اريٽيريا

کليل ڄاڻ چيڪلي، وڪيپيڊيا مان
(ايريٽيريا کان چوريل)
اسٽيٽ آف اريٽيريا

  • ሃገረ ኤርትራ (ٻولي؟)
  • Hagere Ertra
  • دولة إرتريا ([[عربي language|عربي]])
  • Dawlaṫ Iriṫriyá
Flag of Eritrea
{{{coat_alt}}}
جھنڊو قومي نشان
ترانو: Ertra, Ertra, Ertra
Eritrea, Eritrea, Eritrea
</cent er>
Location within Africa (dark gray) and the Eastern Hemisphere (gray)
Location within Africa (dark gray) and the Eastern Hemisphere (gray)
جو مقامEritrea
گادي جو هنڌ اسمارا
سڀ کان وڏو شهر اسمارا
دفتري ٻوليون ڪاب نہ [1] (see working languages)
تسلیم ٿيل قومي ٻولي
ڪم واريون ٻوليون
نسلي گروھ (2012[3])
مقامي آبادي اريٽيرين
اريٽيريائي
حڪومت يونيٽريھڪ پارٽيءَ جي رياستصدارتي ريپبلڪ
• صدر
عيسائس افورڪي
مقننه نيشنل اسيمبلي
اريٽيريا جي قيام
• Dʿmt
c. 980 BC
c. 100 AD
• ميدري بھري (Medri Bahri)
1137
• اٽالين اريٽيريا
1890
• ايٿوپيائي وفاق
15 September 1952
• ڊي فيڪٽو اريٽيريائي رياست
24 May 1991
• ڊي جيور اريٽيريائي رياست
24 May 1993
پکيڙ
• جملي
117٬600 km2 (45٬400 sq mi) (99th)
• پاڻي (%)
0.14%
آبادي
• 2016 اندازو
4,954,645[4] (116th)
•  گھاٽائي
51.8 /km2 (134.2 /sq mi) (154th)
جِي ڊي پي (مساوي قوت خريد ) 2018 لڳ ڀڳ
• ڪل
$10.176 billion[5]
• في سيڪڙو
$1,466[5]
جِي. ڊي. پي  (رڳو نالي ۾ ) 2018 لڳ ڀڳ
• ڪل
$6.856 billion[5]

اريٽيريا:Eritrea: (/ˌɛr[unsupported input]ˈtr.ə/ or /ˌɛr[unsupported input]ˈtrə/;[7] سانچو:Lang-ti, About this sound listen ), officially the State of Eritrea,[8] آفريڪا جو ھڪ ملڪ جنھن جي گاديءَ جو هنڌ اسمارا آھي جنھن جون سرحدون اولھ ۾ سوڊان سان، ڏکڻ ۾ ايٿوپيا سان، ڏکڻ-اوڀر ۾ جبوتيء سان ۽ اتر-اوڀر ۽ اوڀر ۾ ڳاڙهي سمنڊ سان ملن ٿيون.

تفصيلي تعارف[سنواريو]

ھن ملڪ جي پکيڙ 117600 ھم چورس ڪلوميٽر آهي جنھن ۾ دھلڪ آرڪيپيلگو Dahlak Archipelago ۽ ٻيا ڪيترائي [[ھنيش ٻيٽ] Hanish Islands پڻ شامل آھن. اريٽيريا يوناني ٻوليءَ جو لفظ آهي جيڪو يوناني ڳاڙهي سمنڊ لاءِ استعمال ڪندا ھئا. ۽ اھو پھريون دفعو اٽالين اريٽيريا جي لاءِ 1890 ۾ استعمال ڪيو ويو. اھو ھڪ گھڻ نسلي ملڪ آهي جنھن ۾ نو مختلف نسلن جا ماڻهو رهن ٿا. ان جي آبادي ڪثرت سان ايفرواييشائي شاخن واريون ٻوليون ڳالھائيندا آھن. آبادي ۾ سڀ کان وڏو نسلي گروھٽگرنيا Tigrinyas آھي جيڪو آباديءَ جو % 55 آهي. ٻئي نمبر تي ٽگري آھن جيڪي آبادي جو %30 آھن نلوصحرائي نلوئي بہ اتان جي نسلي گروهن ۾ شامل آهن . ان ملڪ جي آبادي عيسائيت ۽ اسلام سان تعلق رکندڙ آهي.[9] پھرين يا ٻي صدي عيسويءَ ۾ موجوده اريٽيريا جو تقريبن سمورو علائقو اڪسوم جي بادشاھت جو حصو ھيو .[10][11] ھن ملڪ ۾ عيسائيت چوٿين صدي عيسويءَ ۾ اختيار ڪئي وئي.[12] 1942 ۾ اٽليءَ جي بيٺڪي فوج جي شڪست کان بعد اريٽيريا برطانيہ جي فوجي ڪنٽرول ۾ آيو جيڪو 1952 تائين جاري رھيو.1952 ۾ گڏيل قومن جي جنرل اسيمبلي جي فيصلي ھيٺ اريٽيريا مقامي پارليامينٽ جي حڪومت ھيٺ آندو ويو پر ڏھن سالن لاءِ ان جي خارجي ۽ دفاعي ايٿوپيا جي وفاقي اختيار ۾ ڏنا ويا پر 1962 ۾ ايٿوپيا ان جي برعڪس ان جي پارليامينٽ کي منسوخ ڪري ان کي پنھنجي ملڪ جو حصو بڻائي ڇڏيو. ان کان اڳ ئي 1960 اتان جي ماڻهن اريٽيرين لبريشن فرنٽ نالي پارٽي ٺاهي مخالف شروع ڪري ڏني ھئي ۽ ٽي سال ھٿياربند جدوجهد کانپوءِ 1991 ۾ اريٽيريا کي ايٿوپيا کان آزاد ڪرايو. اريٽيريا ھڪ پارٽيءَ واري رياست آھي ۽ آزادي کان پوءِ ڪڏهن بہ اتي اليڪشن ڪانہ ٿي آهي.[13] اريٽيريا گڏيل قومن، آفريڪي يونين جو ميمبر آهي ۽ عرب ليگ ۾ مبصر آھي.[14]

حوالا[سنواريو]

  1. People and Languages » Embassy of The State of Eritrea. Eritrean-embassy.se. Retrieved on 5 June 2016.
  2. 2.0 2.1 2.2 Shabait Administrator. "ERITREA AT A GLANCE". Eritrea Ministry of Information. 
  3. CIA – Eritrea – Ethnic groups. Cia.gov. Retrieved 25 June 2012.
  4. "World Population Prospects: The 2017 Revision". ESA.UN.org (custom data acquired via website). United Nations Department of Economic and Social Affairs, Population Division. حاصل ڪيل 10 September 2017. 
  5. 5.0 5.1 5.2 5.3 "Eritrea". International Monetary Fund. حاصل ڪيل 1 October 2014. 
  6. "Human Development Report 2016 – "Human Development for Everyone"" (PDF). HDRO (Human Development Report Office) United Nations Development Programme. حاصل ڪيل 22 March 2017. 
  7. "Merriam-Webster Online". Merriam-webster.com. حاصل ڪيل 2 May 2010. 
  8. ISO 3166-1 Newsletter VI-13 International Organization for Standardization
  9. سانچو:CIA World Factbook link
  10. Munro-Hay, Stuart (1991) Aksum: An African Civilization of Late Antiquity آرڪائيو ڪيا ويا 2013-01-23 حوالو موجود آهي وي بيڪ مشين.. Edinburgh: University Press, p. 57 ISBN 0-7486-0106-6.
  11. Henze, Paul B. (2005) Layers of Time: A History of Ethiopia, ISBN 1-85065-522-7.
  12. Aksumite Ethiopia. Workmall.com (24 March 2007). Retrieved 3 March 2012.
  13. حوالي جي چڪ: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named gi
  14. Arab League Fast Facts – CNN.com. Edition.cnn.com (18 March 2016). Retrieved on 5 June 2016.