |
| Subspecies | |
| |
| Historical (red + green) and modern (green) range of wild subspecies of C. lupus | |
بگھڙ (Wolf) ھڪ جھنگلي جانور آھي. بگھڙ کي سنڌي ۾ ناهر پڻ چوندا آهن.[4] سنڌ ۾ ملندڙ ڀورو بگھڙ جسم ۾ سوا ٽن کان پنج فٽ ڊگھو ٿئي ٿو. بج دار پڇ ڏيڏ فٽ کن هوندس اٿس. بگھڙ قد ۾ اٽڪل ٻه فٽ ٿئي ٿو، مادي جو قد ڪجهه ننڍو هوندو آهي. ڏسڻ ۾ السيشيئن ڪتي (Canis Familieris)، جنهن کي جرمن شيفرڊ (German Shepherd) به چئجي ٿو جھڙو آهي. پر بگھڙ ۽ السيشيئن ۾ ٻه ٽي واضح فرق آهن. پهرين اها ته السيشيئن جا ڏند بگھڙ جي ڀيٽ ۾ ننڍا ٿين ٿا ۽ ٻيو اهو ته السيشيئن جو مغز بگھڙ کان 35 سيڪڙو ننڍو هوندو آهي ۽ ٽيون ته بگھڙ جي اکين ۾ وحشت هوندي آهي.
سنڌ ۾ بگھڙ جو رنگ سرمائي اوٺي، پيٽ هلڪو ڀورو، ڪنن جي پويان حصا ڳاڙهسرا بادامي هيڊا ٿين ٿا. چپ ۽ مهاڙون ڪاريون ٿين ٿيون.
تعارف
[سنواريو]| نمبر شمار | سنڌي نالو | انگريزي نالو | سائينسي نالو |
|---|---|---|---|
| 1 | بگھڙ /ناهر | Wolf / Grey/Gray Wolf Or Timber Wolf | Canis lupus |
جسم جي بناوت ۽ رنگ
[سنواريو]سنڌ ۾ ملندڙ ڀورو بگھڙ جسم ۾ سوا ٽن کان پنج فٽ ڊگھو ٿئي ٿو. بج دار پڇ ڏيڏ فٽ کن هوندس اٿس. بگھڙ قد ۾ اٽڪل ٻه فٽ ٿئي ٿو، مادي جو قد ڪجهه ننڍو هوندو آهي. ڏسڻ ۾ السيش ڪتي (جنهن کي جرمن شيفرڊ German Shepherd به چئجي ٿو) Canis Familieris جھڙو آهي. پر بگھڙ ۽ السيش ۾ ٻه ٽي واضح فرق آهن. پهرين اها ته السيش جا ڏند بگھڙ جي ڀيٽ ۾ ننڍا ٿين ٿا ۽ ٻيو اهو ته السيش جو مغز بگھڙ کان 35 سيڪڙو ننڍو هوندو آهي ۽ ٽيون ته بگھڙ جي اکين ۾ وحشت هوندي آهي.سنڌ ۾ بگھڙ جو رنگ سرمائي اوٺي، پيٽ هلڪو ڀورو، ڪنن جي پويان حصا ڳاڙهسرا بادامي هيڊا ٿين ٿا. چپ ۽ مهاڙون ڪاريون ٿين ٿيون.
| نمبر شمار | پيمانو | نر | مادي |
|---|---|---|---|
| 1 | وزن | 25 کان 30 ڪلو گرام | 22 کان 25 ڪلو گرام |
| 2 | منڍي کان پڇ تائين ڊيگھ | 105 کان 160 سينٽي ميٽر | - |
| 3 | پڇ | 29 کان 50 سينٽي ميٽر | |
| 4 | ڪن | 90 کان 110 ملي ميٽر |
شڪار ۽ رهڻ جو طريقو
[سنواريو]بگھڙ گھڻو ڪري رات جو نڪرندو آهي. ۽ ڏينهن جو ڏرڙ ۾ گذاريندو آهي. بگھڙ ٽولي ۾ شڪار ڪندو آهي. انهن جي ٽولو 12 کان 18 بگھڙن تي مشتمل هوندو آهي.ان ٽولي کي ست بگھاڙي چئبو آهي. پر جئين ته سنڌ ۾ بگھڙ جي آبادي تمام گھٽجي وئي انڪري بگھڙ رات جوڙي ۾ نڪرندا آهن. جڏهن حملو ڪرڻ جي نيت هوندي اٿس تڏهن ڪنڌ هيٺ ڪري هلندو آهي. پٺيءَ جا وار اُڀا۽ پچ زمين سان متوازي سڌو ٿي ويندو اٿس. ماڻهن کي اڪيلو حملو ڪري سگھي ٿو پر جيڪڏهن ماڻهو حرڪت نه ڪري ۽ پٿر ٿي بيهي رهي ته حملو ڪرڻ کان پاسو ڪري ٿو. هونئن تمام ڪامياب شڪاري جانور آهي. غول ٺاهي پري پري تائين پيا ڦرندا آهن. ۽ هڪٻئي سان رابطي لاءِ اونائين ذريعي ڪندا آهن. سندن اونائيون 10 ڪلوميٽرن تائين ٻڌبيون آهن. ڪَن تمام سرلا ۽ نڪ تيز اٿن. هي لومڙي وانگر موقعي پرست جانور آهي ۽ هي ڪوئن کان وٺي هرڻن تائين گهڻو ڪجهه شڪار ڪندو آهي. گڏجي سڏجي پاڻ کان ڏهوڻو وڏو جانور به ڊاهي سگھن ٿا.
نسل جي واڌ ويجھ
[سنواريو]هي عمر ڀر لاءِ جوڙو ٺاهيندا آهن. هن جي مادي هر سال ٻچا ڏيندي آهي. مادي بگھڙ 61 کان 63 ڏينهن ٻچو پيٽ ۾ رکندي آهي. هڪ وقت ۾ هڪ کان وٺي يارنهن گلر يا ٻٺڙا ڄڻي ٿي. اهو ٻچو پنجن مهينن ۾ شڪاري ٽولي ۾ شامل ٿي ويندو آهي.
گيلري
[سنواريو]
.jpg)
.jpg)
حوالا
[سنواريو]- ↑ حوالي جي چڪ: Invalid
<ref>tag; no text was provided for refs namedtedford2009 - ↑ حوالي جي چڪ: Invalid
<ref>tag; no text was provided for refs namediucn - ↑ Linnæus, Carl (1758). "Canis Lupus" (Latin ۾). Systema naturæ per regna tria naturæ, secundum classes, ordines, genera, species, cum characteribus, differentiis, synonymis, locis. Tomus I (10 ed.). Holmiæ (Stockholm): Laurentius Salvius. pp. 39–40. https://archive.org/details/carolilinnisys00linn/page/39.
- ↑ "بگهڙ : (Sindhianaسنڌيانا)". www.encyclopediasindhiana.org (ٻولي ۾ Sindhi). حاصل ڪيل 2021-09-01.
- ڪتاب- سنڌ جي جھنگلي جيوت- مصنف- بدر ابڙو- سنڌي لئنگئيج اٿارٽي[1]
- ↑ "Welcome to the Website of Sindhi Language Authority". www.sl.sindhila.org. حاصل ڪيل 2018-12-26.