مواد ڏانھن هلو

مٿي ۽ ڳچيءَ جو ڪينسر

کليل ڄاڻ چيڪلي، وڪيپيڊيا مان
مٿي ۽ ڳچيء جو ڪينسر
Head and neck cancer
Synonym head and neck squamous cell carcinoma
مٿي ۽ ڳچيء جا علائقا، جيڪا ڪينسر کان متاثر ٿي سگهن ٿا
مھارت آنڪولوجي، وات ۽ ميگزيلو فوليڪل سرجري
خطري جي گنجائش شراب، تماڪ ۽ پان جو استعمال، انساني پپلوما وائرس، تابڪاري جي نمائش، ڪم جي جڳهه تي زهريلي مادن جي موجودگي ۽ ايپسٽين-بار وائرس[1][2]
تشخيصي طريقو ٽشو بايوپسي[1]
پرھيز تماڪ يا شراب جي استعمال کان رڪجي وڃڻ. [2]
علاج سرجري، تاب ڪاري جو علاج، ڪيموٿراپي، ھدف ٿيل ٿراپي[1]
ورجاء 55 لک (2015ع ۾ متاثر ٿيا) [3]
موت 3,79,000 (2015) [4]

مٿي ۽ ڳچيءَ جو ڪينسر (Head and Neck Cancer)، هڪ عام اصطلاح آهي جنهن ۾ ڪيترا ئي ڪينسر شامل آهن جيڪا مٿي ۽ ڳچيء واري علائقي ۾ ترقي ڪري سگهن ٿا. انهن ۾ وات، جهڀ، جهٻر ۽ چپن (Oral)، آواز باڪس (laryngeal)، ڳچي (nasopharyngeal) ۽ نڪ، نڪسوري ۽ ٿڪ جي غدود جا ڪينسر (oropharyngeal، hypopharyngeal) شامل آهن.

مٿي ۽ ڳچيء جو ڪينسر علامتن جو هڪ وسيع سلسلو پيش ڪري سگهي ٿو، اها ان تي منحصر آهي ته سرطان ڪيترو ترقي ڪيو آهي. انهن ۾، وات ۾ هڪ السر جيڪو شفا نه ٿو ڪري، آواز ۾ تبديلي، نگلڻ ۾ مشڪل، وات ۾ ڳاڙها يا اڇا پيچ، ۽ ڳچيء ۾ ٿڌ شامل ٿي سگھي ٿو.

مٿي ۽ ڳچيء جي ڪينسر، وڌو ڪري شراب يا تماڪ (سگريٽ، گٽڪا) جي استعمال جي ڪري ٿيندو آهي. مريضن جو وڌندڙ تعداد انساني پپلوما وائرس (HPV) جي ڪري آهي. ٻين خطرن جي عنصرن ۾ ايپسٽين-بار وائرس، چيونگ بيٽيل ڪوئڊ (پان)، تابڪاري (ايڪسري) جي نمائش، خراب غذائيت ۽ ڪم جي جاء تي ڪجهه زهريلي مادي جي موجودگي شامل آهن. اٽڪل 90 سيڪڙو ڪيس پيٿالوجيڪل اسڪوامس گھرڙن جي ڪينسر (pathologically squamous cell cancers) جي طور تي درجه بندي ڪيا ويا آهن. تشخيص ۽ تصديق، هڪ بايوپسي جي ذريعي ڪئي ويندي آهي. ڀرپاسي جي بافتن تي حملي جو درجو ۽ پري پکڙيل طبي تصويرن ۽ رت جي ٽيسٽن ذريعي طئي ٿي سگھي ٿو.

تماڪ يا شراب جو استعمال نه ڪرڻ سان مٿي ۽ ڳچيءَ جي ڪينسر جو خطرو گهٽجي سگهي ٿو. باقاعده ڏندن جا امتحان شايد نشانين کي سڃاڻڻ ۾ مدد ڪري سگھن ٿا.

تفصيل

[سنواريو]

هن جي باري ۾ آمريڪا جي طبي ماهرن جو چوڻ آهي تہ هلدي (Turmeric) ڪينسر کان اڳواٽ بچاءُ ۾ مدد ڏيئي ٿي، ڇو جو هيڊ ۾ موجود جزا ڪيترن ئي طريقن سان ڪينسر کي وقت کان اڳ روڪي سگهن ٿا، ان ڪري کاڌن ۾ هيڊ جو استعمال ضرور ڪرڻ گهرجي. وومن ڪينسر انسٽيٽيوٽ جي سائنسدانن، ڪوئن تي تجربا ڪرڻ کانپوءِ نتيجو ڪڍيو آهي تہ هيڊ ۾ موجود جزا سيني جي ساڙ کان وٺي فوڊ پوائزنگ تائين ڪيترين ئي بيمارين جي علاج ۾ مدد ڏين ٿا. هڪ ٻي تحقيق مان خبر پئي آهي تہ هيڊ دماغ ۾ الزائيمر بيماري جي ڪري ٺھندڙ جزن کي بہ ختم ڪرڻ ۾ ڪردار دا ڪري ٿي، جنھن ڪري ماهر کاڌي ۾ هيڊ جي وڌيڪ استعمال تي زور ڏئي رهيا آهن.[5]

Head and neck cancer is a general term encompassing multiple cancers that can develop in the head and neck region. These include cancers of the mouth, tongue, gums and lips (oral cancer), voice box (laryngeal), throat (nasopharyngeal, oropharyngeal,[1] hypopharyngeal), salivary glands, nose and sinuses.[6]

Head and neck cancer can present a wide range of symptoms depending on where the cancer developed. These can include an ulcer in the mouth that does not heal, changes in the voice, difficulty swallowing, red or white patches in the mouth, and a neck lump.[7][8]

The majority of head and neck cancer is caused by the use of alcohol or tobacco (including smokeless tobacco). An increasing number of cases are caused by the human papillomavirus (HPV).[9][2] Other risk factors include the Epstein–Barr virus, chewing betel quid (paan), radiation exposure, poor nutrition and workplace exposure to certain toxic substances.[9] About 90% are pathologically classified as squamous cell cancers.[10][2] The diagnosis is confirmed by a tissue biopsy.[9] The degree of surrounding tissue invasion and distant spread may be determined by medical imaging and blood tests.[9]

Not using tobacco or alcohol can reduce the risk of head and neck cancer.[2] Regular dental examinations may help to identify signs before the cancer develops.[1] The HPV vaccine helps to prevent HPV-related oropharyngeal cancer.[11] Treatment may include a combination of surgery, radiation therapy, chemotherapy, and targeted therapy.[9] In the early stage head and neck cancers are often curable but 50% of people see their doctor when they already have an advanced disease.[12]

Globally, head and neck cancer accounts for 650,000 new cases of cancer and 330,000 deaths annually on average. In 2018, it was the seventh most common cancer worldwide, with 890,000 new cases documented and 450,000 people dying from the disease.[13] The usual age at diagnosis is between 55 and 65 years old.[14] The average 5-year survival following diagnosis in the developed world is 42–64%.[14][15]

حوالا

[سنواريو]
  1. ↑ 1.0 1.1 1.2 1.3 1.4 حوالي جي چڪ: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named NCI
  2. ↑ 2.0 2.1 2.2 2.3 2.4 World Cancer Report 2014. World Health Organization. 2014. pp. Chapter 5.8. ISBN 978-92-832-0429-9. 
  3. ↑ "Global, regional, and national incidence, prevalence, and years lived with disability for 310 diseases and injuries, 1990-2015: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2015". Lancet 388 (10053): 1545–1602. October 2016. doi:10.1016/S0140-6736(16)31678-6. PMID 27733282. 
  4. ↑ "Global, regional, and national life expectancy, all-cause mortality, and cause-specific mortality for 249 causes of death, 1980-2015: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2015". Lancet 388 (10053): 1459–1544. October 2016. doi:10.1016/s0140-6736(16)31012-1. PMID 27733281. 
  5. ↑ هيڊ ڪينسر کان اڳواٽ بچاءُ جو اهم ذريعو
  6. ↑ "Epidemiology of head and neck cancers: an update". Current Opinion in Oncology 32 (3): 178–186. May 2020. doi:10.1097/CCO.0000000000000629. PMID 32209823. 
  7. ↑ حوالي جي چڪ: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named :11
  8. ↑ "Head and neck cancer". NHS. حاصل ڪيل 2024-06-04. 
  9. ↑ 9.0 9.1 9.2 9.3 9.4 "Head and Neck Cancers". NCI. حاصل ڪيل 7 February 2021. 
  10. ↑ "Epidemiologic trends in head and neck cancer and aids in diagnosis". Oral and Maxillofacial Surgery Clinics of North America 26 (2): 123–141. May 2014. doi:10.1016/j.coms.2014.01.001. PMID 24794262. 
  11. ↑ حوالي جي چڪ: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named :13
  12. ↑ حوالي جي چڪ: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named :14
  13. ↑ "Head and Neck Cancer". The New England Journal of Medicine 382 (1): 60–72. January 2020. doi:10.1056/nejmra1715715. PMID 31893516. 
  14. ↑ 14.0 14.1 "SEER Stat Fact Sheets: Oral Cavity and Pharynx Cancer". SEER. وقت 15 November 2016 تي اصل کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل 29 September 2016.  Unknown parameter |url-status= ignored (مدد)
  15. ↑ (en ۾) Radiation Therapy for Head and Neck Cancers: A Case-Based Review. Springer. 2014. p. 18. ISBN 978-3-319-10413-3. https://books.google.com/books?id=zcGPBQAAQBAJ&pg=PA18. 
"https://sd.wikipedia.org/w/index.php?title=مٿي_۽_ڳچيءَ_جو_ڪينسر&oldid=306286" تان ورتل