مواد ڏانھن هلو

آسٽريليا جو ريگستان

کليل ڄاڻ چيڪلي، وڪيپيڊيا مان
Great Australian Desert

The Great Australian desert is the 4th largest desert by area after the Antarctic, the Arctic and the Sahara.

Typical landscape (Simpson Desert)
ڊيگھ 4٬710 km (2٬930 mi)
ويڪر 1٬890 km (1٬170 mi)
خطو 2٬700٬000 km2 (1٬000٬000 sq mi)
جاگرافي
Australia
رياست
متناسق 24°34′S 137°25′E / 24.57°S 137.42°E / -24.57; 137.42مڪانيت: 24°34′S 137°25′E / 24.57°S 137.42°E / -24.57; 137.42

آسٽريليا جا ريگستان (Australian Deserts) اٽڪل 27,00,000 چورس ڪلوميٽر (10,00,000 چورس ميل) يعني آسٽريليا جي سرزمين جو 18 سيڪڙی تی پکڙيل آهن، پر آسٽريليا براعظم جي اٽڪل 35 سيڪڙی تي ايتري گهٽ برسات پوي ٿي جو اهو عملي طور تي ريگستان آهي.[1] مجموعي طور تي عظيم آسٽريليا ريگستان طور سڃاتو وڃي ٿو، اهي بنيادي طور تي سڄي مغربي پليٽیو ۽ ملڪ جي اندروني هيٺاهين ۾ ورهايل آهن، جيڪي ڏکڻ اولهه ۾ ڪوئنزلينڊ، نيو سائوٿ ويلز جي ڏور اولهه واري علائقي، وڪٽوريا ۾ سنريشيا ۽ ڏکڻ آسٽريليا ۾ اسپينسر خليج کان برڪلي ٽيبل لينڊ تائين، اتر واري علائقي ۽ مغربي آسٽريليا ۾ ڪيمبرلي علائقی کي ڍڪيندا آهن.[2]

بين الاقوامي معيارن جي مطابق، عظيم آسٽريلين ريگستان ۾ برسات جي نسبتا بلند شرح يا سراسري طور تي تقريبا 250 ملي ميٽر (9.84 انچ) ملي ٿي، پر بخارات جي تيز منتقلي جي ڪري اهو ساڳيو ئي خشڪ هوندو آھي.[3] آسٽريليا جي ڪو به موسمي اسٽيشنون جيڪي خشڪ علائقي ۾ واقع آهن، جو سراسري سالياني برسات جو ریکارڈ 100 ملي ميٽر (3.94 انچ) کان گهٽ ناهي.[4] اندرين ۽ ڏکڻ ۾ ريگستانن ۾ اونهاري جي ڪا خاص برسات نه پوندي آهي. الهندي آسٽريليا ۾ ريگستان کي چڱيءَ طرح بيان ڪيو ويو آهي ٿڌي سمنڊ جي وهڪري جي ٿورڙي بخارات جي اولهه آسٽريليا ۾ موجودگي براعظم جي اندرئين حصي ۾ وڏي برسات کي روڪي ٿو.[5] آسٽريليا جو اٽڪل 40 سيڪڙو ٽڪرن سان ڍڪیل آھي. آسٽريليا، گهٽ ۾ گهٽ زرخيز مٽي سان، سڀ کان خشڪ آباد براعظم آھي.[6][7][8][9]

گهڻو ڪري غير آباد هجڻ کان علاوه، عظيم آسٽريليا ريگستان متنوع آهي، جتي اهو نيم ريگستاني گھاس يا جبلن جي نظارن تي مشتمل آهي، زيرڪ جھڙا، لوڻ جا پن، گبر (پٿري) ريگستان، ڳاڙهي واريءَ جا ٽڪرا، سلیٽي پٿر ميسا، پٿر جا ميدان، کليل وڻ چند دريائن ۽ لوڻ وارين ڍنڍن سان گڏ سوانا ۽ بش لينڊ، جيڪي اڪثر ڪري موسمي لحاظ کان خشڪ آهن ۽ گهڻو ڪري اوڀر ۾ نڪرندڙ نه آهن. 3 ملين چورس ڪلوميٽر ريگستان دنيا ۾ سڀ کان گهٽ تبديل ٿيل ريگستانن مان آهي.[10] آسٽريليا جي ريگستان ۾ دنيا ۾ سڀ کان وڌيڪ جهنگلي اٺن جي آبادي آهي.[11][12]

تاريخ[سنواريو]

علائقا[سنواريو]

جاگرافي[سنواريو]

حياتياتي تنوع[سنواريو]

موسم[سنواريو]

سياحت[سنواريو]

کان کني[سنواريو]

ٽرانسپورٽ[سنواريو]

شهر[سنواريو]

ٻوليون ۽ ماڻهو[سنواريو]

مشهور ثقافت[سنواريو]

پڻ ڏسو[سنواريو]

خارجي لنڪس[سنواريو]

حوالا[سنواريو]

  1. Deserts by Geoscience Australia
  2. Geosciences Australia –Deserts
  3. Aleshire, Peter; Geoffrey H. Nash (2007). Deserts: The Extreme Earth. Infobase Publishing. p. 137. ISBN 978-1438106663. https://books.google.com/books?id=BWhCrXS8qNsC. Retrieved 27 September 2015. 
  4. Mabbutt, J. A. (2012). "Landforms of the Australian Desert". in El-Baz, F.. Deserts and arid lands: Volume 1 of Remote Sensing of Earth Resources and Environment. Springer Science & Business Media. p. 78. ISBN 978-9400960800. https://books.google.com/books?id=mhsyBwAAQBAJ. Retrieved 27 September 2015. 
  5. Aleshire, Peter; Geoffrey H. Nash (2007). Deserts: The Extreme Earth. Infobase Publishing. p. 137. ISBN 978-1438106663. https://books.google.com/books?id=BWhCrXS8qNsC. Retrieved 27 September 2015. 
  6. "The Australian continent". Bureau of Meteorology. حاصل ڪيل 13 August 2018. 
  7. "Deserts". Geoscience Australia. Australian Government. حاصل ڪيل 13 August 2018. 
  8. Kelly, Karina. "A Chat with Tim Flannery on Population Control". Australian Broadcasting Corporation. وقت 13 January 2010 تي اصل کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل 23 April 2010.  Unknown parameter |url-status= ignored (مدد) "Well, Australia has by far the world's least fertile soils".
  9. Grant, Cameron. "Damaged Dirt" (PDF). The Advertiser. وقت 6 July 2011 تي اصل (PDF) کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل 23 April 2010. Australia has the oldest, most highly weathered soils on the planet. 
  10. Venter, Oscar; Sanderson, Eric W.; Magrach, Ainhoa; Allan, James R.; Beher, Jutta; Jones, Kendall R.; Possingham, Hugh P.; Laurance, William F. et al. (2016-08-23). "Sixteen years of change in the global terrestrial human footprint and implications for biodiversity conservation" (en ۾). Nature Communications 7: 12558. doi:10.1038/ncomms12558. ISSN 2041-1723. PMID 27552116. Bibcode2016NatCo...712558V. 
  11. Managing the impacts of feral camels in Australia: a new way of doing business. Desert Knowledge CRC Report Number 47. Accessed 8 May 2014.
  12. Northern Territory > Department of Land Resource Management > Feral Camel آرڪائيو ڪيا ويا 8 May 2014 حوالو موجود آهي وي بيڪ مشين.. Accessed 8 May 2014.