پلازما

کليل ڄاڻ چيڪلي، وڪيپيڊيا مان
پلازما طبعيات جي حوالي سان پلازما جو هڪ چراغ

پلازما: جنهن کي انگريزي ۾ plasma چيو وڃي ٿو هڪ ڏاڍو اهم ۽ گهڻ استعمال ٿيندڙ لفظ آهي. انگريزي ۾ پلازما جو لفظ اصل ۾ يوناني جي plassein کان لاطيني ۽ جرمن ٻولي مان ٿيندو آيو آهي. جنهن جي بنيادي طور تي معنا ته سنهو پکيڙڻ جي هئي پر پوءِ ان مان شڪل ڏيڻ جو مفهوم نڪتو ۽ پوءِ هي لفظ سائنس جي شاخن ۾ استعمال ٿيڻ لڳو. ان جا مختلف استعمال هيٺ ڏجن ٿا.

  • فزڪس ۾ ان جو استعمال (ionized) هوا يا گيس جي لاءِ ٿئي ٿو. ڏسو پلازما جي طبعيات (plasma physics)
  • ڊسپلي ٽيڪنالوجي (display technology)  ۾ پردي واري ڊسپلي جي لاءِ ڏسو پلازما ڊسپلي (plasma display)
  • رت جي پاڻياٺ جنهن ۾ جيو گهرڙا تَرن ٿا، ان جي لاءِ ڏسو بلڊ پلازما (blood plasma)
  • حياتيات ۽ خاص طور گهرڙياتي حياتيات (سيليولر بائيلاجي) ۾ هي لفط گهڻن ئي هنڌن تي استعمال ٿي رهيو آهي.
  • حياتيات ۽ خاص طور تي گهرڙياتي حياتيات (سيليولر بائيلاجي)  ڪيترن ئي هنڌن تي استعمال ٿي رهي آهي.
  • گهرڙن جي اندر سيل ميمبرين ۽ نيوڪلس جي وچ واري پاڻياٺ جي لاءِ ڏسو نيوڪلو پلازم (nucleoplasm)
  • حيوانات ۽ نباتات سميت هڙني جاندارن جي ساخت ۾ موجود پاڻياٺي مادي لاءِ ڏسو، پروٽو پلازم (protoplasm)