ٿرموسٽيٽ

کليل ڄاڻ چيڪلي، وڪيپيڊيا مان
Next Generation Lux Products TX9600TS Universal 7-Day Programmable Touch Screen Thermostat.

ٿرموسٽيٽ (Thermostat) هڪ ريگيوليٽنگ ڊيوائس جو جزو آهي جيڪو نظام جي گرمي جي پد کي محسوس ڪري ٿو ۽ ڪم انجام ڏئي ٿو ته جيئن سسٽم جي درجه حرارت کي گهربل سيٽ پوائنٽ جي ويجهو برقرار رکيو وڃي.ٿرموسٽيٽ ڪنهن به ڊوائيس يا سسٽم ۾ استعمال ٿيندا آهن جيڪي گرمي يا ٿڌي سيٽ پوائنٽ جي درجه حرارت تي ڪم ڪرڻ ٿا.مثالن ۾ بلڊنگ جي سينٽرل هيٽنگ، ايئر ڪنڊيشننگ، HVAC سسٽم، واٽر هيٽر ۽ گڏوگڏ باورچی خاني جو سامان بشمول اوون ۽ ريفريجريٽر ۽ طبي ۽ سائنسي انڪيبيٽر شامل آهن. سائنسي ادب ۾، اهي ڊوائيس اڪثر ڪري وسيع طور تي ٿرمو سٽيٽيڪلي ڪنٽرول لوڊ (TCLs) جي طور تي درجه بندي ڪيا ويا آهن. ٿرمو سٽيٽيڪلي ڪنٽرول لوڊ آمريڪا ۾ مجموعي بجلي جي گهرج جي لڳ ڀڳ 50 سيڪڙي تي مشتمل آهي.[1]

تعمير ۽ ڪنٽرول[سنواريو]

ٿرموسٽيٽ گرمي پد کي ماپڻ لاءِ ۽ ڪنٽرول آپريشنز کي هلائڻ لاءِ مختلف قسم جا سينسر استعمال ڪن ٿا. ميڪينيڪل ٿرمو سٽٽس عام طور تي گرمي پد جي تبديلي کي ميڪينيڪل بي گھرڻ ۾ تبديل ڪندي، حرارتي يا ٿڌي ذريعن کي ڪنٽرول ڪرڻ لاءِ بيميٽالڪ پٽي Bimetallic استعمال ڪندا آهن. اليڪٽرڪ ٿرموسٽيٽ، گرمي يا کولنگ سامان کي ڪنٽرول ڪرڻ لاء، برقي سگنل جي طور تي پروسيسنگ حرارت جي تبديلي جي ماپ لاءِ هڪ  ٿرمسٽر thermistor يا ٻيو سيمي ڪنڊڪٽر سينسر استعمال ڪن ٿا. روايتي ٿرموسٽيٽ مثال طور "بينگ-بينگ ڪنٽرولرز" جي طور تي ڪنٽرول سسٽم يا ته مڪمل ظرفيت تي هلندي آهي جڏهن سيٽ پوائنٽ تي پهچي ويندو آهي، يا مڪمل طور تي بند ٿي ويندو آهي. جيتوڻيڪ اهو عمل ڪرڻ جو آسان ترين پروگرام آهي، اهڙي ڪنٽرول جي طريقي ۾ سيٽ پوائنٽ جي چوڌاري سامان جي تيز رفتار سائيڪل کي روڪڻ لاء ڪجهه هسٽريسس شامل ڪرڻ جي ضرورت آهي. نتيجي طور، روايتي ٿرموسٽيٽ گرمي پد تي بلڪل صحيح ڪنٽرول نه ٿا ڪري سگهن. ان جي بدران، اتي هڪ خاص شدت جي اتار چاڙهه oscillations عام طور تي °1 - °2 C آهي. اهڙو ڪنٽرول عام طور تي غلط، غير موثر ۽ اعليٰ سطحي مشيني خرابي هوندو آهي، پر ڪمپريسر جهڙن حصن لاءِ، ان ۾ اڃا به وڌيڪ ترقي يافته جي مقابلي ۾ هڪ اهم لاڳت وارو فائدو آهي، جيڪا مسلسل متغير گنجائش جي اجازت ڏئي ٿي.[2]

گيزر ٿرموسٽيٽ[سنواريو]

Thermostat with bimetal coil at (2)

هڪ گيزر ٿرموسٽيٽ Thermostat يا گئس واٽر هيٽر ٿرموسٽيٽ هڪ ڊوائيس آهي جيڪو توهان جي گيزر ۾ پاڻي جي حرارت کي منظم ڪري ٿو. اهو عام طور تي يونٽ جي تري جي ويجهو واقع آهي، جتي اهو آساني سان پاڻي جي گرمي جي نگراني ڪري سگهي ٿو. ٿرموسٽيٽ هڪ گيس بند ڪرڻ واري والو Gas Shutoff Valve سان ڳنڍيل آهي، جيڪو برنر کي گئس جي وهڪري کي سنڀاليندو آهي. جڏهن پاڻي جو گرمي پد هڪ خاص نقطي کان هيٺ اچي ٿو، گيس بند ڪرڻ وارو والو کلي ويندو ۽ گئس کي برنر ڏانهن وهڻ جي اجازت ڏيندو. گيس بند ڪرڻ وارو والو, گئس جي وهڪري کي بند ڪري تڏهن بند ٿي ويندو جڏهن پاڻي پنهنجي مقرر ڪيل درجه حرارت تي پهچي ويندو.

  1. Energy Information Administration, Residential energy consumption survey, U.S. Dept. Energy, Washington, DC, Tech. Rep., 2001.
  2. Homod, Raad Z.; Gaeid, Khalaf S.; Dawood, Suroor M.; Hatami, Alireza; Sahari, Khairul S. (August 2020). "Evaluation of energy-saving potential for optimal time response of HVAC control system in smart buildings". Applied Energy. 271: 115255. doi:10.1016/j.apenergy.2020.115255. S2CID 219769422.