مواد ڏانھن هلو

گيت

کليل ڄاڻ چيڪلي، وڪيپيڊيا مان

گيت (Lyric) لکظ سنسڪرت جي لکظ ”گيھ“ مان نڪتو اھي، جنھن جي معنيٰ اھي ”کائڻ“. اصطلاحي معنيٰ موجب، اهو شعر جو ڳائڻ ۾ اچي يا ڳائي سگهجي. گيت، اصل هندي شاعريءَ جو قسم آهي، پر گذريل وڏي عرصي کان سنڌي شاعرن به گيت لکڻ شروع ڪيا آهن. گيت ۾ پهريائين هڪ، ڏيڍ يا ٻه سٽون ٿلهه طور آڻبيون آهن ۽ باقي سڄي گيت جي هر هڪ بند ۾ هڪ، ڏيڍ، ٻه، اڍائي يا وڌيڪ سٽون رکبيون آهن. گيت ۾ اڪثر ٿل جو پويون پد (حصو)، هر بند جي آخر ۾ وراڻيءَ طور آڻبو آهي. ڪي شاعر وري مختلف وراڻيون پيش ڪندا آهن. هن ۾ مخصوص بحر، وزن ۽ قافيي جي پابندي ڪانہ آهي. گيت ۾ عشقيہ، روماني، جذباتي، اخلاقي ۽ ٻيا موضوع مضمون پيش ڪيا وڃن ٿا. جديد گيت جي شروعات سنڌي شاعريءَ ۾ ڪشنچند بيوس (1885-1947) ڪئي.[1]

حوالا

[سنواريو]
  1. ڪتاب: ادبي اصطلاحن جي تشريحي لغت؛ مرتب: مختيار احمد ملاح؛ پبلشر: سنڌي لئنگئيج اٿارٽي، حيدرآباد، سنڌ.